Στη Μνήμη του Μανώλη Γλέζου
Ο θρυλικός Μανώλης Γλέζος πέθανε σε ηλικία 98 ετών.
Την ημέρα της κηδείας του, κατόπιν εντολής του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου
Μητσοτάκη, η Εθνική Σημαία της Ελλάδας μειώθηκε στο Λόφο της Ακρόπολης. Είναι
ένα αφιέρωμα στον μεγάλο Έλληνα, είπε ο Έλληνας Πρωθυπουργός.
Το 1963, ο Μανώλης Γλέζος τιμήθηκε με το Διεθνές
Βραβείο Λένιν για την Ενίσχυση της Ειρήνης μεταξύ των Εθνών, στη χώρα μας όλες
οι εφημερίδες έγραψαν γι' αυτόν, δημοσίευσαν βιβλία αφιερωμένα στον ήρωα,
τυπωμένα γραμματόσημα με την εικόνα του. Πιο πρόσφατα, ο Ρώσος Πρέσβης στην
Ελλάδα Αντρέι Μασλόφ απένειμε στον Γκλέζο το ιωβηλαίο μετάλλιο «75 χρόνια Νίκης
στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945». ...
Ο Μανώλης Γλέζος και ο Ρώσος Πρέσβης στην Ελλάδα Α.
Μασλόφ
Αυτός ο εξαιρετικός άνθρωπος γεννήθηκε στις 9
Σεπτεμβρίου 1922, στο νησί της Νάξου στο εξαθλιωμένο χωριό Απειράνθος. Αργότερα
με την οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα, όπου αποφοίτησε από το σχολείο,
εργάστηκε σε φαρμακείο, έπλενε πιάτα, παρέδιδε φάρμακα στους πελάτες. Το 1940,
ο Γλέζος γράφτηκε στη Σχολή Μεταπτυχιακών Οικονομικών και Εμπορικών Σπουδών.
Από το 1939 συμμετείχε στο αντιστασιακό κίνημα κατά της κατάληψης των νησιών του
αρχιπελάγους των Δωδεκανήσων από τα στρατεύματα του Μουσολίνι.
Όταν η Ελλάς καταλήφθηκε από τους Γερμανούς, ο Γλέζος
πέτυχε το κατόρθωμα με το οποίο έγινε διάσημος. Τη νύχτα της 31ης Μαΐου 1941,
αυτός και σύντροφός του Απόστολος Σάντας υπογείως ανέβηκαν στην Ακρόπολη και
γκρέμισαν τη ναζιστική σημαία με την σβάστικα. Ο Γλέζος και ο Σάντας διείσδυσαν
στην Ακρόπολη από μια υπόγεια δίοδο από το Σπήλαιο του Αγραβού. Το κοντάρι της
σημαίας ήταν πολύ ψηλά. Έπρεπε να το κουνήσουμε να το ρίξουμε κάτω για να σκίσουμε
το ύφασμα, το οποίο, αφού έπεσε, κάλυψε και τα δύο. Απελευθερωμένοι, οι φίλοι έσκισαν
τη σημαία σε κομμάτια και τα πέταξαν
στον πάτο του φρέατος. Άφησαν ένα μικρό κομμάτι της σημαίας με την σβάστικα σε
ένα μικρό κομμάτι της σημαίας... Στο σπίτι, ο Μανώλης παρέδωσε σιωπηλά στη
μητέρα του ένα κομμάτι της σχισμένης σημαίας: «Ω, μαμά, κρύψε αυτό το κουρέλι. Μέχρι
να νικήσουμε." Η Μάνα του τον φίλησε και τον έστειλε για ύπνο.
Κατόπιν εντολής του Χίτλερ, οι στρατιώτες της
στρατιωτικής μονάδας που φρουρούσαν την Ακρόπολη πυροβολήθηκαν, οι αξιωματικοί
στάλθηκαν στο μέτωπο, αλλά οι δράστες τους σχισίματος της σημαίας δεν βρέθηκαν. Για αυτό το
κατόρθωμα ο Charles de Gaulle αποκάλεσε τον Γλέζο
«ο πρώτος αντάρτης του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου» στην Ευρώπη.
Στις 24 Μαρτίου 1942, ο Γλέζος συνελήφθη και
φυλακίστηκε. Βασανίστηκε. Όταν οι Γερμανοί έφυγαν από την Ελλάδα το 1943, οι
Βρετανοί, φοβούμενοι την ανάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές,
αντιτάχθηκαν στους Έλληνες αντάρτες. Οι σύντροφοι του Γλέζου ετοίμαζαν έκρηξη
στα βρετανικά κεντρικά γραφεία στην Αθήνα. Ο ίδιος ο Γλέζος, απελευθερωμένος
από τη φυλακή, τέντωσε το συρματόσχοινο μέσω
των υπονόμων κάτω από το κτίριο αλλά πριν την έκρηξη ο Τσώρτσιλ πέταξε
απροσδόκητα στην Ελλάδα. Υπενθυμίζοντας, ο Γλέζος είπε αργότερα, "Νόμιζα ότι δεν ήταν καλό
να σκοτώσω έναν από τους τρεις Μεγάλους" ...
Σύντομα έγινε υπάλληλος του δημοσιογραφικό οργάνου της
εφημερίδας Ριζοσπάστης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, και το 1947 έγινε
αρχισυντάκτης του. Στη συνέχεια, υπήρξε ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των
στρατευμάτων του μοναρχικού καθεστώτος, που υποστηρίζεται από τους Αμερικανούς
και τους Βρετανούς, και των κομμουνιστών ανταρτών που δημιούργησαν την
κυβέρνησή τους στο βόρειο τμήμα της χώρας. Η εφημερίδα Ριζοσπάστης ήταν κλειστή
και στις 3 Μαρτίου 1948 συνελήφθη ο Μανώλης Γλέζος. Καταδικάστηκε σε θάνατο τον
Οκτώβριο του 1948 και δικάστηκε ξανά στις 21 Μαρτίου 1949. Δημόσιες διαδηλώσεις
στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ανάγκασαν τις αρχές να μετατοπίσουν την εκτέλεση σε ισόβια κάθειρξη. Στη φυλακή, ο
Μανώλης Γλέζος εξελέγη μέλος του κοινοβουλίου του Κόμματος Ενωμένης
Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ), αλλά οι αρχές ακύρωσαν την εντολή του.
Στο τέλος, υπό την πίεση της διεθνούς κοινότητας, ο
ήρωας βγήκε από τη φυλακή, αλλά ήταν ελεύθερος για ένα μικρό χρονικό διάστημα.
Το 1958 συνελήφθη ξανά, αυτή τη φορά με την κατηγορία... κατασκοπεία για την
ΕΣΣΔ. Παρά την παντελή έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, τον Ιούλιο του 1959
καταδικάστηκε σε 5 χρόνια φυλάκισης και τέσσερα χρόνια εξορίας. Στις φυλακές ο Γλέζος, εξελέγη για δεύτερη φορά στο Ελληνικό κοινοβούλιο και η θητεία του
ανακλήθηκε από τις αρχές για δεύτερη φορά.
Το 1967, οι «μαύροι συνταγματάρχες» κατέλαβαν την
εξουσία στην Ελλάδα με πραξικόπημα. Ο Γλέζος συνελήφθη ξανά και πέρασε τέσσερα
χρόνια στη φυλακή.
Μετά την πτώση του καθεστώτος των συνταγματαρχών,
ξεκίνησε την αναβίωση του κόμματος της ΕΔΑ,
εξελέγη μέλος του Ελληνικού κοινοβουλίου, έγινε μέλος του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου. Το 2000 ήταν επικεφαλής του εκλογικού καταλόγου του αριστερού
κόμματος «Συνασπισμός» και ίδρυσε τη δική του πολιτική ένωση «Ενεργοί Πολίτες»,
η οποία ήταν μέρος του Συνασπισμού των ριζοσπαστικών αριστερών δυνάμεων του
ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Μανώλης Γλέζος είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και
άρθρων, επισκέφθηκε επανειλημμένα τη Σοβιετική Ένωση, όπου το όνομά του
ονομάζεται μια βουνοκορφή στο Pamir.
Ο συγγραφέας αυτών των γραμμών, εργαζόμενος στην Αθήνα
ως ανταποκριτής του TASS, συναντήθηκε με τον Γλέζο και του πήρε συνέντευξη.
Ήταν την παραμονή της Ημέρας της Νίκης στις 9 Μαΐου, και ο Γλέζος είπε τις πολύ
τρομερές συνέπειες για την κατοχή του
Χίτλερ στην Ελλάδα. "Εμείς οι Έλληνες", δήλωσε ο Γλέζος, "ήμασταν
υποχρεωμένοι να προμηθεύουμε τρόφιμα στο Γερμανικό σώμα του Ρόμελ στην Αφρική.
Σε όλα τα παραπάνω ο Χίτλερ εφηύρε το περιβόητο «ελληνικό δάνειο στη Γερμανία».
Για να μην αναφέρουμε τις δολοφονίες πατριωτών και τις μαζικές καταπιέσεις των
Ναζί".
Μίλησε με μεγάλο σεβασμό και αγάπη για τη χώρα μας.
"Καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου", θυμόταν ο Γλέζος, "ακούγαμε
το ραδιόφωνο από τη Μόσχα στα Ελληνικά. Ανησυχήσαμε μαζί σας όταν οι ιστορικές
μάχες κοντά στη Μόσχα και το Στάλινγκραντ συνεχίζονταν. Πολλά χρόνια αργότερα
επισκέφθηκα τη Ρωσία στα πεδία μάχης του παρελθόντος. Εκεί πήρα μερικές
σκουριασμένες σφαίρες και θραύσματα και το έκανα μόνος μου." Ο Γλέζος
έδειξε ένα μικρό μεταλλικό γλυπτό που διατηρεί στο σπίτι του στην Αθήνα.
"Αυτό", είπε, "είναι σύμβολο ενός ανθρώπου που σταυρώθηκε από
τον πόλεμο, σύμβολο πάλης και οδύνης, σύμβολο νίκης σε έναν μεγάλο πόλεμο στον
οποίο πέθαναν εκατομμύρια πολίτες στην ΕΣΣΔ, στην Ελλάδα και άλλες χώρες".