Παρασκευή 6 Μαρτίου 2020

Άλλη μια "κατάπαυση του πυρός" που είναι απίθανο να διαρκέσει πολύ



Θα μπορέσει να λυθεί ο κόμπος της Idlib;

Στρατηγικό ίδρυμα Πολιτισμού
Αντρέι Αρέσεφ
Στις 5 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα άλλη μια συνάντηση εργασίας των Προέδρων της Ρωσίας και της Τουρκίας Βλαντιμίρ Πούτιν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφιερωμένη σε πιθανούς τρόπους επίλυσης της κατάστασης στη Συρία.
Πριν από την έναρξη των συνομιλιών, ο Ρώσος ηγέτης δήλωσε την ανάγκη «να μιλήσουμε σίγουρα για τα πάντα, την όλη κατάσταση που έχει αναπτυχθεί μέχρι σήμερα, έτσι ώστε τίποτα σαν αυτό α) να μην συμβεί ξανά και β) να μην καταστρέψει τις ΡωσοΤουρκικές σχέσεις, τις οποίες αναφέρουμε και οι αναγνώστες προσεχτικά τις αξιολογούν.



Από τη μεριά του, ο Ερντογάν ανέφερε σε συνομιλία με δημοσιογράφους νωρίτερα ότι πρέπει να θεσπιστεί η "κατάπαυση του πυρός" ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Αρχικά, η Άγκυρα ήθελε να εμπλέξει την Άνγκελα Μέρκελ και τον Εμανουέλ Μακρόν στις διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα, αλλά στη συνέχεια εγκατέλειψε την ιδέα. Είναι γνωστό ότι ο Ερντογάν πιέζει το Παρίσι και το Βερολίνο με απειλές για άνοιγμα μεταναστευτικών πυλών εάν δεν ικανοποιηθούν τα μαξιμαλιστικά αιτήματά του στο "Ζήτημα της Συρίας". Ωστόσο, ούτε αυτές οι απειλές ούτε οι υποσχέσεις για αναζήτηση στρατιωτικής-τεχνικής βοήθειας από το ΝΑΤΟ έχουν τα κατάλληλα αποτελέσματα, παρά την επίσκεψη Αμερικανών διπλωματών στη ζώνη κατοχής της Τουρκίας στη βορειοδυτική Συρία.




Ο Ειδικός Εκπρόσωπος των ΗΠΑ για τη Συρία J. Jeffrey και η μόνιμος αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ K. Kraft μεταξύ των «λευκών κρανών» της Idlib.



Οι διμερείς ΡωσοΤουρκικές συνομιλίες στο υψηλότερο επίπεδο διεξήχθησαν για περίπου τρεις ώρες, μετά τις οποίες συνεχίστηκαν σε εκτεταμένη μορφή, ως μέρος των αντιπροσωπειών. Στο τέλος των συνομιλιών, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε έντονη δραστηριότητα των τρομοκρατικών συμμοριών, συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων "ριζοσπαστικών επιθέσεων στη Ρωσική βάση Khmeimim. Την 1η Μαρτίου, έγινε άλλη μια  προσπάθεια να την  χτυπήσουν με πολλαπλούς εκτοξευτές ρουκετών. Συνολικά 15 επιθέσεις στην Khmeimim έχουν καταγραφεί από τις αρχές του τρέχοντος έτους. Κάθε φορά ενημέρωναν τους Τούρκους εταίρους μας γι' αυτό σε πραγματικό χρόνο".



Ο Ερντογάν, από την άλλη πλευρά, κατηγόρησε το "καθεστώς Άσαντ" για "επιθέσεις εναντίον αμάχων", προκαλώντας, σύμφωνα με ισχυρισμούς, μεταναστευτική κρίση κοντά στα σύνορα της Τουρκίας. Τη νύχτα της 6ης Μαρτίου, ανακοινώθηκε άλλη μια "κατάπαυση του πυρός", με την Άγκυρα να επιφυλάσσει το δικαίωμα να απαντά σε αυτό που θεωρεί  "επιθέσεις του καθεστώτος".


Εκτός από την παύση των εχθροπραξιών κατά μήκος της γραμμής επαφής, μια «ζώνη ασφαλείας» έξι χιλιομέτρων βόρεια και νότια του αυτοκινητόδρομου Μ4 (προς Λαττάκεια μέσω του «τρομοκρατικού προπύργιου» Jisr al-Shughur), καθώς και κοινές Ρωσοτουρκικές περιπολίες από τον οικισμό Τρούμπ δυτικά του Σαρακίμπ προς την Αίν αλ-Χάουρ αναμένεται να ξεκινήσουν στις 15 Μαρτίου. Το σχετικό πρόσθετο πρωτόκολλο για τις συμφωνίες του Σότσι του 2018 υπεγράφη από τους Ρώσους και Τούρκους υπουργούς Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και Χουλουσί Ακάρ. Η τύχη της διαδρομής Μ5 και των Τουρκικών παρατηρητηρίων στο πίσω μέρος του Συριακού στρατού που έχουν «συγχωνευθεί» με τρομοκρατικές θέσεις φαίνεται να έχει μείνει πίσω, δημιουργώντας έτσι περιθώρια για παρανοήσεις.




Παράδειγμα στον  χάρτη της προτεινόμενης «ζώνης ασφαλείας» κατά μήκος της οδού Μ4 και θέση των θέσεων παρατήρησης



Λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία της προηγούμενης "ανακωχής", η οποία αποδείχθηκε ότι ήταν ακριβώς το αντίθετο, η τύχη της επόμενης συμφωνίας (οι τεχνικές λεπτομέρειες της δεν έχουν ακόμη εκπονηθεί) φαίνεται ασαφής. Για παράδειγμα, δεν είναι σαφές πώς οι Τούρκοι θα αποσύρουν από την υποτιθέμενη ζώνη ασφαλείας εκείνους που υποστηρίζουν ενεργά όπως μπορούσαν τους τελευταίους μήνες, ακόμη και χρόνια.



Ενώ διεξάγονταν διαπραγματεύσεις στη Μόσχα, οι βίαιες συγκρούσεις συνεχίστηκαν στη "ζώνη αποκλιμάκωσης" με τη συμμετοχή Τούρκων στρατιωτικών, και αρκετών τρομοκρατών που δρούσαν με τους μαχητικούς σχηματισμούς (τρεις από αυτούς σκοτώθηκαν στις 5 Μαρτίου). Συγκεκριμένα, οι μαχητές επιτέθηκαν ανεπιτυχώς στον οικισμό Dadih κοντά στο Saraqib από το Nayrab. Την παραμονή, το Ρωσικό υπουργείο Άμυνας κατηγόρησε για άλλη μια φορά την Άγκυρα για απροθυμία να ακολουθήσει προηγούμενες συμφωνίες, οι οποίες περιελάμβαναν το διαχωρισμό των λεγόμενων μετριοπαθών μαχητών της αντιπολίτευσης από τρομοκρατικές ομάδες και την απεμπλοκή των βασικών αυτοκινητοδρόμων Μ4 και Μ5.



Η περιοχή που συνδέει αυτούς τους στρατηγικούς δρόμους, οι οποίοι διασχίζουν τη Συρία από ανατολικά προς δυτικά και από βορρά προς νότο, με το κέντρο τη Σαρακίμπ, έχει αλλάξει χέρια επανειλημμένα τις τελευταίες ημέρες. Στις 3 Μαρτίου, η Ρωσική στρατιωτική αστυνομία ανακοίνωσε ότι θα αρχίσει περιπολίες στην  Saraqib, αλλά αυτό είναι απίθανο να δροσίσει τη μαχητική θέρμη των μαχητών και των θαμώνων τους, οι οποίοι σκοπεύουν να εμποδίσουν τη σύνδεση Damaskus-Aleppo με κάθε κόστος με τη διακοπή των δεσμών μεταξύ βόρειας και νότιας Συρίας.




Σύμφωνα με ξένες εκτιμήσεις, οι μαχητές τρομοκρατικών ομάδων λαμβάνουν φορητά συστήματα αεράμυνας διαφόρων κατασκευαστών, γεγονός που αποτελεί πρόσθετη απειλή για τα αεροπλάνα όχι μόνο της Συριακής αεροπορίας, αλλά και της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας. "Η ζώνη αποκλιμάκωσης είναι κορεσμένη με κινητούς εκτοξευτές αντιαεροπορικών πυραύλων με βάση το τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού M113 και είναι εξοπλισμένο με προηγμένα συστήματα οπτικής και ηλεκτρονικής ανίχνευσης και καθοδήγησης. Οι συνεχείς επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών κομβόι και μεμονωμένων μονάδων τις τελευταίες ημέρες έχουν παραλύσει την επίθεση των Σύρων και των συμμάχων τους. Εξίσου επικίνδυνη είναι η χρήση πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων πολλαπλών διαμετρημάτων ικανών να χτυπήσουν αντικείμενα πάνω από 100 χιλιόμετρα από την πρώτη γραμμή. Οι ενέργειες της αεροπορίας, του πυροβολικού, του ηλεκτρονικού πολέμου και των χερσαίων δυνάμεων (συμπεριλαμβανομένων των ειδικών δυνάμεων) συντονίζονται σαφώς, συμπληρώνονται από ενεργές δραστηριότητες πληροφοριών και αδιάκοπη "μαύρη" προπαγάνδα στα μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά δίκτυα.



Οι ενέργειες της Τουρκικής ηγεσίας στη Συρία δεν υποκινούνται μόνο από τακτικές εκτιμήσεις, αλλά αποτελούν μέρος μιας μακροπρόθεσμης επεκτατικής στρατηγικής "νεο-Οσμάν". Ο παραδοσιακός Τουρκικός εθνικισμός, ο οποίος τροφοδοτείται από ιστορικά υποκινούμενο ρεβανσισμό, στράφηκε τακτικά εναντίον γειτονικών εθνών, ανεξάρτητα από το τι ισχυρίζονται οι Τούρκοι ηγέτες. Η αιμορραγία της Συρίας, βυθισμένη σε ένοπλες συγκρούσεις για σχεδόν μια δεκαετία και ο  στόχος της τρομοκρατικής επέμβασης, είναι το πιο προφανές, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι το μόνο παράδειγμα της υιοθέτησης μεθόδων "υβριδικού πολέμου" στην τουρκική εκτέλεση. Πριν από λίγες ημέρες, ο Mesut Haqq, σύμβουλος του Τούρκου προέδρου και μέλος της προεδρικής επιτροπής για την ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική, δήλωσε ζωντανά σε τηλεοπτικό κανάλι ότι η χώρα του ήταν έτοιμη να πολεμήσει τη Ρωσία χρησιμοποιώντας την πέμπτη φάλαγγα και η εκδίκηση για τον πρόσφατο θάνατο των τριών δεκάδων στρατιωτών στη Συρία "θα είναι τρομερή.



Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο "Τουρκικός παράγοντας" και οι εκτεταμένες φιλοδοξίες της Άγκυρας για γειτονικά εδάφη δεν θα μπορούσαν να αγνοηθούν τόσο στην ανάπτυξη της ρωσικής οργάνωσης στη Συρία (πριν από 5 χρόνια) όσο και στον σχεδιασμό της μακροπρόθεσμης Ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στη χώρα. Καμία τακτική συμφωνία δεν μπορεί να ξεδιπλώσει τις επεκτατικές φιλοδοξίες των Τούρκων, και ιδιαίτερα εκείνων που οδήγησαν, συγκεκριμένα, στην Αφρίν (αρχές του 2018, επιχείρηση «Κλάδος Ελιάς») και σε τμήμα της βορειοανατολικής Συρίας (Οκτώβριος 2019, Επιχείρηση «Πηγή Ειρήνης»).



Ο έλεγχος της Ιντλίμπ και η συνεχής επέκταση της τρομοκρατικής δραστηριότητας επέτρεψαν στους Τούρκους να πιέσουν όχι μόνο το Χαλέπι, τη Χάμα, τη Χομς και τη Δαμασκό, αλλά και τη ρωσική αεροπορική βάση Hmeimim. Η ενίσχυση του ρωσικού ναυτιλιακού ομίλου στην Ανατολική Μεσόγειο από δύο φρεγάτες (ναύαρχος Γκριγκόροβιτς και Ναύαρχος Makarov) με πυραύλους «Caliber» επί του σκάφους δεν την καθιστά ισχυρότερη από τον πολύ πιο ισχυρό Τουρκικό στόλο, ο οποίος περιλαμβάνει σύγχρονα υποβρύχια. Εκμεταλλευόμενος την αδυναμία των Συριακών συστημάτων αεράμυνας (τα περισσότερα από τα οποία καλύπτουν τη Δαμασκό από ισραηλινά πλήγματα) και τον περιορισμό της Μόσχας, ο Τουρκικός στρατός χρησιμοποιεί ενεργά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη anka και Bayraktar στη βορειοδυτική Συρία.


Εκτός από την απώλεια ανθρώπων και το ακριβού "υλικού", ο Τούρκος ηγέτης, ο οποίος κατείχε το ρόλο του διεθνούς νταή , βρέθηκε αντιμέτωπος με εσωτερικά προβλήματα. Στις τοπικές εκλογές του περασμένου έτους, το κόμμα που ηγήθηκε (σε συμμαχία με τους ακραίους εθνικιστές του Ντεβλέτ Μπαζέλι) έχασε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Κωνσταντινούπολης, όπου η ήττα ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητη για τον πρώην δήμαρχο της πόλης. Και στις 4 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκε μαζική φιλονικία στο τουρκικό κοινοβούλιο, η οποία προκλήθηκε από δριμεία κριτική του Ερντογάν εναντίον του αρχηγού του ηγετικού αντιπολιτευόμενου κόμματος Κεμάλ Κιλιναρογκού και τις δηλώσεις απόκρισης των "Ρεπουμπλικάνων του λαού". Τα φέρετρα από τη Συρία προκάλεσαν μαζικές διαδηλώσεις στη νότια Τουρκία, οι οποίες μερικές φορές μετατράπηκαν σε πογκρόμ. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, σχεδόν οι μισοί πολίτες είναι κατά της ανάπτυξης Τουρκικών στρατευμάτων στην Ιντλίμπ και λιγότεροι από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων υποστηρίζουν αυτή τη στρατιωτική περιπέτεια.





Προφανώς, η αναλογία αυτή θα αλλάξει περαιτέρω υπέρ των "ειρηνιστών", καθώς το κόστος της περιπέτειας Ιντλίμπ του Ερντογάν υπερτερεί της προπαγανδιστικής της επίδρασης. Ο Συριακός στρατός είναι πιο αδύναμος και μικρότερος από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, παρά τη ρωσική βοήθεια και την πολυετή εμπειρία του στις μάχες, αλλά υπερασπίζεται την πατρίδα του. Την 1η Μαρτίου, ένα ιρανικό "συμβουλευτικό κέντρο" που λειτουργεί στη Συρία προειδοποίησε ότι οι Τούρκοι στρατιώτες είναι "σε απόσταση προσιτή στην εμβέλεια των Ιρανικών πυρών", ζητώντας τους να "ενεργήσουν με σύνεση" για να μην προκαλέσουν αντίποινα. Η διασφάλιση του ελέγχου του αυτοκινητόδρομου Μ5 είναι ένα κοινό καθήκον για τη Δαμασκό, την Τεχεράνη και τη Μόσχα. Εξίσου σημαντική είναι η ασύμμετρη αντίδραση στις εχθρικές ενέργειες της Τουρκίας, ήδη γνωστές από τα γεγονότα πριν από τέσσερα χρόνια

            Ρωσικό αντιαεροπορικό πυραυλικό συγκρότημα Pantsir-C1





Οι συμφωνίες της Μόσχας που επετεύχθησαν στις 5 Μαρτίου, τις οποίες οι τρομοκράτες δεν θα ακολουθήσουν για ένα λεπτό, είναι καθαρά προσωρινές. Ενδεχομένως, τα πιο ενισχυμένα, συνδυασμένα (στοχοθετημένα) μέτρα, που προκαλούνται από στρατιωτική αναγκαιότητα, μπορούν να επηρεάσουν τους Τούρκους εταίρους πιο αποτελεσματικά από τις διπλωματικές προτροπές που έχουν σκόπιμα περιορισμένες επιπτώσεις.




https://www.fondsk.ru/news/2020/03/06/udastsja-li-rasputat-idlibskij-uzel-50295.html