Η Σαουδική Αραβία ετοιμάζει κοινωνική επανάσταση για την παγκόσμια νίκη

© AP Photo / Hasan Jamali

Ένας άντρας στην οδό Ριάντ, στη Σαουδική Αραβία.

 Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης και η κοινότητα των εμπειρογνωμόνων βρίσκονται σε έντονη γνωστική παραφωνία σχετικά με τις ενέργειες της Σαουδικής Αραβίας στο πλαίσιο του πολέμου των τιμών της αγοράς πετρελαίου: περικοπές του προϋπολογισμού, περικοπές στις κοινωνικές πληρωμές και η φαινομενική οικονομική κρίση είναι σε αντίθεση με επιθετικές ενέργειες στις χρηματοπιστωτικές αγορές, οι οποίες δείχνουν ότι το Ριάντ έχει κάποιο είδος μακροπρόθεσμης στρατηγικής και εκτεταμένων σχεδίων. Εάν εφαρμοστούν αυτά τα σχέδια, μπορεί οι πραγματικοί χαμένοι στον παγκόσμιο ενεργειακό πόλεμο να είναι οι δυτικές χώρες, όχι οι εξαγωγείς πετρελαίου.

Λόγω των επιπτώσεων της επιδημίας του κορωναϊού και της πτώσης των τιμών του πετρελαίου στην οποία συνέβαλε η ίδια η Σαουδική Αραβία, η οικονομία της ήταν σε κατάσταση σοκ και τα αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος (FXRs) άρχισαν να καίγονται με ταχύτητα ρεκόρ.

Η συναλλαγματική ισοτιμία του   Σαουδικού  Real έναντι του δολαρίου ΗΠΑ είναι σταθερή, και αυτό δημιουργεί, αφενός, μια ορισμένη προβλεψιμότητα για την οικονομία, αλλά από την άλλη πλευρά, οδηγεί στο γεγονός ότι σε περίπτωση οικονομικών δυσκολιών ή πτώσης των τιμών του πετρελαίου, το κράτος αναγκάζεται να πουλήσει δολάρια από το χρυσό και τα συναλλαγματικά αποθέματα, σε ποσά που δεν καθορίζονται από την επιθυμία ή τη στρατηγική του, αλλά από τις απαιτήσεις των παικτών της αγοράς.

Στα τέλη Απριλίου, το Reuters ανέφερε ότι "τα καθαρά ξένα περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων τίτλων όπως τα έντοκα γραμμάτια του Αμερικανικού Δημοσίου και οι καταθέσεις στο εξωτερικό, μειώθηκαν στα 464 δισεκατομμύρια δολάρια το Μάρτιο, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 19 ετών. Η μείωση σχεδόν 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων - η μεγαλύτερη μηνιαία μείωση εδώ και δύο δεκαετίες - αναδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για το βασίλειο να αξιοποιήσει τα αποθέματα για να αντισταθμίσει την οικονομική ζημία που προκαλείται από τις τιμές του πετρελαίου και τη σοβαρή επιβράδυνση στους τομείς που δεν σχετίζονται με το πετρέλαιο που προκαλείται από τον κορωναϊό.

Ο ρωσικός χρυσός και τα συναλλαγματικά αποθέματα έχουν επίσης μειωθεί, αλλά στην περίπτωσή μας ήταν ως επί το πλείστον ένα "λογιστικό" φαινόμενο: ένα σημαντικό μέρος των αποθεμάτων της Ρωσίας διατηρείται σε χρυσό, καθώς και σε ευρώ και άλλα νομίσματα, αλλά τα στατιστικά στοιχεία για τον όγκο των αποθεμάτων χρυσού διατηρούνται σε δολάρια. Αυτό οδηγεί περιοδικά σε καταστάσεις στις οποίες η αξιολόγηση των αποθεμάτων σε δολάρια μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί σε μεγάλο βαθμό ανάλογα με την ισοτιμία του δολαρίου έναντι άλλων νομισμάτων, ακόμη και αν ο όγκος των αποθεμάτων δεν υφίσταται έκτακτες αλλαγές.

Και στην περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας μιλάμε για μια ευαίσθητη μείωση του όγκου των αποθεμάτων χρυσού. Επιπλέον, προκειμένου να σπάσει η πρόσδεση στο δολάριο (με καταστροφικές συνέπειες), δεν υπάρχει ανάγκη να μειωθούν τα αποθέματα στο μηδέν - η νομισματική κρίση θα ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. Σύμφωνα με ειδικούς του Reuters, "το ελάχιστο που απαιτείται για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης σε μια  σταθερή ισοτιμία  είναι άγνωστο και πιθανότατα δεν μπορεί να υπολογιστεί, αλλά μια λογική εκτίμηση είναι πιθανώς 250-300 δισεκατομμύρια δολάρια".

Η μείωση των εσόδων και άλλων οικονομικών δυσκολιών οδήγησαν στην ανάγκη για τεράστιες περικοπές στις δαπάνες του προϋπολογισμού και απότομες αυξήσεις των φόρων. Το  Al-Jazeera ειρωνικά σημείωσε σε αυτή την περίπτωση ότι οι ενέργειες αυτές αποσκοπούν στην "μετατόπιση του μεγαλύτερου μέρους του βάρους της μείωσης των εσόδων από το πετρέλαιο απευθείας στους ώμους του απλού  Σαουδαραβικού  λαού.

Το ποσό των περικοπών δαπανών του προϋπολογισμού ανήλθε σε 26 δισεκατομμύρια δολάρια για το τρέχον έτος. Ο ΦΠΑ αυξήθηκε τρεις φορές - από 5% σε 15%, και επίσης οι πληρωμές σε κρατικούς υπαλλήλους και η χρηματοδότηση έργων με στόχο τη διαφοροποίηση της οικονομίας έως το 2030 έγινε «κάτω από το μαχαίρι».

Μπορεί να φαίνεται ότι το Ριάντ έχασε τον πόλεμο των τιμών του πετρελαίου σε γενικές γραμμές - είναι το Ριάντ που πρέπει να μειώσει τα κοινωνικά προγράμματα, να κάψει συναλλαγματικά αποθέματα και να θυσιάσει τις ελπίδες για ταχεία οικονομική διαφοροποίηση.

Αλλά υπάρχει μια απόχρωση που μας επιτρέπει να αμφιβάλλουμε  για αυτή την αξιολόγηση. Το γεγονός είναι ότι μαζί με τις περικοπές του προϋπολογισμού έρχεται η είδηση ότι οι Σαουδάραβες επενδυτές επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια στην αγορά μετοχών των ευρωπαϊκών και καναδικών εταιρειών πετρελαίου. Αυτό μπορεί να φαίνεται μάλλον παράξενο στο πλαίσιο μιας καταστροφικής πτώσης των τιμών του πετρελαίου, αλλά το γεγονός παραμένει. Τον Απρίλιο, τα δυτικά πρακτορεία ειδήσεων ανέφεραν ότι το Κρατικό Ταμείο Επενδύσεων της Σαουδικής Αραβίας αγόρασε μικρά - αλλά σημαντικά - τμήματα μετοχών των πετρελαϊκών εταιρειών Equinor AS (Νορβηγία), Royal Dutch Shell PLC (Uk - Netherlands), Total SA (Γαλλία) και Eni (Ιταλία) σε χρηματιστήρια.

Τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν σχετικά με τον όγκο των αγορών αξίας περίπου ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, αλλά θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι δημοσιογράφοι ήταν πιο πιθανό να είναι σε θέση να πάρουν  πληροφορίες μόνο για ορισμένες από τις συμφωνίες της Σαουδικής Αραβίας.

Αποδείχθηκε ότι η απόκτηση μετοχών σε ευρωπαϊκές πετρελαϊκές εταιρείες ήταν μια εισαγωγή για ακόμη πιο ενεργό δράση - στην Καναδική αγορά. Στις 16 Μαΐου το πρακτορείο Bloomberg ανέφερε ότι το Ριάντ είναι πλέον μέτοχος μειοψηφίας σε κορυφαίες καναδικές εταιρείες πετρελαίου, των οποίων οι μετοχές αγοράστηκαν μόλις κατά τη στιγμή της μέγιστης φτηνότητάς τους, στο πλαίσιο των τιμών του πετρελαίου που πηγαίνουν στην αρνητική ζώνη:

"Το Κρατικό Επενδυτικό Ταμείο της Σαουδικής Αραβίας αγόρασε μερίδια σε δύο μεγάλες καναδικές πετρελαϊκές εταιρείες κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της αγοράς ενέργειας. Το Κρατικό Ταμείο Επενδύσεων συγκέντρωσε μερίδια στην Καναδική Εταιρεία Φυσικών Πόρων Ltd. και Suncor Energy Inc. 2,6% και 2%, αντίστοιχα. Το ταμείο είναι σήμερα ο όγδοος μεγαλύτερος μέτοχος στην Canadian Natural και ο 14ος μεγαλύτερος στη Suncor, σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε το Bloomberg.

Μπορεί κανείς να μαντέψει τη λογική πίσω από την απόφαση να συνδυαστούν απότομες περικοπές του προϋπολογισμού λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου με την ταυτόχρονη αγορά μετοχών πετρελαϊκών εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά. Η πιθανή εξήγηση είναι η εξής:

Θυσιάστε προγράμματα κοινωνικής σταθερότητας και οικονομικής διαφοροποίησης για να μετατρέψετε δολάρια ΗΠΑ και ομόλογα από κρατικά αποθεματικά σε μετοχές εταιρειών πετρελαίου που είναι τώρα πολύ, πολύ φθηνές. Αυτό είναι ένα πολύ επικίνδυνο, αλλά πολύ τολμηρό στοίχημα για το μέλλον της αγοράς πετρελαίου, το οποίο έχει νόημα μόνο αν η Σαουδική Αραβία είναι 100% σίγουρη ότι στο μέλλον η τιμή του μαύρου χρυσού θα αυξηθεί και οι μετοχές τους σε εταιρείες πετρελαίου στον Δυτικό κόσμο θα τους φέρει υπέροχα κέρδη. Εάν παιχτεί αυτό το στοίχημα, τόσο η Σαουδική Αραβία όσο και η Ρωσία θα μπορούν να αποκομίσουν σοβαρά κέρδη, ενώ Ευρωπαίοι και Καναδοί επενδυτές θα μετανιώσουν πολύ για το γεγονός ότι οι μετοχές τους πωλήθηκαν σε χαμηλές τιμές. Σε αυτό το σενάριο, το ερώτημα ποιος θα επωφεληθεί από τους πολέμους τιμών στην αγορά πετρελαίου μπορεί να θεωρηθεί τετελεσμένο: η συμμαχία του ΟΠΕΚ + Ρωσίας θα είναι ο σαφής νικητής. Τουλάχιστον, οι ενέργειες του Ριάντ δείχνουν ότι η ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας βασίζεται ακριβώς σε αυτό το σενάριο.

https://ria.ru/20200517/1571557258.html