Δευτέρα 13 Ιουλίου 2015

Τα δύο κρίσιμα θέματα που μένουν ανοικτά - Πότε θα βγει «λευκός καπνός»;


Δραματικές είναι οι ώρες για την Ελλάδα καθώς οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής των χωρών της Ευρωζώνης κράτησαν όλη τη νύχτα και με όλα τα θέματα να είναι ανοικτά. Σε μία από τις μεγαλύτερες Συνόδους στην ιστορία οι ηγέτες συνέχιζαν να διαβουλεύονται τις πρώτες πρωινές ώρες καθώς μετά από κάποιες διακοπές οι εργασίες ξεκίνησαν γύρω στις 5.30 
Οι ηγέτες των χωρών-μελών της ευρωζώνης που βρίσκονται από την Κυριακή στις Βρυξέλλες για επείγουσα Σύνοδο Κορυφής για την Ελλάδα  αναζητούν μια συμβιβαστική πρόταση για ένα τρίτο πακέτο διάσωσης για τη χώρα, είπε ένας εκπρόσωπος του επικεφαλής της Συνόδου, προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τούσκ.

"Ο κ. Τούσκ στοχεύε σε νεα συνάντηση Κορυφής του ευρωγκρούπ για την Ελλάδα σε 10 λεπτά με συμβιβαστική πρόταση", είπε ο εκπρόσωπος σε μήνυμά του στον κοινωνικό ιστότοπο Twitter λίγο μετά τις 5:00 π.μ. ώρα Ελλάδας . 
Η Σύνοδος Κορυφής είχε διακοπεί για πάνω από τέσσερις ώρες ενώ ο Τούσκ, η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολλάντ είχαν συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές δύο θέματα παραμένουν ανοιχτά αυτήν την ώρα. Το πρώτο αφορά την συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα μετά τη λήξη της τρέχουσας σύμβασης (Μάρτιος 2016) και το ζήτημα της μεταφοράς των περιουσιακών στοιχείων του κράτους ύψους μέχρι 50 δισ. σε ειδικό ταμείο με έδρα το Λουξεμβούργο.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, αποτέλεσμα της προόδου είναι ότι η προοπτική του “Grexit” φαίνεται να έχει πλέον απομακρυνθεί οριστικά, ενώ σταδιακά αρχίζουν και διαμορφώνονται οι συνθήκες που θα επιτρέψουν την οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας, όχι μόνο μεσοπρόθεσμα, αλλά και βραχυπρόθεσμα, δηλαδή για τις επόμενες εβδομάδες.
Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας τις επόμενες εβδομάδες και μέχρι την οριστικοποίηση του νέου προγράμματος, προβλέπεται να τεθούν στη διάθεση της Αθήνας κονδύλια, τα οποία περιέχει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSM), ο οποίος ιδρύθηκε το 2010. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, στον EFSM παραμένουν ανενεργά 60 δις ευρώ, αλλά για να εκταμιευθούν χρήματα χρειάζεται έγκριση από τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ. 
Πέραν αυτών των χρημάτων, υπό συζήτηση είναι η επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών που έχει αποκομίσει η ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα (SMPs), ενώ υπό συζήτηση είναι και το ενδεχόμενο να συνάψει η Ελλάδα βραχυπρόθεσμα διμερή δάνεια με χώρες-μέλη της ευρωζώνης.
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι ενστάσεις στην παρούσα φάση προβάλει η Ολλανδία, η οποία θεωρεί ότι δεν μπορεί να ενισχύσει οικονομικά την Ελλάδα, αν δεν αρθούν οι «μονομερείς ενέργειες» στις οποίες προέβη η κυβέρνηση και οι οποίες σύμφωνα με την άποψη της Χάγης βρίσκονται σε αντίθεση με τις κατευθύνσεις του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου. 
Σε ό,τι αφορά τις μονομερείς ενέργειες σχετικά με τις επαναπροσλήψεις εργαζομένων στο ελληνικό δημόσιο (ΔΕΚΟ, ΕΡΤ κ.α.), φαίνεται πως υπάρχει βάση συμβιβασμού και προβλέπεται η απόσβεση του αριθμού των επαναπροσληφθέντων, από το συνολικό αριθμό προσλήψεων που θα γίνουν ως το 2020.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των αποκρατικοποιήσεων, καλά πληροφορημένες πηγές επισημαίνουν ότι τα περιουσιακά στοιχεία του ελληνικού κράτους που θα μεταφερθούν σε εταιρεία που αυτό έχει δημιουργήσει στο Λουξεμβούργο, δεν θα πρέπει σωρρευτικά να είναι 50 δις ευρώ. Εν προκειμένω θα αναφέρεται ότι τα 50 δις ευρώ είναι η οροφή.
Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν ότι οι θεσμοί αξιολογούν ως ανέφικτο το στόχο των 50 δις. ευρώ, σημειώνοντας ότι ο εφικτός στόχος είναι 7 δις ευρώ το πολύ.
Πληροφορίες αναφέρουν, επίσης, ότι αν υπάρξει συμφωνία είναι εξαιρετικά πιθανό η ΕΚΤ να χορηγήσει στο εγγύς μέλλον εκ νέου ρευστότητα από τον έκτακτο μηχανισμό, ELA, στις τράπεζες. Οι ίδιες πηγές επανέλαβαν ότι για να διατηρήσει η ΕΚΤ τον ELA πρέπει να υπάρχει προοπτική μιας αξιόπιστης συμφωνίας με την Ελλάδα.
Ως προς το θέμα της παρουσίας του ΔΝΤ, σύμφωνα με όλες τις υπάρχουσες ενδείξεις, δεν τίθεται θέμα αποχώρησής του και θα παραμείνει ενεργός δανειστής της ελληνικής οικονομίας.
Τέλος, σε ό,τι αφορά το ζήτημα του χρέους, είναι πιθανό να επαναδιατυπωθεί η δήλωση του Εurogroup του Νοεμβρίου του 2012.
Ολη νύχτα
Το θρίλερ είναι πολύωρο παρά το γεγονος ότι όπως γράφει η Τάρα Παλμέρι του Politico, σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΕ: «Η Σύνοδος Κορυφής κινείται γρήγορα μέσα από το χαρτί του Eurogroup. Ηδη βρίσκονται στο κάτω μέρος της σελίδας 2, στις ιδιωτικοποιήσεις».
Ενδεικτικό των κρίσιμων διαβουλεύσεων ήταν το γεγονός ότι μετά τη 1 υπήρξε νέα συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, με την Γερμανίδα Καγκελάριο 'Ανγκελα Μέρκελ, τον Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Ολαντ και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές.
Σε αυτήν συζητήθηκαν, εκτός των άλλων, το ζήτημα της χρηματοδότησης της Ελλάδας στο ενδιάμεσο διάστημα, μέχρι να γίνει δεκτή η αίτηση για νέο δάνειο από τον ESM (Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας).
Κυβερνητικές πηγές από τις Βρυξέλλες αναφέρουν: «Φύγαμε από τη φάση της κρίσης και πάμε στην αναζήτηση συγκεκριμένων λύσεων και δράσεων».
Σύμφωνα με πληροφορίες, που επικαλείται ο δημοσιογράφος Πάμπλο Ροντρίγκεζ της ισπανικής εφημερίδας El Mundo, η ελληνική κυβέρνηση «παραδόθηκε και αποδέχθηκε όλα τα σημαντικά σημεία» της συμφωνίας.
Αναλυτικότερα, ο Ισπανός δημοσιογράφος γράφει ότι η ελληνική πλευρά αποδέχεται να μην υπάρξει αναφορά σε «κούρεμα» χρέους, αλλά και την παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Από την άλλη, ο Ροντρίγκεζ γράφει ότι το απόσπασμα του εγγράφου του Eurogroup, το οποίο κυκλοφόρησε νωρίτερα και έκανε λόγο για Grexit, έχει «εξαφανιστεί» από το νεότερο προσχέδιο της Συνόδου Κορυφής. «Δεν είχε κανένα νόημα» εξηγούν ευρωπαϊκές πηγές.
Koινοτικές πηγές έλεγαν ότι στο κείμενο της Συνόδου δεν θα υπάρξει η αναφορά για έξοδο από το ευρώ.

Σύμφωνα με δύο διαφορετικές πηγές που επικαλείται ο Ισπανός δημοσιογράφος, η ΕΚΤ αναμένεται να λάβει υπόψη της την καλή θέληση και την πρόοδο της ελληνικής κυβέρνησης, αναλαμβάνοντας δράση ακόμα και από αύριο.
Kυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι δίνεται μάχη επί πολλών ζητημάτων που αναφέρονται στο κείμενο που κατέθεσε το Eurogroup. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τόσο στο Eurogroup όσο και στη σύνοδο κορυφής της Ευρωζώνης, η κατάσταση ήταν και παραμένει πολωμένη, με τα κράτη-μέλη διχασμένα. Όπως σημείωναν οι ίδιες πηγές, υπάρχουν χώρες, με πρώτη τη Γερμανία, που τηρούν πολύ σκληρή στάση έναντι της Ελλάδας και άλλες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ιρλανδία, που τάσσονται αναφανδόν υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.
Η κυβέρνηση επιζητά να υπάρξει πολιτική λύση που θα δώσει το «οκ» στην ΕΚΤ να αυξήσει τον ELA και να διασώσει το τραπεζικό σύστημα που καταρρέει.
Η διαδικασία διακόπηκε -για περίπου δύο ώρες- σε πολύ κακό κλίμα, προκειμένου να γίνει τετραμερής συνάντηση ανάμεσα σε Τσίπρα, Μέρκελ, Ολάντ και Τουσκ.
Κατά πληροφορίες, στη συνάντηση των τεσσάρων συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων:
- Το ταμείο των 50 δισ. ακίνητης περιουσίας στο Λουξεμβούργο: Η ελληνική πλευρά το απορρίπτει.
- Το δημόσιο χρέος και πώς θα γίνει η αναδιάρθρωσή του.
- Η συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα.
- Η ρευστότητα των τραπεζών , με την Ελλάδα να ζητάει άνοιγμα του ELA από τώρα. 
Περίπου μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής οι διαφωνίες μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών εστιάζονταν σε τρία σημεία:
1. Οι Ευρωπαίοι ζητούν τροποποίηση ή απόσυρση των νόμων που πέρασαν το 2015 χωρίς συνεννόηση και συμφωνία με τους θεσμούς,
2. Οι εταίροι δεν δίνουν τις διαβεβαιώσεις που ζητά η ελληνική κυβέρνηση ότι σε περίπτωση συμφωνίας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα λάβει -από την Δευτέρα κιόλας- απόφαση για αύξηση του ELA προκειμένου να παρασχεθεί ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες και
3. Οι Ευρωπαίοι φαίνεται ότι δεν υποχωρούν στο ελληνικό αίτημα να δεσμευτούν ότι θα εξετάσουν σοβαρά την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Ακόμη φημολογείται ότι αποσύρουν την πρόταση δημιουργίας ειδικού κεφαλαίου στο Λουξεμβούργο, που θα διαχειρίζεται και θα ρευστοποιεί κρατική περιουσία, ύψους 50 δισ. ευρώ.
Περίπου στις 00:30 μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης διακόπηκε για δεύτερη φορά προκειμένου να γίνουν εσωτερικές διαβουλεύσεις.

Διακοπές
Η Σύνοδος είχε ξεκινήσει εκ νέου στις 21:00. Παράλληλα, έγινε γνωστό ότι ότι υπήρξε νέα τριμερής συνάντηση μεταξύ των κ.κ. Τσακαλώτου, Σόιμπλε και Σαπέν. Περί τις 23:00, ο κ. Σόιμπλε αποχώρησε, με τους υπουργούς Οικονομικών Ελλάδας και Γαλλίας να συνεχίζουν. Σχεδόν τρία τέταρτα αργότερα, ωστόσο, ολοκληρώθηκε η τριμερής συνάντηση μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ελλάδας, της Γερμανίας και της Γαλλίας.
Πιέσεις
Το κλίμα πάντως είναι βαρύ, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, ασκούνται ασφυκτικές πιέσεις στον Ελληνα πρωθυπουργό να ψηφιστούν βαριά μέτρα μέχρι την Τετάρτη. Κορυφαίος αξιωματούχος μίλησε για "εικονικό πνιγμό" του Έλληνα πρωθυπουργού από Μέρκελ και Ολάντ, που τον απείλησαν πως είτε θα δεχτεί να κάνει όσα του ζητούν ή θα δει την Ελλάδα εκτός ευρώ και τις τράπεζες να καταρρέουν! 
Υπάρχει πάντως έντονη αντίδραση από την ελληνική πλευρά για το προσχέδιο του Eurogroup, το οποίο χαρακτηρίζουν «κείμενο - τέρας».
Τί ζητάει ο Ελληνας πρωθυπουργός:
  • την απόσυρση από το κείμενο της απαίτησης των δανειστών για κατάργηση όσων έχουν ψηφιστεί μέχρι στιγμής από την κυβέρνηση.
  • πιο ξεκάθαρη δέσμευση για το χρέος, από αυτή που προβλέπεται στο κείμενο, καθώς και
  • άμεση αποκατάσταση της ρευστότητας διότι σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές δεν υπάρχει χρόνος ούτε μέχρι την Τετάρτη, που πρέπει να έχουν ψηφιστεί τα πρώτα μέτρα.
  • Πρόβλημα υπάρχει και για την απαίτηση των θεσμών για μεταφορά της έδρας του ταμείου που είναι αρμόδιο για τις αποκρατικοποιήσεις (ΤΑΙΠΕΔ) από την Αθήνα στο Λουξεμβούργο, κάτι που η ελληνική πλευρά δεν αποδέχεται.
Ο κ. Τσίπρας ζητά να δοθεί πράσινο φως από τη Σύνοδο για την επανέναρξη της χορήγησης ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, ταυτόχρονα με την άμεση έναρξη των διαπραγματεύσεων για το νέο δανειακό πρόγραμμα.
Παράλληλα, η κυβέρνηση θα νομοθετεί τα πρώτα προαπαιτούμενα στη Βουλή, αλλά δεν θέλει να ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία, χωρίς να έχει μία κίνηση καλής θέλησης από τους εταίρους.
Οι Ευρωπαίοι ζητούν να ψηφίσει η Βουλή πρώτα κάποιους νόμους και μετά να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα, κάτι που θα αποκαταστήσει τον ELA.
Από την ελληνική πλευρα σημειώνεται ότι η πρώτη κίνηση έγινε από την Αθήνα, με την ψήφιση, την Παρασκευή, της εντολής διαπραγμάτευσης του νέου πακέτου. Τονίζεται μάλιστα ότι "η αξιοπιστία ειναι αμφίδρομη και αμφίπλευρη διαδικασία", άρα πρέπει και η σύνοδος να κάνει κάτι και όχι να ζητά διαρκώς νέα πράγματα από την ελληνική κυβέρνηση.
«Χάθηκε το πιο σημαντικό νόμισμα, η εμπιστοσύνη» δήλωσε η Αγκελα Μέρκελ, προσερχόμενη στη σύνοδο κορυφής.
Η γερμανίδα καγκελάριος πρόσθεσε: «Δεν έχουμε τελικό αποτέλεσμα από το Eurogroup. Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Θα έχουμε σκληρές διαπραγματεύσεις, δεν θα υπάρχει συμφωνία  με κάθε κόστος. Το βράδυ θα ελέγξουμε εάν υπάρχουν οι προϋποθέσεις γαι να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις».
«Η Γαλλία θα κάνει τα πάντα για την επίτευξη συμφωνίας απόψε. Απόψε δεν μιλάμε μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη την ευρωζώνη, την Ευρώπη» δήλωσε από την  πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος κάλεσε την Ελλάδα να καταδείξει ότι μπορεί να εφαρμόσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
«Πρέπει να σηματοδοτήσουμε την έννοια της Ευρώπης και ποια είναι τα συμφέροντά μας, τι έχουμε από κοινού», ανέφερε ακόμα.
Οσον αφορά το σενάριο του προσωρινού Grexit, ο Ολάντ τόνισε ότι «δεν υπάρχει Grexit υπό αίρεση. Υπάρχει ελλάδα στην ευρωζώνη και ελλάδα εκτός».
«Εχουμε το καθήκον να φτάσουμε σε μία συμφωνία. Είμαστε πολύ κοντά, η απόσταση έχει μικρύνει πάρα πολύ. Πρέπει να υπάρχουν κι άλλα ζητήματα στο τραπέζι, πέραν της Ελλάδας. Χρειαζόμαστε την Ευρώπη. Η Ευρώπη πρέπει να κάνει αυτό που απαιτούν οι συνθήκες από εκείνη. Είναι μια ιστορική συγκυρία γοια την Ευρώπη που πρέπει να δώσει χείρα βοηθείας στην Ελλάδα» δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι.
Η ελληνική κυβέρνηση δίνει ισχυρότερες δεσμεύσεις για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη που είναι θεμελιώδους σημασίας, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας, Έντα Κένι, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης.
Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τη μεγαλύτερη εικόνα της Ευρώπης, είπε ο Ε. Κένι.
Σε ό,τι αφορά την Ιρλανδία, θέλω να πω ότι έχουμε τη βούληση να προχωρήσουμε και να φτάσουμε σήμερα σε αποτέλεσμα, ώστε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα της Ελλάδας και η χώρα να παραμείνει στην Ευρωζώνη, συμπλήρωσε.
Οι Έλληνες πρέπει από αύριο να δείξουν στο ελληνικό Κοινοβούλιο ότι έχουν τη διάθεση και τη σοβαρότητα να νομοθετήσουν και να υλοποιήσουν ένα πρόγραμμα που θα βοηθήσει την ελληνική οικονομία να λειτουργήσει σωστά, ανέφερε ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας.
Η Σλοβενία επιθυμεί η Ελλάδα να παραμείνει στην Ευρωζώνη, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Μίρορ Σέραρ, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι αναμένει να δει την ελληνική κυβέρνηση να εφαρμόζει τις υποχρεώσεις που ανέλαβε. Σημείωσε ότι η εμπιστοσύνη έχει χαθεί μετά τα τελευταία γεγονότα και εξέφρασε την ελπίδα ότι τις προσεχείς ημέρες θα ανακτηθεί.
Ανέφερε, τέλος, ότι αναμένει τα συμπεράσματα της Συνόδου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.
Σήμερα θα συζητήσουμε όλα τα ενδεχόμενα, δήλωσε προσερχόμενος ο Μαλτέζος πρωθυπουργός, Ζοζέφ Μουσκατ, σημειώνοντας ότι η συνάντηση των ηγετών της Ευρωζώνης γίνεται επειδή δεν υπάρχει συμφωνία σε επίπεδο υπουργών.
«Η καλύτερη λύση θα είναι να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη αλλά όχι με κάθε κόστος», συνέχισε ο Μουσκατ, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των κρατών-μελών. Όπως ανέφερε, η σημερινή απόφαση της Συνόδου της Ευρωζώνης θα μπορούσε να είναι αν μπορούν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα, ωστόσο υπάρχουν περιορισμοί τουλάχιστον από δύο κράτη-μέλη λόγω των κοινοβουλευτικών τους διαδικασιών.
Τέλος, είπε, ότι το σημείο εκκίνησης της σημερινής συζήτησης θα είναι η έκθεση των τριών θεσμών, αν και τα μέτρα που ήταν ικανοποιητικά πριν από λίγο καιρό δεν είναι πλέον, γιατί η κατάσταση στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί