Νεοφιλελεύθερα τα 6 από τα 7 μέτρα Βαρουφάκη στο Γιούρογκρουπ
Λίγο έλειψε να χαρακτηρίσει ημέρα εθνικής γιορτής την Παρασκευή 6 Μαρτίου η κυβέρνηση για να γιορτάσει μια διπλή της «επιτυχία»: Πρώτα την αποπληρωμή στο ΔΝΤ δόσης ύψους 298,68 δισ. ευρώ. ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ ωστόσο για να καταφέρουν να είναι συνεπείς απέναντι στον μισητό οργανισμό στέγνωσαν τα ταμεία δημόσιων οργανισμών και ασφαλιστικών ταμείων. Έκαναν ακριβώς ό,τι είχε κάνει κι η κυβέρνηση Παπαδήμου πριν τρία χρόνια αφαιρώντας έστω προσωρινά πολύτιμη ρευστότητα από δημόσιους οργανισμούς προκειμένου να είναι συνεπείς απέναντι στους πιστωτές.
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
Εξ ίσου οδυνηρή για την κοινωνία είναι κι η δεύτερη μεγάλη …επιτυχία των δύο πάλαι ποτέ αντιμνημονιακών κομμάτων που μεταλλάσσονται ταχύτατα σε στυλοβάτες της πολιτικής των πιστωτών. Πρόκειται για την επιστολή που έστειλε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης στους άλλους 18 υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης κι η οποία θα συζητηθεί στο Γιούρογκρουπ της Δευτέρας 9 Μαρτίου. Είναι μια επιστολή συνέχεια της απόφασης του Γιούρογκρουπ της Παρασκευής 20 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της οποίας η κυβέρνηση αναγνώρισε το δημόσιο χρέος, που αν εγκριθεί ευελπιστούν ότι θα ανοίξουν οι στρόφιγγες της ρευστότητας στην οικονομία και θα δοθεί το πράσινο φως για την εκταμίευση της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ. Φρούδες ελπίδες! Ακόμη κι αν εγκριθεί, ακόμη δηλαδή κι αν δεν ζητήσουν περαιτέρω υποχωρήσεις, η ρευστότητα που θα απελευθερώσουν θα είναι σταδιακή και άμεσα αμελητέα, έτσι ώστε να υπάρχουν συνεχώς ουσιώδεις λόγοι για επιπλέον πιέσεις στην κατεύθυνση της πλήρους υποταγής της κυβέρνησης στους πιστωτές.
Μηχανισμό λιτότητας εκτός δημοκρατικού ελέγχου προτείνει η κυβέρνηση
Η επιστολή του Βαρουφάκη, ωστόσο, ικανοποιεί επί της ουσίας τις απαιτήσεις των πιστωτών, αφού τα 6 από τα 7 μέτρα είναι 100% νεοφιλελεύθερα ενώ το 7ο, που αφορά την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, είναι «δημοσιονομικά ουδέτερο». Οι πόροι που απαιτούνται δηλαδή για την υλοποίησή του προέρχονται από περικοπές δημόσιων δαπανών. Επιπλέον, με μια διατύπωση που ξεχειλίζει από δημιουργικές ασάφειες (οι οποίες όμως θολώνουν τα νερά αποκρύβοντας κρίσιμες πληροφορίες, στρέφονται δηλαδή εναντίον των πολιτών κι όχι των δανειστών) αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο για ένα τρίτο δάνειο και μια νέα δανειακή σύμβαση.
Η πρώτη μεταρρύθμιση αφορά την δημιουργία Δημοσιονομικού Συμβουλίου, κατ’ εφαρμογή του νόμου 4270/2004 που ψήφισε μεν η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ πέρυσι τον Ιούνιο, ολιγώρησε ωστόσο να υλοποιήσει. Κι έρχεται τώρα η νέα συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να κάνει πράξη. Η δημιουργία του συγκεκριμένου συμβουλίου, που μπορεί να ενσωματωθεί στο υπάρχον Γραφείο Προϋπολογισμού ακόμη και στο ΚΕΠΕ, αποτελεί συντηρητική τομή, γιατί πρόκειται για έναν επιπλέον ανεξέλεγκτο σώμα «που θα δρα ως ανεξάρτητος παρατηρητής με σκοπό να επιτηρεί την δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης, να αξιολογεί αν συμβαδίζει με τον δημοσιονομικό κανόνα που έχει υιοθετηθεί και να συμβάλλει στην εξάλειψη πιθανόν ελλειμματικών μεροληψιών». Επί της ουσίας θα είναι ένας «νεοφιλελεύθερος διορθωτής», ένας «συνήγορος των πιστωτών» που θα στοχοποιεί και θα ακυρώνει εν τη γεννέσει της οποιαδήποτε φιλολαϊκή πολιτική.
Η δεύτερη μεταρρύθμιση σχετίζεται με την επέκταση των αρμοδιοτήτων του Δημοσιονομικού Συμβουλίου σε όλη την έκταση της δημόσιας διοίκησης: «δημόσιες επιχειρήσεις, δήμοι κι επιπλέον σε κάθε ανεξάρτητη ή/και ρυθμιστική οντότητα». Με αυτό τον τρόπο η βαθιά λιτότητα γενικεύεται σε κάθε αρμό του κράτους.
Η τρίτη μεταρρύθμιση θα μπορούσε να έχει τίτλο «ζητούνται ρουφιάνοι». Η πρόταση του Βαρουφάκη να στρατολογήσει καταδότες που με κάμερες και μαγνητόφωνα θα μπαίνουν σε τουριστικά μαγαζιά να καταγράφουν φορολογικές παραβάσεις δεν είναι απλώς γελοία. Το χειρότερο είναι πως υποκύπτει – και τροφοδοτεί – την φιλολογία για «τους Έλληνες που δεν πληρώνουν φόρους», την οποία εισήγαγε πρώτος ο Γ. Παπανδρέου, σύμβουλος του οποίου ήταν ο σημερινός υπουργός Οικονομικών. «Η κουλτούρα της φοροαποφυγής διατρέχει σε βάθος την ελληνική κοινωνία» αναφέρει εισαγωγικά η σχετική παράγραφος, αναπαράγοντας το ιδεολόγημα του Πάγκαλου «μαζί τα φάγαμε». Ωστόσο, δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά για τις ευθύνες της Γερμανίας στην φοροδιαφυγή (Ζίμενς, Μερσέντες Μπενζ, κ.α.) και την υποχρέωση της να δώσει ονόματα, ούτε επίσης κάποια αναφορά στα μεγάλα πλυντήρια των λογιστικοελεγκτικών εταιρειών που οργανώνουν την φοροαποφυγή, όπως είχε αποκαλύψει το σκάνδαλο Luxleaks.
Η τέταρτη μεταρρύθμιση παίρνει τη σκυτάλη από τον Σαμαρά και τις περίφημες 100 δόσεις. Στα στοιχεία που περιέχονται ωστόσο αποδεικνύεται ότι ο θησαυρός των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία είναι άνθρακας, καθώς από τα 76 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 23,56 δισ. δημιουργήθηκαν πριν το 2009, άλλα 23,5 δισ. την τριετία 2010-2012 και άλλα 23,5 δισ. την διετία 2013-2014) εισπράξιμα είναι μόνο τα 8,9 δισ. ευρώ! Παρόλα αυτά συνεχίζουν να προτείνουν την επιβολή νέων φορολογικών προστίμων ως μέσο αύξησης των δημοσίων εσόδων.
Η πέμπτη μεταρρύθμιση, που θα βελτιώνει υπάρχουσα νομοθεσία του 2011, στοχεύει στην δημιουργία εσόδων μέσω του διαδικτυακού τζόγου, ο τζίρος του οποίου εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα 3 δισ. ευρώ ετησίως. Τα έσοδα που αναμένουν ανέρχονται σε 500 εκ. ετησίως.
Η έκτη μεταρρύθμιση αφορά την μείωση της γραφειοκρατίας στο δημόσιο, μέσω της απαγόρευσης των δημοσίων υπηρεσιών να ζητούν από πολίτες και επιχειρήσεις έγγραφα που εκδίδει το ίδιο το δημόσιο. Η θετική ωστόσο αυτή μεταρρύθμιση δεν συνοδεύεται από την υποχρέωση του δημοσίου να ψηφιοποιήσει και να καταστήσει δικτυακά διαθέσιμο τον όγκο των σχετικών πληροφοριών, σε περιβάλλον διαφάνειας και προστασίας ευαίσθητων δεδομένων. Στην πράξη μεταθέτει την ευθύνη στους δημόσιους υπάλληλους να αναζητήσουν τις σχετικές πληροφορίες, ενώ από το παράθυρο εισάγει την Έξυπνη Κάρτα του Πολίτη, που θα την αποκτούν οικειοθελώς οι πολίτες. Έτσι, ο Μεγάλος Αδελφός εισέρχεται από την πόρτα στην καθημερινότητά μας.
Υποχρεωτική θα είναι ωστόσο η έκδοση της Έξυπνης Κάρτας του Πολίτη σε όσους ωφεληθούν από τα μέτρα αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης – όπως περιγράφονται στην έβδομη και τελευταία μεταρρύθμιση. Εδώ κράτος και πιστωτές εκμεταλλεύονται την δυσχερή θέση των πιο φτωχών για να καταργήσουν την ιδιωτικότητα. Ακόμη όμως και το κόστος για την κάλυψη αυτών των παρεμβάσεων (τρόφιμα αξίας 100 ευρώ ανά μήνα για 300.000 νοικοκυριά, επανασύνδεση του ηλεκτρικού ρεύματος και δωρεάν παροχή μέχρι 300 kw/h τον μήνα ανά οικογένεια και επιδότηση ενοικίου σε 30.000 νοικοκυριά 150 ευρώ περίπου μηνιαίως) θα προέλθουν από περικοπές καταναλωτικών δαπανών του δημοσίου και την εισαγωγή συστήματος ηλεκτρονικών διαγωνισμών.
Εν κατακλείδι η επιστολή της κυβέρνησης στο Γιούρογκρουπ αποτελεί μια ακόμη μεγάλη υποχώρηση της κυβέρνησης στους δανειστές, που ακυρώνει τις προεκλογικές της εξαγγελίες.
