Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2015

Ολική «τύφλωση εχθρού»: Τα 5 κορυφαία ρωσικά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου

Τατιάνα Ρουσακόβα, RBTH
Οι ρωσικές τεχνολογίες των μέσων ραδιο-ηλεκτρονικού πολέμου είναι από τις πιο προηγμένες παγκοσμίως και ταυτόχρονα οι πιο κρυφές από τη δημοσιότητα. Η RBTH αποφάσισε να παραμερίσει το πέπλο μυστικότητας και επέλεξε τα 5 πιο αποτελεσματικά ρωσικά μέσα ραδιο-ηλεκτρονικού πολέμου.
Στη σύγχρονη εποχή οι στρατιωτικές συγκρούσεις με μάχες εκ του σύνεγγυς σπανίζουν όλο και πιο πολύ. Σήμερα οι πόλεμοι μεταφέρονται σταδιακά στην εικονική πραγματικότητα και οι αντίπαλοι συχνά ανταγωνίζονται όχι με τη δύναμη πυρός των όπλων, αλλά με την αποτελεσματική χρήση μέσων ραδιο-ηλεκτρονικού πολέμου τα οποία μπορούν να εξαπατήσουν εύκολα τον εχθρό, να τυφλώσουν τα ραντάρ του ή να κατευθύνουν τους πυραύλους που έχει εκτοξεύσει σε ψευδείς στόχους.

Το φόβητρο των αντιτορπιλικών: Hibiny

Πηγή: Press Photo


Αυτό το σχετικά μικρό ατρακτίδιο σχήματος τορπίλης τοποθετείται στις άκρες των φτερών των αεροπλάνων και καθιστά τα ιπτάμενα μέσα απρόσβλητα από όλα τα σύγχρονα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και από τα εχθρικά μαχητικά. Μετά τη σχετική ενεργοποίηση της ειδοποίησης για εκτόξευση πυραύλου, το Hibίny αρχίζει να λειτουργεί και σκεπάζει το μαχητικό με ένα «προστατευτικό ραδιο-ηλεκτρονικό κάλυμμα», χάρη στο οποίο οι πύραυλοι απλώς δεν πηγαίνουν ως το στόχο και τον προσπερνούν. Το Χιμπίνι αυξάνει την επιβιωσιμότητα του αεροσκάφους κατά 25-30 φορές. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή της «Κοινοπραξίας Ραδιο-ηλεκτρονικές τεχνολογίες» (KRET, η οποία εκπόνησε και παράγει αυτό το σύστημα), Βλαντίμιρ Μιχέγεφ, στον πόλεμο με τη Γεωργία όλα τα μαχητικά που έχασε η Ρωσία ήταν «γυμνά», χωρίς εγκατεστημένα μέσα ραδιο-ηλεκτρονικού πολέμου, και αυτό ακριβώς το γεγονός οδήγησε στις απώλειες των ρωσικών σκαφών.
Με τα Hibiny σήμερα εφοδιάζονται τα S-30, Su-34 και Su-35, επομένως η διάσημη «επίθεση» τον περσινό Απρίλιο του βομβαρδιστικού Su-24 κατά του αμερικανικού αντιτορπιλικού Donald Cook στα νερά της Μαύρης θάλασσας δήθεν με τη χρήση του συστήματος Hibiny, δεν είναι τίποτα περισσότερο από δημοσιογραφική φαντασία. Η πτήση του βομβαρδιστικού τριγύρω από το αντιτορπιλικό, πράγματι έγινε. Το συγκεκριμένο σύστημα ραδιο-ηλεκτρονικού πολέμου μπορεί να εξουδετερώσει πλήρως τις δυνατότητες του ραντάρ του αντιπάλου, ωστόσο τα S-24 δεν «φοράνε» το Hibiny.

Παθητικός ανιχνευτής: Moskva-1

Πηγή: Press Photo
Το σύγχρονο σύστημα ραντάρ το οποίο θα λάβει σύντομα ο ρωσικός στρατός μπορεί να «βλέπει» και να παρακολουθεί όλα τα ιπτάμενα αντικείμενα σε απόσταση 400 χλμ. (το προηγούμενο ανάλογο σύστημα Avtobaza μπορούσε να παρακολουθεί αντικείμενα σε μέγιστη απόσταση μόνο 150 χλμ.). Το Moskvá-1 λειτουργεί με βάση την αρχή του παθητικού ραντάρ. Αυτό σημαίνει ότι το ίδιο δεν εκπέμπει κανένα σήμα, παρά μόνο λαμβάνει και αναλύει τα εξωτερικά. Ως εκ τούτου, σε αντίθεση με τα συνήθη ραντάρ αυτό παραμένει αόρατο για τον αντίπαλο. Σαρώνοντας τον εναέριο χώρο, το Moskva-1 προσδιορίζει ακόμη και τον τύπο του αντικειμένου και είναι ικανό να τον κατηγοριοποιήσει αλάνθαστα, δηλαδή αν πρόκειται για πύραυλο ή αεροσκάφος. Τις πολύτιμες αυτές πληροφορίες ο σταθμός ραντάρ τις μεταφέρει άμεσα στο σταθμό διοίκησης και ο εκεί χειριστής λαμβάνει την απόφαση αν το αντικείμενο θα καταρριφθεί ή όχι. Επίσης, το Moskva-1 μπορεί να καθοδηγήσει σε στόχους τα αντιαεροπορικά συστήματα, ώστε τα τελευταία να μην ενεργοποιήσουν τα δικά τους ραντάρ, παραμένοντας ως τέλους απαρατήρητα για τα εχθρικά πυρά.

Ο προστάτης των Iskander: Krasuha-2

Πηγή: Press Photo
Αυτό το επίγειο σύστημα ραντάρ (ονομάστηκε προς τιμήν του ομώνυμου χωριού στην περιοχή Πσκοβ, το οποίο έκαψαν ολοσχερώς οι Γερμανοί το 1943), αποτελεί μια αληθινή απειλή για τα αεροσκάφη αναγνώρισης-έγκαιρης προειδοποίησης (AWACS). Κύρια αποστολή του Krasúha είναι η προστασία και κάλυψη συστημάτων αεράμυνας, σημαντικών εγκαταστάσεων και η παροχή ασφάλειας σε στρατεύματα που βρίσκονται σε πορεία. Το τακτικό βαλλιστικό σύστημα θεάτρου επιχειρήσεων Iskander και άλλα ανάλογα συστήματα στη φάση της μετακίνησης ως τον καθορισμένο προορισμό είναι εξαιρετικά απροστάτευτα.
Η Krasuha τους δίνει τη δυνατότητα να φτάσουν χωρίς προβλήματα στο καθορισμένο σημείο και να αναπτύξουν τη μονάδα πυρός. Όταν το Krasuha εντοπίζει ένα εχθρικό AWACS, προκαλεί παρεμβολές στο ραντάρ του σε απόσταση έως 250 χλμ. Υπό συνθήκες τόσο έντονων ηλεκτρονικών αντιμέτρων η καθοδήγηση υψηλής ακρίβειας όπλων εναντίον φίλιων δυνάμεων στο έδαφος είναι αδύνατη. Μια άλλη ιδιαιτερότητα του Krasuha είναι η επενέργεια στον «εγκέφαλο» του πυραύλου που έχει ήδη εκτοξευτεί και η αλλαγή της αποστολής πτήσης του τελευταίου. Η επίδραση του Krasuha έχει ως αποτέλεσμα ο πύραυλος να αρχίσει να «βλέπει» ψευδή στόχο και να πλήττει αυτόν, και τα συστήματα για τα οποία προοριζόταν η απειλή να μένουν ανέπαφα.

Ομπρέλα από τα Grad: Rtut-BM

                               Πηγή: Press Photo
Το σύστημα αυτό ραδιο-ηλεκτρονικού πολέμου είναι ένα από τα πιο σύγχρονα σήμερα. Το Rtut καλείται να προστατεύσει τους στρατιώτες και τον εξοπλισμό από τα πυρά πυροβολικού, αν τα πυρομαχικά του πυροβολικού διαθέτουν πυροδοτικό μηχανισμό καθοδηγούμενο με ραδιοκύματα. Προκειμένου να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στο έμψυχο δυναμικό και στον εξοπλισμό, το ελεγχόμενο με ηλεκτρομαγνητικά κύματα βλήμα πρέπει να εκραγεί σε ύψος 3-5 μέτρων. Το Rtut επιδρά στον πυροδοτικό μηχανισμό των πυρομαχικών κι εκείνα εκρήγνυνται σε ασφαλές ύψος, αποσοβώντας τις απώλειες του στρατού.
Το σύστημα Rtut-BM δύναται να αντιμετωπίσει όχι μόνο τους ηλεκτρονικά καθοδηγούμενους πυροδοτικούς μηχανισμούς. Όταν κριθεί αναγκαίο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για να «σιωπήσουν» οι συχνότητες ραδιοεπικοινωνίας που χρησιμοποιεί ο αντίπαλος.
Ένα σύστημα (τεθωρακισμένου τύπου με αντένα τηλεόρασης) είναι ικανό να προστατέψει μια περιοχή 50 τετ. χλμ.
Σύμφωνα με τους σχεδιαστές, το Rtut-BM έχει μεγάλες εξαγωγικές προοπτικές και μπορεί να προσφερθεί σε παραδοσιακές αγορές στις χώρες της Ασίας, Μέσης Ανατολής, Αφρικής και Λατινικής Αμερικής.

Εξουδετέρωση του Igla: President-S

Το President-S είναι ένα σύστημα αυτοπροστασίας οπτικής και ηλεκτρονικής καταστολής το οποίο μπορεί να προστατεύσει οποιοδήποτε ιπτάμενο μέσο που δέχεται επίθεση από πυραύλους, εκτοξευόμενους από φορητά αντιαεροπορικά συστήματα μικρού βεληνεκούς οι οποίοι διαθέτουν κεφαλή με θερμικό αισθητήρα αυτόματης καθοδήγησης (αντιδρούν στο θερμικό ίχνος που εκπέμπει ο κινητήρας του αεροσκάφους ή ελικοπτέρου). Στις δοκιμές, εναντίον ελικοπτέρου Mi-8 το οποίο έφερε σε ειδικό πύργο το President-S, εκτοξεύονταν βλήματα από το φορητό Α/Α σύστημα Igla. Οι βολές πραγματοποιούνταν από απόσταση μόλις 1000 μέτρων και κανένας από τους πυραύλους δεν πέτυχε το στόχο, όλοι έφευγαν δίπλα απ’ αυτόν και αυτοκαταστρέφονταν. Το σύστημα καθοδήγησης του πυραύλου απλώς αστοχούσε λόγω των ηλεκτρονικών παρεμβολών που εξέπεμπε το President-S.