Μετάδοση της τελετής έναρξης των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου στην
Κίνα μέσω της ανατολικής οδού
© RIA Novosti / Vitaly Timkiv
Sergei Savchuk
Στα τέλη Δεκεμβρίου, οι ρωσόφωνοι διάδοχοι της Σοβιετικής Ένωσης συνηθίζουν
να εύχονται ο ένας στον άλλον Καλή Χρονιά και νέα ευτυχία. Δεν είναι γνωστό αν
αυτή η παράδοση μας είναι γνωστή στο εξωτερικό, αλλά η ομάδα των ρωσόφιλων χωρών
προσπάθησε με κάθε τρόπο να δημιουργήσει μια τέτοια ευτυχία, όπου η κύρια
καινοτομία θα ήταν η πλήρης απόρριψη των ρωσικών ενεργειακών πόρων. Ωστόσο, δεν
εξελίχθηκε τόσο καλά.
Ενώ ολόκληρη η χώρα γιόρταζε τον ερχομό του 2023 σε οικογενειακό και φιλικό
κύκλο, οι Ρώσοι μηχανικοί ενέργειας βρίσκονταν σε ενεργό υπηρεσία, διατηρώντας
τα σπίτια ζεστά και εκατομμύρια λαμπτήρες να αναβοσβήνουν εορταστικά κατά μήκος
της γεωγραφικής γραμμής από το Πετροπαβλόφσκ-Καμτσάτσκι έως το Καλίνινγκραντ.
Και έκαναν επίσης απολογισμό του περασμένου έτους.
Συγκεκριμένα, χθες ο επικεφαλής της Gazprom εξέφρασε τα επίσημα στοιχεία του ρωσικού
μονοπωλίου και έδωσε μερικές ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες. Ο Αλεξέι Μίλερ ανέφερε
ότι το κύριο χαρακτηριστικό των δραστηριοτήτων της Gazprom κατά την λήξη του έτους ήταν η δραματική ανατροπή του φορέα των
εξαγωγικών δραστηριοτήτων. Αποδείχθηκε ότι πέρυσι, κατόπιν αιτήματος της
κινεζικής πλευράς, οι προμήθειες φυσικού αερίου ήταν όχι μόνο νωρίτερα από το
χρονοδιάγραμμα, αλλά και πάνω από το συμβόλαιο. Με άλλα λόγια, στο τέλος του
έτους η συμφωνία προμήθειας υπερκαλύφθηκε, αν και ο Αλεξέι Μίλερ δεν
διευκρίνισε κατά πόσο.
Κατανοώντας την κατάσταση στο "ανατολικό πεδίο δοκιμών" και
λειτουργώντας με δεδομένα από το "δυτικό μέτωπο", μπορείτε να
σχηματίσετε μια πρόχειρη εικόνα μόνοι σας.
Ας ξεκινήσουμε με τα δυσάρεστα, δηλαδή με την πτώση ρεκόρ των προμηθειών
προς τη Δύση, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της ΕΕ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα
του έτους που ολοκληρώθηκε, οι εξαγωγές προς τις χώρες της Δύσης μειώθηκαν κατά
46%, σταματώντας στο ιστορικό όριο των 100,9 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων. Η Gazprom έκλεισε το έτος 2021 με 185 δισεκατομμύρια
κυβικά μέτρα, που ήδη φαινόταν πολύ μακριά, και έκλεισε το έτος 2020 με 174,9
δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Η κύρια μείωση των προμηθειών προήλθε από τα κράτη
της ΕΕ, τα οποία μείωσαν κατά μέσο όρο τις αγορές τους ρωσικού φυσικού αερίου
κατά δυόμισι φορές.
Φυσικά, μια τέτοια αποτυχία δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάσει τον όγκο
παραγωγής. Είναι γνωστό ότι πέρυσι μειώθηκε κατά ένα εντυπωσιακό 20% και ανήλθε
σε μόλις 412,6 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Εδώ ξεκαθαρίζουμε αμέσως ότι αυτό
δεν ανέτρεψε τα συνολικά οικονομικά σχέδια, ιδίως στο τμήμα της έκπτωσης φόρου.
Ο Economist δημοσιεύει στοιχεία που δείχνουν ότι η Ρωσία
πέτυχε πλεόνασμα ρεκόρ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ύψους 220
δισεκατομμυρίων δολαρίων, διπλάσιο από το προηγούμενο έτος. Αυτό συνέβη σε ένα
περιβάλλον κρίσιμων διακυμάνσεων στις τιμές της ενέργειας και επίσης αυξημένης
ζήτησης, η οποία ουσιαστικά αντιστάθμισε όλες τις προσπάθειες κυρώσεων της
συλλογικής Δύσης.
Ωστόσο, αντικειμενικά, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν είναι όλα τόσο
ανέφελα και ρόδινα. Όπως λέει η λαϊκή σοφία, ο τόπος δεν είναι ποτέ άδειος: οι
προμηθευτές του αμερικανικού LNG εισήλθαν με συνοπτικές διαδικασίες στη ρωσική θέση. Εάν συνεχιστούν οι
σημερινές τάσεις, το μερίδιο του φυσικού αερίου μας στις ευρωπαϊκές αγορές
μπορεί να μειωθεί κατά ένα ακόμη τέταρτο το 2023 και το μερίδιο των ΗΠΑ θα
είναι τότε διπλάσιο από εκείνο της Ρωσίας. Δεν είναι ότι πρόκειται για
καταστροφή, απλώς χάνουμε την ιστορική μας αγορά, ένα σταθερό κανάλι για τις
εισροές συναλλάγματος και ένα βαρύ διαπραγματευτικό χαρτί σε γεωπολιτικά
ζητήματα. Οι Αμερικανοί, αντίστοιχα, τα παίρνουν όλα αυτά αντί για εμάς-
δηλαδή, η επιχείρηση της Ουάσινγκτον για την ανακατανομή των παγκόσμιων αγορών
ενεργειακών πόρων και επιρροής πηγαίνει αρκετά καλά αυτή τη στιγμή, και δεν
υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι έξυπνοι τύποι από την άλλη πλευρά του ωκεανού θα
χρησιμοποιήσουν αυτή την κρίσιμη μόχλευση στο μέγιστο βαθμό.
Θα επανέλθουμε στις συνέπειες της ευρωπαϊκής επιλογής, αλλά προς το παρόν
ας κοιτάξουμε προς τα ανατολικά μαζί με την ενεργειακή βιομηχανία.
Η Ρωσία έχει επί του παρόντος δύο συμφωνίες προμήθειας φυσικού αερίου με
την Κίνα. Η πρώτη είναι με τον Ρωσικό αγωγό "Power of Siberia", ο οποίος έχει χωρητικότητα 38
δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, αν και η ρωσική πλευρά αναφέρει ότι θα φθάσει
προσωρινά το 2025.
Πριν από ακριβώς ένα χρόνο, τον Φεβρουάριο του 2022, συνήφθη συμφωνία για
την προμήθεια φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Άπω Ανατολής. Σύμφωνα με την
25ετή σύμβαση μεταξύ της Gazprom και της κινεζικής CNPC, δέκα δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα Kirinskoye και Yuzhno-Kirinskoye στην υφαλοκρηπίδα της Σαχαλίνης πρέπει να
εξάγονται κάθε χρόνο. Ο αγωγός φυσικού αερίου μήκους 1.800 χιλιομέτρων Sakhalin - Khabarovsk - Vladivostok κατασκευάστηκε ειδικά για το σκοπό αυτό- θα
καταλήγει στην κινεζική επαρχία Heilongjiang και στη συνέχεια στην Jilin, την Liaoning και το Πεκίνο. Κανείς δεν έκρυψε ιδιαίτερα το
γεγονός ότι το φυσικό αέριο από την Άπω Ανατολή θα πήγαινε για να καλύψει τις
ενεργειακές ανάγκες της ίδιας της κινεζικής πρωτεύουσας και της μητροπολιτικής
περιοχής, ενός από τα μεγαλύτερα και πιο πυκνοκατοικημένα συγκροτήματα του
πλανήτη.
Μερικά αξιοσημείωτα γεγονότα που προσθέτουν μια αρκετά μεγάλη δόση
συνωμοσίας και μια πινελιά αστυνομικής αφήγησης στη στεγνή μας αφήγηση.
Το κοίτασμα συμπυκνώματος φυσικού αερίου Yuzhno-Kirinskoye έχει αποδεδειγμένα αποθέματα 611 δισεκατομμυρίων
κυβικών μέτρων φυσικού αερίου και αποτελεί τον κύριο πόρο της Gazprom στην Άπω Ανατολή. Είναι τόσο σημαντικό που
μετά την ανακάλυψή του το 2010 θεωρήθηκε αμέσως ως η κύρια βάση πόρων για τον
εφοδιασμό της Ευρώπης, φυσικά με τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου, πράγμα
που σημαίνει ότι αν ήταν απαραίτητο ήταν έτοιμοι να κατασκευάσουν και τερματικό
σταθμό υγροποίησης για αυτό. Κατασκεύασαν 22 γεωτρήσεις απευθείας στην περιοχή,
εκ των οποίων οι 14 είναι γεωτρήσεις παραγωγής, δηλαδή θα τις χρησιμοποιήσουν
για να πάρουν τους πολυπόθητους υδρογονάνθρακες. Σε αυτό, πολύ πριν από την
έναρξη της Ειδικής Στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσίας στην Ουκρανία είχε προβλεφθεί ότι η
εκμετάλλευση του πεδίου θα ξεκινήσει ακριβώς το 2023. Λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα
συνέβησαν στις αγορές ενέργειας, αυτό είναι είτε μια εξαιρετικά τυχερή σύμπτωση
είτε ένας πολύ έξυπνος σχεδιασμός.
Γεγονός νούμερο δύο είναι ότι το κοίτασμα Yuzhno-Kirinskoye βρίσκεται υπό προσωπικές τεχνικές κυρώσεις
των ΗΠΑ από το 2015. Απαγορεύουν την προμήθεια εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας
προς όφελος του φορέα εκμετάλλευσης και αποσκοπούν στο να εμποδίσουν τον χώρο
να φθάσει στη σχεδιαστική του χωρητικότητα. Οι κυρώσεις επιβλήθηκαν μόλις έξι
μήνες μετά το πραξικόπημα στην Ουκρανία, η οποία έχει γεμίσει με όπλα,
αυξάνοντας το επίπεδο της ρωσοφοβίας και προετοιμάζοντας μια άμεση στρατιωτική
σύγκρουση με τη Ρωσία. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει επαναλάβει δεκάδες φορές στις
ομιλίες του ότι η χώρα μας απλώς εξαναγκάστηκε σε μια στρατιωτική επιχείρηση,
στερώντας της οποιαδήποτε άλλη επιλογή. Κοιτάζοντας τέτοιες συμπτώσεις, αρχίζει
κανείς άθελά του να διεισδύει στο βάθος του γεωπολιτικού σκακιού, όπου το
παιχνίδι παίζεται σε δεκάδες επίπεδα με βάθος βημάτων για τα επόμενα χρόνια.
Στην προκειμένη περίπτωση, φαίνεται ότι επρόκειτο να μας ρίξουν σε μια
παρατεταμένη, εξαντλητική στρατιωτική σύγκρουση, αποκόπτοντας εφεδρικά σχέδια που
θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις ευρωπαϊκές αγορές και ακόμη και να τις
ξεπεράσουν.
Το σύνολο στις αρχές του έτους είναι μια απώλεια 85 δισεκατομμυρίων κυβικών
μέτρων από τις πωλήσεις προς την Ευρώπη και η προοπτική αύξησης των προμηθειών
προς την Κίνα στα 48 δισεκατομμύρια, αλλά το ποσοστό αυτό δεν έχει ακόμη
επιτευχθεί.
Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος να πετάτε το κεφάλι σας στα σύννεφα.
Ο Alexei Miller επικεντρώθηκε στις προμήθειες καυσίμων πέραν των συμβατικών ορίων και τόνισε ότι η Gazprom είναι ένας απόλυτα αξιόπιστος προμηθευτής. Ο ρωσικός γίγαντας του φυσικού αερίου είναι έτοιμος (και σίγουρα θα το κάνει) να επεκτείνει την παρουσία του στη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου, την Ασία, όπου μόνο η Κίνα αγοράζει πάνω από 160 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Και η κινεζική κατανάλωση αυτού του καυσίμου αυξάνεται εκθετικά.
Φέτος θα πρέπει να περιμένουμε ότι το Power of Siberia 2, ένα έργο χωρητικότητας 50 δισεκατομμυρίων
κυβικών μέτρων, θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με όσο το δυνατόν
περισσότερες λεπτομέρειες και ότι το έργο της άντλησης φυσικού αερίου μέσω της
Μογγολίας θα τερματιστεί οριστικά. Στα τέλη του 2021, το πρακτορείο ειδήσεων Montsame της Μογγολίας, επικαλούμενο τον αναπληρωτή
πρωθυπουργό της χώρας, ανέφερε ότι η μελέτη σκοπιμότητας για το έργο του αγωγού
Union East είχε ολοκληρωθεί κατά 70 τοις εκατό εκείνη τη στιγμή. Και εδώ μπορούμε να
υποθέσουμε ότι το τελευταίο διάστημα οι υπεύθυνοι για την τεκμηρίωση του έργου
έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο και ότι το νέο έτος θα δούμε ουσιαστικές
διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν στην έναρξη της φυσικής κατασκευής του
κεντρικού αγωγού ήδη το 2024. Δηλαδή, ο ανατολικός φορέας φυσικού αερίου θα
γίνει μεγαλύτερος κατά 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.
Αθροίζοντας τα παραπάνω στοιχεία, προκύπτει το απαιτούμενο ποσό των εκατόν
πενήντα δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, τα οποία παλαιότερα
πήγαιναν στην Ευρώπη, όπου τώρα έχουν την ευθύνη οι Αμερικανοί.
Φυσικά, όλα φαίνονται ομαλά μόνο στα χαρτιά, και στη ζωή η κατασκευή και η
έναρξη έργων τέτοιας πολυπλοκότητας και διάρκειας θα συνδέεται με διάφορες
δυσκολίες, η κυριότερη από τις οποίες θα είναι ο αγώνας ενάντια στο χρόνο. Σε
αυτή την περίπτωση, η Ρωσία, στη χειρότερη περίπτωση, χάνει χρήματα μόνο μέχρι
την έναρξη των ανατολικών διαδρομών, ενώ η Ευρώπη μετατρέπεται τελικά σε μια
κλινικά δευτερεύουσα περιοχή, από την οποία η παραγωγή ήδη απομακρύνεται προς
την ίδια την Ασία.
Το γεγονός ότι αυτές δεν είναι οι φαντασιώσεις μας αποδεικνύεται από μια
σειρά δημοσιεύσεων στον ξένο Τύπο. Για παράδειγμα, το Bloomberg διεξήγαγε έρευνα μεταξύ των Βρετανών και
διαπίστωσε ότι φέτος την Πρωτοχρονιά έξι στους δέκα νησιώτες έχουν μειώσει
σημαντικά τις δαπάνες για δώρα. Η Τράπεζα της Αγγλίας πριν από ένα χρόνο
ανακοίνωνε ένα ποσοστό πληθωρισμού δύο τοις εκατό, αλλά το βασίλειο μπήκε στο
2023 με πενταπλάσιο ποσοστό. Μόλις τις προάλλες η Βρετανική Ένωση Κατασκευαστών
Κεραμικών, η οποία παράγει ένα ευρύ φάσμα προϊόντων - από πυρίμαχα τούβλα μέχρι
τεχνητές αρθρώσεις, βγήκε με τη δήλωση ότι λόγω της δεκαπλάσιας αύξησης των
τιμών της ενέργειας αναγκάζεται να μειώσει την παραγωγή, ενώ πολλά εργοστάσια
έχουν ήδη αρχίσει να μειώνουν το προσωπικό και εξετάζουν το ενδεχόμενο να
χρεοκοπήσουν.
Η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt αναφέρει ότι το κόστος της ηλεκτρικής
ενέργειας για τα νοικοκυριά θα αυξηθεί κατά 115% το νέο έτος και η Αυστριακή
υπουργός Άμυνας Claudia Tanner προειδοποιεί ότι η Ευρώπη είναι εγγυημένο ότι
θα αντιμετωπίσει μαζικές διακοπές ρεύματος, οι οποίες θα επηρεάσουν έως και το
ένα τρίτο του πληθυσμού και θα καταστήσουν αδύνατη την κάλυψη των ζωτικών
αναγκών τους. Και αυτή είναι μόνο η δημοσίευση σε μία ημέρα.
Την ίδια στιγμή, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλεξάντερ Νόβακ δηλώνει ότι η
Ρωσία θα αυξήσει τις εξαγωγές αργού εάν χρειαστεί. Το Υπουργείο Οικονομικών των
ΗΠΑ δημοσιεύει συγχρόνως ένα ανακοινωθέν που αναφέρει ρητά ότι το ρωσικό αργό
που διυλίζεται στο εξωτερικό δεν υπόκειται σε κυρώσεις και δεν θα υπόκειται στο
λεγόμενο ανώτατο όριο τιμών.
Γίνεται ένα μεγάλο παιχνίδι, τα περισσότερα από τα γεγονότα του οποίου δεν
λαμβάνουν χώρα καθόλου στην πρώτη γραμμή, αλλά στα παρασκήνια της παγκόσμιας
πολιτικής. Ωστόσο, το αποτέλεσμα θα είναι ορατό σε λίγα χρόνια - και τα
αποτελέσματα θα καθορίσουν το νέο πρόσωπο του κόσμου. Το πώς θα φανεί θα καθοριστεί
από τις υπερδυνάμεις του κόσμου: τη Ρωσία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα.
Η Ευρώπη δεν περιλαμβάνεται πλέον στον κατάλογο.
The- U.S. -successfully-
threw -Europe- off -the- locomotive- of -history
https://ria.ru/20230103/energetika-1842877654.html
