Δευτέρα 4 Ιουνίου 2018

Η Ιταλία ως Πυροκροτητής της διάλυσης της Ευρωζώνης και της καταστροφής του ΕΥΡΩ



Στρατηγικό ίδρυμα πολιτισμού

Βαλεντίν Κατασόνοφ
Η εξέγερση των Ευρωπαίων ενάντια στην Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση
Μια σοβαρή πολιτική κρίση έχει λήξει στην Ιταλία, η οποία προκλήθηκε από την άρνηση του Ιταλού Προέδρου να εγκρίνει τον έντονο Ευρωσκεπτικιστή ως Υπουργό οικονομίας. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι στις κοινοβουλευτικές εκλογές της 4ης Μαρτίου οι περισσότερες ψήφοι ελήφθησαν από τους υποψηφίους από το κίνημα των πέντε αστεριών και από το κόμμα της Λίγκας του Βορρά.
Οι ηγέτες τους συμφώνησαν στις αρχές της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης Συνασπισμού και των υποψηφίων για καίριες θέσεις στην κυβέρνηση. Ο  Giuseppe Conte ήταν υποψήφιος για την θέση του Πρωθυπουργού , και Paolo Savona, Υπουργός οικονομίας και οικονομικών. Ο τελευταίος  έχει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των αρχών της νέας κυβέρνησης για την οικονομική πολιτική. Οι βασικές διατάξεις του προγράμματος ήταν δύο απαιτήσεις για τις Βρυξέλλες:

1) Η Διαγραφή χρέους της Ιταλίας ύψους 250 δισ. Ευρώ (σχεδόν 300.000.000.000 δολάρια  ) που οφείλονται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ·

2) Να ακυρώσουν  για την Ιταλία δημοσιονομικούς  περιορισμούς, οι οποίοι θεσπίστηκαν με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ του  1992 (από το όριο του δημοσιονομικού ελλείμματος, του επιπέδου  του χρέους, τα επιτόκια των κρατικών χρεογράφων, κ. λπ.) και να παύσουν να  τηρούνται από την Ιταλία και από ορισμένες χώρες της ΕΕ.

Η οικονομία της Ιταλίας έχει καιρό που κουτσαίνει. Σύμφωνα με πολλούς οικονομικούς δείκτες καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση από τα κάτω (μετά την Ελλάδα) όχι μόνο στην Ευρωζώνη, αλλά και σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Καταρχάς, πρόκειται για ζήτημα δημόσιου χρέους, το οποίο προσεγγίστηκε στα τέλη του περασμένου έτους στη επίπεδο του 132% του ΑΕγχΠ. Μόνο στην Ελλάδα ο αριθμός αυτός είναι  υψηλότερος-178,6%. Για σύγκριση: το μέσο επίπεδο του δημόσιου χρέους για όλες τις χώρες της ΕΕ (28 κράτη) στο τέλος της 2017 ήταν, σύμφωνα με την Eurostat, 81,6%, για την Ευρωζώνη  (19 χώρες)-86,7%. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ, που υιοθετήθηκε πριν από 26 χρόνια, προβλέπει ένα μέγιστο επιτρεπτό χρέος 60 τοις εκατό του ΑεγχΠ, πριν από την οικονομική κρίση του 2007-2009.

Οι Βρυξέλες  εξέφρασαν την επιθυμία τους οι  χώρες να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του Μάαστριχτ. Ωστόσο, η κρίση έχει επιδεινώσει τόσο την οικονομική κατάσταση των περισσότερων κρατών μελών της ΕΕ που η εφαρμογή της Συνθήκης έχει γίνει η εξαίρεση και όχι ο κανόνας.

Η Ιταλία θα μπορούσε να εξυπηρετήσει μόνο το χρέος με μεγάλη δυσκολία. Για να γίνει αυτό, έπρεπε να καταφύγει στην έκδοση ομολόγων  του δημοσίου, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονταν εκτός Ιταλίας, σε άλλες χώρες της ΕΕ, αγοράστηκαν επίσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η δυσπιστία των επενδυτών και των πιστωτών στην Ιταλία μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση αυξήθηκε, πράγμα που αντικατοπτρίζεται στα επιτόκια των χρεωστικών τίτλων της Ιταλίας (ήταν μεταξύ των υψηλότερων στην ΕΕ).

Ο Ιταλός πρόεδρος Sergio Mattarella, απρόθυμα συμφώνησε ενώ  αρχικά απέρριψε[1] την  υποψηφιότητα του Giuseppe  Conte ως Πρωθυπουργού, αλλά τον  Paolo Savona τον  θεώρησε "ριζοσπάστη" και εμπόδισε την υποψηφιότητά του.  Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης υπαινίχθηκαν ότι ο Sergio Matarrella  είχε αποφασίσει, σύμφωνα  με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο.

 Σύμφωνα με τον Mattarella, το Υπουργείο Οικονομίας πρέπει να διαχειριστεί ένας άνθρωπος «που δεν θα προκαλέσει την Ιταλία για να βγει  από την Ευρωζώνη», και ο ριζοσπάστης  Ευρωσκεπτικιστής  Paolo Savona» θα έθετε σε κίνδυνο τις αποταμιεύσεις  των Ιταλών, τα κρατικά οικονομικά της χώρας και την Εμπιστοσύνη των αγορών».

Ωστόσο, αυτή η απόφαση του Προέδρου της Ιταλίας προκάλεσε αξιοσημείωτες διακυμάνσεις στις αγορές και απότομη άνοδο της δυσπιστίας των Ιταλικών χρεογράφων. Σε μια ημέρα η απόδοση αυξήθηκε κατά σχεδόν δύο ποσοστιαίες μονάδες (το ρεκόρ των τελευταίων δέκα ετών). Η απόδοση των δέκα ετών ομολόγων υπερέβη το 3,4% (η Ιταλία   ήταν σε αυτό το επίπεδο το 2014). Οι ιταλικοί δείκτες του  χρηματιστηρίου τις τελευταίες ημέρες του Μαΐου υποχώρησαν κατά  πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Το Ιταλικό τραπεζικό σύστημα είναι ένα από τα πιο ασταθή στην ΕΕ και στην ευρωζώνη.  Οι Ομολογίες των εν λόγω ηγετικών Τραπεζών , όπως UBI Banca, η  Intesa SanPaolo, η Bper Banca και   UniCredit, έπεσαν επίσης στην τιμή.

Η πτώση των χρηματιστηριακών δεικτών στην Ιταλία εξαπλώθηκε  στις γειτονικές χώρες-πρώτα απ ' όλα στις μεγαλύτερες τράπεζες, στα χαρτοφυλάκια των οποίων υπάρχει  ένας μεγάλος αριθμός Ιταλικών εγγράφων του Υπουργείου Οικονομικών. Οι Γερμανικές τράπεζες Commerzbank και η Deutsche Bank, η Γαλλική τράπεζα BNP Paribas, επηρεάστηκαν ιδιαίτερα. Οι μετοχές τους μειώθηκαν  κατά 4-5%.

Στις 31 Μαΐου, ο πρώην οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Carlo  Cottarelli, στον οποίο ο Πρόεδρος Sergio Mattarella  πρότεινε να διευθύνει την κυβέρνηση αντί του Giuseppe  Conte, αρνήθηκε να σχηματίσει κυβέρνηση. Και την επόμενη μέρα τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η κρίση είχε περάσει: η νέα κυβέρνηση της Ιταλίας υπό την ηγεσία του  ίδιου του Giuseppe Conte ορκίστηκε. Αντί του Paolo Savona, Υπουργός οικονομίας και οικονομικών διορίστηκε καθηγητής της πολιτικής οικονομίας του Πανεπιστημίου της Ρώμης "Thor Vergata" Giovanni Tria. Ο καθηγητής έχει την εμπειρία της εργασίας ως σύμβουλος στο Ιταλικό Υπουργείο, Εξωτερικών  και στην  Παγκόσμια Τράπεζα. Αν και ο Tria  είναι Ευρωσκεπτικιστής και επικρίνει σοβαρά την οικονομική πολιτική των Βρυξελλών και τη νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά δηλώσεις σχετικά με την απόσυρση της Ιταλίας από την Ευρωζώνη και την εγκατάλειψη του ευρώ δεν  έκανε. Ο Πάολο Savona θα παραμείνει στην κυβέρνηση και θα διευθύνει το Υπουργείο Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Είναι πολύ πιθανό ότι εάν η Ιταλία βγει από την ευρωζώνη, θα δημιουργήσει ένα αποτέλεσμα αλυσιδωτής αντίδρασης. Η Ιταλία θα ακολουθηθεί από χώρες που έχουν υψηλό επίπεδο χρέους και έχουν από καιρό επισημανθεί  με την υποτιμητική  συντομογραφία  PIGS (από τα Αγγλικά "χοιρίδια"). Αυτή είναι η Πορτογαλία (P), Ιταλία (I), Ελλάδα (G) και η Ισπανία (S).
Η Πορτογαλία καταλαμβάνει την τρίτη θέση στην ΕΕ σχετικά με το σχετικό επίπεδο χρέους, που πατάει στα τακούνια της Ιταλίας (125,7%). το ποσοστό της Ισπανίας έφτασε κοντά στο  100% (98,3%).

Σύμφωνα με ευρωσκεπτικιστές από τις χώρες  PIGS που θα επιστρέψουν στα εθνικά τους νομίσματα θα τους επιτρέψουν να αποκαταστήσουν τουλάχιστον μερικώς τη διαχείριση των οικονομιών τους μέσω της αποκατάστασης της αρχής των εθνικών κεντρικών τραπεζών   και της αναχώρησης από τη δικτατορία της ΕΚΤ.  Πρώτον, θα είναι δυνατό να καθοριστούν οι προτεραιότητες του δανεισμού της οικονομία τους. Δεύτερον, θα  επηρεάσουν τις διασυνοριακές ροές αγαθών και κεφαλαίων μέσω της διαχείρισης της συναλλαγματικής ισοτιμίας του εθνικού νομίσματος. Αφήνοντας την Ευρωζώνη, οι χώρες των PIGS θα παραμείνουν στην ΕΕ, αλλά η ένταξή τους θα είναι αρκετά τυπική, οι αποφάσεις των Βρυξελλών θα είναι προαιρετικές. Η απόσυρση από την Ευρωζώνη, ειδικότερα, θα επιτρέψει σε αυτές τις χώρες να εγκαταλείψουν τις επιβαλλόμενες οικονομικές κυρώσεις των Βρυξελλών κατά της Ρωσίας.

Μια εξέγερση κατά της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης παρασκευάζεται επίσης στη γειτονική χώρα της Ιταλίας στην  Ισπανία. Την περασμένη εβδομάδα, το Ισπανικό Σοσιαλιστικό εργατικό κόμμα (PSOE) κάλεσε για ψηφοφορία μη εμπιστοσύνης στον Πρωθυπουργό  Mario Rajoy σε σχέση με το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς, το οποίο αφορούσε πολιτικούς του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος. Την 1η Ιουνίου, το Ισπανικό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της παραίτησης του Rajoy. Μια νέα κυβέρνηση θα σχηματιστεί τώρα, στην οποία η πλειοψηφία μπορεί να είναι στο PSOE, που στέκεται στις θέσεις των Ευρωσκεπτικιστών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη χάσει τη Βρετανία. Μπορεί να χάσει την Ιταλία και την Ισπανία. Η Γερμανία, η Γαλλία και το Βέλγιο σε κάποιο βαθμό θα παραμείνουν τα θεμέλια της ΕΕ. Και γύρω τους-μια μεγάλη ομάδα χωρών με αδύναμες οικονομίες και ενεργώντας μόνιμοι αιτούντες δάνεια από την ΕΚΤ και επιδοτήσεις από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Την ίδια στιγμή, οι ατμομηχανές της Ευρωπαϊκής οικονομίας δεν φωτίζουν παραδειγματικούς δείκτες. Η Γερμανία έχει επίπεδο δημόσιου χρέους περίπου 70% του ΑΕΠ. Φυσικά, δεν είναι κακό σε σχέση με το υπόβαθρο των άλλων χωρών, αλλά χειρότερο από το πρότυπο της Συνθήκης του Μάαστριχτ (60% του ΑΕΠ). Στη Γαλλία, ο αριθμός αυτός είναι κοντά στο 100%.

Στις συζητήσεις για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνήθως αναφέρεται στους δείκτες μόνο το δημόσιο χρέος. Αλλά τα χρέη άλλων τομέων θα πρέπει να ληφθούν υπόψη για τη γενική εικόνα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, το συνολικό ποσό του χρέους της Ιταλίας ήταν 263% του ΑΕΠ το 2017.  Αποδεικνύεται ότι η Ιταλία δεν ανήκει στην κατηγορία των πλέον μειονεκτουσών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, στη γειτονική Πορτογαλία, το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο-321%. Αλλά τα επίπεδα του συνολικού χρέους των χωρών, οι οποίες θεωρούνται οι πιο ευημερούσες στην ΕΕ: οι κάτω χώρες-290%, Γαλλία-321%, Βέλγιο-338%.

Η επισφαλής κατάσταση πολλών χωρών της ΕΕ είναι συγκεκαλυμμένη προσεκτικά, όπως ακριβώς η πραγματική έκταση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας που  έχει αποκαλυφθεί από καιρό. Με την ευκαιρία, αυτή η χώρα κατάφερε να αναδιαρθρώσει το χρέος της. Επιπλέον, η Ελλάδα έχει λάβει ισχυρή πιστωτική υποστήριξη από την ΕΕ και το ΔΝΤ. Τέλος, συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις των διεθνών πιστωτών. Ο προϋπολογισμός άρχισε να μειώνεται με πλεόνασμα (φέτος είναι προγραμματισμένο πλεόνασμα 3,32%), υλοποιούνται τα προγράμματα ιδιωτικοποίησης, με την προϋπόθεση κάποια αύξηση της οικονομίας λόγω της σοβαρής λιτότητας  και της μείωσης του βιοτικού επιπέδου της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού. και παρ όλα αυτά  για αρκετά χρόνια το επίπεδο του δημόσιου χρέους κυμαίνεται από 175-180% του ΑΕγχΠ. Όλα όσα θα μπορούσαν να πουληθουν  από την Ελλάδα έχουν πουληθεί. Μετά από κάποια παύση, μια εκρηκτική αύξηση του χρέους μπορεί να αρχίσει. Η Ελλάδα γίνεται μια ζώνη υψηλού κινδύνου, η οποία είναι πιθανώς ο λόγος για τον οποίο το ΔΝΤ απέχει από την περαιτέρω βοήθεια προς τη χώρα.

Οι Ιταλοί πολιτικοί παρακολουθούν στενά την κατάσταση στη γειτονική
 Ελλάδα και παίρνουν μαθήματα. Ένας αυξανόμενος αριθμός Ιταλών πολιτών κατανοεί ότι δεν υπάρχουν απλές λύσεις με το  πρόβλημα του χρέους. Και ο καλύτερος τρόπος για να εγγυηθούν τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας είναι να βγουν  από την ευρωζώνη και να επιστρέψουν  στη λύρα.

References

  1.  отвергнутую
       ( https://www.fondsk.ru/news/2018/05/29/italia-smert-demokratii-46222.html )
https://www.fondsk.ru