Αλεξέι Λοσάν, RBTH
Στην Ευρώπη διαμορφώνεται “συμμαχία” υπέρ του ρωσικού σχεδίου κατασκευής αγωγού φυσικού αερίου, Turkish Stream. Το νέο μπλοκ θα προσδώσει πολιτική δύναμη στο σχέδιο. Στη συμμαχία, πάντως, δεν περιλαμβάνεται η Βουλγαρία, η οποία προηγουμένως είχε ταυτιστεί με τις πολιτικές των ΗΠΑ-ΕΕ.
Ρώσοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι στην Ευρώπη σχηματίζεται ένας πολιτικός συνασπισμός αρωγής στο ρωσικό σχέδιο κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Turkish Stream, ο οποίος μέσω της Μαύρης θάλασσας θα πηγαίνει από τη Ρωσία στην Τουρκία και παρακάτω στις χώρες της Νότιας Ευρώπης.
Λίγο πριν, είχε διεξαχθεί στη Βουδαπέστη η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, Σερβίας, Ουγγαρίας, Τουρκίας και πΓΔΜ, στην οποία εξετάστηκε η συμμετοχή των χωρών αυτών στο πρόγραμμα της Gazprom, Turkish Stream.
Με την ιδιότητα του παρατηρητή, συμμετείχε στη συνάντηση εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μετά τη συνάντηση υπεγράφη κοινή δήλωση ενεργειακής συνεργασίας και διαφοροποίησης των προμηθειών φυσικού αερίου, από την Τουρκία στις χώρες της Ευρώπης.
Όπως αναφέρει ο γενικός αναλυτής της επενδυτικής εταιρίας UFS, Αλεξέι Κοζλόφ, «η υπογραφή της δήλωσης για τον Turkish Stream μπορεί να χαρακτηριστεί ως δημιουργία ενός μπλοκ, το οποίο θα εξασφαλίσει την υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου και αναμφίβολα, η συμφωνία αποτέλεσε ένα από τα βασικά σημεία του προγράμματος, αυξάνοντας σημαντικά τις πιθανότητες υλοποίησης αυτού του στόχου».
Το νέο μπλοκ
Το σχέδιο Turkish Stream προϋποθέτει την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου μεταφορικής ικανότητας 63 δις. κυβικών μέτρων αερίου, από τα οποία τα 47 δις. θα διοχετεύονται στα σύνορα Τουρκίας και Ελλάδας, δηλαδή θα προορίζονται για τους ευρωπαίους καταναλωτές. Μέσω αυτών των προμηθειών, η Gazprom προσδοκά να αντισταθμίσει τη μείωση της διαμετακόμισης αερίου μέσω της Ουκρανίας.
Χάρις στο νέο σχέδιο, σύμφωνα με τον αναλυτή του επενδυτικού χόλντινγκ FINAM, Αντόν Σορόκο, η ζήτηση ρωσικού φυσικού αερίου από τις χώρες της Νότιας Ευρώπης θα μπορέσει να ικανοποιηθεί στο εγγύς μέλλον. Παράλληλα, όπως σημειώνει ο ειδικός, η προσέλκυση στο σχέδιο ενός νέου μετέχοντος όπως η Τουρκία, «προσθέτει έναν ακόμη μεγάλο καταναλωτή φυσικού αερίου», αλλά αυτό δεν διαφοροποιεί τίποτε στην ουσία του προγράμματος.
Νέοι σύμμαχοι
Μεταξύ των μετεχόντων στο νέο πολιτικό μπλοκ για την υποστήριξη του Turkish Stream, δεν περιλαμβάνεται η Βουλγαρία, η οποία προηγουμένως ήταν ενεργό μέλος του σχεδίου South Stream. Σύμφωνα με εκείνο, το θαλάσσιο τμήμα του αγωγού επρόκειτο να περνά από τη Βουλγαρία και μετά στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των βαλκανικών, Σερβίας και πΓΔΜ.
Ωστόσο, η ρωσική εταιρία εγκατέλειψε το σχέδιο εξαιτίας της θέσης της Βουλγαρίας, η οποία διέκοψε τις εργασίες σχετικά με τον αγωγό, κατόπιν απαίτησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σύμφωνα με τον Αλεξέι Κοζλόφ, τα προβλήματα του South Stream έδωσαν ώθηση στην επεξεργασία του σχεδίου Turkish Stream. Όπως ανέφερε, «η Βουλγαρία έδειξε ότι είναι ένας εξαρτώμενος από τη Δύση εταίρος, χάνοντας έτσι τη δυνατότητα να συνεργαστεί με την Gazprom».
Βάσει των συμφωνιών μεταξύ της ρωσικής και τουρκικής πλευράς, το θαλάσσιο τμήμα του έργου θα επαναλάβει κατά 660 χλμ. τη διαδρομή του South Stream, -δηλαδή, η Gazprom δεν θα κληθεί να δαπανήσει χρήματα για νέες θαλάσσιες έρευνες- και μετά ο αγωγός θα στραφεί προς την πλευρά της ευρωπαϊκής ακτογραμμής της Τουρκίας. Προηγουμένως, ο ρωσικός κολοσσός του φυσικού αερίου είχε καταβάλει στους ευρωπαίους εταίρους του το ποσόν του 1 δις. δολαρίων στα πλαίσια των μεριδίων για το πρόγραμμα South Stream.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Σορόκο, η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου στη νέα διαδρομή, μπορεί επίσης να προσκρούσει σε προβλήματα με την ΕΕ, αλλά τελικώς ο αγωγός, παρόλα αυτά, θα τεθεί σε λειτουργία. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Μόσχα, την υποστήριξή του στο σχέδιο εξέφρασε ο πρωθυπουργός της Ελλάδος, Αλέξης Τσίπρας.