 |
| © AFP 2018 / Andrej Isakovic |
Μόσχα, 7 Σεπτεμβρίου -RIA Novosti, Galia Ibragimova. Ο επόμενος γύρος συνομιλιών μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου θα διεξαχθεί την Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Οι πλευρές δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν στα σύνορα για οκτώ χρόνια. Το Βελιγράδι θεωρεί ότι τα εδάφη του Κοσσυφοπεδίου είναι δικά του, η Πρίστινα επιμένει στην κυριαρχία. Αλλά η τρέχουσα συνεδρίαση αναμένει μια σημαντική ανακάλυψη-όλα είναι έτοιμα για μια εδαφική συναλλαγή. Στη Δύση φοβούνται την επόμενη αναδιάταξη των Βαλκανικών εδαφών.
Στο δρόμο για την Ευρώπη
Η απροθυμία για συμβιβασμό σε θέματα συνόρων δημιουργεί προβλήματα και στις δύο πλευρές — τόσο η Σερβία όσο και το Κοσσυφοπέδιο δεν μπορούν να ενταχθούν στην ΕΕ. Το Βελιγράδι υπέβαλε αίτηση το 2006, η Πρίστινα επιδιώκει ένταξη στην ΕΕ από τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας. Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες απαίτησαν την εξομάλυνση των σχέσεων πρώτα.
Ο διάλογος ξεκίνησε μόνο το 2011, υπό την πίεση της ΕΕ. Ήταν δυνατόν να βρεθεί κοινό έδαφος σε δύο χρόνια όταν υπεγράφη η "συμφωνία των Βρυξελλών". Το έγγραφο όρισε τα δικαιώματα και τις εξουσίες των Σέρβων που ζουν στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο. Μια άλλη συμφωνία για την Κοινότητα των Σερβικών κοινοτήτων συνήφθη το 2015. Οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου έπρεπε να αποκτήσουν έδρες στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το έγγραφο δεν έχει επικυρωθεί ποτέ, πράγμα που επιβράδυνε τη διαπραγματευτική διαδικασία. Ήταν δυνατόν να το επαναλάβει μόνο νωρίτερα αυτό το έτος, αλλά και οι δύο πλευρές συνέχισαν να υψώνουν το ανάστημα τους.
Τον Μάιο οι Βρυξέλλες προωθούν την κατάσταση της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου. Εάν μέχρι τις αρχές του επόμενου έτους θα μπορέσουν να επιλύσουν τη διαφορά στα σύνορα, κατά το 2025 μπορούν να υπολογίζουν στην ένταξη στην Ένωση. Την ίδια στιγμή, Ευρωπαίοι διπλωμάτες εξήγησαν ότι δεν ήταν απαραίτητο για τους Σέρβους να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου. Αρκεί να μην αντιταχθεί στη συμμετοχή της Πρίστινα σε διεθνείς οργανισμούς.
Η Συμφωνία για το Κοσσυφοπέδιο-Νόμπελ για την Mogherini
Συνειδητοποιώντας ότι το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου αποτελεί το κύριο φρένο στο δρόμο του Βελιγραδίου προς την ΕΕ, ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάντερ Βούτσιτς πρότεινε δημοψήφισμα το προηγούμενο έτος για το αν θα διαπραγματευτεί τη διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου στα Σερβικά και Αλβανικά τμήματα ή θα συνεχίσει να επιμένει στην Διαφωνία με την απομόνωση αυτής της περιοχής. Η πρώτη επιλογή σήμανε την πραγματική αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Πρίστινα από τους Σέρβους. Η δεύτερη για μεγάλο χρονικό διάστημα θα άφηνε το Βελιγράδι να να περιμένει την ένταξη στην ΕΕ. Έχει αποκλειστεί η ιδέα του δημοψηφίσματος, αλλά ως αποτέλεσμα δημιουργήθηκε η ιδέα σχετικά με την ανταλλαγή εδαφών.
Την πρώτη φορά το εξέφρασε ο Σέρβος Υπουργός Εξωτερικών Ίβιτσα Ντάτσιτς. Δήλωσε ότι οι Σερβικές περιοχές του Κοσσυφοπεδίου, βόρεια του ποταμού Ιμπάρ, θα μπορούσαν να πάνε στο Βελιγράδι. Σε αντάλλαγμα, οι Σερβικές αρχές θα είχαν μεταφέρει στην Πρίστινα τα νότια του Πρέσεβο και του Μπουγιάνοβατς, όπου κυριαρχούν οι Αλβανοί. Η πρόταση αυτή από τον Βούτσιτς υποστηρίχθηκε. "Ηρθε η ώρα να ορίσουμε τα πραγματικά σύνορα και όχι να παραπλανήσουμε τους εαυτούς μας με την ύπαρξη μακροχρόνιων απόψεων", δήλωσε την άποψή του στους Σέρβους πολίτες και τους δυτικούς εταίρους.
Ο Πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου Χασίμ Θάτσι επικύρωσε απροσδόκητα τη "διόρθωση των συνόρων". Υποστήριξε ότι οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου θα μιλήσουν αργά ή γρήγορα για αυτονομία, όπως συνέβη στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη με τη Δημοκρατία Σέρπσκα. Ο πολιτικός εξέφρασε ακόμη και την ετοιμότητα να αλλάξει το Σύνταγμα για να λύσει τελικά το πρόβλημα των συνόρων. Ωστόσο, λίγες ημέρες αργότερα, υπό την πίεση των κομμάτων της αντιπολίτευσης στο Κοσσυφοπέδιο, ο Θάτσι αρνήθηκε να συζητήσει την ανταλλαγή.
Η αστάθεια των πολιτικών του Κοσσυφοπεδίου μετρίασε τον ενθουσιασμό των Σερβικών αρχών. "Θα είναι πολύ δύσκολο να καταλήξουμε σε συμβιβασμό. Όλα είναι υπέρ όσων δεν απαιτούν τίποτα και χαίρονται που θα λάβουν ένα μεγάλο "τίποτα",-σχολίασε ο Πρόεδρος των Βούτσιτς στα Νέα από την Πρίστινα.
Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις δεν ακυρώθηκαν. Επιπλέον, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής διπλωματίας, Federica Mogherini, η οποία μεσολαβεί, αναμένει από τα μέρη να συνάψουν νομικά δεσμευτική συμφωνία. "Ο Vuchich και ο Θάτσι έχουν μια πραγματική ευκαιρία να ομαλοποιήσουν την κατάσταση", ανέφερε.
Εάν η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο συμφωνήσουν πραγματικά σήμερα για την ανταλλαγή εδαφών, οι Βρυξέλλες θα ορίσουν την Mogherini για το βραβείο Νόμπελ ειρήνης.
 |
| © REUTERS / Marko Djurica |
Σέρβοι και οι Κοσοβάροι είναι εναντίον
Σε Συνέντευξη των εμπειρογνωμόνων με το RIA Novosti δεν αποκλείουν ότι κατά τις συνομιλίες στις Βρυξέλλες, τα μέρη θα συζητήσουν μόνο μέτρα για τη βελτίωση των σχέσεων. Δεν θα είναι εύκολο να ολοκληρωθεί μια συμφωνία.
"Η πλειονότητα των Σέρβων πολιτών, καθώς και η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, δρουν κατά της ανταλλαγής εδαφών. Δεν υπάρχει συναίνεση και στο Κοσσυφοπέδιο. Αλλά η κοινή γνώμη είναι απίθανο να αποτρέψει τον Vuchich και τον Θάτσι να εφαρμόσουν ένα μακροχρόνιο σχέδιο για την αναμόρφωση των συνόρων "-εξήγησε στο RIA Novosti ο Στέβαν Gajich, διδάκτωρ πολιτικών επιστημών του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών μελετών στο Βελιγράδι.
Ο εμπειρογνώμονας επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι πριν από τρία χρόνια, ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ έγινε σύμβουλος του Σέρβου προέδρου. "ο Μπλερ ήταν υποστηρικτής της στρατιωτικής λύσης του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου. Οι Σέρβοι θεωρούν ότι είναι ένας από τους κύριους ενόχους του βομβαρδισμού του Βελιγραδίου το 1999. Σήμερα είναι αυτός που συμβουλεύει τον Vuchich πώς να διαιρέσει τη γη με το Κοσσυφοπέδιο ", λέει ο Gajich, πιστεύοντας ότι Βούτσιτς αποφάσισε να ανταλλάξει εδάφη υπό την επήρεια του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού.
Το κύριο επιχείρημα των αντιπάλων της συμφωνίας είναι ότι οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου ζουν νότια του ποταμού Ιμπάρ, και οποιαδήποτε επικοινωνία με το κέντρο θα είναι δύσκολη για αυτούς. Επιπλέον, η μεταφορά των νότιων επαρχιών στους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου μπορεί να στερήσει από το Βελιγράδι τον στρατηγικό αυτοκινητόδρομο 10, ο οποίος διέρχεται από τα εδάφη αυτά και συνδέει τη Σερβική πρωτεύουσα με την πΓΔΜ και την Ελλάδα.
Η Έλενα Guskova, επικεφαλής του κέντρου μελέτης της Σύγχρονης Βαλκανικής κρίσης του Ινστιτούτου Σλαβικής RAS, προτρέπει να μην προβούν σε βιαστικά συμπεράσματα. Σημείωσε ότι δεν ήταν ακόμη θέμα διαίρεσης των εδαφών: "οι πλευρές συζητούν μόνο πιθανές επιλογές για επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου. Για ένα συγκεκριμένο σχέδιο για να μιλήσουν είναι νωρίς. "
Η Αρχή του Ντόμινο
Η θέση των εξωτερικών δυνάμεων σε μια πιθανή εδαφική συναλλαγή είναι αξιοσημείωτη. Η προοπτική εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου έχει μαλακώσει τη Δύση. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τη διεύρυνση και την πολιτική γειτονίας Γιοχάνες Χαν δήλωσε ότι η ΕΕ θα στηρίξει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων που θα ικανοποιήσουν και τις δύο πλευρές. Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ κάλεσε επίσης το Βελιγράδι και την Πρίστινα να καθορίσουν αποδεκτούς όρους, αλλά προειδοποίησαν για τη χρήση προηγούμενου στη διευθέτηση άλλων συνοριακών διαφορών.
 |
| © AFP 2018 / Armend Nimani |
Η Ρωσία, η οποία παραδοσιακά υπηρετεί στο πλευρό της Σερβίας και δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, έχει λάβει ουδέτερη στάση. "Αυτό είναι ένα ερώτημα για τη Σερβία και τους Σέρβους, όχι για τη Ρωσία", σχολίασε η επίσημη εκπρόσωπος του Ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Zakharova.
Η Γερμανία αντιτάχθηκε σθεναρά στη συμφωνία. "Η εδαφική ακεραιότητα των Βαλκανικών χωρών είναι απαραβίαστη. Θα το επαναλαμβάνω αυτό συνεχώς για να αναιρέσω τη συζήτηση για την επανακατάρτιση των συνόρων ", δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ. Οι φόβοι εκφράστηκαν επίσης από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Φινλανδία.
Η συμφωνία μπορεί να χρησιμεύσει ως παράδειγμα για άλλες Βαλκανικές χώρες. Η Βοσνία και η Ερζεγοβίνη, όπου οι Βόσνιοι, οι Κροάτες και οι Σέρβοι είναι γείτονες, θα μπορέσουν να αναφερθούν σε αυτό το προηγούμενο. Η Αλβανική μειονότητα στην πΓΔΜ ονειρεύεται την αυτονομία. Ως αποτέλεσμα, τα Βαλκάνια θα χωριστούν μεταξύ εθνοτικά ομογενών ομάδων, και η Δύση θα πρέπει να αναγνωρίσει την αποτυχία της πολιτικής της για προσέγγιση και καλή γειτνίαση με διαφορετικές εθνικότητες.
"Η ανακατανομή των συνόρων δεν αποτελεί μόνο απειλή για τα Βαλκάνια. Σε πολλές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, εξακολουθούν να υπάρχουν σημάδια διαχωρισμού. Ένα ζωντανό παράδειγμα είναι τα πρόσφατα γεγονότα στην ισπανική Καταλονία», προειδοποιεί ο Gajich.
Αυτό λέγεται επίσης από άλλους συνομιλητές του RIA Novosti. "είναι πιθανό ότι οι πλευρές θα καταλήξουν σε συμβιβασμό με βάση τη συμφωνία Ντέιτον του 1995. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν πρόκειται για την ανταλλαγή, αλλά για την απομόνωση των εδαφών, όπως ήταν στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη ", δήλωσε ο Guskova.
Αλλά σε μία πολιτική και οι ειδικοί συμφωνούν-οι διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες θα είναι πολύ δύσκολες.
https://ria.ru/
