Διονύσης Μαρίνος
Η οικογένεια του Στέλιου Βαθροκήλη ζει στη Νάξο εδώ και 200 χρόνια. Από πάππου προς πάππου, όλοι ήταν γεωργοί. Και ο ίδιος αυτό κάνει – είναι παραγωγός πατάτας και ζει με τις αναπόφευκτες συνθήκες του επαγγέλματος: το Θεό, τις κακές καιρικές συνθήκες και τις φυσικές καταστροφές.
Τώρα, έχει να αντιμετωπίσει και τις αυξήσεις φόρων που ετοιμάζεται να επιβάλλει η κυβέρνηση ως αποτέλεσμα της συμφωνίας με τους δανειστές. Με έκδηλο το θυμό στο πρόσωπό του, λέει ο κ. Βαθροκήλης στο Reuters: «Με τους νέους φόρους, το ρολόι γυρίζει στο 1970 όταν η μητέρα μου μαγείρευε στο φούρνο με τα ξύλα. Η χώρα θα είναι σαν να έχει καταληφθεί από τους ναζί, μόνο που τώρα θα είναι για πάντα».
Το άρθρο σημειώνει πως οι κακουχίες, έπειτα από επτά χρόνια λιτότητας, δεν είναι κάτι καινούργιο για τους Έλληνες. Οι μισθοί έχουν περικοπεί, η ανεργία φουντώνει και πολλές επιχειρήσεις έχουν κλείσει. Μέχρι τώρα, όμως, ο τομέας της γεωργίας είχε μείνει, σχετικά, ανέγγιχτος από τις περικοπές. Όχι πια. Η αλλαγή αυτή απεικονίζει το σκληρό κλίμα που επικράτησε μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της και είναι ένα σημάδι ότι ο Τσίπρας εμφανίστηκε αποδυναμωμένος στον τελευταίο γύρο των διαπραγματεύσεων.
Έτσι, το τρίτο πρόγραμμα της Ελλάδας αναμένεται να συμπαρασύρει το καθεστώς των Ελλήνων αγροτών, να καταργήσει παρελθόντα προνόμια και θα πάψει να προστατεύσει στη συγκεκριμένη ομάδα μέσω φοροαπαλλαγών και επιδοτήσεων. Για χρόνια, οι κυβερνήσεις αρνούνταν να αγγίξουν τους αγρότες καθώς αποτελούν μια σημαντική βάση ψηφοφόρων και έτσι είχαν αποφύγει να υποστούν τα επίχειρα των προηγούμενων Μνημονίων. Σε αντίθεση με τους εργαζόμενους των αστικών κέντρων.
Τώρα, οι πιστωτές ζητούν να καταργηθεί η ειδική μεταχείριση προς τους αγρότες και απαιτούν διπλασιασμό στο φορολογικό συντελεστή εισοδήματος, να περιοριστεί η έκπτωση στο ντίζελ, να αυξηθούν στο τριπλάσιο οι εισφορές τους στον ΟΓΑ και γενικά να προχωρήσουν σε μια σειρά αντίθετων μέτρων με ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα.
Το Reuters αναφέρει πως αυτές οι αλλαγές θα σηματοδοτήσουν το τέλος μιας εποχής για την ελληνική γεωργία, ένας τομέας που τις τελευταίες δεκαετίες άνθισε χάρη στην εισροή κεφαλαίων και άλλων ωφελημάτων από την ΕΕ και επέτρεψαν στην Ελλάδα να έχει μια συγκεκριμένη θέση στην Ευρώπη.
Οι δανειστές, όμως, είναι της άποψης ότι η γεωργία πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τα άλλα επαγγέλματα. Ως εκ τούτου, αυτές οι αλλαγές θα τερματίσουν τα κίνητρα για να μπορέσει κάποιος, κυρίως ένας νέος, να ασχοληθεί με τη γεωργία. Αξιωματούχος του υπουργείου Γεωργίας αναφέρει πως από τους 850.000 αγρότες της Ελλάδας μόνο οι 350.000 είναι πλήρους απασχόλησης, ενώ το 1/3 των συναλλαγών γίνεται χωρίς αποδείξεις και παραστατικά. Επίσης, η γεωργία στην Ελλάδα μαστίζεται από διάφορα νομικά κενά.
Το 2013 είχε επιβληθεί ο τωρινός φόρος του 13%, έπειτα από πίεση των πιστωτών, αφού προηγουμένως διαπίστωσαν ότι υπήρχαν αγρότες που δεν φορολογούνταν για το εισόδημά τους, αλλά βάσει μιας μεθόδου που βασιζόταν στην έκταση και το είδος της καλλιέργειας που είχε ως αποτέλεσμα να πληρώνουν οι περισσότεροι ελάχιστους φόρους. Το 2013, οι αγρότες κατέβαλαν συνολικά 350 εκατομμύρια ευρώ σε φόρους. Κάτι που σημαίνει ότι κατά μέσο όρο ένας αγρότης πλήρωνε 400 ευρώ σε φόρους, αναφέρει Έλληνας αξιωματούχος που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Το Reuters σημειώνει πως μια χώρα που υπερηφανεύεται για την αγροτική κληρονομιά της, αυτού του είδους οι μεταρρυθμίσεις θα προκαλέσουν θυμό και εντάσεις. Ο Τζόαν Ρίντινγκ, αντιπρόεδρος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη, αναφέρει: «Η Ελλάδα θεωρείται μια αγροτική κοινωνία. Ο γεωργός είναι πιο οικείος από τον βιομηχανικό εργά5τη. Αντιπροσωπεύει τον κοινό άνθρωπο που αγωνίζεται».
Πριν από λίγες ημέρες ο Αλέξης Τσίπρας επισκέφθηκε το υπουργείο Γεωργίας και δεσμεύτηκε ότι η κυβέρνησή του θα αγωνιστεί για τους αγρότες και τόνισε πως χρειάζεται στήριξη η γεωργική παραγωγή και οι αγρότες.
Πίσω στη Νάξο, οι αγρότες παραδέχονται ως αγωνίζονται με τη σειρά τους να αντιπαλέψουν τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Ο πρόεδρος του συνεταιρισμού αγροτών του νησιού, Δημήτρης Καπούνης, αναφέρει πως το 11/3 των αγροτών της Νάξου δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Το ήμισυ της οικονομικής δραστηριότητας του νησιού προέρχεται από τη γεωργία, άρα αυτές οι δραματικές αλλαγές μπορεί να αλλάξουν τη φυσιογνωμία του νησιού και να διώξουν τους νέους. «Αν θέλει η Τρόικα μπορεί να έρθει να καλλιεργήσει τη γη μόνη της. Δεν γίνεται να δουλέψουμε με το 29% που επιβάλλεται τώρα».
Ο 35χρονος αγρότης Γιάννης Δημητροκάλης προσθέτει πως το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και των λιπασμάτων έχουν ανέβει στα ύψη και ο ίδιος χρειάστηκε να πουλήσει τις πατάτες του σε μικρότερη τιμή σε σχέση με πέρυσι. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να συνεχίσω αν χάνω συνέχεια», λέει.
Η Γεωργία Καπούνη που εργάζεται ως μηχανικός ελέγχου στο τυροκομείο του συνεταιρισμού, λέει με τη σειρά της: «Θα χρειαστεί να κάνουμε περικοπές για να αντέξουμε, αλλά αυτό θα έχει αντανάκλαση στα προϊόντα μας και ο καταναλωτής θα το καταλάβει. Αν οι αγρότες σταματήσουν να φέρνουν το γάλα τους σε εμάς, τότε ούτε κι εμείς θα έχουμε δουλειά», παραδέχεται με φόβο για το μέλλον.
http://www.iefimerida.gr