 |
| © AP Photo / Θανάσης Σταυράκης |
Ένας άνδρας
περνάει μπροστά από ένα περίπτερο που πουλάει πετσέτες σε μορφή τραπεζογραμματίων του Ευρώ στην Αθήνα.
Υπάρχει μια
εντυπωσιακή αντίθεση μεταξύ των προοπτικών που προβλέπουν οι εκπρόσωποι των Αμερικανικών και Βρετανικών
μέσων ενημέρωσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρωπαϊκό νόμισμα. Ίσως, δεν
είναι η γεωγραφική θέση μιας συγκεκριμένης δημοσίευσης, αλλά ο ιδεολογικός
προσανατολισμός της, παρόλα αυτά το
γεγονός παραμένει: το φάσμα των απόψεων σχετικά με το τι περιμένει το ευρώ και
τι να περιμένουμε από το ευρώ είναι πολύ ευρύ. Κυμαίνεται από αισιόδοξες
προσδοκίες ότι το ευρωπαϊκό νόμισμα θα κυριαρχήσει στη μελλοντική πράσινη
οικονομία (και μεταξύ των συνοδευτικών πράσινων χρηματοπιστωτικών μέσων), μέχρι
τις προβλέψεις για κατάρρευση του ευρώ υπό το βάρος των διαρθρωτικών
προβλημάτων στην ίδια την ευρωζώνη και τις ανυπέρβλητες πολιτικές διαφωνίες που
μαστίζουν
την ΕΕ από την πρώτη παγκόσμια
χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009.
Η Κασσάνδρα,
η οποία προβλέπει μια μελλοντική ευρωπαϊκή τραγωδία και ορθώς επισημαίνει τις
ήδη ορατές προϋποθέσεις για την εφαρμογή ενός αρνητικού σεναρίου, είναι ένας
συντηρητικός Βρετανός οικονομικός παρατηρητής και έγκυρος οικονομικός αρθρογράφος
στο δημοσίευμα της Telegraph του
Λονδίνου Ambrose Evans-Pritchard, ο οποίος δεν συμμερίζεται τη χαρά των
χρηματοπιστωτικών αγορών για τις πρόσφατες ενέργειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
"Οι
Γερμανοί φοβούνται ότι η ΕΚΤ οδηγεί τη Weimar
Reichsbank σε παγίδα πληθωρισμού. Η γενναιοδωρία της Λαγκάρντ (επικεφαλής της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) αυξάνει τις εντάσεις με τη Γερμανία, και αυτές
οι εντάσεις θα μπορούσαν να διαλύσουν το ευρώ. Η Κριστίν Λαγκάρντ αναλαμβάνει
μεγάλο οικονομικό ρίσκο διπλασιάζοντας τα κίνητρα, ενώ η προσφορά χρήματος στην
ευρωζώνη αυξάνεται ήδη με ταχύτητα ανευ προηγουμένου από την εισαγωγή του ευρώ.
Ταυτόχρονα, αναλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερο πολιτικό ρίσκο μετά την απόφαση του
Ανώτατου Δικαστηρίου της Γερμανίας ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
καταχράστηκε την εξουσία της σε προηγούμενες αγορές (κρατικών ομολόγων), αρνούμενη
τη νομισματική ρύθμιση όταν έλαβε μεγάλης κλίμακας οικονομικά μέτρα, ενώ δεν είχε
τα σχετικά δικαιώματα που κατοχυρώνονται στη συνθήκη (δημιουργίας της
Ευρωπαϊκής Ένωσης - σημείωμα συντάκτη)», γράφει ο Evans-Pritchard.
Η Telegraph
παρέχει μια ολόκληρη συλλογή απόψεων από διάφορους Γερμανούς εμπειρογνώμονες
ότι οι δράσεις της ΕΚΤ, οι οποίες στην ουσία βοηθούν στη διάσωση άλλων χωρών της ΕΕ, κυρίως της
Ιταλίας, από το τυπογραφείο, θα οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα με το ευρώ.
Το φάσμα των
γνωμοδοτήσεων εμπειρογνωμόνων που εκφράζονται κατά των ενεργειών της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής και της ΕΚΤ ή κατά της ύπαρξης του νομίσματος του ευρώ, κατ 'αρχήν,
είναι πάλι πολύ ευρύ - ξεκινώντας από έναν από τους ιδρυτές της ΕΚΤ (και τον
πρώην επικεφαλής οικονομολόγό της) τον Otmar συνεχίζοντας και τελειώνοντας με κορυφαίους οικονομολόγους που οδήγησαν
ευρωπαϊκές κατευθύνσεις σε κορυφαίες παγκόσμιες τράπεζες όπως η Deutsche Bank
και η American Goldman Sachs.
Ειδικότερα,
ο καθηγητής Thomas Meyer, ερευνητής στο Κέντρο Χρηματοοικονομικών Μελετών της
Φρανκφούρτης και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank, επισημαίνει
ότι οι ενέργειες της ΕΚΤ θα έχουν συνέπειες για τις οποίες θα πρέπει να
πληρώσουν οι Γερμανοί φορολογούμενοι. Και δεν θα είναι ευχαριστημένοι όταν
συμβεί αυτό.
"Μπορεί
κάλλιστα να κινούμαστε προς το πρότυπο πληθωρισμού της δεκαετίας του 1970. Η ΕΚΤ δημιουργεί όλα αυτά τα χρήματα, αλλά
ταυτόχρονα η παροχή αγαθών και υπηρεσιών είναι περιορισμένη. Εάν οι κάτοικοι
της Γερμανίας ξυπνήσουν με ποσοστό πληθωρισμού πέντε τοις εκατό όταν τελειώσει
αυτό, θα καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι το ευρώ είναι εκτός ελέγχου",
τονίζει.
Η
δυσαρέσκεια του καθηγητή πρέπει να αποσαφηνιστεί. Εάν τα χρήματα δαπανήθηκαν
όχι για τη διάσωση από την πτώχευση της Υπό όρους Ιταλίας και άλλων παρόμοιων
χωρών, αλλά για την ανάπτυξη της εξαγωγικής παραγωγής, οι δράσεις της ΕΚΤ θα
μπορούσαν να δικαιολογηθούν με κάποιο τρόπο. Αλλά υπό τις συνθήκες των
εμπορικών πολέμων (και εντελώς διαφορετικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής) αυτό δεν θα συμβεί, πράγμα που σημαίνει ότι τα χρήματα θα πάνε στην
εγχώρια αγορά με προβλέψιμες αρνητικές συνέπειες. Προηγουμένως, η Ευρωπαϊκή
Ένωση εξοικονόμησε από παρόμοιες πληθωριστικές συνέπειες συνεχώς φθηνότερες
κινεζικές εισαγωγές (οι οποίες, ωστόσο, στέρησαν από τους Ευρωπαίους θέσεις
εργασίας, αλλά έδιναν φθηνά αγαθά), αλλά τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να
καταπολεμήσει τις κινεζικές και αμερικανικές εισαγωγές, να εισαγάγει
"δασμούς άνθρακα" εναντίον άλλων χωρών και γενικά να το καταστήσει
έτσι ώστε η διαβίωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι δαπανηρή και δυσάρεστη για
όλους εκτός από τους παράνομους μετανάστες και τους αποδέκτες παροχών.
Αλλά αυτή η
κατάσταση μπορεί επίσης να θεωρηθεί από μια διαφορετική προοπτική, όπου η
νομισματική άντληση της ΕΚΤ ερμηνεύεται ως ένας τρόπος για να σωθεί η ευρωζώνη
τώρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η παγκόσμια κυριαρχία για το ευρώ αργότερα.
Για
παράδειγμα, το πρακτορείο Bloomberg αναφέρει ότι «η πορεία του ευρώ προς την
παγκόσμια προβολή βρίσκεται μέσω της πράσινης χρηματοδότησης» και περιγράφει
μια λαμπρή προοπτική:
"Το
ευρώ έχει κυριαρχήσει σε μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά χρηματοδότησης με
πράσινα ομόλογα (δηλαδή ομόλογα που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση
οικονομικών δραστηριοτήτων που μειώνουν τις περιβαλλοντικές βλάβες ή
ελαχιστοποιούν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. - Σημείωση:), και αυτό το
νόμισμα αντιπροσώπευε σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των νέων εκδόσεων πράσινων
ομολόγων κατά το παρελθόν έτος, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυτή
η εξέλιξη συνάδει με τη φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταστήσει την
ήπειρο την πρώτη κλιματικά ουδέτερη περιοχή (στον πλανήτη) έως το 2050. Η
τοποθέτηση του ευρώ ως του κύριου νομίσματος για την καταπολέμηση της
κλιματικής αλλαγής μπορεί τελικά να αυξήσει την ικανότητά του ως διεθνούς
αποθεματικού νομίσματος»..
Σε γενικές
γραμμές, οι επενδυτές ενθαρρύνονται να επιλέξουν μεταξύ δύο αντιλήψεων για το
τι θα είναι πιο σημαντικό στο μέλλον: τις εσωτερικές πολιτικές συγκρούσεις
εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το γεγονός ότι τώρα (τουλάχιστον σύμφωνα με
ορισμένους Γερμανούς εμπειρογνώμονες) οι προϋπολογισμοί των αποτυχημένων χωρών
χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ή ότι τα χρηματοδοτικά
μέσα που εκδίδονται στο όνομα της διάσωσης του κλίματος , η ανάπτυξη μιας
οικονομίας χωρίς άνθρακα και άλλων «πράσινων» ιδανικών (καθώς και όλων των
συναφών χρεών) χρησιμοποιούν το νόμισμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν πιστεύουμε
ότι η πραγματική οικονομία έχει τελικά σημασία, τότε οι απαισιόδοξοι του
Λονδίνου και της Φρανκφούρτης έχουν μάλλον δίκιο, οι οποίοι δεν περιμένουν
τίποτα καλό για την ευρωζώνη. Και αν αυτοί που πιστεύουν ειλικρινά ότι η
μελλοντική οικονομία θα βασίζεται σε ανεμογεννήτριες και ηλεκτρικά αυτοκίνητα
έχουν δίκιο, τότε το ευρώ θα έχει πιθανώς ένα λαμπρό μέλλον παρά τις τρέχουσες
δυσκολίες.
Οι
ευρωαισιόδοξοι κυριαρχούν στον τομέα των μέσων ενημέρωσης μέχρι στιγμής, αλλά,
κρίνοντας από το γεγονός ότι οι κεντρικές τράπεζες του κόσμου δεν βιάζονται να
αλλάξουν τα δολάρια και τον χρυσό για το
"πράσινο" ευρώ – οι σκεπτικιστές, πιθανότατα, είναι λίγο πιο κοντά
στην αλήθεια.
