Αυτό
δεν συνέβη ποτέ στην ιστορία του
αμερικανικού καπιταλισμού
Στρατηγικό Ίδρυμα Πολιτισμού
Валентин
Катасонов
Σύμφωνα
με εκτιμήσεις του Bloomberg, στα τέλη του
2018, από τα συνολικά "αρνητικά"
χρεόγραφα, το 58,0% ήταν ομόλογα της
Ιαπωνίας, το 12,9% - της Γερμανίας και το
10,2% - της Γαλλίας. Τα ομόλογα της Ελβετικής
κυβέρνησης είχαν εδώ και καιρό αρνητικές
αποδόσεις.
Είναι
αξιοσημείωτο ότι μεταξύ των "μηδενικών"
και "αρνητικών" τίτλων δεν υπάρχουν
ομόλογα του Υπουργείου Οικονομικών των
ΗΠΑ. Εξακολουθούν να είναι ένα δημοφιλές
χρηματοπιστωτικό μέσο, το οποίο συνδυάζει
χαμηλούς κινδύνους και εγγυημένη θετική
απόδοση, αλλά και τα δύο αυτά πλεονεκτήματα
σταδιακά διαβρώνονται.
Οι
κίνδυνοι δεν είναι πλέον μηδενικοί. Η
Ουάσινγκτον καθιστά σαφές σε χώρες που
κατέχουν μεγάλα μερίδια των Αμερικανικών
Οικονομικών τίτλων ότι εάν συμπεριφερθούν
άσχημα, τα διεθνή αποθέματα τους στο
Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ενδέχεται
να παγώσουν. Για το λόγο αυτό, η Ρωσική
Ομοσπονδία έχει ήδη μειώσει δραστικά
το χαρτοφυλάκιό της των Αμερικανικών
Ταμείων στα διεθνή αποθεματικά της (που
ήταν περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια
δολάρια στο παρελθόν και σε 10,8
δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι τα μέσα
του 2019).
Η
απόδοση των αμερικανικών τίτλων του
Υπουργείου Οικονομικών επίσης μειώνεται.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας,
Jerome Powell, αναγκάστηκε να μειώσει το βασικό
επιτόκιο τρεις φορές στη σειρά (σήμερα
είναι 1,50-1,75%). Το φθινόπωρο του 2019, η
Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ξεκίνησε
ένα τυπογραφικό πιεστήριο, και η οικονομία
των ΗΠΑ συνεχίζει να αντλεί χρήματα
από αυτό.
Η
άντληση γίνεται με δύο τρόπους. Η πρώτη
μέθοδος είναι ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα
αγοράζει τα δημόσια ταμεία των ΗΠΑ με
σταθερό ποσοστό αγοράς 60 δις δολαρίων
το μήνα. Αυτή την εβδομάδα (16-22 Δεκεμβρίου),
η Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα διεξάγει
τέσσερις τέτοιες επιχειρήσεις, κάθε
μία με 7,825 δις δολάρια. Στη συνέχεια θα
υπάρξει παύση, και στις 3 Ιανουαρίου η
Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα επιστρέψει
στην αγορά και θα ολοκληρώσει το μηνιαίο
σχέδιο το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου.
Ο
δεύτερος τρόπος για να διοχετεύσετε
χρήματα στην οικονομία των ΗΠΑ είναι η
παροχή δανείων σε τράπεζες που ανήκουν
στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα. Τον Σεπτέμβριο,
η Fed ξεκίνησε την έκδοση δανείων REPO
(σύμβαση επαναγοράς - ένας τύπος συναλλαγής
με την οποία οι τίτλοι πωλούνται βάσει
συμφωνίας για την επαναγορά τους σε
προκαθορισμένη τιμή, στην πραγματικότητα
πρόκειται για δάνεια που εξασφαλίζονται
με τίτλους). Από τις 12 Δεκεμβρίου έως
τις 14 Ιανουαρίου, η Fed θα
εκτελεί τις λειτουργίες της REPO
(δάνεια πολύ βραχυπρόθεσμα) με όριο $
120 δισ.
Φυσικά,
τα εκδοθέντα δάνεια συμφωνιών επαναγοράς
θα αποπληρωθούν και τα χρήματα θα
αποσυρθούν εκ νέου από την κυκλοφορία,
αλλά η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ
στοχεύει σε επιθετική πιστωτική πολιτική,
η οποία συνεπάγεται την αύξηση της
προσφοράς χρήματος μέσω πράξεων
επαναγοράς (αύξηση των ποσών και των
όρων).
Από
τον Σεπτέμβριο του 2019, ο ισολογισμός
του Ομοσπονδιακού Συστήματος Αποθεματικών
(Fed) των ΗΠΑ αυξήθηκε κατά
326 δισεκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων
τα 120 δισεκατομμύρια δολάρια είναι η
καθαρή έκδοση χρήματος που διοχετεύεται
στις αγορές μέσω αγορών περιουσιακών
στοιχείων. Το Νοέμβριο,
τα περιουσιακά στοιχεία της Fed ανήλθαν
σε 4 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Τον
επόμενο μήνα, η Κεντρική Τράπεζα Νέας
Υόρκης, η οποία διαχειρίζεται τον
ισολογισμό της Fed, θα
παρέχει στις τράπεζες πρόσθετη ρευστότητα
215 δις δολαρίων, θα αγοράζει περιουσιακά
στοιχεία και θα εκδίδει δάνεια δολαρίων.
Συνολικά, από τις αρχές του φθινοπώρου
2019 έως τα μέσα Ιανουαρίου 2020, ο ισολογισμός
της Fed ενδέχεται να αυξηθεί κατά
περισσότερο από μισό δισεκατομμύριο
δολάρια. Τα περιουσιακά στοιχεία της
Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ τον Φεβρουάριο
του 2020 ενδέχεται να φτάσουν σε επίπεδο
ρεκόρ από τον Οκτώβριο του 2014 (περίπου
4,4 τρισεκατομμύρια δολάρια).
Στις
11 Δεκεμβρίου, η Fed συνεδρίασε
τακτικά για να εξετάσει το βασικό
επιτόκιο. Όπως θα μπορούσε κανείς να
καταλάβει, η Κεντρική Τράπεζα των HΠΑ
δεν πρόκειται να αλλάξει το βασικό
επιτόκιο για το επόμενο έτος, αλλά
τέτοιες υποσχέσεις υπό συνθήκες
οικονομικής και πολιτικής αστάθειας
στον κόσμο δεν πρέπει να είναι υπερβολικά
αξιόπιστες. Ο Trump
προετοιμάζεται τώρα για τις προεδρικές
εκλογές. Ένα από τα σημαντικότερα
στοιχεία αυτής της προετοιμασίας είναι
η πρόληψη σοβαρών μειώσεων στην οικονομία
των ΗΠΑ μέχρι τον επόμενο Νοέμβριο. Για
να γίνει αυτό, πρέπει να συνεχίσουν να
εφοδιάζουυν την οικονομία με χρήματα
και να μειώνουν περαιτέρω τον βασικό
επιτόκιο. Ο Trump, χωρίς
δισταγμό, λέει ότι χρειάζεται μηδενικό
επιτόκιο, και έχει ήδη καταστήσει σαφές
ότι δεν είναι ικανοποιημένος με την
απόφαση του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου
Αποθεματικών(Fed) της 11ης
Δεκεμβρίου.
Η
μείωση του βασικού επιτοκίου επηρεάζει
όχι μόνο τον πραγματικό τομέα της
οικονομίας, αλλά και τη χρηματοπιστωτική
αγορά. Συγκεκριμένα, η απόδοση των
χρεογράφων, κυρίως των κρατικών ομολόγων.
Ο Trump άρχισε να λέει ότι
η μείωση της απόδοσης των κρατικών
ομολόγων των ΗΠΑ θα είναι προς όφελος
της Αμερικής, διότι τώρα ο ομοσπονδιακός
προϋπολογισμός των ΗΠΑ για την εξυπηρέτηση
του δημόσιου χρέους (πληρωμή τόκων)
είναι περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια.
- Πρόκειται για το δεύτερο κονδύλιο του
προϋπολογισμού μετά τον στρατό.
Τα
δεκαετή δημόσια ομόλογαστα μέσα του
2019 έπεσαν κάτω από το 2 τοις εκατό για
πρώτη φορά από το 2016. Τον Αύγουστο,
υπήρξαν στιγμές κατά τις οποίες η απόδοση
τέτοιων τίτλων μειώθηκε σχεδόν στο
1,5%. Η απόδοση των τριάντα ετών ομολόγων
του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ
μειώθηκε επίσης κάτω από 2,0% ετησίως, σε
ιστορικά χαμηλό από τη δεκαετία του
1970.
Ωστόσο,
ούτε αυτό είναι αρκετό για τον Trump.
Θέλει να κάνει τα ομόλογα των ΗΠΑ ίδια
με τα χρεόγραφα στην Ευρώπη και τότε ο
προϋπολογισμός θα απαλλαγεί από ένα μη
βιώσιμο βάρος των δαπανών για τόκους.
Μόνο για κάποιο λόγο, δεν αναφέρεται η
αντίθετη πλευρά του νομίσματος - η
μείωση της απόδοσης του ομολόγου
αποδυναμώνει τη ζήτηση για χρέος των
ΗΠΑ τόσο από Αμερικανούς όσο και από
ξένους επενδυτές.
Δεδομένης
της υποβάθμισης της ποιότητας των
Αμερικανικών τίτλων του Υπουργείου
Οικονομικών όσον αφορά τον κίνδυνο και
την απόδοση, ορισμένοι μεγάλοι ξένοι
επενδυτές έχουν ήδη σταματήσει τη
δημιουργία του χαρτοφυλακίου τέτοιων
τίτλων και έχουν αρχίσει ακόμη και να
το πωλούν. Η Κίνα έπαψε να είναι ο κύριος
κάτοχος των Αμερικανικών θησαυρών. Από
τα τέλη Σεπτεμβρίου 2018 έως τα τέλη
Σεπτεμβρίου 2019, το χαρτοφυλάκιο ομολόγων
των ΗΠΑ της Κίνας μειώθηκε από 1,154,4 δισ.
δολάρια σε 1,102,4 δισ. δολάρια, δηλαδή κατά
52,0 δισ. δολάρια. Η Ιαπωνία κατέκτησε την
πρώτη θέση, η οποία κατά τη διάρκεια
αυτής της περιόδου αύξησε το χαρτοφυλάκιο
των Αμερικανικών τίτλων, ανεβάζοντας
τον όγκο τους στα 145,8 δισεκατομμύρια
δολάρια. Άλλοι συμμάχοι των ΗΠΑ συνεχίζουν
επίσης να δημιουργούν χαρτοφυλάκια του
δημόσιου χρέους των ΗΠΑ, αλλά οι χώρες
με τις οποίες η Ουάσινγκτον έχει δύσκολες
σχέσεις εγκαταλείπουν σταδιακά το χρέος
των ΗΠΑ.
Οι
επενδυτές των ΗΠΑ είναι επίσης
δυσαρεστημένοι, αμήχανοι από την πτώση
των αποδόσεων. Και το μερίδιο αυτών των
επενδυτών στο συνολικό ποσό του
αμερικανικού χρέους που κατατέθηκε
είναι συντριπτικό. στο τέλος του 2018, το
μερίδιο ορισμένων κατηγοριών επενδυτών
ήταν το ακόλουθο (%): εξωτερικό - 36%,
Αμερικανικά συνταξιοδοτικά ταμεία –
15%, Νομισματικές αρχές των Η.Π.Α. - 13%,
Τομέας νοικοκυριών στις ΗΠΑ – 13%, αμοιβαία
κεφάλαια των ΗΠΑ – 11$, κρατικές και
δημοτικές αρχές των ΗΠΑ – 4%, τράπεζες
και ασφαλιστικές εταιρείες των ΗΠΑ –
6, άλλοι επενδυτές - 1%.
Εάν
η απόδοση των αμερικανικών τίτλων του
Υπουργείου Οικονομικών συνεχίσει να
μειώνεται, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα
αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα με την
τοποθέτηση νέων τμημάτων αυτών των
τίτλων. Και, προφανώς, η Ουάσινγκτον
βασίζεται στα έσοδα της Ομοσπονδιακής
Τράπεζας. Τα ανωτέρω στοιχεία δείχνουν
ότι μέχρι στιγμής η Fed (οι νομισματικές
αρχές των ΗΠΑ) απέχει πολύ από το να
είναι ο κύριος κάτοχος του δημόσιου
χρέους των ΗΠΑ. Εάν συνεχιστεί η μείωση
της απόδοσης των κρατικών τίτλων στις
ΗΠΑ, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα
πρέπει να αντισταθμίσει τη μείωση της
ζήτησης αυτών των τίτλων αυξάνοντας το
χαρτοφυλάκιό της.
Το
δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ για το
τρέχον οικονομικό έτος (που ξεκίνησε
την 1η Οκτωβρίου 2019) εκτιμάται σε πάνω
από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Περίπου
830 δισεκατομμύρια δολάρια θα συγκεντρωθούν
μέσω της τοποθέτησης ομολόγων τοκομεριδίων,
και άλλα 250 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω
της έκδοσης γραμματίων. Σύμφωνα με
αναλυτές της Deutsche Bank, η Ομοσπονδιακή
Τράπεζα των ΗΠΑ θα αγοράσει όλους τους
τίτλους του δημοσίου που ανέρχονται σε
420 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή θα
γίνει ο κύριος αγοραστής (με μερίδιο
περίπου 40%) όλων των κρατικών χρεογράφων
των ΗΠΑ. Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στην
ιστορία του αμερικανικού καπιταλισμού.
Ως
ο κύριος σωτήρας της κυβέρνησης των
ΗΠΑ, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ θα πρέπει
να αναλάβει όλες τις αμαρτίες της
φουσκώματος των οικονομικών φούσκων.
Όλες οι αρνητικές αποδόσεις από τις
χρηματοπιστωτικές αγορές θα μεταφερθούν
στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Μέσα
σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα μπορούσε
να συσσωρεύσει τρισεκατομμύρια δολάρια
σε ζημίες, μετατρέποντας από δανειστή
έσχατης ανάγκης σε οφειλέτη έσχατης
λύσης. Αυτό θα σήμαινε ότι το μοντέλο
του καπιταλισμού, το οποίο έχει εξελιχθεί
με την πάροδο των αιώνων, θα βρισκόταν
σε πλήρες αδιέξοδο.
Φωτογραφία:
moneycraers.com
https://www.fondsk.ru/news/2019/12/17/frs-za-korotkoe-vremja-mozhet-nakopit-ubytki-na-trilliony-dollarov-49707.html