Πέμπτη 8 Αυγούστου 2019

Ο Nord Stream 2 και τα συμφέροντα της Ευρώπης

Πέτρος Ισκεντέροφ 
Ίδρυμα στρατηγικού πολιτισμού 
Μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων των ΗΠΑ, υπάρχει "τρόμος"
Η Ουάσιγκτον εντείνει τις προσπάθειες για να διαταράξει το χρονοδιάγραμμα για την κατασκευή και τη θέση σε λειτουργία του αγωγού αερίου Nord Stream 2. Ενεργούν μέσω πρωτοβουλιών του Κογκρέσο, με πιέσεις στους Ευρωπαίους  αγοραστές ΥΦΑ, και με αγώνες γύρω από τη σύναψη νέας συμφωνίας για το αέριο μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.

Οι εταιρείες που είναι υπεύθυνες για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου από τη Ρωσία στη Γερμανία εξακολουθούν να είναι ήρεμες. Η Αυστριακή εταιρεία OMV ανακοίνωσε, για παράδειγμα, ότι το πρώτο αέριο μέσω του αγωγού (ο οποίος χτίστηκε κατά σχεδόν 70%) θα φθάσει τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου 2019, παρά τη Δανία που καθυστερεί ακόμη τη διαδρομή στα ύδατα της. "Κατά τη γνώμη μου, είμαστε ακόμα εντός του προϋπολογισμού και των προθεσμιών", ανέφερε ο επικεφαλής του OMV Rainer Zele στο Μπλούμπεργκ.
Ωστόσο, στις Hνωμένες Πολιτείες, όπου βλέπουν τον Ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου ως θανάσιμο ανταγωνιστή για την προμήθεια της Ευρώπης με το δικό τους  ακριβότερο ΥΦΑ, προσπαθούν να σπάσουν το συμφωνηθέν χρονοδιάγραμμα. Η Επιτροπή Εξωτερικών σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ ψήφισε βιαστικά υπέρ των κυρώσεων κατά του έργου Nord Stream 2. Το έγγραφο προβλέπει την εισαγωγή απαγόρευσης εισόδου στις ΗΠΑ και δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων των ιδιωτών και εταιρειών που σχετίζονται με την κατασκευή του αγωγού. Ειδικότερα, μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις σε ξένες εταιρείες που παρέχουν εξειδικευμένα σκάφη για σωλήνες των  σωληνώσεων, καθώς και παρέχουν ασφάλιση για την εγκατάσταση. Το νομοσχέδιο εκπονήθηκε από τον Ρεπουμπλικάνο Τεντ Κρουζ από το Τέξας και τον Δημοκρατικό Genie Sahin από το και Νιου Χάμσαϊρ. Οι μόνες εταιρείες που ενδέχεται να επηρεαστούν από αυτές τις κυρώσεις θα είναι η ελβετική Allseas SA και η Ιταλική SAIPEM SPΑOF.

Ένας από τους επικριτές του νομοσχεδίου είναι ο Γερουσιαστής του Κεντάκι, Ραντ Paul, ο οποίος είπε ότι μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών "υπάρχει μια φρίκη στη συζήτηση".

Η εκπρόσωπος τύπου του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζακχαρόβα αποκάλεσε το νομοσχέδιο "άλλο ένα γύρο Ρωσοφοβικών μέτρων".
Η Δανία καθυστερεί την έκδοση άδειας για την κατασκευή του αγωγού, και σύμφωνα με τους Financial Times, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποτυχία των αρχικών προθεσμιών, οι οποίες θα χτυπήσουν τους Ευρωπαίους. "Αν δεν πάρουμε έγκριση από τους Δανούς τις επόμενες εβδομάδες, δεν θα είμαστε σε θέση να συναντήσουμε την προθεσμία", ανέφερε στην  εφημερίδα  μια ανώτερη πηγή κοντά στον Nord Stream AG,  τον διαχειριστή του έργου σε μια συζήτηση με την εφημερίδα. 

Η Financial Times υπενθυμίζει ότι η έναρξη της δεύτερης γραμμής του Ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου θα πρέπει να συμπίπτει με το τέλος της ισχύουσας σύμβασης διαμετακόμισης αερίου μέσω της Ουκρανίας-31 Δεκεμβρίου 2019. Τυχόν καθυστερήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διατάραξη της προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ανέφερε η Βρετανική εφημερίδα.


Ο Nord Stream AG, η εταιρεία εκμετάλλευσης  του έργου Nord Stream 2 διαθέτει ήδη τις  εθνικές άδειες σε όλες τις δικαιοδοσίες μέσω των οποίων ο αγωγός περνά(Ρωσία, Γερμανία, Φινλανδία, Σουηδία), εκτός από τη Δανία. Στην Κοπεγχάγη εξετάζονται τρεις αιτήσεις για διαφορετικές διαδρομές. Η τελευταία κατατέθηκε τον Απρίλιο του 2019 και περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός σωλήνα στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Δανίας, νότια του νησιού Μπόρνχολμ. Αυτή η επιλογή θεωρείται η πιο αποδεκτή από τον Δανικό οργανισμό ενέργειας, εάν δεν λάβουμε υπόψη την πολιτική συνιστώσα του ζητήματος. Δύο ακόμη αιτήσεις που υποβλήθηκαν νωρίτερα περιλαμβάνουν μια διαδρομή στα Δανικά χωρικά ύδατα νότια του Μπόρνχολμ και στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη βορειοδυτικά του νησιού.
"Η ζήτηση για αέριο στην Ευρώπη αυξάνεται συνεχώς. Η Γερμανία, ως η μεγαλύτερη αγορά, θα εγκαταλείψει τη χρήση άνθρακα και την χρήση της  πυρηνικής ενέργειας τα προσεχή έτη. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από μόνες τους δεν αρκούν για να εφαρμόσουν αυτή την πρόθεση, γράφει η Γερμανική Handelsblatt . "Η ζήτηση για αέριο στη Γερμανία θα αυξηθεί. Μέρος αυτής της ανάπτυξης θα αντισταθμιστεί από τις προσπάθειες των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης να εκσυγχρονίσουν τις Γεωργικές εκμεταλλεύσεις τους με τη βοήθεια της χρηματοδοτικής στήριξης της ΕΕ, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα να καταναλώνουν λιγότερο αέριο, αλλά τα αποθέματα φυσικού αερίου της ΕΕ στη Βόρεια Θάλασσα τελειώνουν ".
Σε μια τέτοια κατάσταση, μπορούμε να αναμένουμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για τη μείωση της έντασης της αντιπαράθεσης γύρω από το πρόγραμμα Nord Stream 2 και να αποτρέψει την ενεργειακή κατάρρευση της Ευρώπης το 2020. Οι Βρυξέλλες προσπαθούν να επιτύχουν μια νέα συμφωνία για το αέριο μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, και στη μέγιστη μακροπρόθεσμη βάση. Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενεργειακή Ένωση, Μαρός Σεφβιτς, πρότεινε στη Ρωσία και την Ουκρανία να πραγματοποιήσουν τριμερείς συνομιλίες σχετικά με τους όρους διαμετακόμισης και εφοδιασμού με φυσικό αέριο την 1η Σεπτεμβρίου 2020, στις οποίες οι Βρυξέλλες θα προτείνουν στα μέρη να υπογράψουν σύμβαση διέλευσης 10 ετών.
Η Ρωσία, από την πλευρά της, όπως είπε ο επικεφαλής του ρωσικού Υπουργείου ενέργειας Αλεξάντερ Νόβακ στα τέλη Ιουλίου, προσέφερε στην Ουκρανία την παράταση της τρέχουσας σύμβασης για ένα χρόνο, αλλά το Κίεβο δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί σε αυτήν την προσφορά. Ο επικεφαλής της Ουκρανικής Naftoγκάζ, Γιουριί Βιτρένκο, δήλωσε τον Ιούνιο ότι το Κίεβο προσέφερε στην Gazprom συμφωνία η οποία δεν προβλέπει διαμετακόμιση, αλλά για μια ανταλλαγή αερίου, στην οποία η ρωσική πλευρά θα μετέφερε μια ορισμένη ποσότητα αερίου στα σύνορα της  Ουκρανία  και η Naftogaz θα έστελνε αυτό το αέριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η περαιτέρω ανάπτυξη της κατάστασης με τριμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της ΕΕ θα εξαρτηθεί κυρίως από τη δημιουργία μιας νέας κυβέρνησης στο Κίεβο.