Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2015

Τι αλλάζουν στο Ουκρανικό οι εκλογές στο Ντονμπάς


Αλεξέι Τιμοφέιτσεφ, RBTH
Οι ηγέτες των αυτοανακηρυχθέντων δημοκρατιών στη νοτιοανατολική Ουκρανία έδωσαν εντολή για τη διεξαγωγή τοπικών εκλογών στα ελεγχόμενα από αυτές εδάφη. Το Κίεβο μιλά για παραβίαση της ειρηνευτικής συμφωνίας του Μινσκ, ενώ ειδικοί εκτιμούν ότι οι εκλογές μπορεί να οδηγήσουν στο πάγωμα της σύγκρουσης και στην παράταση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.


Οι ηγέτες των αυτοανακηρυχθέντων λαϊκών δημοκρατιών του Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ, υπέγραψαν διατάγματα για τη διεξαγωγή τοπικών εκλογών την 1η Νοεμβρίου και τη 18η Οκτωβρίου αντίστοιχα. Το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ υποστηρίζουν ότι η διοργάνωση των εκλογών δεν παραβιάζει τα συμφωνηθέντα στο Μινσκ. Οι εκλογές προγραμματίζεται να διεξαχθούν σε φάσεις και θα ολοκληρωθούν το 2016.

Η οργάνωση εκλογών στις εξεγερθείσες περιοχές του Ντονμπάς, είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της συμφωνίας του Μινσκ για την πολιτική διευθέτηση της σύγκρουσης. Ωστόσο, βάσει της συμφωνίας, τη διεξαγωγή τους οι πλευρές πρέπει να την καθορίσουν μέσω διαλόγου, κάτι που ως τώρα δεν έχει συμβεί. Επίσης, οι εκλογές πρέπει να γίνουν σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ουκρανίας και τις διατάξεις του ειδικού κανόνα για το καθεστώς του Ντονμπάς.

Εν τω μεταξύ ο νόμος, με απόφαση του Κιέβου, δεν έχει θα τεθεί σε ισχύ ως τις εκλογές, όπως προβλέπει η συμφωνία του Μινσκ, αλλά μετά από τη διεξαγωγή τους. Το Κίεβο αξιώνει όπως η διοργάνωση των εκλογών να γίνει με όρους που θα καθορίσουν οι αρχές της Ουκρανίας. Αυτό βρίσκει κατηγορηματικά αντίθετους τους εκπροσώπους των δημοκρατιών του Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ, οι οποίοι ουσιαστικά δεν έχουν κανένα ρόλο στο σενάριο που εκπονεί το Κίεβο. Όπως μεταδίδει το RBK, αυτοί επιμένουν στην ακολουθία των πολιτικών βημάτων, όπως αυτή ορίζεται από τη συμφωνία του Μινσκ. Δηλαδή, συμφωνία και λήψη από το Κίεβο του νέου νόμου για τις εκλογές, έναρξη ισχύος του νόμου για το ειδικό καθεστώς, συνταγματική μεταρρύθμιση και αμνηστία. Αυτή είναι η πλατφόρμα πάνω στην οποία είναι πρόθυμοι να εξετάσουν τη δυνατότητα ενός συμβιβασμού, δηλαδή τη διεξαγωγή των εκλογών με τρόπο που αυτό να ανταποκρίνεται και στις θέσεις του Κιέβου.

«Τα θεμέλια του κράτους»

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πιότρ Ποροσένκο, σχολιάζοντας τις αποφάσεις των αυτοανακηρυχθέντων δημοκρατιών κάλεσε να ενταθούν οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και συνέκρινε τις επικείμενες εκλογές με εκείνες για την εκλογή των ηγετών των δημοκρατιών στις 2 Νοεμβρίου του περασμένου έτους. Εκείνες τις είχε θεωρήσει ως αιτία για την κλιμάκωση των εχθροπραξιών και την παραβίαση της πρώτης συμφωνίας του Μινσκ του Σεπτεμβρίου 2014.

Ο ηγέτης της δημοκρατίας του Ντονέτσκ, Αλεξάντρ Ζαχάρτσενκο, αναφερόμενος στη σημασία των εκλογών είπε ότι «είναι σημαντικές για το κράτος γενικότερα». Όπως δήλωσε, «με αυτές τις εκλογές ολοκληρώνουμε το στάδιο της οικοδόμησης του ίδιου του κράτους. Είναι ο λίθος εκείνος, τον οποίο θέσαμε στα θεμέλια του κράτους, και τώρα θα κτίσουμε τους τοίχους και τη σκεπή. Διεξάγοντας τις εκλογές θα δείξουμε ότι είμαστε ένα συγκροτημένο και αυτάρκες κράτος». Τόνισε παράλληλα, ότι οι εκλογές θα είναι δίκαιες, δημοκρατικές, και θα προσκληθούν παρατηρητές.

Το αντικείμενο του παζαρέματος

Παρά την ανακοίνωση της ημερομηνίας των εκλογών, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η επίτευξη συμβιβασμού μεταξύ Ντονμπάς και Κιέβου, εξακολουθεί να είναι δυνατή. Κατά την άποψή τους, πολλά θα εξαρτηθούν από την επικείμενη συνάντηση, στο Παρίσι, του «σχήματος της Νορμανδίας» (των προέδρων της Ρωσίας, Γερμανίας, Γαλλίας και Ουκρανίας) στις 2 Οκτωβρίου. Ο Αντρέι Σούζνταλτσεφ, αναπληρωτής κοσμήτορας της έδρας παγκόσμιας οικονομίας και πολιτικής της Ανώτατης Οικονομικής Σχολής, πιστεύει ότι οι εκλογές είναι το «αντικείμενο του παζαρέματος» για την «τετράδα της Νορμανδίας», δεδομένης της σημασίας που έχει αυτό το θέμα για το Κίεβο, καθώς και της δήλωσης ότι οι εκλογές μπορεί να οδηγήσουν σε νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας. Αν αποβεί εφικτή μια συμφωνία για τις εκλογές, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα μακράς διάρκειας πάγωμα της σύγκρουσης και στην πραγματική αποχώρηση των στρατευμάτων.

Ωστόσο, ακόμα και αν κάτι τέτοιο δεν συμβεί, δεν θα πρέπει να αναμένεται επανάληψη των εχθροπραξιών, καθώς «η κλιμάκωση της σύγκρουσης θα βλάψει πάρα πολύ και την Ουκρανία και τη Ρωσία», θεωρεί ο ειδικός. Η σύγκρουση θα παγώσει ούτως ή άλλως κατά το μοντέλο της Υπερδνειστερίας, όπου λόγω της απουσίας πολιτικής διευθέτησης η μη αναγνωρισμένη κρατική οντότητα υφίσταται πάνω από 20 χρόνια.

Παράταση των κυρώσεων

Ο ουκρανός πολιτικός επιστήμων Βαντίμ Καράσεφ, διευθυντής του Ουκρανικού Ινστιτούτου Παγκόσμιων Στρατηγικών, επισημαίνει ότι προς το παρόν διατηρείται «η υποθετική δυνατότητα να γίνουν οι εκλογές σύμφωνα με την ουκρανική νομοθεσία», την οποία συνδέει και αυτός με τη συνάντηση στις 2 Οκτωβρίου. Σε αντίθετη περίπτωση, προβλέπει και αυτός μια επανάληψη του «σεναρίου της Υπερδνειστερίας». Όπως αναφέρει ο ειδικός, «αν διεξαγάγουν τις εκλογές ανεξάρτητα, τότε τα συμφωνηθέντα στο Μινσκ θα καταρρεύσουν, ενώ η σύγκρουση θα παγώσει. Η μη εκπλήρωση των συμφωνηθέντων στο Μινσκ σημαίνει παράταση των οικονομικών κυρώσεων των χωρών της Δύσης σε βάρος της Ρωσίας, η Ουκρανία δεν θα ανακτήσει τον έλεγχο των συνόρων, ενώ στη γραμμή επαφής των αντιμαχομένων θα υπάρξει μια υποτιθέμενη συνοριακή γραμμή. Σε γενικές γραμμές, θα είναι σαν την Υπερδνειστερία».

http://gr.rbth.com