Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019

Πώς τα Τουρκικά προβλήματα έγιναν εν μέρει Ρωσικά


Η Μόσχα προσπαθεί και πάλι να σώσει τον Ερντογάν. Αυτή τη φορά με αυτό που τον κρατά από την πολιτική αυτοκτονία στη Συρία. Επιπλέον, το Κρεμλίνο δεν είναι σε καμία περίπτωση αλτρουιστής -σώζωντας την Τουρκία, αλλά και για το ρωσικό συμφέρον.

Η τουρκική ηγεσία δρέπει τους καρπούς της κατοχής της βόρειας Συρίας. Οι Κούρδοι, αναγκασμένοι με συμφωνία με τη Μόσχα και την Ουάσιγκτον να αποσύρουν τις δυνάμεις τους από τη γραμμή επαφής με τους Τούρκους, άλλαξαν την συμπεριφορά τους σε τακτικές ανταρτοπολέμου και πολιτικής ανυπακοής. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις εκτελούνται τακτικά στις ελεγχόμενες από τους Τούρκους εδαφικές περιοχές. Οι Κούρδοι μαχητές πυροβολούν μέσα στις πόλεις, ενώ οι απλοί άνθρωποι πετούν πέτρες στα Τουρκικά τεθωρακισμένα οχήματα΄που περνούν μπροστά τους.

Την ίδια στιγμή, οι ίδιοι οι διαδηλωτές υποφέρουν από απώλειες (για παράδειγμα, όταν ένα από αυτά τα Τουρκικά τεθωρακισμένα αυτοκίνητα προσπαθεί να σπάσει τις ζώνες του πληθους κινείται κατά πάνω του) και αυτές οι απώλειες οδηγούν μόνο σε επιδείνωση των διαμαρτυριών. Φυσικά, οι δυσκολίες των Τούρκων στη συνεργασία με τον τοπικό πληθυσμό χρησιμοποιούνται ενεργά και διογκώνονται από τα Συριακά μέσα ενημέρωσης-οι τοπικοί δημοσιογράφοι λένε για το πώς οι Τούρκοι και οι Σύριοι ληστές υπό την κηδεμονία τους ληστεύουν και χλευάζουν τους κατοίκους των κατεχόμενων εδαφών.

Παρά το γεγονός ότι όλα αυτά τα γεγονότα και οι αντιδράσεις ήταν απολύτως προβλέψιμα, η Τουρκική ηγεσία αποφάσισε να διαδραματίσει τον ρόλο του προσβεβλημένου και εξαπατημένου. Η Άγκυρα, μέσω του υπουργού Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu, εξοργίστηκε από τη βία εναντίον του στρατού της, κατηγορώντας τη Μόσχα και την Ουάσινγκτον ότι δεν τήρησαν τις δεσμεύσεις τους να εξασφαλίσουν την αποχώρηση των κουρδικών στρατευμάτων από τα σύνορα Συρίας-Τουρκίας και πρόσθεσε ότι η Τουρκία μπορεί να αντιδράσει σε μια τέτοια αποτυχία με την επανάληψη στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Αυτή η δήλωση προκάλεσε ομόφωνη επίπληξη από Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους. Το State Department δήλωσε με σαφήνεια ότι οι κουρδικές μονάδες αποσύρθηκαν από τη ζώνη ήδη από τις 22 Οκτωβρίου και δεν υποβλήθηκαν επίσημες καταγγελίες από την Άγκυρα στην Ουάσινγκτον. Το Ρωσικό Υπουργείο Άμυνας εξέφρασε επίσης έκπληξη για τα λόγια της τουρκικής ηγεσίας και ζήτησε από την Τουρκία να μην επιδεινώσει την κατάσταση στη βόρεια Συρία. Ευγενικά επενέβησαν, όπως συνηθίζεται.

Νίκη με υποχώρηση

Ορισμένοι Ρώσοι εμπειρογνώμονες ήδη καλούν τις ενέργειες της Τουρκίας τίποτα περισσότερο από "μια προσπάθεια να εκβιάσει ταυτόχρονα τη Ρωσία και τις ΗΠΑ". Και αυτός ο διπλός εκβιασμός δεν θα οδηγήσει την Άγκυρα σε κάτι καλό. Όχι μόνο επειδή ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Donald Trump είναι ηγέτες που αντιδρούν εξαιρετικά αρνητικά σε τέτοιους εκβιασμούς. Αλλά και επειδή το κύριο θύμα της εφαρμογής του Τουρκικού τελεσιγράφου θα είναι η ίδια η Τουρκία.

Η επανέναρξη της επίθεσης του Τουρκικού στρατού είναι γεμάτη όχι μόνο με συγκρούσεις με τους Κούρδους, αλλά και με την καταπολέμηση του συριακού στρατού και των ρωσικών μονάδων στη γραμμή επαφής (προφανώς, η ίδια Δαμασκός δεν θα αποσύρει στρατεύματα μπροστά στην επανέναρξη της Τουρκικής επίθεσης, ο Σύριος πρόεδρος Μπασάρ Αλ-Ασάντ δεν θα είναι έτοιμος να δεχθεί τέτοια ταπείνωση). Ακόμα κι αν οι Τούρκοι μπορούν να πετύχουν και να πάρουν τον έλεγχο των επιπρόσθετων εδαφών, θα λάβουν μόνο μια πρόσθετη ζώνη αστάθειας και αντάρτικης αντίστασης.

Στην ιδανική περίπτωση, φυσικά, ο Ρετζέπ Ερντογάν θα έπρεπε να φύγει, επιλύοντας το κουρδικό πρόβλημα μεταφέροντας τη βόρεια Συρία υπό τον έλεγχο του Assad και επιστρέφοντας οι Σύριοι συνοριοφύλακες στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας. Ωστόσο, ο Τουρκικός πληθυσμός, που αντλείται από την ευθυμία και τον πατριωτισμό και τον νεο-οθωμανισμό, δεν θα καταλάβει μια τέτοια υποχώρηση. Έτσι, αντί να αποδέσει τα χέρια του, ο Τούρκος Πρόεδρος συνεχίζει να σφίγγει τους κόμπους του λέγοντας ότι θα αγωνιστεί για να εξουδετερώσει τον τελευταίο τρομοκράτη όχι μόνο στη Συρία, αλλά και στο βόρειο Ιράκ. Ξεχνώντας μερικές φορές πρέπει να προσέχει τα λόγια του.

Στην ίδια βάρκα

Η Μόσχα, φυσικά, δεν νοιάζεται για τα τουρκικά προβλήματα. Ωστόσο, τα Τουρκικά προβλήματα έχουν ήδη γίνει εν μέρει ρωσικά. Στην περίπτωση αυτή, αφού η Ρωσία μπήκε στο ίδιο κουρδικό σκάφος με την Τουρκία.

Με την συνεργασία τουλάχιστον στο έδαφος της βόρειας Συρίας, αφενός, απαιτούνται και είναι σημαντικές οι ρωσοτουρκικές περιπολίες. Αποτελούν βασικό στοιχείο της στρατιωτικής αλληλεπίδρασης, σύμβολο συμφωνίας μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας για τις Συριακές υποθέσεις. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, βοηθώντας την Τουρκία στην κατοχή του Συριακού εδάφους (τόσο στρατιωτικά όσο και ως προς την πληροφόρηση - τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης γράφουν μαζί για "κούρδους ριζοσπάστες" και "τρομοκράτες"), η Μόσχα όχι μόνο παίρνει μνησικακία από την επίσημη Δαμασκό, αλλά και σοβαρή δυσπιστία μπροστά στους ντόπιους. Οι ίδιοι Κούρδοι που αντιλαμβάνονται τη Μόσχα ως σύμμαχο της Τουρκίας και του κατακτητή, ως αποτέλεσμα των οποίων οι ντόπιοι θα ρίχνουν πέτρες και "κοκτέιλ μολότοφ" όχι μόνο στα Τουρκικά, αλλά και στα Ρωσικά θωρακισμένα οχήματα.

Φυσικά, τότε η κουρδική εντολή ζητά συγγνώμη για το "ατυχές συμβάν" με τους Ρώσους - αλλά αυτό δεν είναι ευκολότερο για τη Μόσχα. Πρώτον, ένα τέτοιο βομβαρδισμό σε κάποιο σημείο θα οδηγήσει σε απώλειες μεταξύ των ρωσικών στρατιωτικών - θύματα στα οποία το Κρεμλίνο θα πρέπει να ανταποκριθεί. Δεύτερον, συνεργαζόμενη με τους Τούρκους, η Ρωσία χάνει την εικόνα του "έντιμου μεσίτη" στην ενδοσυριακή σύγκρουση.

Είναι σαφές ότι η Μόσχα δεν μπορεί πλέον να αρνηθεί να συνεργαστεί με την Άγκυρα-μια τέτοια άρνηση είναι γεμάτη όχι μόνο με την απώλεια φήμης, αλλά και με τη ριζοσπαστικοποίηση της Τουρκικής θέσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ρωσία έχει μόνο μία διέξοδο - να βοηθήσει την Άγκυρα να απαλλαγεί από το Συριακό θέμα και, χωρίς να χάσει το πρόσωπό της, να αποσύρει τις τουρκικές μονάδες από τη βόρεια Συρία. Το μόνο ερώτημα είναι πώς να το κάνει αυτό - ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι ούτε η Συρία ούτε το Ιράν (για τις οποίες η Άγκυρα είναι πιο πιθανό αντίπαλος) δεν είναι βοηθοί εδώ.

Gevorg Mirzayan, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο υπό την κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας.  ВЗГЛЯД