Παρασκευή 26 Ιουνίου 2020

Παρά την αποτυχία του, ο Guaidó είναι το βασικό κομμάτι στη λεηλασία του χρυσού, των εταιρειών και της επικράτειας της Βενεζουέλας

© AFP 2020 / Cristian Hernandez

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Juan Guaidó σε εκδήλωση στο Καράκας

 Marco Teruggi 

Η εικόνα του Juan Guaidó ως προέδρου που είναι υπεύθυνος για τη Βενεζουέλα αποδείχθηκε πολιτική αποτυχία. Ωστόσο, θεωρείται ως μηχανισμός για να δικαιολογήσει την κλοπή των εθνικών περιουσιακών στοιχείων, οπότε  η ισορροπία είναι διαφορετική. Σε αυτό το σχέδιο απαλλοτρίωσης, παίρνουν μέρος  κυβερνήσεις, διεθνείς εταιρείες, δικαστές και δικηγόροι. 

Ο Juan Guaidó βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο. Δεν μπορεί να ανακτήσει την πρωτοβουλία, να πείσει, να απαλλαγεί  από τα αρχεία της κακής διαχείρισης των κεφαλαίων που τον περιβάλλουν. Το πέρασμα των εβδομάδων και των μηνών τον μειώνει, και υπάρχει λίγη ή καθόλου μνήμη με το πέρασμα  του χρόνου για  αυτά που συνέβησαν στο  Κογκρέσο των ΗΠΑ και τον Λευκό Οίκο στις αρχές του 2020. 

Βλέποντας με αυτούς τους όρους, το δοκίμιο του «προέδρου που είναι υπεύθυνος» φαίνεται ότι είναι μια αποτυχία. Οι παράλληλοι και εικονικοί θεσμοί δεν επιτυγχάνουν τους πολιτικούς τους στόχους. Το ίδιο ισχύει και για το "Ανώτατο Δικαστήριο της Εξορίας", του οποίου δεν υπάρχει σχεδόν καμία μνήμη, ή ο "Γενικός Εισαγγελέας στην Εξορία", χωρίς καμία σημασία. 

Στη συνέχεια, η δήλωση του Τζον Μπόλτον, πρώην συμβούλου ασφαλείας, ο οποίος στο βιβλίο του “Το δωμάτιο όπου συνέβη” έγραψε ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε αμφιβολίες σχετικά με τις δυνατότητες και τις ικανότητες του Guaidó του, φαίνεται να είναι αληθοφανής. 

Είναι επίσης λογικό ότι σε πρόσφατη συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Axios, ο ίδιος ο Τραμπ αποκάλυψε τις αμφιβολίες του για τον Guaidó. Γιατί να μην τα έχει με κάποιον που δεν έχει πετύχει ούτε μία εσωτερική νίκη από τότε που αναγνωρίστηκε/διορίστηκε από τη διοίκησή του στις 23 Ιανουαρίου 2019; 

Υπό αυτό το πρίσμα, είναι σαφές ότι ο  Guaidó είναι μερικές φορές ένα πρόβλημα πριν από οτιδήποτε άλλο. Σε αυτό πρέπει να προστεθούν οι εμφανίσεις και οι αποτυχίες του να πραγματοποιήσει πραξικόπημα, όπως στις 30 Απριλίου 2019, ή τους δεσμούς του με τους μισθοφόρους της επιχείρησης Gideon που έφτασαν στη Βενεζουέλα τον περασμένο Μάιο. 

Αλλά ο Guaidó μπορεί να αναλυθεί με άλλο τρόπο: όχι για το άμεσο και εσωτερικό πολιτικό του αποτέλεσμα, αλλά ως εργαλείο ενός μηχανισμού απαλλοτρίωσης. Ο Guaidó, με το να ονομαστεί πρόεδρος υπεύθυνος για τη Βενεζουέλα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, επέτρεψε να πραγματοποιηθούν ληστείες των περιουσιακών στοιχείων του έθνους στο όνομά του. Και αυτό δεν είναι αποτυχία για τις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Η λεηλασία 

«Εσωτερικά, ο Guaidó μειώνεται, νομίζω ότι ο Τραμπ δεν πίστεψε ποτέ σε αυτόν, αυτό που έχει υπηρετήσει είναι η στρατηγική της απαλλοτρίωσης, διεθνώς συνεχίζουν να προχωρούν και συνεχίζουν να μας περικυκλώνουν », εξήγησε στο Sputnik η Μαρία Alejandra Diaz, δικηγόρος και βουλευτής της Εθνικής Συντακτικής Συνέλευσης. 

Αυτή η κλοπή έγινε εμφανής από την αρχή της αναγνώρισης του Guaidó ως "επικεφαλής στην προεδρία. Στις 25 Ιανουαρίου, δύο ημέρες μετά την αυτοανακήρυξη του, ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο έδωσε στον Guaidó την εξουσία «να λαμβάνει και να ελέγχει ορισμένα περιουσιακά στοιχεία σε λογαριασμούς της κυβέρνησης της Βενεζουέλας ή της Κεντρικής Τράπεζας της Βενεζουέλας (BCV) που κατέχει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης ή οποιαδήποτε άλλη ασφαλισμένη τράπεζα στις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Στις 28 Ιανουαρίου 2019, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα 13.850, με επίκεντρο το Petróleos de Venezuela (PDVSA) και την  BCV, το οποίο μπλόκαρε «όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα συμφέροντα που ανήκουν στην PDVSA που υπόκεινται στη δικαιοδοσία των ΗΠΑ. Στις 5 Αυγούστου 2019 εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα 13.884 που κατέσχεσε όλα τα περιουσιακά στοιχεία της Βενεζουέλας στο έδαφός των ΗΠΑ. 

Αυτοί οι λογαριασμοί και τα περιουσιακά στοιχεία παρέμειναν υπό τη διαχείριση των ΗΠΑ, το οποίο  κατέστη σαφές από το σκάνδαλο που ξέσπασε πριν από λίγες εβδομάδες, όταν κυκλοφόρησε η είδηση ότι ο Ντόναλντ Τραμπ χρησιμοποίησε 601 εκατομμύρια δολάρια από αυτά τα κεφάλαια για την κατασκευή του φράχτη στα σύνορα με το Μεξικό. 

Το σχέδιο λεηλασίας έθεσε αρκετούς κεντρικούς στόχους για την κλοπή και τη διανομή πλούτου από το κράτος της Βενεζουέλας. Ένας από αυτούς τους στόχους είναι το διυλιστήριο  της CITGO, μια θυγατρική της PDVSA στις ΗΠΑ, ο χρυσός που ανήκει στην BCV που βρίσκεται στην Τράπεζα της Αγγλίας, και, αξιοποιώντας αυτή τη στιγμή της πολιορκίας, αξιώνουν το έδαφος της Guayana Esequiba. 

Η CITGO 

Η θυγατρική της PDVSA στις ΗΠΑ βρίσκεται υπό εμπάργκο από το υπουργείο Οικονομικών από τον Αύγουστο του 2019, και το ενδεχόμενο να διαλυθεί και να παραδοθεί σε ξένες εταιρείες ήταν παρόν από την αρχή της ιδιοποίησης της από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. 

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα περιουσιακά στοιχεία της Βενεζουέλας στο εξωτερικό, αξίας περίπου 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με δομή τριών διυλιστηρίων με δυναμικότητα περίπου 749.000 βαρελιών την ημέρα, και περίπου 6.000 πρατήρια καυσίμων κατανεμημένα σε franchises στη χώρα. 

Δύο εταιρείες επιδιώκουν να κατασχέσουν την CITGO, οι οποίες  ισχυρίζονται ότι το κράτος της Βενεζουέλας τους χρωστάει: η Καναδική εταιρεία εξόρυξης Crystallex, και η Αμερικανική εταιρεία πετρελαίου ConocoPhillips. 

Ο Guaidó έθεσε τον José Ignacio Hernández, ο οποίος ήταν δικηγόρος της Crystallex, υπεύθυνο για το "Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα" της "Κυβέρνησής" του, δηλαδή το πρόσωπο που θα πρέπει να εκπροσωπεί και να υπερασπίζεται τα συμφέροντα της Δημοκρατίας σε διεθνή θέματα. 

Έτσι, ενώ από τη μία ο Guaidó ισχυρίστηκε ότι υπερασπιζόταν την CITGO, από την άλλη πλευρά, ήταν μέρος μιας στρατηγικής διακυβέρνησης υπέρ ξένων εταιρειών. Η María Alejandra Díaz επισημαίνει ότι αυτή είναι η στρατηγική των "δικηγορικών γραφείων που είναι σύμμαχοι με τον Guaidó,  τις ΗΠΑ και τις εταιρείες, για να την  αφαιρέσουν από  τη Βενεζουέλα. 

Το ίδιο κατήγγειλε η κυβέρνηση της Βενεζουέλας, η οποία επεσήμανε πώς ο  Hernández - ο οποίος παραιτήθηκε από τη θέση του λίγες ημέρες αργότερα - συνεργάστηκε με τον διευθυντή της Παγκόσμιας Τράπεζας (WB), David Malpass, έτσι ώστε το Διεθνές Κέντρο για την επίλυση των επενδυτικών διαφορών (ICSID), το οποίο εξαρτάται από την Τράπεζα, θα αναγνωρίσει την "κυβέρνηση Guaidó" για την επεξεργασία των διαιτησιών. 

Αυτή η διαδικασία κλοπής της CITGO και παράδοσης σε ξένες εταιρείες βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο: στις 22 Μαΐου ένας δικαστής του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου των ΗΠΑ προχώρησε στην έγκριση της εκκαθάρισης της CITGO, έτσι ώστε η Crystallex να μπορεί να συλλέξει ό,τι ισχυρίζεται ότι οφείλεται. 

Ωστόσο, υπάρχει μια απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών που απαγορεύει την πώληση του CITGO. Η πιθανότητα της θυγατρικής της  PDVSA να δημοπρατηθεί και να χαθεί εξαρτάται στη συνέχεια κεντρικά από την απόφαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ. 

Ο χρυσός 

Η BCV έχει, όπως και αρκετές κεντρικές τράπεζες, χρυσό που κατέχει στην Τράπεζα της Αγγλίας. Στο τέλος του 2018 ζήτησε να ανακτήσει 30 τόνους του χρυσού. Η βρετανική κυβέρνηση, ενόψει της αναγνώρισης της "προσωρινής κυβέρνησης του Guaidó" αρνήθηκε το αίτημα και διατήρησε τον χρυσό παράνομα. 

Η διπλωματική θέση του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν εντούτοις διφορούμενη: αναγνώρισαν τον  Guaidó, αλλά έλαβαν την  «πρεσβευτή» τους, Vanessa Neumann, χωρίς επίσημα διαπιστευτήρια. Με άλλα λόγια, δημιουργήθηκε μια γκρίζα ζώνη, μια ζώνη ελλιπούς αναγνώρισης -όπως σε πολλές χώρες, που είναι σε  αντίθεση με τις Hνωμένες Πολιτείες-,  σε περίπτωση σύγκρουσης όπως αυτή της ιδιοκτησίας χρυσού, δεν επιτρέπεται η  επίλυση. 

Δεδομένης αυτής της κατάστασης, και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η BCV υπέβαλε τη νομική αξίωση ενώπιον δικαστηρίου στο Λονδίνο τον Μάιο του τρέχοντος έτους, το βρετανικό δικαστικό σύστημα ξεκίνησε μια συζήτηση τη Δευτέρα, 22 Ιουνίου, για να καθορίσει εάν θα αναγνωρίσει την  BCV της κυβέρνησης της Βενεζουέλας ή ένα ad hoc συμβούλιο που διορίστηκε από τον  Guaidó. Η ιδιοκτησία του χρυσού θα εξαρτηθεί από αυτό το αποτέλεσμα. 

Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας πρότεινε να μεταφερθεί απευθείας στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών για την αντιμετώπιση της πανδημίας και της ανθρωπιστικής έκτακτης ανάγκης εντός της χώρας το ποσό του χρυσού που ζητείται - περίπου 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων . 

Η επίλυση της βρετανικής δικαιοσύνης θα επηρεάσει όχι μόνο τον χρυσό στην Τράπεζα της Αγγλίας, αλλά θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για άλλες υποθέσεις που αμφισβητούνται, όπως τα 120 εκατομμύρια δολάρια που ανήκουν στην BCV που κατέχει η Deutsche Bank, ή πολυάριθμους λογαριασμούς που έχουν παγώσει σε διαφορετικές τράπεζες. 

"Ο χρυσός στην Αγγλία πρόκειται να κλαπεί ανοιχτά, κράτησαν τους λογαριασμούς, όπως έκαναν με τη Λιβύη, αυτό που δεν ήταν σε θέση να σπάσει εσωτερικά το κάνουν διεθνώς, θέλουν να μας στεγνώσουν από όλα τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχει η Δημοκρατία για να τα διανείμουν  μεταξύ των διεθνών εταιρειών, η οποία είναι η πραγματική δύναμη πίσω από την εξουσία στις ΗΠΑ και στην Αγγλία" , εξηγεί η Μαρία Alejandra Díaz. 

  Η Guayana Esequiba 

Η συντακτική συνέλευση επισημαίνει ένα άλλο μέτωπο της απόπειρας απαλλοτρίωσης: H Guayana Esequiba, έδαφος που διεκδικείται από τη Βενεζουέλα. "Στις 30 Ιουνίου, κατόπιν αιτήματος της Γουιάνας και της Μεγάλης Βρετανίας, το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης (ICJ) θα αποφασίσει εάν θα προχωρήσει ή όχι την  αξίωση της Βενεζουέλας για 159.542 τετραγωνικά χιλιόμετρα που αφαιρέθηκαν  από το Βρετανικό Στέμμα το 1899. 

Ο υπουργός Εξωτερικών Χόρχε Αρρεάζα ανέφερε ότι η Βενεζουέλα "σύμφωνα με την ιστορική της θέση και σε αυστηρή τήρηση της Συμφωνίας της Γενεύης του 1966, δεν θα παραστεί στην ασυνήθιστη και παράτυπη ακρόαση που συγκάλεσε το ICJ σχετικά με τη μονομερή αξίωση της Guyana. 

"Θέλουν να μας απογυμνώσουν οριστικά την Guayana Esequiba  αυτό είναι το σχέδιο, για να διακόψουν την πρόσβασή μας στη θάλασσα εκεί", εξήγησε η Maria Alejandra Diaz. Πίσω από την προσπάθεια διατήρησης της αμφισβητούμενης επικράτειας βρίσκονται οι διεθνείς εταιρείες: "πίσω από τη Guayana υπάρχουν περισσότερες από 12 ορατές διεθνείς εταιρείες, και τους έχουν ήδη παραδώσει παραχωρήσεις με παράνομο τρόπο". 

Μια  από αυτές  τους διεθνείς εταιρείες  είναι η πετρελαϊκή εταιρεία Exxon Mobile, με την οποία συνέβη ένα περιστατικό τον Δεκέμβριο του 2018, όταν το Μπολιβαριανό Ναυτικό αναχαίτισε δύο από τα πλοία της, τα οποία έστειλε η κυβέρνηση της Guayana και τα οποία βρίσκονταν παράνομα στα ύδατα της Βενεζουέλας.

Συνοψίζοντας

 Πώς λοιπόν μετρώνται τα επιτεύγματα της αμερικανικής στρατηγικής; Η ισορροπία είναι αρνητική, δεδομένης της πολιτικής φιλόδοξης φιγούρας  του Guaidó και της μονιμότητας του Nicolás Maduro στην κυβέρνηση. Αλλά ο Guaidó είναι ένα προσωρινό κομμάτι, ένα πολιτικό ατύχημα: ο χαρακτηρισμός του ως "πρόεδρος υπεύθυνος" οφειλόταν σε μια σειρά από συμπτώσεις, όχι για τις ιδιότητες του ή τη μελλοντική προβολή του.

 Αντίθετα, οι προσπάθειες αφαίρεσης χρυσού, περιουσιακών στοιχείων και εδαφών δεν έχουν σχεδιαστεί για να είναι προσωρινά. Και εκεί είναι που η στρατηγική προχωρά στο σχέδιό της να προσπαθήσει να σφετεριστεί κρατικά περιουσιακά στοιχεία.

 Πρόκειται για μια άρθρωση ορατών και αόρατων παραγόντων: κυβερνήσεων, δικαστών, δικηγόρων, διεθνών εταιρειών, πολιτικών φορέων, οι οποίοι, στο σύνολό τους, μετακινούνται μεταξύ των υδάτων του οικονομικού αποκλεισμού και της επίθεσης στην εξουσία, για τη διανομή των αγαθών της χώρας, τον επανασχεδιασμό του σήμερα και για το μελλοντικό σχέδιο.

 Ο Guaidó εξακολουθεί να διαδραματίζει ρόλο σε αυτό το σχέδιο ως εργαλείο που δικαιολογεί νομικά, για παράδειγμα, την πιθανή οριστική κατάσχεση χρυσού στην Τράπεζα της Αγγλίας. Η κυβέρνηση φάντασμα που ισχυρίζεται ότι ηγείται είναι στην πραγματικότητα μια νομιμοποίηση της ληστείας που έχει κομμάτια που πρέπει να πραγματοποιηθούν.

 Σκέφτεται ο Τραμπ να αλλάξει τη στρατηγική του απέναντι στη Βενεζουέλα, όπως πιθανολογείται; Είναι δύσκολο να πούμε, ιδιαίτερα επειδή οι δηλώσεις του είναι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, που χαρακτηρίζονται από την προεκλογική εκστρατεία. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι ο μηχανισμός της απαλλοτρίωσης αποδίδει καρπούς και ότι, με λιγότερο από πέντε μήνες πριν από την προεδρική κούρσα, δεν θα προβεί σε δημόσια αλλαγή πολιτικής που θα θέσει σε κίνδυνο τις ψήφους του.

 

https://mundo.sputniknews.com/america-latina/202006251091880900-a-pesar-de-su-fracaso-guaido-es-la-pieza-clave-en-el-despojo-del-oro-las-empresas-y-el-territorio/