 |
«Το εθνικό συμφέρον»
Το Σεπτέμβριο του 2019, η Ρωσία και η Σερβία πραγματοποίησαν τις πρώτες κοινές ασκήσεις αεράμυνας που ονομάζονταν Σλαβική ασπίδα. Κατά τη διάρκεια αυτών των ασκήσεων, τα Σερβικά αμυντικά στρατεύματα της Σερβίας έμαθαν πώς να χρησιμοποιούν το αντι-αεροπορικό σύστημα πυραύλων S-400, εκπαιδεύτηκαν να το χρησιμοποιούν ενάντια σε διάφορους στόχους, τόσο προσομοίωσης όσο και πραγματικούς. Φυσικά, αυτό εγείρει το ερώτημα αν η Σερβία σκοπεύει να αγοράσει τους S-400. Αλλά αν κοιτάξετε την ιστορία αυτής της χώρας, η απάντηση θα είναι ασαφής.
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας, Živadin Jovanović, η Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας ενδιαφερόταν να αγοράσει το S-300 πίσω στο 1989. Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν, αλλά η Γιουγκοσλαβία άρχισε να αποσυντίθεται το 1991, καθώς επίσης και η Σοβιετική Ένωση. Η συμφωνία δεν πραγματοποιήθηκε επειδή ο εμφύλιος πόλεμος ξέσπασε στη Γιουγκοσλαβία, και επίσης επειδή κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης, η Γιουγκοσλαβία υποστήριξε τους Σοβιετικούς σκληροπυρηνικούς να διατηρήσουν τη Σοβιετική Ένωση.
Αλλά μετά την ολοκλήρωση των συμφωνιών του Dayton το 1995 και την άρση του εμπάργκο όπλων στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας (αυτή τη φορά αποτελούνταν από τις Συμμαχικές δημοκρατίες της Σερβίας και του Μαυροβουνίου), η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας άρχισε να ξανακοιτάζει αυτά τα συστήματα εναέριας άμυνας. Υπήρχαν σχέδια για την αγορά της παραλλαγής S-300VM, καθώς και άλλα συστήματα μεσαίας εμβέλειας, και οι Γιουγκοσλάβοι στρατιωτικοί στάλθηκαν στη Ρωσία για να μελετήσουν τη χρήση αυτών των συστημάτων.
Αλλά ο πόλεμος του Κοσσυφοπεδίου το 1998 εμπόδισε την εφαρμογή αυτών των προμηθειών. Ο ΟΗΕ επέβαλε άλλο ένα εμπάργκο στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας εκείνο το έτος. Οι ειδικοί της αεροπορικής άμυνας που είχαν εκπαιδευτεί προηγουμένως στη Ρωσία δεν επιτρεπόταν να επιστρέψουν στη μελέτη και δεν παραδόθηκαν εκτοξευτές ή πύραυλοι. Κατά τη διάρκεια του πολέμου με το Κοσσυφοπέδιο, οι Γιουγκοσλαβικές αεράμυνες χρησιμοποίησαν κυρίως το σύστημα πυραυλικής άμυνας S-125 Neva που αγοράστηκε στη Ρουμανία.
Το 2001, το εμπάργκο είχε αρθεί και η αναζωογονημένη Δημοκρατία της Σερβίας (ήδη χωρίς τον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς) ήταν σε θέση να αποκτήσει όπλα, αλλά δεν είχε τα οικονομικά μέσα για να το πράξει. Η τοπική βιομηχανία εξακολούθησε να εκσυγχρονίζει το S-125, και το 2017 το Βελιγράδι παρήγγειλε δύο μπαταρίες συμπλεγμάτων των Buk-ΜΒ στη Λευκορωσία. Αυτή είναι μια βαθιά εκσυγχρονισμένη εκδοχή του πυραύλου μεσαίας εμβέλειας του Buk. Αλλά ακόμη και τότε υπήρχαν αναφορές ότι η Σερβία ήθελε να αγοράσει συστήματα S-300. Σερβία και Ρωσία έχουν αρνηθεί συστηματικά τις ειδήσεις, αναφέροντας ότι τέτοιες αγορές δεν αποτελούν μέρος του επίσημου σχεδίου τους για στρατιωτική-τεχνική συνεργασία.
Ωστόσο, η συμμετοχή της Σερβίας σε ασκήσεις αεράμυνα το 2019 δείχνει ότι οι καιροί αλλάζουν. Είναι πιθανό το Σερβικό υπουργείο Αμύνης να περίμενε τη Ρωσία να αρχίσει να προσφέρει S-400 σε περισσότερες χώρες, και τώρα αποφασίζει ότι τώρα είναι η ώρα να κάνει αγορές.
Από την άλλη πλευρά, τα Σερβικά κρατικά ΜΜΕ δημοσίευσαν ένα άρθρο στις 5 Σεπτεμβρίου, αναφέροντας ότι ο ειδικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ για τα δυτικά Βαλκάνια, Μάθιου Πάλμερ, προσέφερε στη Σερβία απίστευτη συμφωνία. Αυτές περιλαμβάνουν την παράδοση μιας μοίρας F-16 , $10.000.000.000 και εγγυημένη ένταξη στην ΕΕ από 2024 σε αντάλλαγμα για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.
Αυτό δεν είναι αλήθεια, καθώς καμία δυτική πηγή δεν επιβεβαίωσε αυτή την έκθεση, και αυτή η συναλλαγή είναι εξαιρετικά δαπανηρή. Αλλά τελευταία η Σερβία έχει αρχίσει να κοιτά τη Δύση, σκεπτόμενη τις αγορές όπλων. Εφέτος, έλαβε αρκετά ελικόπτερα Airbus H145 και μια παρτίδα Mistral Manpads.
Η Σερβία εργάζεται τόσο με τις Ρωσικές όσο και στις δυτικές αγορές, προσπαθώντας να αποκτήσει μόνο τα καλύτερα όπλα για το στρατό της. Κοινές ασκήσεις αεράμυνας με τη Ρωσία χρησιμοποιώντας τους S-400 θα μπορούσε να είναι ένα άλλο μέρος ενός μεγάλου παιχνιδιού.
