Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2019

Η Ευρώπη μπορεί να εκδικηθεί την Ουκρανία για το Nord Stream 2

© Nord Stream 2 / Paul Langrock
Κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream - 2   Φωτογραφία αρχείου
                                         
Οι Γερουσιαστές και οι Κογκρέσοι της Αμερικής προσπαθούν να εμποδίσουν το Nord Stream 2 με τη βοήθεια του στρατιωτικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ: η επιβολή κυρώσεων κατά εταιρειών που συμμετέχουν στην κατασκευή του αγωγού θα συμπεριληφθεί στο νομοσχέδιο για το 2020. Ως επικεφαλής της η Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, ο Ρεπουμπλικανός Jim Rish, δήλωσε στην ειδική έκδοση της Defense News, ότι το κείμενο των "τροποποιήσεων των κυρώσεων" αντιστοιχεί σε μεγάλο βαθμό στο κείμενο (με το αποτυχημένο σχέδιο που ποτέ δεν πέρασε από το Κογκρέσο και την  Γερουσία) του "Bill of European Energy Security" το οποίο είχε προηγουμένως καταρτιστεί από τον Γερουσιαστή Ted Cruise.

Η προσάρτηση της συζήτησης για τις κυρώσεις στον προϋπολογισμό των στρατιωτικών δαπανών για το επόμενο έτος οφείλεται στο γεγονός ότι ο αγωγός φυσικού αερίου είναι σχεδόν έτοιμος και δεν θα είναι δυνατόν να διεξαχθεί γρήγορα ένα ξεχωριστό νομοσχέδιο για τις κυρώσεις. Στην πραγματικότητα, το τμήμα των Γερουσιαστών και των Κογκρέσων που διακηρύσσουν τις πιο ρωσοφοβικές απόψεις έρχεται με ένα «livehawk» για να παρακάμψει τη συνήθη διαδικασία εξέτασης σχεδίων νόμων και να αναγκάσει τους συναδέλφους τους (οι οποίοι επιβραδύνουν τις πρωτοβουλίες κυρώσεων) να αναλάβουν ενεργό δράση εναντίον της Gazprom.

Αποδεικνύεται ότι ο στρατιωτικός προϋπολογισμός έχει ληφθεί ως όμηρος από τους πιο αδυσώπητους εχθρούς της Ρωσίας του Αμερικανικού πολιτικού κατεστημένου. Αυτό γενικά δείχνει την απελπιστική κατάστασή τους: Εάν αυτή η θέση συμμεριζόταν η πλειοψηφία των βουλευτών και των Γερουσιαστών, οι κυρώσεις θα είχαν υιοθετηθεί έξι μήνες ή ακόμη και πριν από ένα χρόνο, όταν αυτές οι πρωτοβουλίες άρχισαν να συζητούνται. Τώρα πρέπει να πάνε σε ακραία μέτρα. Είναι πιθανό ότι ακόμη και οι λογικοί Αμερικανοί νομοθέτες, οι οποίοι έχουν επιβραδύνει αθόρυβα την ψήφιση των κυρώσεων για μήνες, δεν θα θέλουν να δράσουν ως δημόσιοι υπερασπιστές της Gazprom κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τον προϋπολογισμό του Πενταγώνου για το 2020 μέσω του Κογκρέσου και της Γερουσίας  και οι κυρώσεις θα εξακολουθήσουν να εγκρίνονται

Δεν υπάρχει ακόμη κείμενο των τροπολογιών σε επίσημες πηγές, αλλά βάσει του "αρχικού" νομοσχεδίου των κυρώσεων που συνέταξε ο Ted Cruise, είναι δυνατόν να γίνουν ορισμένες παραδοχές σχετικά με το πώς, στην πραγματικότητα, θα προσπαθήσουν να εμποδίσουν το Nord Stream 2. Και για τις πιθανές ενέργειες αντιποίνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ρωσίας.
Το κυριότερο στοιχείο του "λογαριασμού κυρώσεων" είναι το "Τμήμα 3 - Επιβολή κυρώσεων για την παροχή ορισμένων σκαφών για την κατασκευή ορισμένων ρωσικών αγωγών εξαγωγής".

Οι ακόλουθες κυρώσεις θα επιβληθούν στις εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες αγωγών, καθώς και στους ελεγχόμενους μετόχους και στους διαχειριστές τους:
1) απαγόρευση εισόδου στις Ηνωμένες Πολιτείες ·

2) πάγωμα κάθε περιουσίας που υπάγεται στη δικαιοδοσία των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό πιθανώς συνεπάγεται περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια, τραπεζικούς λογαριασμούς και ούτω καθεξής.

3) επίσης, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, ο Αμερικανός Πρόεδρος μπορεί να επιβάλει ένα αρκετά μεγάλο φάσμα κυρώσεων (μέχρι την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων σε δολάρια) σε εταιρείες που παρέχουν πλοία που εμπλέκονται σε επιχειρήσεις αγωγών, ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές υπηρεσίες.

Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο σημαντικές αποχρώσεις κατά την αξιολόγηση των συνεπειών της έγκρισης αυτού του νόμου (στην περίπτωση που το κείμενο του Ted Cruise θα μεταφερθεί πράγματι στον στρατιωτικό προϋπολογισμό για το επόμενο έτος). Πρώτον, σύμφωνα με το κείμενο του νομοσχεδίου, επιβάλλονται κυρώσεις σε εταιρείες και άτομα που θα συμπεριληφθούν στην ειδική έκθεση του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ: προβλέπει για περίοδο 60 ημερών μετά την έκδοση του εγγράφου. Ανάλογα με το πότε θα υιοθετηθεί αυτός ο νόμος, μπορεί να αποδειχθεί ότι οι σωλήνες θα έχουν ήδη τεθεί από τη στιγμή που θα χρησιμοποιηθεί η «σφαίρα των κυρώσεων».

Ο νόμος προβλέπει επίσης τον αποκλεισμό από τις κυρώσεις εταιρειών που εντός 30 ημερών περιορίζουν τη συνεργασία τους με τη Gazprom. Και πάλι, υπάρχει μια πιθανότητα ότι μέχρι τότε όλα θα έχουν τελειώσει από την άποψη της φυσικής τοποθέτησης σωλήνων. Δεύτερον, δεδομένου ότι το έγγραφο κυριολεκτικά αναγκάζει τον Trump να επιβάλει κυρώσεις, είναι πιθανό ότι είτε να το αρνηθεί θέτοντας βέτο είτε να ζητήσει να αλλάξει το κείμενό του. Δεν έχει να κάνει με την αγάπη του  για τη Ρωσία, είναι ότι η ψήφιση  ενός τέτοιου νομοσχεδίου θέτει ένα τρομερό νομικό προηγούμενο για τον Πρόεδρο: η Γερουσία και το Κογκρέσο φαίνεται να γίνονται ηγέτες πλήρους ισχύος των Ηνωμένων Πολιτειών, που de facto έχουν το δικαίωμα με μια συμβατική ψήφο να αναγκάσουν τον Πρόεδρο να ενεργεί σε τακτική ψηφοφορία. Στον Trump μπορεί να μην αρέσει αυτό, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κογκρέσο ελέγχεται από τους πολιτικούς του αντιπάλους.

Όπως γνωρίζετε, η διοίκηση του Trump δεν είναι πρόθυμη να επιβάλει κυρώσεις. Το δικαίωμα της επιβολής κυρώσεων (ή μάλλον, ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών) το  έχει αυτό το δικαίωμα  από καιρό να επιβάλλει κυρώσεις στη Gazprom και στους Ευρωπαίους εταίρους της, αλλά, όπως διαμαρτύρεται η εφημερίδα The Wall Street Journal, ο υπουργός Οικονομικών Mnuchin δεν θέλει να το χρησιμοποιήσει, παρά την "σύγχυση" του Κογκρέσου.

Την περασμένη εβδομάδα, ο γερουσιαστής Κρουζ χρησιμοποίησε μια ακρόαση επιβεβαίωσης για τον νέο πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Ρωσία, Τζον Σάλιβαν, για να τον ρωτήσει για τις κυρώσεις εναντίον του Nord Stream 2. Ο πρεσβευτής Σάλιβαν εξήγησε στον γερουσιαστή ότι το Nord Stream 2 θα είχε πραγματικά καταστροφικές συνέπειες για την ουκρανική οικονομία, αλλά ήταν πιθανώς πολύ αργά για να προσπαθήσει να το σταματήσει, και η επιβολή κυρώσεων θα αύξανε απλώς το κόστος της κατασκευής του, αλλά όχι να τον ακυρώσει.

Ένα άλλο εμπόδιο στις κυρώσεις είναι η άμεση διπλωματική αντίσταση της Γερμανίας. Η Wall Street Journal αναφέρει ότι οι Γερμανοί διπλωμάτες πραγματοποιούν μια πραγματική εκστρατεία πίεσης στην Ουάσινγκτον:

"Σύμφωνα με τους ανθρώπους που συμμετέχουν  σε αυτές τις συζητήσεις, οι Γερμανοί αξιωματούχοι συνεχίζουν την εκστρατεία τους στο Καπιτώλιο, εστιάζοντας στη Βουλή των Αντιπροσώπων (Αμερικανικό Κογκρέσο ) και προειδοποιώντας τους Δημοκρατικούς να μην μιμηθούν την υποτιθέμενη αντιευρωπαϊκή δράση του κ. Trump για την υπονόμευση του αγωγού (Nord Stream 2)". "Επικοινωνήσαμε με εκπροσώπους όλων των κομμάτων στο Καπιτώλιο, καθώς και με τη διοίκηση (με τον Πρόεδρο). Η εμβέλειά μας είναι ευρεία και συνεχής », δήλωσε ο εκπρόσωπος της Γερμανικής πρεσβείας στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μια επίσημη θέση που περιγράφει ένα συγκεκριμένο σχέδιο αντίδρασης για τη Γερμανία και τη Ρωσία σε περίπτωση υιοθέτησης κυρώσεων από τις ΗΠΑ δεν έχει ακόμη καθοριστεί. Αλλά φαίνεται λογικό να θυμηθούμε τι ανέφεραν οι πηγές της ίδιας της εφημερίδας της Wall Street journal πριν από οκτώ μήνες, τον Μάρτιο, όταν το θέμα των κυρώσεων κατά της Gazprom συζητήθηκε ενεργά στο Aμερικανικό πεδίο πληροφοριών:

"Οι Ρώσοι αξιωματούχοι είπαν στην κυρία Merkel ότι οι κυρώσεις των ΗΠΑ θα οδηγήσουν μόνο στη Gazprom να εξαγοράσει δυτικές εταιρείες (οι οποίες εμπλέκονται στην τοποθέτηση του αγωγού) και να ολοκληρώσουν τον αγωγό από μόνοι τους ", λένε εκπρόσωποι της Γερμανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και εκπρόσωποι της Gazprom. Σύμφωνα με αξιωματούχους της Gazprom, το πιο δύσκολο κομμάτι του έργου έχει ολοκληρωθεί. Εάν τα ειδικά πλοία για την τοποθέτηση σωλήνων εγκαταλείψουν το έργο, θα καθυστερήσουν και το κόστος θα αυξηθεί, αλλά η Gazprom θα είναι σε θέση να ολοκληρώσει αυτό το έργο, ανέφεραν.

Είναι εύκολο να διαπιστώσουμε ότι τους τελευταίους οκτώ μήνες το έργο έχει προχωρήσει ακόμη περισσότερο. Ωστόσο, η επιβολή κυρώσεων δεν μπορεί να αποκλειστεί, ακόμη και αν οι ίδιοι γερουσιαστές και Κογκρέσοι είναι 100% σίγουροι ότι αυτό είναι άχρηστο. Μερικές φορές τέτοιες αποφάσεις γίνονται μόνο για να ικανοποιηθούν τα «αυτοκρατορικά σύνολα» της ελίτ της Ουάσινγκτον και οι φανταστικοί πόνοι της για την χαμένη παγκόσμια ηγεμονία.

Κρίνοντας από το γεγονός ότι οι κύριες χώρες της ΕΕ, η Γερμανία και η Γαλλία, βρίσκονται τώρα σε δύσκολη σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, και η πρώτη ενεργεί ανοικτά ως λομπίστας και υπερασπιστής του έργου, οποιεσδήποτε κυρώσεις κατά της ροής μπορεί να έχει μια ενδιαφέρουσα παρενέργεια. Είναι δύσκολο και δαπανηρό να τιμωρήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες με κυρώσεις, αλλά εδώ είναι πώς να κερδίσουν από τον αμερικανικό σύμμαχο στην Ευρώπη, δηλαδή την Ουκρανία - αυτή η λύση θα είναι αρκετά στο ευρωπαϊκό πνεύμα μιας και  δεν έχει βρεθεί ακόμα ένας ουσιαστικός τρόπος να «μηδενιστεί» το όλο νόημα των κυρώσεων. Η προφανής επιλογή είναι η εκδίκηση: απλά να σταματήσουν να προστατεύουν με κάποιο τρόπο τις προοπτικές της Ουκρανικής διαμετακόμισης αερίου  μετά το 2020.