Το mail Βαρουφάκη προς το Eurogroup
Γράφει ο Στωικός
Το mail Βαρουφάκη προς το eurogroup, απασχόλησε εκτενώς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όχι τυχαία, αφού συνιστούσε ομολογία της αποδοχής του υπάρχοντος μνημονίου, αλλά και δεσμεύσεις για υπογραφή και νέου τον Ιούνη του τρέχοντος έτους. Με λίγα λόγια το κείμενο που παρέδωσε ο υπουργός Οικονομικών στους Ευρωπαίους «εταίρους» ενταφίασε οριστικά τις προσδοκίες του ελληνικού λαού να μπει τέλος στα μνημόνια και τις σκληρές πολιτικές λιτότητας, να σταματήσει ο εφιάλτης που ζει τα τελευταία πέντε χρόνια.
Εχουμε όμως την εντύπωση, ότι τα μέτρα του κειμένου που επέλεξαν να παρουσιάσουν τα μεγάλα μέσα μαζικής ενημέρωσης, και επιλεκτικά ήταν και δεν παρουσίασαν το σύνολο των δυσβάστακτων όρων που δεσμεύτηκε να φέρει εις πέρας η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ.
Αυτός είναι και ο λόγος που θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε τα πιο επίμαχα σημεία του κειμένου, προκειμένου να βοηθήσουμε τους αναγνώστες μας να κατανοήσουν όσο το δυνατό καλύτερα και ολοκληρωμένα τη συμφωνία της ντροπής που υπέγραψε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με τους δανειστές – eurogroup.
Τα επίμαχα σημεία του κειμένου
Στη συνέχεια θα παραθέσουμε τα μέτρα εκείνα που δεσμεύτηκε να υλοποιήσει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ακολουθώντας τη λογική του κειμένου.
Δημοσιονομικές διαρθρωτικές πολιτικές
Φορολογικές πολιτικές
Η Ελλάδα δεσμεύεται να:
Μεταρρυθμίσει την πολιτική του ΦΠΑ, τη φορολογική διοίκηση και επιβολή… Η πολιτική του ΦΠΑ θα εξορθολογιστεί σε σχέση με τους συντελεστές και θα εκσυγχρονιστεί με τρόπο που θα μεγιστοποιεί τα πραγματικά έσοδα χωρίς αρνητική επίπτωση στην κοινωνική δικαιοσύνη, και με σκοπό να περιοριστούν οι εξαιρέσεις, εξαλείφοντας ταυτόχρονα τις παράλογες εκπτώσεις.
Το κείμενο είναι σαφές. Η συγκυβέρνηση δεν δεσμεύτηκε απλώς να αυξήσει το συντελεστή ΦΠΑ σε ορισμένες κατηγορίες, ή σε ένα προϊόν όπως ψευδώς ισχυρίζεται σήμερα ο υπουργός Οικονομικών, αλλά «να μεταρρυθμίσει τη πολιτική ΦΠΑ, τη φορολογική διοίκηση και επιβολή(;), ενώ στη συνέχεια μιλούν για περιορισμό των εξαιρέσεων και των παράλογων εκπτώσεων που ισχύουν σήμερα στο ΦΠΑ. Με λίγα λόγια δεσμεύτηκαν να προωθήσουν μια ριζική αλλαγή του καθεστώτος ΦΠΑ με στόχο φυσικά την αύξηση των εσόδων.
Τροποποιήσει τη φορολόγηση των συλλογικών επενδύσεων και των δαπανών της φορολογίας εισοδήματος που θα ενσωματωθούν στον κώδικα φορολογίας εισοδήματος.
Η φορολόγηση των συλλογικών επενδύσεων, κατά πάσα πιθανότητα αφορά τη φορολογία των κερδών του κεφαλαίου. Ριψοκινδυνεύουμε την πρόβλεψη, ότι η συγκυβέρνηση δεσμεύτηκε να μειώσει και άλλο το συντελεστή φορολογίας των εταιρικών κερδών. Οσο για τις δαπάνες φορολογίας εισοδήματος, τα πράγματα είναι καθαρά: δεσμεύτηκαν να πετσοκόψουν και τις ελάχιστες φοροαπαλλαγές που έχουν απομείνει (ιατρικά έξοδα κ.α), ώστε να αυξηθεί η φορολογική επιβάρυνση των εργαζομένων.
… θα δημιουργηθεί με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών και διεθνών εταίρων, βάση δεδομένων για τις περιουσίες, που θα βοηθά τις φορολογικές αρχές να αξιολογήσουν την ακρίβεια των προηγούμενων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.
Ερχεται επανέλεγχος των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος προηγούμενων ετών, χωρίς να διευκρινίζεται το βάθος του χρόνου για το οποίο θα ισχύσει. Ενας ακόμη τρόπος για να «στραγγίξουν» τους εργαζόμενους.
Διαχείριση εσόδων
Θα ενισχύσει την ανεξαρτησία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων -εάν είναι απαραίτητο μέσω περαιτέρω νομοθεσίας- από όλων των ειδών τις παρεμβάσεις (πολιτικές ή άλλες), εγγυώμενη ταυτόχρονα την πλήρη ευθύνη και διαφάνεια των δραστηριοτήτων της. για τον σκοπό αυτό, η κυβέρνηση και η ΓΓΔΕ θα κάνουν πλήρη χρήση της διαθέσιμης τεχνικής βοήθειας.
Αυτή είναι μια παλιά πονεμένη ιστορία που ξεκίνησε με το πρώτο μνημόνιο και σήμερα επανέρχονται. Ζητούν συγκεκριμένα να δημιουργηθεί ένας «ανεξάρτητος» οργανισμός, ένα παράλληλο υπουργείο Οικονομικών, που δεν θα ελέγχεται από την πολιτική ηγεσία. Επιδιώκουν μέσω της ΓΓΔΕ να δημιουργήσουν ένα φοροεισπρακτικό μηχανισμό πραιτοριανών που δεν θα απολογείται πουθενά - ούτε καν στη Βουλή - και θα είναι αμείλικτο στην εφαρμογή των φορολογικών μέτρων.
Δημόσιες δαπάνες
Οι ελληνικές αρχές θα:
Επανεξετάσουν και ελέγξουν δαπάνες σε κάθε τομέα των κυβερνητικών δαπανών (π.χ. παιδεία, άμυνα, μεταφορές, ΟΤΑ, κοινωνικά επιδόματα).
Όπως το θηρίο που διακατέχεται από ακόρεστη δίψα για αίμα, επανέρχονται στις περικοπές των κοινωνικών δαπανών, με έμφαση στις δαπάνες της παιδείας, τα κοινωνικά επιδόματα, τους ΟΤΑ, τις μεταφορές κ.α
Προσδιορίσουν μέτρα εξοικονόμησης κόστους μέσω μιας ενδελεχούς επανεξέτασης των δαπανών κάθε Υπουργείου και του εξορθολογισμού των μη μισθολογικών και μη συνταξιοδοτικών δαπανών που, στην παρούσα φάση, αντιστοιχούν στο εκπληκτικό 56% των συνολικών δημόσιων δαπανών.
Και εδώ περικοπές δαπανών.
Εφαρμόσουν νομοθεσία (που προς το παρόν βρίσκεται υπό τη μορφή προσχεδίου στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) για την αναθεώρηση των δαπανών μη μισθολογικών επιδομάτων σε όλον τον δημόσιο τομέα.
Αλλά και εδώ!
Εξακριβώσουν τα επιδόματα μέσω διασταύρωσης στοιχείων εντός των αρμόδιων αρχών και μητρώων (π.χ. ΑΦΜ, ΑΜΚΑ) που θα βοηθήσουν στο να εντοπιστούν οι μη επιλέξιμοι δικαιούχοι.
Ο εξευτελιστικός επανέλεγχος διακρίβωσης της νομιμότητας, όσων λαμβάνουν κοινωνικά επιδόματα επανέρχεται.
Ελέγξουν τις δαπάνες για την Υγεία και θα βελτιώσουν την παροχή και την ποιότητα των ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών, χορηγώντας καθολική πρόσβαση. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση σκοπεύει να βάλει στο τραπέζι συγκεκριμένες προτάσεις σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου του ΟΟΣΑ.
Και είχαμε αρχίσει να ανησυχούμε. Είναι δυνατό να εξαιρέσουν από τις περικοπές τις δαπάνες Υγείας; Αλλά ανησυχήσαμε χωρίς λόγο. Οι «θεσμοί» και η συγκυβέρνηση μεριμνούν!
Μεταρρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης
Η Ελλάδα δεσμεύεται να συνεχίσει τον εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος. Οι αρχές θα:
Συνεχίσουν να εργάζονται σε διοικητικά μέτρα για την ενοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των συνταξιοδοτικών πολιτικών και την εξάλειψη των «παραθύρων» και κινήτρων που αυξάνουν τον υπερβολικό ρυθμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων σε όλη την οικονομία και, πιο συγκεκριμένα, στον τραπεζικό και δημόσιο τομέα.
Εδώ βάζουν νέο μαχαίρι στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις που θα πλήξουν κυρίως τις γυναίκες με ανήλικα παιδιά.
Ενοποιήσουν συνταξιοδοτικά ταμεία προκειμένου να υπάρξει εξοικονόμηση.
Οδεύουμε ολοταχώς για τις προνοιακές συντάξεις των 300 – 400 ευρώ για όλους!
Καταργήσουν σταδιακά τις χρεώσεις υπέρ τρίτων με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο
Το μέτρο αυτό θα επιφέρει νέο πλήγμα στα ισχνά και λεηλατημένα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων στα οποία καταλήγουν οι εναπομείναντες φόροι υπέρ τρίτων
Εδραιώσουν έναν στενότερο δεσμό μεταξύ των συνταξιοδοτικών εισφορών και των εισοδημάτων, εκσυγχρονίσουν τα επιδόματα, ενισχύσουν τα κίνητρα για τη δήλωση εργασίας και παράσχουν στοχευμένη βοήθεια σε υπαλλήλους ηλικίας 50-65 ετών, συμπεριλαμβανομένου μέσω του προγράμματος Εγγυημένου Εισοδήματος, έτσι ώστε να εξαλειφθούν οι κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις για πρόωρη συνταξιοδότηση η οποία επιβαρύνει υπέρμετρα τα συνταξιοδοτικά ταμεία.
Εδώ έχουμε πολλά άνθη του κακού μαζί. Ατομικοί λογαριασμοί ασφάλισης (σπάει ο κοινωνικός της χαρακτήρας), ενώ επιδιώκουν να πετάξουν στα μούτρα των εργαζομένων άνω των 50 ετών 350 – 400 ευρώ (πρόγραμμα Εγγυημένου Εισοδήματος),ώστε να παραμένουν στην αγορά εργασίας. Οσο για τον «εκσυγχρονισμό» των επιδομάτων, κρίσιμο είναι να διερευνηθεί, ποια επιδόματα θέλουν να περικόψουν
Τραπεζική και μη εξυπηρετούμενα δάνεια
Η Ελλάδα δεσμεύεται για:
«Η εξασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος» κατά πάσα πιθανότητα παραπέμπει στη διατήρηση των σημερινών διοικήσεων των τραπεζών και δεσμεύει τη κυβέρνηση να μην ασκήσει τα δικαιώματα του Δημοσίου στις τράπεζες ( Το Δημόσιο σήμερα διατηρεί την πλειοψηφία των μετοχών σε αυτές). Ο δανεισμός σε εμπορική βάση, τους δεσμεύει, ότι δεν θα ασκήσουν «αθέμητες» πρακτικές για την αγορά εντόκων γραμματίων από τις τράπεζες. Οσο για τη «συμμόρφωση με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ» χρίζει ερμηνείας.
Αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά τρόπο που θα λαμβάνει πλήρως υπόψη την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, την κατάσταση στην αγορά ακινήτων, τα θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης και τον αρνητικό αντίκτυπο στη δημοσιονομική θέση της χώρας.
Στη παράγραφο αυτή η κυβέρνηση δεσμεύεται, ότι μια ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων, δεν θα θίξει τα συμφέροντα των τραπεζών. Υπάρχουν και άλλα θέματα που επιδέχονται ερμηνείας.
Συνεργασία με τις διοικήσεις των τραπεζών και των θεσμών ώστε να αποφευχθούν την επόμενη περίοδο πλειστηριασμοί κύριων κατοικιών με αξία χαμηλότερη από κάποιο συγκεκριμένο όριο, ενώ παράλληλα θα τιμωρούνται όσοι χρεοκοπούν στρατηγικά, λαμβάνοντας υπόψη: α) τη διατήρηση της κοινωνικής στήριξης στο ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης, β)την αποτροπή περαιτέρω μείωσης στις τιμές των ακινήτων (που θα επέφεραν αρνητικό αντίκτυπο στο χαρτοφυλάκιο των ίδιων των τραπεζών, γ) ελαχιστοποίηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων από την αύξηση του αριθμού των αστέγων και δ) προώθηση ισχυρής κουλτούρας πληρωμών. Θα ληφθούν μέτρα για την στήριξη των πιο ευάλωτων νοικοκυριών που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους.
Στην πυρά και η προεκλογική εξαγγελία για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς. Πλειστηριασμοί ναι, αλλά να διασφαλίσουν ότι οι τιμές εκποίησης δεν θα πέσουν κάτω από κάποιο – αδιευκρίνιστο – όριο! Με ανατριχιαστική ωμότητα αναφέρεται στο κείμενο, ότι η αύξηση των αστέγων ( προφανώς από τους πλειστηριασμούς), δεν θα έχει επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά. Οι μελλοντικοί άστεγοι δεν θα στηριχτούν από το κράτος!
Πολιτικές για την ενίσχυση της ανάπτυξης - Ιδιωτικοποιήσεις και διαχείριση δημοσίων assets
Για να προσελκύσουν επενδύσεις σε τομείς κλειδιά και να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τα δημόσια assets οι ελληνικές αρχές θα:
Δεσμευτούν ότι δεν θα καταργήσουν ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί. Στην περίπτωση που ο διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί η κυβέρνηση θα σεβαστεί τη διαδικασία σύμφωνα με τον νόμο.
‘Ο,τι ιδιωτικοποιήθηκε, ιδιωτικοποιήθηκε!
Επανεξετάσουν τις ιδιωτικοποιήσεις που δεν έχουν προκηρυχτεί με στόχο την βελτίωση των όρων ώστε να βελτιστοποιηθούν τα μακροπρόθεσμα οφέλη του δημοσίου, δημιουργηθούν έσοδα, ενισχυθεί ο ανταγωνισμός, προωθηθεί η οικονομική ανάκαμψη και ενισχυθούν οι μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης.
Αλλά και όσες ιδιωτικοποιήσεις δεν έχουν προκηρυχτεί, θα συνεχιστούν, με βελτίωση των όρων πώλησης…
Υιοθετήσουν μια προσέγγιση μέσω της οποίας οι νέες περιπτώσεις θα εξετάζονται κατά περίπτωση ανάλογα με την αξία τους, με έμφαση στις μακροχρόνιες μισθώσεις, κοινοπραξίες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και συμβολαίων που μεγιστοποιούν όχι μόνο τα κυβερνητικά έσοδα αλλά και τις προοπτικές των ιδιωτικών επενδύσεων.
Η συγκυβέρνηση δεσμεύεται να ακολουθήσει τις παλιές καλές πρακτικές ιδιωτικοποιήσεων (μακροχρόνιες μισθώσεις π.χ για 99 χρόνια, ΣΔΙΤ κ.α).
Ενοποιήσουν το ΤΑΙΠΕΔ με διάφορους δημόσιους οργανισμούς που βρίσκονται διασκορπισμένοι με στόχο την ανάπτυξη της δημόσιας περιουσίας και την ενίσχυση της αξίας του μέσω μικροοικονομικών πολιτικών και αναθεωρήσεων στα δικαιώματα ιδιοκτησίας.
Το αμαρτωλό ΤΑΙΠΕΔ που θα καταργούσαν, παραμένει! Απλώς θα συγχωνευτεί με άλλους οργανισμούς, προκειμένου να αποκτήσει ευρωστία…
Αγορά εργασίας
Η Ελλάδα δεσμεύεται να:
Να υιοθετήσει την βέλτιστη πρακτική της ΕΕ σε όλο το εύρος της νομοθεσίας που αφορά την αγορά εργασίας μέσω διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους, ενώ θα ωφεληθεί από την τεχνογνωσία των ILO, ΟΟΣΑ και της υπόλοιπης τεχνικής συνδρομής.
Εδώ πρέπει να μας ζώσουν τα φίδια. «Βέλτιστη πρακτική της ΕΕ σε όλο το εύρος της νομοθεσίας που αφορά την αγορά εργασίας» καταλαβαίνει κανείς τι σημαίνει.
Προχωρήσει σε μια σταδιακή νέα προσέγγιση στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας με ισορροπία μεταξύ ευελιξίας και δικαιοσύνης. Αυτό περιλαμβάνει την φιλοδοξία για εξορθολογισμό και σε βάθος χρόνου την αύξηση του κατώτατου μισθού με ένα τρόπο που θα διαφυλάσσει την ανταγωνιστικότητα και τις προοπτικές της απασχόλησης. Η έκταση και το timing των αλλαγών στον κατώτατο μισθό θα γίνουν με διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και τους Ευρωπαϊκούς και Διεθνούς Θεσμούς, (συμπεριλαμβάνεται το ILO) και θα λάβει σοβαρά υπόψη τις συμβουλές ενός νέου ανεξάρτητου σώματος για το αν οι αλλαγές στους μισθούς είναι σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στην παραγωγή και την ανταγωνιστικότητα.
Η προεκλογική δέσμευση για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες. Η τυχών αύξηση του κατώτατου μισθού, δεν θα πρέπει να επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα, τις προοπτικές απασχόλησης, ενώ οι «αλλαγές» (στον κατώτατο μισθό), θα μπορούν να γίνουν μετά από διαβούλευση με Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Θεσμούς ( τρόικα), αλλά και ενός «ανεξάρτητου» σώματος!
***
Με λίγα λόγια μας δουλεύουν ψιλό γαζί.
Όσο για τις συλλογικές συμβάσεις, η ορολογία είναι βγαλμένη κατευθείαν από τη διαβόητη και κατ΄ ευφημισμό «Λευκή Βίβλο» της ΕΕ για τις εργασιακές σχέσεις.
