VESTI FINANCE RU
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, παρά την πλούσια εμπειρία του, έχει διαπράξει έξι λάθη που κοστίζουν προσπαθώντας να λύσει το πρόβλημα του χρέους στην Ελλάδα, λέει η Πρύτανης του Blavatnik School of Government του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Nira Woods.
Όπως επισημαίνει σε άρθρο της το ΔΝΤ είναι πιθανόν οι ενέργειες του να αύξησαν την αξιοπιστία του στη ζώνη του ευρώ, αλλά στο τέλος η παραμέληση της δικής του εμπειρίας μπορεί να είναι ένα μοιραίο λάθος για το Ταμείο.
Το πρώτο βασικό μάθημα που γρήγορα αγνοήθηκε κατά το φιάσκο στην Ελλάδα, είναι ότι όταν χρειάζεται οικονομική βοήθεια, θα πρέπει να χορηγείται μία φορά και τέλος. Το ΔΝΤ έχει μάθει αυτό το μάθημα το 1997, όταν η ανεπαρκής οικονομική βοήθεια προς τη Νότια Κορέα, ανάγκασε τη χώρα να ξεκινήσει το δεύτερο γύρο των διαπραγματεύσεων. Στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι πολύ χειρότερο, επειδή το σημερινό πρόγραμμα των € 86 δισεκατομμυρίων ($ 94 δισεκατομμύρια), το οποίο βρίσκεται ακόμα υπό συζήτηση, συνοδεύεται από € 110 δισεκατομμύρια που δόθηκαν το 2010, και 130 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012.
Οι Δυνατότητες του ΔΝΤ είναι πολύ περιορισμένες. Τα μεγέθη των πιστώσεων του εξαρτώνται από το σύστημα πολλαπλασιασμού των εισφορών αυτής ή εκείνης της χώρας που έχει κρίση στα κεφάλαιά της.
Αν λάβουμε υπόψη αυτό το σύστημα, τα δάνεια για την Ελλάδα είναι υψηλότερα από κάθε άλλη φορά στην ιστορία του. Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης, ωστόσο, δεν αντιμετωπίζουν παρόμοιους περιορισμούς και έτσι θα δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα που θα είναι πιο σταθερό.
Το ΔΝΤ έχει παραμελήσει ένα ακόμη σημαντικό μάθημα: δεν θα πρέπει να παρέχει οικονομική βοήθεια (διάσωση) σε τράπεζες. Το ΔΝΤ το έχει μάθει με σκληρό τρόπο στην δεκαετία του 80 , όταν μετέφερε τις πιστώσεις των "κακών" τραπεζών στις υποχρεώσεις των κυβερνήσεων της Λατινικής Αμερικής , καθώς επίσης και στις υποχρεώσεις των κυβερνήσεων άλλων χωρών. Στην Ελλάδα οι «κακές» πιστώσεις που εκδόθηκαν από τις γαλλικές και τις Γερμανικές τράπεζες μετατράπηκαν σε δημόσιο χρέος , μετατοπίζοντας την ευθύνη που είχαν αυτές , όχι μόνο προς τους Ευρωπαίους φορολογούμενους, αλλά και όλα τα μέλη του ΔΝΤ.
Το τρίτο μάθημα που το ΔΝΤ δεν μπορεί να εφαρμόσει στην Ελλάδα, είναι ότι η λιτότητα συχνά οδηγεί σε ένα φαύλο κύκλο, δεδομένου ότι οι περικοπές δαπανών θα αναγκάσουν την οικονομία να συρρικνωθεί πολύ περισσότερο από ό, τι σε άλλες περιπτώσεις. Λόγω του γεγονότος ότι το ΔΝΤ δίνει χρήματα σε βραχυπρόθεσμη βάση, είχε ένα λόγο να αγνοήσει τις συνέπειες της λιτότητας, προκειμένου να επιτευχθούν οι προβλέψεις του για την ανάπτυξη που συνεπάγεται τη δυνατότητα να εξοφληθούν τα χρέη. Εν τω μεταξύ, άλλα μέλη της Ευρωζώνης, επιδιώκουν να δικαιολογήσουν λιγότερη χρηματοδότηση, τους είναι επίσης βολικό να αγνοούν τον καταστροφικό αντίκτυπο της λιτότητας.
Τέταρτον, το ΔΝΤ έχει μάθει ότι οι μεταρρυθμίσεις εφαρμόζονται συχνά αν ο αριθμός τους είναι μικρός και είναι προσεκτικά εστιασμένος. Όταν μια χώρα χρειάζεται βοήθεια, τότε για τους πιστωτές είναι πιο δελεαστικό για να δώσουν επιμένουν σε έναν μακρύ κατάλογο μεταρρυθμίσεων. Αλλά η χώρα που βρίσκεται σε κρίση, θα είναι δύσκολο να αντιμετωπίσει πολλές απαιτήσεις.
Στην Ελλάδα το ΔΝΤ, μαζί με τους ευρωπαίους εταίρους, ζήτησε από την κυβέρνηση όχι μόνο να μειώσει τα δημόσια έξοδα, αλλά και να αναλάβει μεγάλες φορολογικές, συνταξιοδοτικές, και δικαστικές μεταρρυθμίσεις αλλά και μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας. Και αν και τα πιο επείγοντα μέτρα δεν θα έχουν άμεση επίδραση στα οικονομικά της Ελλάδας, το ΔΝΤ μπορεί μόνο να υπογραμμίσει βραχυπρόθεσμες περικοπές δαπανών που αυξάνουν τις πιθανότητες ότι το χρέος θα πληρωθεί ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι οι μακροπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις θα είναι πιο δύσκολο να γίνουν αποδεκτές.
Το πέμπτο μάθημα είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις θα είναι επιτυχείς μόνο εάν η κυβέρνηση επιδιώκει να τις αναλάβει και να τις ολοκληρώσει. Συνθήκες που φαίνεται να επιβάλλονται από το εξωτερικό, είναι σχεδόν βέβαιο ότι είναι καταδικασμένες σε αποτυχία. Στην περίπτωση της Ελλάδας, οι εγχώριες πολιτικές σκοπιμότητες έχουν αναγκάσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αποδείξουν ότι παρέχουν στην Ελλάδα τις αυστηρότερες συνθήκες. Το ΔΝΤ ζήτησε επίσης να δείξει ότι είναι επίσης σκληρό με την Ελλάδα, όπως με τη Βραζιλία, την Ινδονησία και τη Ζάμπια, ακόμα και αν αυτό τελικά θα αποβεί αντιπαραγωγικό.
Έκτο μάθημα που το ΔΝΤ έχει αγνοήσει , είναι ότι η οικονομική ενίσχυση για μια χώρα που δεν μπορεί να ελέγξει το δικό της νόμισμα, θα φέρει επιπλέον κινδύνους. Το Ταμείο έχει ήδη μάθει ένα μάθημα από την Αργεντινή και τη Δυτική Αφρική: οι χώρες αυτές δεν διαθέτουν έναν από τους ευκολότερους τρόπους για να προσαρμοστεί η κρίση χρέους – η υποτίμηση. Έχοντας αποτύχει σε μια προσπάθεια να προειδοποιήσει την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Ισπανία για τον κίνδυνο που ενώνει το ενιαίο νόμισμα, το ΔΝΤ έπρεπε να κρίνει κατά πόσον είναι αναγκαίο να παρέμβει στην κρίση της Ευρωζώνης. Οι λόγοι για την παρέμβαση τονίζουν τους κινδύνους των επιπτώσεων που συνδέονται με την απόφασή του.
Ο πιο προφανής λόγος για τις ενέργειες του ΔΝΤ - είναι το γεγονός ότι η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να λύσει τα προβλήματά της, αλλά είχε αρκετή δύναμη και επιρροή για να βλάψει αυτό το ταμείο. Ο Γενικός Διευθυντής του ΔΝΤ ήταν ανέκαθεν ευρωπαίος, και οι ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν δυσανάλογο μερίδιο των ψήφων στο ΔΝΤ.
Ωστόσο, εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με αυτήν την απόφαση του, διέρχεται υπαρξιακή κρίση. Ιστορικά, η μεγαλύτερη απειλή για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήταν οι μη κρατικές του σχέσεις. Δεν το ήθελε σχεδόν κανείς το 1970, όταν ανέλαβε το δολάριο ΗΠΑ, και διασώθηκε μόνο από την κρίση του χρέους του Μεξικού το 1982 που το προβίβασε στο ρόλο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού πιστωτή.
Δέκα χρόνια αργότερα ενδιαφέρον για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο άρχισε να μειώνεται και πάλι. Ο ρόλος του αναβίωσε στο μετασχηματισμό της ένωσης των χωρών που ανήκουν στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Ενώ η Ευρω κρίση άρχισε, τα αποθεματικά δεν μπόρεσαν να καλύψουν, τις συνέπειες της κρίσης της Ανατολικής Ασίας , και πλήρωναν τους πελάτες τους, με όποιο τρόπο μπορούσαν, προκειμένου να μην καταφύγουν στην βοήθειά του.
Η τρέχουσα συμμετοχή του ΔΝΤ στην κρίση του Ευρώ έχει δώσει έναν ισχυρό ακόμη λόγο στις αναδυόμενες οικονομίες να απογοητευθούν με αυτό. Μετά τις ΗΠΑ το ΔΝΤ απέρριψε τα αιτήματα τους για μεγαλύτερη ανεξαρτησία του Ταμείου και τώρα διαπιστώνουν ότι ο οργανισμός απλά κάνει αυτό που τον διατάζει η Ευρώπη. Το ΔΝΤ είναι δύσκολο να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των όλο και πιο εξεχόντων μελών του. Εάν οι ΗΠΑ και η ΕΕ αρνηθούν να το κρατήσουν υπό έλεγχο, θα είναι κάλλιστα η τελευταία η ελπίδα του Ταμείου για να κρατήσει το ενδιαφέρον των άλλων κρατών.
http://www.vestifinance.ru
