Το πρώτο που πρέπει να σημειώσουμε είναι πως βασικά πρόκειται για παλιά πραμάτεια. Το νομοσχέδιο αποτελεί συρραφή δύο παλαιότερων νόμων για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, των νόμων 2810/2000 και 4015/2011.
Ο πρώτος ψηφίστηκε από την κυβέρνηση Σημίτη με υπουργό Γεωργίας τον Γ. Ανωμερίτη και ο δεύτερος από τη μνημονιακή κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου με υπουργό τον Κ. Σκανδαλίδη. Εχοντας χάσει εντελώς την αίσθηση του μέτρου ως προς την περιγραφή της πραγματικότητας και νομίζοντας ότι απευθύνεται σε Χαχόλους, ο Β. Αποστόλου παρουσίασε το πόνημά του, εκθέτοντας μία προς μία τις κατά φαντασίαν καινοτομίες του.
Φαντασιακός κόσμος
Οπως είπε καμαρώνοντας και με το γνωστό ύφος του παντογνώση που δεν σηκώνει αντιρρήσεις ο Β. Αποστόλου, με το νομοσχέδιο αυτό η πολιτική ηγεσία του υπουργείου θέλει να πετύχει δύο στόχους. Πρώτο, να εξαλείψει όλα εκείνα τα στοιχεία που έχουν συντελέσει στην απαξίωση του συνεταιριστικού κινήματος και να θέσει τις βάσεις για να μην επαναληφθούν. Δεύτερο, να βοηθήσει τους αγρότες να επιβιώσουν στο περιβάλλον της ακραίας παγκόσμιας αγοράς, με τη δημιουργία υγιών συνεταιρισμών, μέσω των οποίων θα πετύχουν χαμηλότερο κόστος παραγωγής και καλύτερες τιμές για τα προϊόντα τους.
Γι’ αυτό λέμε ότι ο υπουργός των Τσιπροκαμμένων και της τρόικας θεωρεί τους αγρότες Χαχόλους. Νομίζει ότι θα χάψουν τα παραμύθια του περί πτώσης του κόστους παραγωγής και επίτευξης καλύτερων τιμών, όταν τον περασμένο Ιούλη, αυξάνοντας από 13% σε 23% τον ΦΠΑ όλων των αγροτικών εφοδίων (των οποίων οι τιμές είναι ήδη πολύ ψηλές και ανεβάζουν το κόστος παραγωγής), κατέστησε εξ ορισμού απλησίαστο το στόχο της μείωσης του κόστους παραγωγής. Του το θυμίσαμε στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, για να μην θεωρεί ότι απευθύνεται μόνο σε παπαγαλάκια ή σε ανθρώπους με μνήμη χρυσόψαρου. Προσπαθήσαμε να τον επαναφέρουμε στον πραγματικό κόσμο, όπου με την υλοποίηση των μέτρων του 3ου Μνημονίου θα συνθλιβεί -πέρα από τη φτωχή- και μεγάλο τμήμα της πλούσιας αγροτιάς, όμως αυτός συνέχισε να «εκπέμπει» σε άλλο μήκος κύματος. Συνέχισε να «οραματίζεται» με βάση τον φαντασιακό κόσμο που κατασκεύασε, στον οποίο –όπως επέμενε να λέει- με την υποτιθέμενη καλύτερη οργάνωση των συνεταιριστικών οργανώσεων, το κόστος παραγωγής θα πέσει και οι αγρότες θα πετύχουν καλύτερες τιμές στα προϊόντα τους.
Και βέβαια, ο Β. Αποστόλου δεν παρέλειψε να αναφερθεί επιγραμματικά στο μύθο του παράλληλου προγράμματος που δήθεν διαθέτει η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου και που θα λειτουργήσει υποτίθεται ως αντίρροπο στις καταστροφικές επιπτώσεις του 3ου Μνημονίου. Δεν μπήκε, βέβαια, στον κόπο να αναφέρει ένα (αριθμός 1) έστω μέτρο για τους αγρότες από το περιβόητο αυτό πρόγραμμα. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι αυτό το περιβόητο παράλληλο πρόγραμμα δεν υπάρχει, αλλά ήταν μια προεκλογική κατασκευή των συριζαίων. Κι ο ίδιος ο Β. Αποστόλου γνωρίζει καλά ότι κανένας δεν πιστεύει ότι η συγκυβέρνηση Νο 2 των Τσιπροκαμμένων διαθέτει κάποιο παράλληλο πρόγραμμα, πρέπει όμως να το λέει, σαν τους παλιούς γυρολόγους των πανηγυριών που διαφήμιζαν την «ασώματο κεφαλή», τη «γυναίκα με το μούσι» και άλλα τέτοια… θάματα.
Συνταξιοδοτική λαίλαπα
Αναφερόμενος στο συνταξιοδοτικό των αγροτών και προκειμένου να καλύψει τη μνημονιακή δέσμευση της κυβέρνησης να αυξήσει τις ασφαλιστικές εισφορές στους αγρότες, ο Β. Αποστόλου «πιάστηκε αδιάβαστος». Κι επειδή «πιάστηκε αδιάβαστος», αναγκάστηκε να καταφύγει στη… μελλοντολογία, μπας και μέσω αυτής καταφέρει να καλλιεργήσει κάποιες φρούδες ελπίδες. Μας είπε να μη βιαζόμαστε, αλλά να περιμένουμε την τελική διαπραγμάτευση!
Τόσο πανέτοιμος για την «τελική διαπραγμάτευση» (σαν τίτλος χολιγουντιανής ταινίας ακούγεται) είναι ο Β. Αποστόλου, που αναφερόμενος στο ύψος της βασικής αγροτικής σύνταξης (προνοιακό βοήθημα είναι επί της ουσίας) είπε ότι είναι σήμερα 330 ευρώ το μήνα! Του εξηγήσαμε υπομονετικά τι ακριβώς ισχύει, αλλά εμφανίστηκε σαν να μην το ξέρει.
Σύμφωνα με το νόμο 2458/1997 (άρθρο 12, παρ. 2), η βασική σύνταξη των αγροτών που άρχισαν να βγαίνουν στη σύνταξη από την 1.1.2003 και μετά, μειώνεται κατά 4% το χρόνο. Δηλαδή, αυτοί που βγήκαν στη σύνταξη το 2003 παίρνουν το 96% της βασικής σύνταξης, αυτοί που βγήκαν το 2004 το 92%, και χρόνο με το χρόνο φτάνουμε σ’ αυτούς που άρχισαν να βγαίνουν από την 1.1.2015, που παίρνουν το 48% της βασικής σύνταξης (προνοιακού βοηθήματος) των 360 ευρώ. Δηλαδή, παίρνουν 172,8 ευρώ (360 Χ 48%) και όχι 330 ευρώ όπως ισχυρίστηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης!
Ο αγρότης που θα βγει στη σύνταξη την 1η Γενάρη του 2026 θα πάρει μόνο το 4% των 360 ευρώ, δηλαδή 14,4 ευρώ, ποσό που ένα χρόνο μετά, την 1η Γενάρη του 2027, θα μηδενιστεί. Τότε, ο συνταξιούχος αγρότης θα παίρνει σύνταξη μόνο από τον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών (ΚΚΑΑ), που άρχισε να λειτουργεί από την 1η Γενάρη του 1998. Με δεδομένο ότι οι αγρότες που συνταξιοδοτήθηκαν το 2002 ήταν τότε 65 χρόνων και, επομένως, όσοι απ’ αυτούς εξακολουθούν να ζουν είναι σήμερα 78 χρόνων, μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε ότι ο αριθμός των αγροτών που παίρνουν μειωμένη βασική σύνταξη είναι πολύ μεγάλος!
Στον ΚΚΑΑ υπάρχουν εφτά Κλάσεις, που ξεκινούν από 486,77 ευρώ (η πρώτη) και φτάνουν τα 1401, 8 ευρώ (η έβδομη). Επί των ποσών αυτών των Κλάσεων υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές. Ετσι, ο αγρότης που ασφαλίζεται στην 1η Κλάση πληρώνει 732,12 ευρώ το χρόνο, στη 2η Κλάση 851,16 ευρώ, στην 3η Κλάση 954,12 ευρώ το χρόνο, κ.ο.κ.
Τι σύνταξη παίρνουν από τον ΚΚΑΑ το 2015 οι αγρότες που έχουν καταβάλει εισφορές για 17 χρόνια;
♦ Οι αγρότες της 1η Κλάσης παίρνουν 165,5 ευρώ για 17 χρόνια ασφάλισης στον ΚΚΑΑ, έχοντας καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές ύψους 12.803,04 ευρώ. Συνολικά, δηλαδή μαζί με τη βασική του ΟΓΑ, παίρνουν σύνταξη 338,3 ευρώ, που είναι μικρότερη από τη βασική σύνταξη των 360 ευρώ, που έπαιρνε ο αγρότης που συνταξιοδοτούνταν μέχρι τις 31.12.2002 (χωρίς να έχει καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές)!
♦ Οι αγρότες της 2η Κλάσης παίρνουν 205,16 ευρώ για τα 17 χρόνια ασφάλισης στον ΚΚΑΑ, έχοντας καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές ύψους 14.469,72 ευρώ. Η συνολική τους σύνταξη φτάνει τα 377,96 ευρώ, ψηλότερη μόλις κατά 17,96 ευρώ από τη βασική των 360 ευρώ (που καταβαλλόταν μέχρι και το 2002 χωρίς ασφαλιστικές εισφορές).
♦ Οι αγρότες της 3η Κλάσης παίρνουν 246,86 ευρώ για τα 17 χρόνια ασφάλισης στον ΚΚΑΑ, έχοντας καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές ύψους 18.220,04 ευρώ. Η συνολική τους σύνταξη φτάνει τα 419,66 ευρώ, ψηλότερη μόλις κατά 59,66 ευρώ από τη βασική των 360 ευρώ!
Αυτό είναι σήμερα το συνταξιοδοτικό σύστημα των αγροτών και όχι αυτό που προσπάθησε να παρουσιάσει ο Β. Αποστόλου, μιλώντας για βασική σύνταξη 330 ευρώ. Αυτό το άδικο συνταξιοδοτικό σύστημα σκοπεύουν να το κάνουν όχι απλώς πιο άδικο, αλλά εφιαλτικό για τους αγρότες.
Ποιες καινοτομίες;
Είπαμε από την αρχή πως το νομοσχέδιο για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς δεν εισάγει καινοτομίες, αλλά σερβίρει μια ξαναζεσταμένη σούπα, από υλικά δύο παλαιότερων νόμων. Ας δούμε, όμως, τι ισχυρίστηκε ο Β. Αποστόλου, στην προσπάθειά του να καλλιεργήσει φρούδες ελπίδες σε Χαχόλους.
Τρεις είναι οι κατά Αποστόλου καινοτομίες:
α) Η δημιουργία των Εθνικού Μητρώου Αγροτικών Συνεταιρισμών.
β) Η κατάργηση των αμοιβών των μελών του ΔΣ.
γ) Η υποχρέωση του μέλους να παραδίνει την παραγωγή του και να προμηθεύεται τα εφόδιά του από τον συνεταιρισμό.
Σαν τους καλόγερους που βαφτίζουν το κρέας ψάρι και το χλαπακιάζουν… αναμαρτήτως, ο Β. Αποστόλου βαφτίζει καινοτομίες πράγματα που ήδη ισχύουν, σε μια προσπάθεια από αντιδραστικός αναχρονιστής να εμφανιστεί σαν καινοτόμος. Ομως και εάν ακόμη επρόκειτο για καινοτομίες, δε θα προσέφεραν το παραμικρό σε ό,τι αφορά τη μείωση του κόστους παραγωγής και την αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων.
Ισχυρίζεται ο Β. Αποστόλου, ότι με το νομοσχέδιο κάνει πιο αυστηρό το καθεστώς της εκλογής των μελών του ΔΣ. Πρόκειται για ψέμα, γιατί με τους παλαιότερους νόμους 2810 και 4015 προβλεπόταν η παρουσία δικαστικού στην εφορευτική επιτροπή, ενώ με το νομοσχέδιο Αποστόλου προβλέπεται η δυνατότητα παρουσίας δικηγόρου, σε περίπτωση αδυναμίας να παραστεί δικαστικός. Στην επαρχία η αδυναμία παρουσίας δικαστικού είναι καθεστώς, λόγω του περιορισμένου αριθμού των δικαστικών. Η παρουσία δικηγόρου κάθε άλλο παρά ως αυστηροποίηση του πλαισίου εκλογής μπορεί να θεωρηθεί. Σε όσους γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς είναι γνωστή η πρακτική να φουσκώνουν τα φυσικά μέλη, προκειμένου να στέλνουν περισσότερους αντιπροσώπους στα συνέδρια των ΕΑΣ (Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών) και στα συνέδρια της ΠΑΣΕΓΕΣ.
Με τους παλαιότερους νόμους προβλεπόταν ότι για τη εκλογή των μελών του ΔΣ υπήρχε η δυνατότητα σταυροδοσίας του 1/2 (ή των 5/10) των μελών του ΔΣ, ενώ το νομοσχέδιο Αποστόλου προβλέπει τη δυνατότητα σταυροδοσίας των 4/10 των μελών του ΔΣ. Μπορεί κανείς να ισχυριστεί στα σοβαρά, ότι η μείωση κατά 1/10 της δυνατότητας σταυροδοσίας αποτελεί αυστηροποίηση του καθεστώτος εκλογής; Εμείς απαντάμε κατηγορηματικά όχι.
Απροκάλυπτα φιλοκαπιταλιστικό
Με διάταξη του νομοσχεδίου προβλέπεται, για πρώτη φορά, συμμετοχή ως μελών σε Αγροτικούς Συνεταιρισμούς καπιταλιστών και καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Ανεξάρτητα από το αν θα βρεθούν ή δε θα βρεθούν καπιταλιστές και καπιταλιστικές επιχειρήσεις που θα θελήσουν να γίνουν μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών, σημασία έχει να θυμίσουμε πως με την επίσημη (άμεση και όχι έμμεση) είσοδο καπιταλιστικών επιχειρήσεων νοθεύεται η φιλοσοφία των συνεταιρισμών και ανοίγει ο δρόμος να ρυμουλκηθούν οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί από το κεφάλαιο και να μετατραπούν σε θυγατρικές καπιταλιστικών επιχειρήσεων.
Ειδικά αυτή η διάταξη δεν περιποιεί καμιά τιμή στον κατά δήλωσή του αριστερό Β. Αποστόλου. Και είναι πραγματικά προκλητικός ο ισχυρισμός του, ότι έτσι θα διευκολύνει την επιχειρηματική ανάπτυξη του Αγροτικού Συνεταιρισμού.
Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, με διατάξεις που εισήγαγαν στους νόμους 2810/2000 και 4015/2011, έδωσαν τη δυνατότητα να αποκτούν μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών περισσότερες συνεταιριστικές μερίδες και κατ’ επέκταση περισσότερες ψήφους, ανάλογα με τη δραστηριότητά τους. Οι διατάξεις αυτές επικρίθηκαν ως ρυθμίσεις που νοθεύουν άμεσα τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς και ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες στους καπιταλιστές, ώστε να μπορούν να ελέγξουν τους συνεταιρισμούς και να τους μετατρέψουν σε παραρτήματά τους. Γι’ αυτό δεν αποκλείουμε στην πορεία αυτή η διάταξη να αφαιρεθεί από το νομοσχέδιο Αποστόλου.
Ξεκαθαρίζουμε για μια ακόμα φορά ότι δεν έχουμε την άποψη πως μπορεί να υπάρξουν Αγροτικοί Συνεταιρισμοί που θα βοηθήσουν τους αγρότες να μειώσουν το κόστος παραγωγής και να πετύχουν καλύτερες τιμές στα προϊόντα τους. Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί δεν μπορούν να παίξουν τέτοιο ρόλο. Οσα αναφέραμε παραπάνω αποσκοπούν μόνο στην αποκάλυψη του ρόλου που παίζει ο Β. Αποστόλου, εισάγοντας στο νομοσχέδιό του αυτή τη διάταξη. Επιδιώκει να προσδέσει τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς στο άρμα των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Φυσικά, μιλάμε για τους λίγους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς που παρουσιάζουν μια σοβαρή επιχειρηματική δραστηριότητα.
Το πολιτικά προκλητικό είναι ότι ο Β. Αποστόλου, ενώ εισάγει τη διάταξη που επιτρέπει να γίνονται μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών και καπιταλιστικές επιχειρήσεις (ατομικές και μετοχικές), ισχυρίζεται ότι με το νομοσχέδιο αυτό επιδιώκει τη συγκρότηση… ιδεολογικής συνεταιριστικής οργάνωσης. Το θράσος ποτέ δεν έλειψε από τους συριζαίους…
Ο Β. Αποστόλου κοκορεύεται, για την απαγόρευση κατάληψης δημόσιας θέσης από μέλη ΔΣ Αγροτικού Συνεταιρισμού, για τρία χρόνια μετά την εκλογή τους, και για την κατάργηση της χρηματοδότησης από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης των δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων συνεταιριστικών οργανώσεων (προφανώς εννοεί τη χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό του ΕΛΓΑ της ΠΑΣΕΓΕΣ με 2%, και των ΓΕΣΑΣΕ και ΣΥΔΑΣΕ με 0.60% και 0,40%, αντίστοιχα).
Καταρχάς, πρέπει να σημειώσουμε, πως δεν είναι σίγουρο ότι αυτή η διάταξη θα παραμείνει μέχρι το τέλος και δε θ’ αφαιρεθεί, μετά από τις αντιδράσεις των αγροτοπατέρων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι όλες οι κυβερνήσεις ως τώρα έχουν βοηθηθεί από τους αγροτοπατέρες προκειμένου ν’ αντιμετωπίσουν το αυθόρμητο αγροτικό κίνημα. Οποια όμως και αν είναι η τύχη αυτών των διατάξεων, σε καμία περίπτωση αυτές δεν αλλάζουν το χαρακτήρα των Αγροτικών Συνεταιρισμών. Οι συνεταιριστικές οργανώσεις δεν μπορούν, σε κάθε περίπτωση, να παίξουν προωθητικό ρόλο στον αγώνα -όχι μόνο της φτωχής, αλλά και της πλούσιας αγροτιάς- για μείωση του κόστους παραγωγής και εξασφάλιση καλύτερων τιμών στα αγροτικά προϊόντα.
Στον κομμουνισμό το μέλλον
Οι συνεταιριστικές οργανώσεις δεν μπορούν να παίξουν προωθητικό ρόλο στον αγώνα για μείωση του κόστους παραγωγής και αύξησης των τιμών πώλησης των αγροτικών προϊόντων για συγκεκριμένους λόγους.
♦ Πρώτο, επειδή δε διαθέτουν τα αναγκαία κεφάλαια για να μπορούν να προμηθεύονται σε μαζική κλίμακα τα απαραίτητα εφόδια (λιπάσματα, σπόρους, γεωργικά μηχανήματα κτλ.) και, επίσης, να μπορούν να χορηγούν χαμηλότοκα δάνεια στους αγρότες. Με την πρόσφατη αύξηση του ΦΠΑ τα πράγματα στον τομέα του παραγωγικού εφοδιασμού των αγροτών έγιναν πραγματικά τραγικά.
♦ Δεύτερο, επειδή με την πλήρη απελευθέρωση των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων και την κατάργηση των δασμών στην ΕΕ, οι τιμές των αγροτικών προϊόντων έχουν καταρρεύσει. Μπορούμε να πούμε ότι η συνέχιση της αγροτικής παραγωγής καθίσταται ασύμφορη, ακόμα και για ένα σημαντικό τμήμα της πλούσιας αγροτιάς.
Αυτοί οι παράγοντες ίσχυαν και προδίκασαν το θλιβερό μέλλον της αγροτιάς, πολύ πριν οι Τσιπροκαμμένοι της επιφέρουν τα πλήγματα με την αύξηση στο 23% του ΦΠΑ για τα αγροτικά εφόδια, το διπλασιασμό του συντελεστή φορολόγησης (26% από 13%) και την επικείμενη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στα επίπεδα του ΟΑΕΕ (Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών).
Τα πράγματα είναι πλέον ξεκάθαρα: η αγροτιά δεν έχει καμιά τύχη στην καπιταλιστική Ελλάδα, όπου τα πάντα έχουν υποθηκευτεί. Η μοναδική διέξοδος για τη φτωχή αγροτιά είναι η προλεταριακή επανάσταση, το γκρέμισμα του καπιταλισμού και η εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας. Ενός συστήματος που θ’ αποτελεί την πιο πλατιά δημοκρατία για την εργατική τάξη, τη φτωχή αγροτιά και τα εργαζόμενα και εκμεταλλευόμενα μικροαστικά στρώματα και ταυτόχρονα στυγνή δικτατορία για την αστική τάξη.
Γεράσιμος Λιόντος
ΚΟΝΤΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΦΥΛΛΟ (ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΟΚΤΩΒΡΗ)
http://www.eksegersi.gr
