 |
| © Sputnik/Mikhail Voskresenskiy |
της Έλενα Σουπόνινα, πολιτικός σχολιαστής και ειδική σε ζητήματα Ανατολής
Στην ιστορία ασφαλώς δεν έχει υπάρξει πιο παράξενη εκεχειρία από αυτήν που τυπικά εφαρμόζεται στην Συρία. Στην πραγματικότητα, είναι σαν να μην υπάρχει, καθώς οι μάχες και οι τρομοκρατικές επιθέσεις συνεχίζονται σε διάφορες περιοχές της χώρας. Στα λόγια, πολλοί ισχυρίζονται ότι η εκεχειρία εφαρμόζεται. Μάλιστα, το κάνουν αυτό τόσο πειστικά, που η εικονική αυτή απεικόνιση, μετατρέπεται σε τμήμα της πραγματικότητας. Το επιβεβαιώνουν μάλιστα και οι βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 13 Απριλίου στη Συρία.
Ο πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ, κάνοντας αυτές τις εκλογές, θέλησε να δείξει ότι ο ίδιος έχει μεγάλη αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στους συμμάχους του. Από το φθινόπωρο του 2015, όταν η Ρωσία ξεκίνησε την στρατιωτική της επιχείρηση στην Συρία, η κατάσταση στα πολεμικά μέτωπα, άλλαξε δραματικά υπέρ της συριακής κυβέρνησης.
Οι προηγούμενες βουλευτικές εκλογές που έγιναν τον Μάΐο του 2012, καθώς και προεδρικές τον Ιούνιο του 2014, πραγματοποιήθηκαν σε πολύ χειρότερες συνθήκες εν καιρώ πολέμου. Παρ 'όλα αυτά, η νέα βουλή, εξελέγη για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ενώ η θητεία του Μπασάρ αλ-Άσαντ, που είναι επταετής θα διαρκέσει έως και το 2021.
Θα ολοκληρώσει τη θητεία της η νέα Βουλή;
Οι εκλογές αυτές είχαν φυσικά τις δικές τους ιδιαιτερότητές. Ιδιαιτερότητες που οφείλονται στο γεγονός ότι ο πόλεμος συνεχίζεται και στο ότι αυτές ακριβώς τις μέρες ξεκινούν και πάλι στη Γενεύη οι ειρηνευτικές συνομιλίες για τη Συρία (η άφιξη της κυβερνητικής αντιπροσωπείας μετατέθηκε προς το τέλος της εβδομάδας).
Οι ειδικός απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Στέφαν Ντε Μιστούρα, στην προσπάθεια του να διασώσει τις διαπραγματεύσεις που διαρκώς ''κρέμονται'' από μια κλωστή, επισκέφθηκε επειγόντως τη Δαμασκό, και από εκεί σχεδόν αμέσως αναχώρησε για την Τεχεράνη, για να αναχωρήσει στη συνέχεια και πάλι για τη Γενεύη.
Οι βουλευτικές εκλογές στη Συρία, έκαναν δικαιολογημένα πολλούς να διερωτηθούν και να πουν «γιατί έγιναν», αφού σκοπός των συνομιλιών της Γενεύης «θα πρέπει να είναι συνταγματική μεταρρύθμιση και η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στη Συρία». Στο ίδιο ζήτημα είχε αναφερθεί και ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στις 13 Απριλίου, δηλαδή την ημέρα της διεξαγωγής εκλογών στη Συρία.
Το ερώτημα συνεπώς που τίθεται, είναι, πώς γίνεται, αφού μόλις έγιναν εκλογές να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές;
Ωστόσο, τα πάντα φαίνονται περίεργα με την πρώτη ματιά. Στην πραγματικότητα, ο πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ υπογράφοντας στις 20 Φεβρουαρίου το υπ' αριθμόν 63 σχετικό διάταγμα για τη διεξαγωγή των εκλογών, είχε κάθε νομική δικαιοδοσία να το κάνει. Την ίδια περίοδο η σύμβουλος του Σύρου προέδρου Μπουσέϊνα Σααμπάν, που βρίσκονταν στην Μόσχα για να συμμετάσχει στην διάσκεψη της λέσχης Βαλντάι με θέμα την Μέση Ανατολή, εξηγούσε στην υπογράφουσα, γιατί δεν μπορούσαν να αναβληθούν οι εκλογές.
Ο κύριος λόγος ήταν προφανής. Δεν έπρεπε να υπάρξει κενό εξουσίας σ' έναν από τους θεσμούς της κυβέρνησης. Η θητεία της τρέχουσας Εθνοσυνέλευσης (Βουλής) με τους 250 βουλευτές της, έληγε κανονικά φέτος την άνοιξη.
Η παράταση της θητείας της μέχρι να ολοκληρωθούν οι παρατεταμένες διαπραγματεύσεις στη Γενεύη, θα ήταν μια ακόμη πολύ πιο ασυνήθιστη απόφαση. Επίσης δεν θα ήταν σωστό να πάψει για κάποιο χρονικό διάστημα να λειτουργεί η Βουλή.
Αφήστε που αυτό θα μπορούσε επίσης να εκληφθεί ως ένδειξη αδυναμίας και αβεβαιότητας, εν αναμονή των αποφάσεων της Γενεύης. Ο Μπασάρ Άσαντ θέλει να διαπραγματευθεί από θέση ισχύος. Η επιθυμία του αυτή είναι κατανοητή. Έτσι δεν είναι;
Οι συνομιλίες στη Γενεύη, και τα παράδοξα της εκεχειρίας
Αν οι συνομιλίες της Γενεύης για τη Συρία έχουν επιτυχή κατάληξη, τότε μπορεί να ειπωθεί ότι μπορούν να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές. Το υπ αριθμόν 2254ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που εγκρίθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2015, λέει ότι, «εκλογές πρέπει να διενεργηθούν εντός 18 μηνών». Δηλαδή το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2017.
Ενώ μέσα σε έξι μήνες, δηλαδή μέχρι τον Ιούνιο του 2016, στη Συρία θα πρέπει να σχηματιστεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
Αυτό επιδιώκουν οι διεθνείς μεσολαβητές, αν και προς το παρόν, όσα συμβαίνουν στη Συρία καταμαρτυρούν ότι η τύχη της δεν θα αποφασισθεί στη Γενεύη, αλλά στα πεδία των μαχών. Και, στην περίπτωση αυτή επανερχόμαστε στην αστάθεια του καθεστώτος «κατάπαυσης των εχθροπραξιών» (όπως αυτό αναφέρεται σε ορισμένες επίσημα έγγραφα), που ισχύει στη Συρία από τις 27 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους.
Ας ξεκινήσουμε από το ότι, δεν υπήρξε ούτε μια μέρα, που να τηρήθηκε η εκεχειρία. Στα πρώτα κιόλας εικοσιτετράωρα είχαν καταγραφεί δεκάδες παραβιάσεις και οι αντιμαχόμενες πλευρές κατηγορούσαν η μία την άλλη. Από τότε, κάθε μέρα καταγράφονται τουλάχιστον 5-10 σοβαρές παραβιάσεις, ενώ οι μικρές δεν λαμβάνονται καν υπ' όψιν.
Η Ρωσία και παράλληλα οι ΗΠΑ με τους συμμάχους τους, συνεχίζουν επίσης τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις κατά της τρομοκρατίας στη Συρία.
Οι Αμερικανοί τα πρώτα εικοσιτετράωρα της εκεχειρίας της 27ης Φεβρουαρίου, πραγματοποίησαν 12 αεροπορικές επιδρομές στη Συρία, και αντίστοιχες μέσα στο Ιράκ, όπου συνεχίζουν την επιχείρηση τους κατά της τρομοκρατίας, ενώ στις 6 Μαρτίου, για παράδειγμα, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα του Πενταγώνου, πραγματοποίησαν τέσσερις αεροπορικές επιδρομές στη Συρία εναντίον θέσεων των τρομοκρατών και 12 στο Ιράκ.
Επιπλέον, το γεγονός ότι οι Τούρκοι βομβαρδίζουν περιοδικά κάνοντας χρήση του πυροβολικού τους, το βόρειο τμήμα της Συρίας, όπου ζουν Κούρδοι της Συρίας, είναι κάτι, το οποίο παρότι προφανώς, δεν εντάσσεται στην αντίληψη περί ανακωχής, παρόλα αυτά συμβαίνει τακτικά.
Τέλος, κατά τη διάρκεια αυτής της λεγόμενης εκεχειρίας, οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις με την υποστήριξη της Ρωσίας κατέλαβαν στις 27 Μαρτίου (δηλαδή, ακριβώς ένα μήνα αφότου ανακοινώθηκε η κατάπαυση του πυρός), την ιστορική πόλη της Παλμύρας, και μερικούς άλλους μικρότερης σημασίας οικισμούς.
Ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός της Συρίας δείχνουν προς διαφορετικές κατευθύνσεις
Αυτή τη στιγμή παρατηρείται συγκέντρωση στρατευμάτων στα περίχωρα της μεγάλης και στρατηγικής σημασίας πόλης του Χαλεπίου, όπου οι αντίπαλοι του Άσσαντ συναθροίζουν τις ομάδες τους, μεταξύ των οποίων είναι και εκείνες οι ένοπλες ομάδες που βρίσκονται στις διεθνείς λίστες τρομοκρατών.
Την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός της Συρίας, Βαίλ Αλ Χαλκ, είχε δηλώσει πρόσφατα το εξής: «Εμείς, μαζί με τα ρώσους εταίρους μας, ετοιμαζόμαστε να ξεκινήσουμε την επιχείρηση απελευθέρωσης του Χαλεπίου». Ωστόσο το ρωσικό υπουργείο Αμύνης δεν έχει επιβεβαιώσει κάτι τέτοιο.
Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι, λίγες μέρες μετά την κατάληψη της Παλμύρας, ο πρόεδρος Μπασάρ Άσαντ, δήλωσε ότι δεν θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα προς την βόρεια, αλλά προς άλλη, την ανατολική, κατεύθυνση.
Ο ίδιος σε συνέντευξη του στα τέλη Μαρτίου είχε πει το εξής: «Μετά την απελευθέρωση της Παλμύρας είναι αναγκαίο να κινηθούμε προς τα ανατολικά τμήματα της χώρας, για παράδειγμα, προς το Ντέιρ αλ-Ζορ. Παράλληλα πρέπει να κινηθούμε προς την κατεύθυνση της Ράκκα, το κύριο προπύργιο των τρομοκρατών».
Παράλληλα, ο συριακός στρατός μαζί με τα ένοπλα τμήματα της «Χεζμπολάχ» του Λιβάνου, αρχίζουν να εξουδετερώνουν τους θύλακες του εχθρού. Έτσι, πριν ακριβώς από μία εβδομάδα, παρατηρήθηκε μεγάλη επιχειρησιακή δραστηριότητα στα περίχωρα της πόλης Καριατέιν, που βρίσκεται νοτιοδυτικά της Παλμύρας. Η ανακατάληψη του είχε ανακοινωθεί ήδη από τον Μάρτιο, αλλά οι θύλακες αντίστασης στα περίχωρα εξουδετερώθηκαν μόλις πρόσφατα.
Μερικές πόλεις, ειδικά στο βορρά και κοντά στο Χαλέπι, σε γενικές γραμμές ανακαταλαμβάνονται πότε απ τον έναν και πότε απ τον άλλον. Μέσα στην πόλη του Χαλεπίου, υπάρχει μια συνοικία, όπου αυτές τις μέρες όπου η κυβέρνηση κατάφερε να ανοίξει εκλογικό τμήμα, ενώ υπάρχουν περιοχές τις οποίες ελέγχουν διάφορες ετερογενείς ένοπλες ομάδες, που συχνά είναι και αντιμαχόμενες.
Για ποιο λόγο οι Αμερικανοί θέλουν το σχέδιο Β;
Όλα αυτά ονομάζονται εκεχειρία, πρωτίστως, επειδή είναι κάτι που συμφώνησαν η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Γι αυτό και οι Αμερικανοί παρότι, καταδικάζουν με δηλώσεις τους τις βουλευτικές εκλογές στη Συρία, το κάνουν αυτό πολύ προσεκτικά, μάλλον, επειδή πρέπει, χωρίς όμως και να πολυενδιαφέρονται γι αυτές.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μαρκ Τόνερ χαρακτήρισε τις εκλογές «μη νόμιμες» και «τουλάχιστον πρόωρες» αλλά δεν εμβάθυνε στο θέμα αυτό. Πράγματι, τους αμερικανούς δεν τους απασχολεί έντονα το θέμα αυτό. Και οι διαρροές που κάνουν στον δυτικό Τύπο, αναφορικά με το σχέδιο «Β», σύμφωνα με το οποίο σε περίπτωση που αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις στη Γενεύη, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα αρχίσουν να εξοπλίζουν πιο ενεργά την αντιπολίτευση, δεν τις κάνουν επειδή ο Άσαντ κάνει εκλογές.
Η πραγματική αιτία των διαρροών αυτών βρίσκεται αλλού, και συγκεκριμένα στο ότι τα κυβερνητικά στρατεύματα πλησιάζουν στο Χαλέπι στο βορά, ενώ ταυτόχρονα έχουν υπ όψιν τους τις πόλεις Ράκκα και Ντέιρ αλ-Ζορ στα ανατολικά. Αυτό, φυσικά δεν αρέσει ούτε στην συριακή αντιπολίτευση, στην οποία έχουν επενδύσει οι ΗΠΑ, ούτε στην Τουρκία, ούτε και σε πολλούς άλλους. Το ερώτημα λοιπόν είναι πώς όλοι αυτοί θα αντιδράσουν και πώς οι αντιδράσεις τους θα επηρεάσουν τις συνομιλίες της Γενεύης;
Η δύσκολη επιλογή του Άσαντ σ' αυτή τη φάση δεν ήταν αν θα κάνει ή δεν θα κάνει εκλογές. Το ζήτημα που πρέπει να επιλύσει, είναι άλλο. Και συγκεκριμένα το πού και το πότε θα καταφέρει το επόμενο πλήγμα, χωρίς να αστοχήσει.
*Τα κείμενα δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι της ιστοσελίδας.
Πηγή: www.ria.ru