Ας δούμε συγκεκριμένα. Ο κ. Κουτσούμπας αφού έκανε τη συνήθη λιτανεία εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μνημονίων, μας ξεκαθαρίζει επίσης το εξής: "Είμαστε επίσης κάθετα αντίθετοι, και δεν είναι αντίφαση αυτό, με το να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ αυτή τη στιγμή και να επιστρέψει σε ένα εθνικό νόμισμα. Διότι ξεκάθαρα λέμε στον ελληνικό λαό σε όλους τους τόνους ότι αυτή τη στιγμή έτσι όπως είναι η κατάσταση, με αυτούς τους συσχετισμούς δυνάμεων, όντας στο καπιταλιστικό σύστημα, όντας στην ΕΕ, όντας στην εξουσία που την έχουν συγκεκριμένοι, εάν πας σε δραχμή ή σε ένα άλλο νόμισμα όπως κι αν ονομαστεί αυτό, η κρατική χρεοκοπία και οι επιπτώσεις στο λαό μας θα είναι εξίσου μεγάλες όπως και με τη συμφωνία - μνημόνιο που υπογράφεται τώρα."
Ο Κουτσούμπας φερέφωνο της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας.
Εδώ είναι δυό τα ζητήματα: Ο κ. Κουτσούμπας και η παρέα του είναι "κάθετα αντίθετοι" να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ αυτή τη στιγμή και να επιστρέψει σε ένα εθνικό νόμισμα, αν ταυτόχρονα παραμείνει η χώρα στην ΕΕ, όπως θέλει το Grexit ο Σόιμπλε; Ή είναι "κάθετα αντίθετοι" να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ αυτή τη στιγμή και να επιστρέψει σε ένα εθνικό νόμισμα, για όσο υπάρχει καπιταλισμός γενικά;
Ο κ. Κουτσούμπας σκόπιμα τα συγχέει, γιατί είναι τελείως διαφορετική η περίπτωση ενός υποτιθέμενου Grexit, σαν κι αυτό που πρότεινε ο Σόιμπλε, όπου το χρέος δεν διαγράφεται, απλά ρυθμίζεται και η οικονομία παραμένει υπό τον έλεγχο των μηχανισμών της ΕΕ και άλλο ζήτημα η έξοδος από το ευρώ και την ΕΕ παραμένοντας στο γενικό έδαφος του καπιταλισμού. Όποιος μπλέκει τα δυό, το κάνει μόνο για έναν σκοπό: για να υιοθετήσει με το πρόσχημα ενός ανώδυνου αντικαπιταλισμού τη χυδαιότητα της επίσημης προπαγάνδας εναντίον του εθνικού νομίσματος.
Πού το βρήκε λοιπόν ο Κουτσούμπας ότι "εάν πας σε δραχμή ή σε ένα άλλο νόμισμα όπως κι αν ονομαστεί αυτό, η κρατική χρεοκοπία και οι επιπτώσεις στο λαό μας θα είναι εξίσου μεγάλες όπως και με τη συμφωνία - μνημόνιο που υπογράφεται τώρα." Από που αντλεί τέτοιο συμπέρασμα; Ποιός του το σφύριξε στο αυτί; Οι πληρωμένοι από τις τράπεζες καλαμαράδες, πολιτευτές και λοιποί δημοσιοκάφροι; Μόνο αυτοί το ισχυρίζονται.
Ο Κουτσούμπας, όπως και κάθε επαγγελματίας απολογητής του ευρώ, μιλά γενικά και αφηρημένα. Ποτέ συγκεκριμένα. Κι ο λόγος είναι γιατί δεν θέλει να εκτεθεί με επιχειρήματα, αλλά να αφήσει εντυπώσεις, να ενισχύσει την τρομοκρατία εναντίον του λαού που ασκείται από το καθεστώς και την ιμπεριαλιστική προπαγάνδα. Απ' αυτήν άλλωστε δανείζεται όλους τους ισχυρισμούς του. Παπαγαλίζει χωρίς καν δεύτερη σκέψη.
Τι σημαίνει χρεοκοπία κράτους;
Για τον Κουτσούμπα δεν έχει καμιά σημασία το γεγονός ότι δεν υπάρχει ούτε ένα παράδειγμα καπιταλιστικής χώρας που κήρυξε χρεοστάσιο με δικό της νόμισμα και να πήγε χειρότερα. Γιατί; Διότι πολύ απλά χρεοστάσιο σημαίνει κατ' ελάχιστο αναστολή πληρωμών του χρέους κι επομένως περισσότερα διαθέσιμα για την οικονομία και την κοινωνία. Το που θα πάνε αυτά είναι υπόθεση της ταξικής πάλης. Τα διαθέσιμα αυτά εκ των πραγμάτων πυροδοτούν τις κοινωνικές και ταξικές αναμετρήσεις προκειμένου να καθοριστεί το πώς θα μοιραστούν κι έτσι οι συσχετισμοί δύναμεις τείνουν ν' αλλάξουν υπέρ των εργαζόμενων τάξεων.
Να γιατί ποτέ και καμιά άρχουσα τάξη δεν θέλησε από μόνη της να προχωρήσει σε χρεοστάσιο. Γινόταν πάντα υπό συθήκες κρίσης και βαθύτατου κλονισμού του συστήματος εξουσίας της. Διότι ήξερε κάτι που δεν θέλει να ξέρει ο κ. Κουτσούμπας. Ότι το χρεοστάσιο δεν έρχεται ποτέ μόνο του. Συνεπάγεται μια τεράστια όξυνση όλων των κοινωνικών και ταξικών αναμετρήσεων. Γι' αυτό και όπως είναι φυσικό δεν υπήρξε ποτέ αυθεντικά εργατικό και λαϊκό κίνημα που να εναντιώθηκε στην κήρυξη χρεοστασίου. Οι εργάτες και τα λαικά στρώματα ήξεραν ανέκαθεν πολύ καλά αυτό που δεν γνωρίζει ο κ. Κουτσούμπας, ότι μόνο έτσι θα μπορούσαν να διεκδικήσουν καλύτερες συνθήκες και όρους αμοιβής. Μόνο έτσι θα μπορούσαν να κατακτήσουν δικαιώματα.
Το παράδειγμα της χρεοκοπίας του 1932.
Θέλει πολύ σκέψη να το αντιληφθεί κανείς; Μόνο αν είσαι Κουτσούμπας. Τον Απρίλιο του 1932 η Ελλάδα του Ελευθερίου Βενιζέλου εξαναγκάζεται να εγκαταλείψει το χρυσό κανόνα, δηλαδή τη χρυσή δραχμή. Η δημοσιονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας μαζί με το παγκόσμιο κραχ του 1929, επέβαλλε στον πολιτικό κόσμο να καταργήσει ένα τόσο πολύτιμον νόμισμα, όπως το χαρακτήριζαν και το λάτρευε η αργόσχολη τάξη της εποχής. Ακριβώς όπως το ευρώ σήμερα. Λίγο αργότερα ο πρωθυπουργός Βενιζέλος κυρήσσει επίσης χρεοστάσιο, αφού είχε εξαντλήσει κάθε μέσο και τρόπο αφαίμαξης της ελληνικής οικονομίας προκειμένου να υποστηρίξει τη χρυσή δραχμή και να εξυπηρετήσει σε χρυσό τα χρέη.
Να πώς περιγράφει ο Μπελογιάννης το δια ταύτα της απόφασης του Βενιζέλου: "Επόμενο ήταν κάτω απ΄αυτές τις συνθήκες να μεγαλώνει η απόγνωση κι η αγανάκτηση του λαού. Ο κόσμος άρχισε να κάνει γιουρούσι στους φούρνους. Οι πορείες πείνας πλήθαιναν καθημερινά. ΟΒενιζέλος έπρεπε να διαλέξει. Ή τα τοκομερίδια ή το ψωμί του λαού." (Ν. Μπελογιάννης, Το Ξένο Κεφάλαιο στην Ελλάδα, Άγρα, 2010, σ. 290).
Φυσικά, ο επίσημος πολιτικός κόσμος της εποχής με κανένα τρόπο δεν ήθελε να διαγράψει το χρέος και να στερήσει τα πλούσια κέρδη από τους δανειστές της Ελλάδας. Από τα οποία άλλωστε είχαν να λαμβάνουν και μεγάλα ονόματα της εγχώριας οικονομίας και πολιτικής μαζί με το παλάτι. Κι έτσι ξεκίνησε μια ολόκληρη διελκυστίνδα διαπραγματεύσεων και εξευτελισμών του ελληνικού κράτους με τους ομολογιούχους δανειστές. Σαν αυτές περίπου που υποστήκαμε τον τελευταίο καιρό.
Όσο κρατούσαν οι συνενοήσεις και οι εξευτελισμοί, είχαμε το ίδιο βιολί με σήμερα. Σχεδόν το σύνολο των "ειδικών" της εποχής, καθηγητάδες και μη, συμμετείχαν σε μια πρωτοφανή εκστρατεία το μαύρο να γίνει άσπρο και υποστήριζαν ότι το να μην πληρώσεις τα χρέη, είναι πολύ χειρότερο από το να πληρώσεις. Να τι έλεγε ο Μπελογιάννης: "Όλοι σχεδόν οι αστοί οικονο¬μολόγοι προσπαθούν να πείσουν τον κόσμο ότι μια ανοιχτή χρεοκοπία θα κατάστρεφε την πίστη και τα οικονομικά της Ελλάδας. Όχι όμως μία αλλά εκατό φορές να λέγαμε στους ομολογιούχους ότι δεν έχουμε να τους πληρώσουμε, πάλι δεν θα παθαίναμε την οικονομική, εθνική και ηθική ζημιά πού πάθαμε με τις ατέλειωτες κι εξευτε¬λιστικές για την αξιοπρέπεια της χώρας μας συζητήσεις." (Ό. Π., σ. 293).
Βέβαια ο Μπελογιάνης δεν ήταν Κουτσούμπας. Ούτε την εποχή εκείνη το ΚΚΕ διέθετε Κουτσούμπα. Γιατί αν διέθετε, είναι σίγουρο ότι το καθεστώς και η προπαγάνδα του θα τον είχε πείσει. Κι έτσι το ΚΚΕ θα είχε μετεξελιχθεί σε φερέφωνο της επίσημης προπαγάνδας. Όπως ακριβώς είναι σήμερα.
Ο Κουτσούμπας θεωρεί το αποικιοκρατικό μνημόνιο καλύτερο.
Όμως του κ. Κουτσούμπα δεν του αρκεί η υιοθέτηση της επίσημης κινδυνολογία. Προχωρεί ακόμη παραπέρα: "Μπορεί να είναι και χειρότερες [από εκείνες του μνημονίου] για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, που δε θα είναι μόνο έξι μήνες, όπως λέει ο κύριος Λαπαβίτσας ή διάφοροι οικονομολόγοι του ΣΥΡΙΖΑ ή άλλων κομμάτων. Διότι μπορεί να μην παίρνονται σε αυτή την περίπτωση τέτοια μέτρα όπως θα παρθούν τώρα για μισθούς, συντάξεις, μείωση του λαϊκού εισοδήματος και λοιπά, όμως η ίδια η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος που θα επέλθει, η οποία θα είναι πάνω από 50%, θα οδηγήσει σε πραγματική μείωση πάλι του λαϊκού εισοδήματος. Δηλαδή θα παίρνει ο εργαζόμενος 1.000 ευρώ, 600, 800 όσα παίρνει στη δουλειά του για παράδειγμα, τα οποία θα αντιστοιχούν στο μισό, σαν να παίρνει 300 ή 500 ευρώ από 1.000. Άρα έτσι θα ψωνίζει, έτσι θα αγοράζει υπηρεσίες, έτσι θα αγοράζει προϊόντα, έτσι θα ζει. Άρα κάθετη μείωση του λαϊκού εισοδήματος. Και δε λέω για όλα τα υπόλοιπα, ο πληθωρισμός, η μαύρη αγορά, οι αυξήσεις στις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων που θα επέλθουν."
Εδώ πραγματικά βγάζει μάτι η απολογητική ακόμη και του μνημονίου που επιχειρεί ο κ. Κουτσούμπας. Προσέξτε τι λέει. Τι σημαίνει μνημόνιο; Κατάλυση κάθε έννοιας εργασιακού και εργατικού δικαιώματος, διάλυση της κοινωνικής πρόνοιας, ολόκληρου του συστήματος κοινωνικών παροχών και ασφάλισης, επί τούτου κατάρρευση της παιδείας, της υγείας, μεταφορά των κέντρων απόφασης για τη χώρα σε ξένα κέντρα χωρίς καν κοινοβουλευτική νομιμοποίηση, κοκ.
Υπάρχει κανείς που να αρνείται ότι αυτό σημαίνει μνημόνιο; Μόνο ο κ. Κουτσούμπας, για τον οποίο μνημόνιο δεν είναι τίποτε άλλο εκτός από μέτρα μείωσης για μισθούς, συντάξεις, του λαϊκού εισοδήματος και λοιπά! Υποβαθμίζει έτσι το ρόλο και τη σημασία του μνημονίου από την σκοπιά των εργαζομένων και του λαού, για να ισχυριστεί το πρωτοφανές. Ό,τι η τυχόν μείωση του εργατικού και λαϊκού εισοδήματος από μια υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, θα έχει χειρότερες συνέπειες!
Νεοφιλελέ παραμύθια δια χειρός Κουτσούμπα
Αφήνουμε το γεγονός ότι ταυτίζει το ποσοστό υποτίμησης του νομίσματος με το ποσοστό μείωσης του λαικού εισοδήματος. Αυτό δείχνει πόσο αγράμματος είναι και πόσο εμποτισμένος με τα παραμύθια της επίσημης προπαγάνδας. Κατά τ' άλλα έχει το θράσος να ασκεί κριτική στους οικονομολόγους που υποστηρίζουν το εθνικό νόμισμα, όταν ο κ. Κουτσούμπας δεν γνωρίζει καν ότι μια ενδεχόμενη υποτίμηση δεν είναι ούτε καν αναγκαίο να περάσει στο λαϊκό εισόδημα.
Αυτό που κάνει η υποτίμηση του νομίσματος είναι - κάτω από προϋποθέσεις - να μειώσει την τιμή του προϊόντος σε συνάλλαγμα, για τις εξαγωγές. Το αν η υποτίμηση θα πυροδοτήσει εγχώριο πληθωρισμό ώστε να μειωθεί και μάλιστα αντίστοιχα το εργατικό εισόδημα, εξαρτάται άμεσα από τον βαθμό ολιγοπώλησης του εξωτερικού και εσωτερικού εμπορίου, υποκατάστασης των εισαγωγών από την εγχώρια παραγωγή, αλλά και από το επίπεδο των ποσοστών κέρδους ανά προϊόν ή υπηρεσία.
Επομένως, ακόμη και σε περίπτωση υποτίμησης του εθνικού νομίσματος, κάθε άλλο παρά δεδομένη είναι η αντίστοιχη υποτίμηση του εργατικού και λαϊκού εισοδήματος. Στην μεταπολίτευση η μείωση των εργατικών και λαϊκών εισοδημάτων δεν είχε ως πηγή την υποτίμηση της παλιάς δραχμής, αλλά τον πληθωρισμό κερδών ειδικά από τις μονοπωλιακές καταστάσεις που κυριαρχούσαν στην οικονομία. Η υποτίμηση της δραχμής είχε ελάχιστη επίδραση στο επίπεδο των μισθών και των συντάξεων.
Το 1982-1983 η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ έδωσε σημαντικές για την εποχή πραγματικές αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις. Μάλιστα για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος του πληθωρισμού εφάρμοσε για πρώτη φορά Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή με βάση την οποία μισθοί και συντάξεις προσαρμόζονταν αυτόματα στο επίπεδο του ετήσιου πληθωρισμού.
Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι η δραχμή συνέχιζε τις διολισθήσεις της. Μάλιστα, όσο κράτησαν τα μέτρα ενίσχυσης του λαϊκού εισοδήματος (έως το 1984) ο πληθωρισμός δεν εκτινάχθηκε. Αντίθετα περιορίστηκε έστω οριακά. Από το 24,5% το 1981 στο 18,4% το 1984. Έστω κι αν η υποτίμηση της παλιάς δραχμής έναντι του δολαρίου ήταν περίπου 30% την ίδια χρονική περίοδο. Πού πήγε η συγνταγή περί υποτίμησης του κ. Κουτσούμπα;
Αλήθεια, που το βρήκε ο κ. Κουτσούμπας αυτό το 50% υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος; Ποιός του το έδωσε; Ο Ντράγκι ή κάποιος άλλος σαν κι αυτόν; Και τι σημαίνει υποτίμηση κατά 50%; Σημαίνει ότι από 1:1 ευρώ προς νέα δραχμή, θα γίνει 1:2 ευρώ προς νέα δραχμή. Ξέρει καμιά οικονομία που να την κατέστρεψε μια τέτοια υποτίμηση;
Η Ισλανδία είδε το νόμισμά της να υποτιμάται 400%, όταν το 2009 ο λαός παρά κι ενάντια στην κυβέρνηση της χώρας δεν επέτρεψε να περάσουν στον κρατικό προϋπολογισμό τα χρέη των τραπεζών. Την ίδια χρονιά ο πληθωρισμός ανέβηκε στο 19%. Αντί όμως να μειώνονται αντίστοιχα οι μισθοί και οι συντάξεις, αυξήθηκαν με αποτέλεσμα να μειωθεί και ο πληθωρισμός. Μέσα σε δύο χρόνια έπεσε στο 3%.
Κι όλα αυτά χωρίς να μπαίνουμε στον κόπο να εξηγήσουμε ότι δεν είναι καθόλου απαραίτητη μια υποτίμηση του εθνικού νομίσματος. Αντίθετα, είναι μια επιλογή ανάγκης όταν όλα τα άλλα μέσα πολιτικής δεν έχουν αποδώσει. Πράγμα απίθανό. Ούτε είναι ανάγκη το εθνικό νόμισμα να είναι διαθέσιμο στις διεθνείς αγορές FOREX για να γίνει αντικείμενο κερδοσκοπίας.
Αλλά αυτά ας τα αφήσουμε. Είναι πολύ ψηλά γράμματα για τον κ. Κουτσούμπα. Είναι σαν να προσπαθείς να μιλήσεις για μαθηματικά με μπαμπουίνο. Αν και πιστεύω ότι περισσότερα θα κατάφερνε κανείς, μιας και ο μπαμπουίνος δεν έχει τα κολλήματα, τις σκοπιμότητες και τις ιδεοληψίες του Κουτσούμπα και της παρέας του.
Έχει εναλλακτική πρόταση ο κ. Κουτσούμπας;
Ο κ. Κουτσούμπας λοιπόν απεύχεται την εισαγωγή εθνικού νομίσματος, γιατί έχει πειστεί πλήρως από την επίσημη ιμπεριαλιστική προπαγάνδα ότι θα έχει μέχρι και χειρότερες συνέπειες από το τωρινό μνημόνιο. Το ερώτημα βέβαια είναι, τότε γιατί καταγγέλει τον Τσίπρα και τους άλλους δοσίλογους; Αυτό δεν λένε κι αυτοί;
Εδώ λοιπόν ο κ. Κουτσούμπας έχει έναν άσσο στο μανίκι του. Ή έτσι νομίζει:
"Αυτό δε σημαίνει όμως ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Επειδή το ΚΚΕ λέει όχι στη μία όχι και στην άλλη λύση, ότι δεν έχουμε εναλλακτική λύση. Μόνο που αυτή η εναλλακτική λύση σημαίνει άλλη κοινωνική οργάνωση, άλλη οικονομία. Και πρέπει σε αυτό το ζήτημα να πειστεί ο ελληνικός λαός και να αποφασίσει να παλέψει και να το επιλέξει. Με πλήρη συνείδηση. Όχι με κοροϊδίες και ψεύτικα προεκλογικά διλήμματα ή εκβιαστικά διλήμματα, αλλά καθαρά και ντόμπρα. Κι αυτή την πρόταση φέρνει για συζήτηση στο λαό το ΚΚΕ. Σημαίνει ότι ο λαός στην εξουσία, ενισχύοντας το ΚΚΕ, δυνάμεις εργατικές - λαϊκές, τη λαϊκή συμμαχία που θα έρθει στην εξουσία, δεν θα κάνει διαπραγμάτευση με την τρόικα. Θα πει στοπ. Διότι, το πρώτο, καταργώ όλα τα μνημόνια, όλος τους εφαρμοστικούς νόμους. Αυτό σημαίνει ότι έρχομαι σε ρήξη, σε σύγκρουση με την ΕΕ και την Ευρωζώνη. Δεν σημαίνει ότι φεύγω μόνο από το ευρώ ή την ευρωζώνη και μένω στην ΕΕ. Αποδεσμεύομαι από την ΕΕ, την ίδια στιγμή όμως που προχωρώ σε κοινωνικοποίηση ως λαϊκή εξουσία, ως κυβέρνηση, ως κράτος - πέστε το όπως θέλετε. Προχωρώ σε κοινωνικοποίηση του πλούτου που παράγει ο λαός μου, δηλαδή του ορυκτού πλούτου, των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας, παίρνω την αγροτική οικονομία στα χέρια μου, αποδεσμεύομαι από ό,τι αλυσίδες και εξαρτήσεις έχω από την ΕΕ. Γιατί η ΕΕ βάζει δεσμεύσεις, το ζούμε και στα ναυπηγεία εδώ, το ζούμε και στην αγροτική οικονομία, το ζήσαμε πολλά χρόνια με τις ποσοστώσεις, και σε μια σειρά άλλους τομείς της οικονομίας. Άρα κοινωνικοποιώ αυτά, αποδεσμεύομαι, οργανώνω με βάση έναν πανεθνικό κεντρικό σχεδιασμό, επιστημονικά οργανωμένο για όλη τη χώρα, την προώθηση της ανάπτυξης του τόπου, της αξιοποίησης δηλαδή των παραγωγικών δυνατοτήτων που έχει η Ελλάδα, η πατρίδα μας."
Προσέξτε καλά τι λέει. Η δική του εναλλάκτική λύση εντοπίζεται σε μια μόνη φράση: κοινωνικοποίηση. Φεύγουμε από ευρώ και ΕΕ για να κοινωνικοποιηθούν μέσα παραγωγής και ο πλούτος της χώρας. Ωραία. Όμως αυτή δεν είναι πρόταση. Είναι ευχή, ή έστω πρόθεση. Πώς θα φύγουμε από το ευρώ και την ΕΕ χωρίς να πυροδοτηθεί υπερπληθωρισμός και χωρίς να καταρρεύσει το νέο σοσιαλιστικό, ή λαϊκό, ή όπως αλλιώς φαντασιώνεται το νόμισμα ο κ. Κουτσούμπας; Ή δεν χρειάζεται νόμισμα; Πώς θα κοινωνικοποιηθούν τα μέσα παραγωγής και ο πλούτος σε μια χώρα καθόλα ρημαγμένη και κατεστραμένη; Κουβέντα. Λέξη. Τσιμουδιά.
Να θυμηθούμε μόνο ότι οι μπολσεβίκοι χρειάστηκαν να εισάγουν το 1922 τον χρυσό κανόνα, με τη μορφή του σεβρονέτς, μόνο και μόνο για απαλλαγούν από το υπερπληθωριστικό χάρτινο ρούβλι, που οι ίδιοι είχαν εισάγει το 1918. Μαζί με τον χρυσό κανόνα χρειάστηκε να εισάγουν και τον κρατικό καπιταλισμό στην οικονομία, προκειμένου να απαλλαγούν από τον πολεμικό κομμουνισμό, δηλαδή έναν ιδεοληπτικό κομμουνισμό του στρατώνα όπου όλα ήταν κοινωνικοποιημένα.
Θα μου πείτε. Τι δουλειά έχουν τέτοιοι σιχαμεροί οπορτουνιστές, όπως ήταν οι μπολσεβίκοι του Λένιν, μ' έναν τέτοιο κολοφώνα της επανάστασης σαν τον Κουτσούμπα. Ειλικρινά, καμία.
Για τον Κουτσούμπα, σε αντίθεση με όλα τα άλλα επαναστατικά κινήματα που γνώρισε η ιστορία του καπιταλισμού, είναι τόσο απλά. Όλα θα λυθούν δια μαγείας. Με το κόκκινο ραβδάκι του Περισσού. Par ordre du Mufti, με διάταγμα του Μουφτί.
Ο κ. Κουτσούμπας δεν έχει πρόταση. Ή μάλλον η πρότασή του δεν διαφέρει από εκείνη των παλιών ιερέων των αρχόντων του Μεσαίωνα που δίδασκαν στους καταπιεσμένους την υπομονή και την καρτερία εν αναμονή του βασιλείου εν τοις ουρανοίς. Δεν είναι παρά η αναβίωση του παλιού γερμανικού ή "αληθινού" σοσιαλισμού, που ο Μαρξ στο Μανιφέστο τον θεωρούσε εξίσου επικίνδυνο με την πιο μαύρη αντίδραση, γιατί αρνιόταν να παλέψει τα πιο άμεσα αστικοδημοκρατικά αιτήματα στο όνομα των σοσοσιαλιστικών διεκδικήσεων.
"Έτσι, στον "αληθινό" σοσιαλισμό δόθηκε η τόσο ποθητή ευκαιρία να αντιπαραθέσει τις σοσιαλιστικές διεκδικήσεις στο πολιτικό κίνημα, για να εξαπολύσει τα πατροπαράδοτα αναθέματα ενάντια στο φιλελευθερισμό, ενάντια στο αντιπροσωπευτικό κράτος, ενάντια στον αστικό συναγωνισμό, την αστική ελευθερία του τύπου, το αστικό δίκαιο, την αστική ελευθερία και ισότητα και για να κηρύξει στη λαϊκή μάζα πως δεν έχει να κερδίσει τίποτε απ' αυτό το αστικό κίνημα, αντίθετα θα τα χάσει όλα... Στις γερμανικές απολυταρχικές κυβερνήσεις με την ακολουθία τους από παπάδες, δασκάλους, ευγενείς της υπαίθρου και γραφειοκράτες, ο σοσιαλισμός αυτός χρησίμευε σαν ποθητό σκιάχτρο ενάντια στην αστική τάξη που τραβούσε απειλητικά προς τα πάνω. Αποτελούσε το γλυκερό συμπλήρωμα στις πικρές βουρδουλιές και τις σφαίρες, με τις οποίες οι ίδιες αυτές κυβερνήσεις αντιμετώπιζαν τις γερμανικές εργατικές εξεγέρσεις."
Ετσι κι ο Κουτσούμπας με τους εκ Περισσού. Αποτελούν το "γλυκερό συμπλήρωμα" στην αγριότητα των μνημονίων και της ιμπεριαλιστικής κατοχής.
