 |
| © RIA Novosti / Alexey Vitvitsky |
Πορεία κατά
της ΕΕ στη Βαρσοβία
Το έπος με τη
μεταρρύθμιση της πολωνικής δικαιοσύνης
συνεχίζεται εδώ και τέσσερα χρόνια. Η
ουσία είναι να περιοριστεί η ανεξαρτησία
του δικαστικού σώματος και να δημιουργηθούν
μηχανισμοί ελέγχου του από το Κοινοβούλιο
και την κυβέρνηση (ειδικότερα , το
Υπουργείο Δικαιοσύνης).
Ο τρέχων γύρος
σκανδάλων συνδέεται με τις νέες
εκτεταμένες τροποποιήσεις στην ισχύουσα
νομοθεσία που εισήχθη στο Πολωνικό
Κοινοβούλιο (Sejm) την προηγούμενη
εβδομάδα. Σύμφωνα με τους συντάκτες του
νομοσχεδίου, οι καινοτομίες πειθαρχούν
τους δικαστές που υπερβαίνουν την
εξουσία τους.
Σύμφωνα με
επικριτές, συγκεκριμένα, τον πρώην
Πρόεδρο της χώρας Λεχ Βαλέσα, αυτό
αποτελεί μέρος της πορείας για "εξάλειψη
της ανεξάρτητης δικαστικής εξουσίας.".
Ο πρώην αρχηγός κράτους κάλεσε τους
συμπολίτες του να "διανύσουν εκατομμύρια
(φορές) πορείες προς τη Βαρσοβία" σε
περίπτωση συνέχισης αυτής της πολιτικής.
Η δικαστική
μεταρρύθμιση προκαλεί επίσης ραγδαία
αρνητική αντίδραση στην ΕΕ. Οι Βρυξέλλες
υποπτεύονται ότι η Πολωνία απομακρύνεται
από την αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
Έφτασε στο σημείο να απειλεί να της
επιβάλει κυρώσεις.
Ωστόσο το
κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Δικαιοσύνης
(PiS) έχει σταθεροποιήσει τη γραμμή του,
αντέχοντας στις πιο σοβαρές αντιξοότητες
και κάνει κάποιες φορές παραχωρήσεις,
αλλά τελικά προχωρά προς τον επιδιωκόμενο
στόχο του.
Ακόμα και οι
ψηφοφόροι του PIS δεν
μπορούν να φοβηθούν από την ανησυχητική
πρόβλεψη του Ανώτατου Δικαστηρίου της
χώρας. Το "Νόμος και Δικαιοσύνη"
είναι κόμμα των δεξιών συντηρητικών,
των Ρωσόφοβων και των Ευρωσκεπτικιστών.
Και είναι περήφανο γι' αυτό. Έτσι ακριβώς
το εκτιμά το πολωνικό εκλογικό σώμα, το
οποίο τον Οκτώβριο παρείχε στο κόμμα
την πλειοψηφία στο Sejm και την ευκαιρία
να σχηματίσει μόνο του κυβέρνηση.
Παρεμπιπτόντως, είναι η δεύτερη φορά
στη σειρά.
Επομένως, το
PIS βασίζεται σε μια πολύ
εντυπωσιακή δημόσια στήριξη, η οποία,
συγκεκριμένα, δίνει στις αρχές την άδεια
να αντιμετωπίσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι λόγοι αυτής
της εμπιστοσύνης των Πολωνών είναι
γνωστοί. Η Βαρσοβία μπορεί να χρησιμεύσει
άμεσα ως παράδειγμα υπεράσπισης και
προώθησης των συμφερόντων του καθενός
στην ΕΕ. Οι εξαιρετικά γενναιόδωρες
επιδοτήσεις από τις Βρυξέλλες συνέβαλαν
στην ανάπτυξη της Εθνικής οικονομίας
και οι αρχές μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν
τη θέση τους στην παγκόσμια γεωπολιτική
κατάσταση (η Πολωνία ως το κύριο αντίβαρο
της Ρωσίας στην Ανατολική Ευρώπη) για
να επιτύχουν ειδικές πολιτικές
προτιμήσεις. " H σύγκρουση
σχετικά με τη δικαστική μεταρρύθμιση
καταδεικνύει σαφώς πόσο έχει προχωρήσει
αυτή η Πολωνική σπεσιαλιτέ εντός της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο, η "γλυκιά
ζωή" φτάνει στο τέλος της. Από το
επόμενο έτος, θα ξεκινήσει η ενίσχυση
της λεγόμενης Πολιτικής Συνοχής, η οποία
συνεπάγεται επιδοτήσεις των Βρυξελλών
προς τα φτωχότερα μέλη για να προσεγγίσουν
το βιοτικό επίπεδό της Ευρώπης.
Τον Νοέμβριο,
πραγματοποιήθηκε μάλιστα μια διάσκεψη
κορυφής στην Πράγα για το θέμα αυτό. Οι
πρωθυπουργοί περισσότερων από μιάμιση
ντουζίνα χωρών της ΕΕ (κυρίως από την
Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη) εξέφρασαν
τη βαθιά τους απογοήτευση για τις αλλαγές
που θα επέλθουν. Και ο Πρωθυπουργός της
Πολωνίας Mateusz Moravecki, δήλωσε ρητά ότι η
χώρα του θα πρέπει να λάβει τους πόρους
για να αναπτύξει τις οπισθοδρομικές
υποδομές από τα κονδύλια της ΕΕ, ώστε
να υπερνικήσει την "ανάξια
μετακομμουνιστική κατάρρευση.
Σε γενικές
γραμμές, οι αδυσώπητες φιλοδοξίες της
Βαρσοβίας για την εξουσία και τα εθνικά
χαρακτηριστικά της (γνωστή και ως
πολωνική τιμή) αποφέρουν εντυπωσιακά
αποτελέσματα και τροφοδοτούν την
εμπιστοσύνη των Πολωνών ότι θα πρέπει
να λάβουν τα μέγιστα "κουλουράκια"
από την ΕΕ, και αν η διανομή του δεν
συνεχιστεί, είναι λογικό να αφήσουν την
ευεργετική κοινοπολιτεία.
Προφανώς, η
κατάσταση θα επιδεινωθεί και θα γίνει
πραγματικά σοβαρός πονοκέφαλος για τις
Βρυξέλλες. Οι Ευρωγραφειοκράτες έχουν
αρκετά "πειθαρχικά μέτρα" στη
διάθεσή τους για να επιπλήξουν τους
παίκτες που δεν θέλουν να παίξουν σύμφωνα
με τους κανόνες, αλλά το πρόβλημα είναι
ότι τώρα τα χέρια τους είναι δεμένα
άσχημα - λόγω της Βρετανίας.
Πριν από το
Brexit, κάθε προσπάθεια εξέγερσης εντός
της Ένωσης βασίστηκε τελικά στο κύριο
ερώτημα: Θα πάτε στον παγετό, εννοείτε
να εγκαταλείψετε την ΕΕ; Και όλοι ήξεραν
ότι κανείς δεν πήγαινε πουθενά. Αυτό
είναι αδύνατο, αδιανόητο και θα μετατραπεί
σε καταστροφή για τη χώρα.
Το Brexit έχει
άρει το ταμπού της αποχώρησης από την
Ευρωπαϊκή Ένωση. Και η νίκη του Μπόρις
Τζόνσον στις κοινοβουλευτικές εκλογές
καθιστά μια τέτοια εξέλιξη μέρος της
καθημερινής πραγματικότητας.
Στην Ευρώπη
υπάρχει η αντίληψη ότι αυτό είναι πιθανό
να είναι μια πολύ δύσκολη δοκιμασία για
τη Βρετανία και την οικονομία της. Αλλά
το Brexit θα είναι πραγματικά μια καταστροφή
για τη χώρα; Δεν είναι γεγονός. Πολλοί
άνθρωποι θα παρακολουθούν τώρα στενά
τη Βρετανία, καθώς δεν μπορεί να
αποκλειστεί ότι οι Βρετανοί, αντιθέτως,
μπορούν να ωφεληθούν από το Brexit. Ειδικά
εφόσον πρόκειται για μια ανεπτυγμένη
και πλούσια χώρα, η οποία έχει σοβαρές
ευκαιρίες και πόρους για να αντιμετωπίσει
την πρόκληση.
Και αν μετά την
έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ υπάρξει
αυτό της Πολωνίαε; Η χώρα έχει "ανεβάσει"
την οικονομία της αρκετά έντονα κατά
τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών
και έχει λόγους να πιστεύει ότι δεν θα
είναι χειρότερο στο να προχωρήσει από
μόνη της.
Εν πάση
περιπτώσει, για την ΕΕ, η αναχώρηση δύο
ευημερούντων χωρών με μεγάλες οικονομίες
στη σειρά αποτελεί πολύ κακό προηγούμενο.
Εάν το Brexit μπορεί ακόμη να παρουσιαστεί
ως υποδειγματική τιμωρία για ανυπακοή
- έτσι ώστε όλοι οι άλλοι να φοβούνται
να ακολουθήσουν τα βήματά του, το κίνημα
προς την ίδια κατεύθυνση θα χρησιμεύσει
επίσης ως μήνυμα: δεν υπάρχει τίποτα να
φοβηθείτε, μπορείτε να υπερασπιστείτε
περισσότερο τα συμφέροντά σας, να πιέσετε
τις Βρυξέλλες, και σε περίπτωση που το
αποφασίσετε -χτυπήστε την πόρτα. Το
τέλος του κόσμου δεν θα έρθει.
Τους προσεχείς
μήνες, το Λονδίνο και η Βαρσοβία θα
επιζητήσουν τα δικαιώματά τους απέναντι
στις Βρυξέλλες. Και η ΕΕ θα είναι σε
πολύ πιο δύσκολη διαπραγματευτική θέση
από πριν, διότι είναι αδύνατο να λυγίσει
το ραβδί - και ίσως χρειαστεί να κάνει
κάποιες παραχωρήσεις που δεν ήταν
προηγουμένως αποδεκτές.
Γενικά, η
Βρετανία είναι εξαιρετικά εύχρηστη με
έναν νέο γύρο φιλοδοξιών και ισχυρισμών
από την Πολωνία, η αυτοπεποίθηση της
οποίας αυξάνεται μπροστά στα μάτια μας.
Δεν υπάρχει
αμφιβολία ότι η διεθνής αναγνώριση της
επιτυχίας της Βαρσοβίας διαδραμάτισε
επίσης κάποιο ρόλο. Για παράδειγμα, από
πέρυσι η χώρα έχει περάσει από την
κατηγορία των αναδυόμενων στις
ανεπτυγμένες χρηματοπιστωτικές αγορές,
και τώρα οι εταιρείες της αποτελούν
αντικείμενο συναλλαγών στους ίδιους
δείκτες με τις εταιρείες στις Ηνωμένες
Πολιτείες, τη Γερμανία, τη Γαλλία και
ούτω καθεξής.
Τα λαμπρά
επιτεύγματα της πολωνικής αγοράς έχουν
αναγνωριστεί από την FTSE Ράσελ, μία από
τις ηγετικές εταιρείες χρηματιστηριακών
δεικτών στον πλανήτη. Παρεμπιπτόντως,
αυτός ο πάροχος δεικτών ανήκει πλήρως
στο Χρηματιστήριο Αξιών του Λονδίνου.
Μάλλον είναι
σύμπτωση.
