 |
| © AFP 2018 / Mandel Nga |
Φωτογραφία αρχείου
ΜΌΣΧΑ, 16 Ιανουαρίου — RIA Novosti, Ιγκόρ Gashkov. Πολλών δισεκατομμυρίων συμβάσεις που έχουν συνάψει οι Ευρωπαϊκές εταιρείες στο Ιράν είναι υπό απειλή: ο Αμερικανός Πρόεδρος Donald Trump σκοπεύει να αποσυρθεί από την πυρηνική συμφωνία με την Τεχεράνη. Στην Ουάσιγκτον δεν αποκλείουν την επιστροφή των πρώην κυρώσεων κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας, γεγονός που θα απειλήσει τις Ευρωπαϊκές εταιρείες που έχουν συνάψει συμφωνίες με αυτήν την χώρα.
Η ΕΕ εξέφρασε την ελπίδα ότι οι ΗΠΑ θα επανεξετάσουν την απόφαση, διαφορετικά οι Βρυξέλλες θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ των οικονομικών συμφερόντων και φιλία με τον Λευκό Οίκο. Η Τεχεράνη σε περίπτωση αρνητικής εξέλιξης των γεγονότων θα έχει την ευκαιρία επίσημα για να ξεκινήσει την ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων .
120 ημέρες πριν την εκτέλεση της εντολής
Στη διεθνή πολιτική των τελευταίων ετών η πυρηνική συμφωνία με το Ιράν του 2015 — ήταν ένα σπάνιο παράδειγμα συμφωνίας εγκρίθηκε από όλες τις συμμετέχουσες χώρες του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η συμφωνία δίνει την δυνατότητα στα ειρηνικά μέσα και αναστέλλεται με την δημιουργία ατομικών όπλων σε μια από τις χώρες που ετοιμάζεται να περάσει την “κόκκινη γραμμή”
Η πορεία του Προέδρου Trump θέτει σε αμφιβολία το επίτευγμα
Στην Ουάσιγκτον είναι βέβαιοι ότι οι περιορισμοί που επιβάλλονται για το Ιράν, είναι ανεπαρκείς και χρειάζονται συμπληρωματικές εγγυήσεις για την μη διάδοση των πυρηνικών όπλων που πρέπει να απαιτηθούν από την Τεχεράνη δυναμικά.
Στην προεκλογική εκστρατεία, ο Πρόεδρος Donald Trump χαρακτήρισε την πυρηνική συμφωνία πυρηνική σαν «μία από τις χειρότερες συμφωνίες», που συνήφθη από τις ΗΠΑ μέχρι τώρα.. Τον Οκτώβριο του 2017 το επανέλαβε αυτό. Τον Ιανουάριο του 2018 η Προεδρική ρητορική ήταν γεμάτη με συγκεκριμένο περιεχόμενο.
«Αναστέλλω την επιβολή των κυρώσεων σύμφωνα με το πυρηνικό πρόγραμμα. Το κάνω όμως για την επίτευξη της συμφωνίας με τους Ευρωπαίους συμμάχους μας για να διορθώσουν τα απαίσια ελαττώματα της συμφωνίας. Ελλείψει τέτοιας συμφωνίας οι ΗΠΑ δεν θα αναστείλουν τις περισσότερες κυρώσεις. Ανά πάσα στιγμή, όταν θα θεωρήσω ότι είναι αδύνατο να συμφωνήσουμε με τους Ευρωπαίους, θα εγκαταλείψω την Ιρανική συμφωνία» — δήλωσε ο Trump.
Νόμιμα κάθε 120 ημέρες ο Λευκός Οίκος θα εγκρίνει ή όχι προσωρινή κατάργηση των κυρώσεων με το Ιράν. Μέσα σε 4 μήνες οι σοβαροί περιορισμοί του εξωτερικού εμπορίου μπορούν να επιστρέψουν στην ημερήσια διάταξη και πάλι.
 | |
© AP Φωτογραφία / Vahid Salemi |
"Είναι δυσάρεστο για τους Ευρωπαίους που θα αποφασίσουν γι 'αυτούς"
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία παροτρύνουν να εγκαταλείψουν την πορεία σύγκρουσης. Ο αναπληρωτής επικεφαλής του Ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Σεργκέι Ραϊμπκοφ, δήλωσε ότι τα σχέδια των ΗΠΑ προκαλούν «μεγάλη ανησυχία» στη Μόσχα. Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για τις εξωτερικές υποθέσεις Φεντερίρκα Mogerini επιμένει στη διατήρηση της συμφωνίας: "Η συμφωνία μας με το Ιράν είναι σε λειτουργία , επιτυγχάνονται οι κύριοι στόχοι της, χάρη σε αυτήν , το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα είναι υπό αυστηρή εποπτεία". Ο υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον κάλεσε στις 11 Ιανουαρίου τη συναλλαγή με το Ιράν "σημαντικό επίτευγμα" το οποίο δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί. "Δεν νομίζω ότι κάποιος έχει να προτείνει μια καλύτερη εναλλακτική λύση" - είπε.
Η Ουάσινγκτον έχει διαφορετική λογική.
Οι Αμερικανικές επενδύσεις στην Ιρανική οικονομία είναι ασήμαντες. Η απώλεια της Ιρανικής αγοράς δεν θα συνεπάγεται απώλειες για τις ΗΠΑ, αλλά θα επιτρέψει την ενίσχυση των σχέσεων με γεωπολιτικούς αντιπάλους της Τεχεράνης - Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας. Η απομόνωση του Ιράν συναντά τα Αμερικανικά συμφέροντα.
Το μόνο μειονέκτημα είναι ότι οι Ευρωπαίοι θα υποφέρουν.
Ο Ερευνητής του Ινστιτούτου Ανατολικών Σπουδών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Vladimir Sazhin, στη συζήτησή του με την RIA Novosti, χαρακτήρισε " τις πράξεις του Trump" εκβιασμό στην Ευρώπη.
«Η Γερμανία, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία - οι τρεις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές δυνάμεις - υποστηρίζουν πλήρως την συμφωνία.» Η ΕΕ στο σύνολό της ενδιαφέρεται πολύ για τις σχέσεις με το Ιράν, ενώ από το 2016 όταν καταργήθηκαν οι κυρώσεις, οι εταιρείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έσπευσαν προς αυτή τη χώρα. Υπάρχει η εντύπωση ότι αυτό ενοχλεί τον Trump "- σημειώνει ο Sazhin.
Την ίδια άποψη κατέχει ο καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Οικονομικών, ειδικός στη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία Γκριγκόρι Λουκιανόφ.
. «Δεν είναι μόνο ότι οι Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που έχουν μεγάλη προοπτική στην Ιρανική αγορά, αλλά το ότι για την ΕΕ είναι μια χώρα-διέλευσης , που έρχεται σε επαφή με την Άπω Ανατολή. Το Ιρανικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι απαραίτητα για την Ευρωπαϊκή αγορά ως εμπόρευμα. Στην περίπτωση των Ηνωμένων Πολιτειών, κανένας από αυτούς τους παράγοντες δεν λειτουργεί, και καθορίζει την διαφορά προσέγγισης,» εξηγεί ο καθηγητής.
«Οι Ευρωπαϊκές εταιρείες πραγματικά ενδιαφέρονται για την Ιρανική αγορά.
Θυμηθείτε: όταν υπήρχαν εκτενείς κυρώσεις εναντίον αυτής της χώρας στις αρχές της δεκαετίας, οι εταιρείες της ΕΕ βρήκαν τρόπους και διαπραγματεύονταν με την Τεχεράνη παρακάμπτοντας όλες τις κυρώσεις.
Επιπλέον, υπάρχει ένας ψυχολογικός παράγοντας: φυσικά, Ευρωπαίοι είναι δυσαρεστημένοι γιατί πάλι πρόκειται να αποφασίσουν άλλοι γι αυτούς ,» είπε ο υπάλληλος από το Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών της η Ρωσική Ακαδημία των επιστημών Vladimir Ahmedov.
«Δεν έχει κανένα νόημα η διαπραγμάτευση με τις Ηνωμένες Πολιτείες»
Όλοι οι εμπειρογνώμονες συμφωνούν: η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία με το Ιράν είναι γεμάτη με απρόβλεπτες συνέπειες στην άλλη πλευρά του πλανήτη - στη Βόρεια Κορέα.
Στην δεκαετία του 1990- η Pyongyang υπέγραψε συμφωνία με την Ουάσιγκτον που της επέτρεψε να ελέγχει το πυρηνικό πρόγραμμα της ΛΔΚ. Στην δεκαετία του 2000, ο Πρόεδρος Μπους-junior, έσπασε την συμφωνία ΗΠΑ-Κορέας. Η Βόρεια Κορέα επέστρεψε στην εργασία της για τη δημιουργία των ατομικών όπλων. Το έτος 2018 η Pyongyang ήδη έχει συσσωρεύσει εμπειρία από επιτυχείς εκτοξεύσεις και ένα οπλοστάσιο με πυραύλους, απειλώντας δυνητικά και το έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η απόσυρση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν θα δώσει στην ηγεσία Βόρειας Κορέας περαιτέρω επιχειρήματα κατά του αφοπλισμού . Η αξία της συμφωνίας με την Αμερικανική πλευρά στα μάτια της ηγεσίας της ΛΔΚ , μειώνεται ριζικά.
«Νομίζω ότι, από τις Ηνωμένες Πολιτείες μια διέξοδος από την συμφωνία είναι ασύμφορη, διότι ποιο είναι το σημείο για τον οποιονδήποτε συνάπτει συμφωνίες μαζί τους; «Η κατάσταση γύρω από τη Βόρεια Κορέα, σαφώς θα αλλάξει προς το χειρότερο, προειδοποιεί ο Sazhin.
Η διοίκηση του Trump κάνει διαφορετικούς υπολογισμούς.
Οι Αμερικανικές αρχές χαιρέτισαν τις μαζικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν στο Ιράν νωρίτερα αυτό το μήνα. Οι ταραχές οφείλονταν σε οικονομικούς λόγους: οι πολίτες εξοργισμένοι από χαμηλό βιοτικό επίπεδο και τη διαφθορά.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι μια απότομη αύξηση της πίεσης στις κυρώσεις θα υπονομεύσει το ιρανικό καθεστώς από τα μέσα. Αν κυριαρχεί η επιθυμία να μιλήσει με το Ιράν στη γλώσσα της δύναμης, οι νέες κυρώσεις είναι αναπόφευκτες στο προσεχές μέλλον.
