Σεργκέι Μπαλμάσοφ, ειδικά για τη RBTH
Η Αίγυπτος, κατά ασφαλείς πληροφορίες, θα αποκτήσει τα αντιαεροπορικά συστήματα S-300, τα οποία προορίζονταν για τη Συρία και το Ιράν, αλλά η Μόσχα δεν τα έδωσε. Στην περιοχή, η μόνη χώρα που επίσης διαθέτει S-300, είναι η Ελλάδα, στην Κρήτη.
Η Ρωσία θα προμηθεύσει την Αίγυπτο με την αναβαθμισμένη έκδοση του πυραυλικού συστήματος S-300VM αξίας 500 εκατομμυρίων δολαρίων. Τις σχετικές πληροφορίες μετέδωσαν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, επικαλούμενα πηγές στο ρωσικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα και στην εξαγωγική εταιρεία «Rosoboronexport», χωρίς όμως να διευκρινίζουν τις λεπτομέρειες της πώλησης.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, η Αίγυπτος θα παραλάβει 4 μοίρες S-300 (24 αυτοκινούμενα πυραυλικά συγκροτήματα ) που είχαν παραγγελθεί από τη Συρία το 2010. Σαν αιτιολογία για τη διακοπή της σύμβασης, και την άρνηση της Μόσχας να παραδώσει τα οπλικά συστήματα στη Συρία, ήταν οι κυρώσεις του ΟΗΕ, είπε ο αναπληρωτής διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για τη Στρατιωτική-Τεχνική Συνεργασία (FSMTC) Κονσταντίν Μπιριούλιν.
Η υλοποίηση της σύμβασης με την Αίγυπτο έχει ήδη εισέλθει στην τελική φάση. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, τα ρωσικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι στο «Εργοστάσιο Κίροφ» στην Αγία Πετρούπολη, έχουν ήδη συναρμολογηθεί 22 συγκροτήματα σασί για τα ερπυστριοφόρα οχήματα των S-300, βαμμένα με το χαρακτηριστικό σχέδιο παραλλαγής στα χρώματα της ερήμου. Ενα τόσο μεγάλο «ντήλ» στον τομέα της στρατιωτικής συνεργασίας Μόσχας - Καΐρου, πολύ περισσότερο σε συστήματα αεράμυνας, είχε πολύ καιρό να εμφανιστεί. Και, όπως είναι φυσικό, η υλοποίηση ενός τόσο φιλόδοξου στόχου, αναπόφευκτα, εγείρει πολλά ερωτήματα σχετικά με τις επιπτώσεις που θα επιφέρει στις στρατιωτικές ισορροπίες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής.
Καθησυχάζουν το Ισραήλ
Ο Αλεξάντρ Χραμτσίχιν, αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών και Στρατιωτικών Αναλύσεων, δήλωσε για το θέμα στην RBTH:
«Ο «συναγερμός» που χτύπησε στη Μέση Ανατολή με αφορμή τον επανεξοπλισμό της Αιγύπτου δεν έχει βάση και δεν δικαιολογείται. Η κίνηση αυτή δεν σημαίνει, ότι η βορειοαφρικανική χώρα απαραίτητα σκοπεύει να πολεμήσει με κάποιον. Η Αίγυπτος παραδοσιακά είχε έναν από τους μεγαλύτερους στρατούς της περιοχής. Αυτό αντανακλούσε τις φιλοδοξίες της, σαν μια χώρα που διεκδικούσε και διεκδικεί την θέση του ηγέτη στον αραβικό κόσμο». Ο Χραμτσίχιν τονίζει επίσης, ότι Ενοπλες Δυνάμεις της Αιγύπτου έχουν ανάγκη να εκσυγχρονίσουν το οπλοστάσιό τους, επειδή «ο υπάρχων στρατιωτικός εξοπλισμός τους είναι ξεπερασμένος, γεγονός που έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση της μαχητικής ικανότητας των ΕΔ».
Από τη μεριά του, ο εμπειρογνώμονας του Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, Σεργκέι Ντεμιντένκο, είχε πει σε μια συνέντευξή του στη RBTH, ότι η αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών (Α/Α) συστημάτων από την Αίγυπτο αποτελεί μια προσπάθεια του Καΐρου να δείξει στην Ουάσιγκτον τη δυσαρέσκειά του για τη συντριπτική μείωση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Αίγυπτο. Ο Ντεμιντένκο θεωρεί πάντως, ότι για τα δεδομένα της περιοχής, η συγκεκριμένη αμυντική σύμβαση δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη και η υλοποίησή της δεν θα επηρεάσει την ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή.
Πολύ περισσότερο, η ανάπτυξη των S-300 στην Αίγυπτο δεν αποτελεί απειλή για το Ισραήλ. «Όπως έδειξε η εμπειρία των αραβο-ισραηλινών πολέμων -εξηγεί ο ίδιος- η Αίγυπτος, ακόμα και στο απόγειο της στρατιωτικής συνεργασίας της με την ΕΣΣΔ, και με πλήθος συμμάχων δίπλα της, δεν μπόρεσε να νικήσει τον ισραηλινό στρατό. Τώρα, μια πρόκληση πολέμου «κατά μόνας» στο Ισραήλ ή σε μια άλλη ισχυρή δύναμη της περιοχής, όπως είναι για παράδειγμα το Ιράν, θα σήμαινε σίγουρο θάνατο».
Όσον αφορά τις προοπτικές της στρατιωτικής συνεργασίας της Αιγύπτου με τη Ρωσία, ο Ντεμιντένκο πιστεύει ότι είναι πολύ περιορισμένες. «Μετά την ανατροπή του Μουμπάρακ -εξηγεί- το Κάϊρο πρακτικά πτώχευσε. Μέσα σε αυτή τη ντε φάκτο κατάσταση δεν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι. Τις ξένες συμβάσεις, η Αίγυπτος τις πληρώνει με χρήματα από τη Σαουδική Αραβία, το ύψος των οποίων είναι φυσικά περιορισμένο».
«Ο «συναγερμός» που χτύπησε στη Μέση Ανατολή με αφορμή τον επανεξοπλισμό της Αιγύπτου δεν έχει βάση και δεν δικαιολογείται. Η κίνηση αυτή δεν σημαίνει, ότι η βορειοαφρικανική χώρα απαραίτητα σκοπεύει να πολεμήσει με κάποιον. Η Αίγυπτος παραδοσιακά είχε έναν από τους μεγαλύτερους στρατούς της περιοχής. Αυτό αντανακλούσε τις φιλοδοξίες της, σαν μια χώρα που διεκδικούσε και διεκδικεί την θέση του ηγέτη στον αραβικό κόσμο». Ο Χραμτσίχιν τονίζει επίσης, ότι Ενοπλες Δυνάμεις της Αιγύπτου έχουν ανάγκη να εκσυγχρονίσουν το οπλοστάσιό τους, επειδή «ο υπάρχων στρατιωτικός εξοπλισμός τους είναι ξεπερασμένος, γεγονός που έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση της μαχητικής ικανότητας των ΕΔ».
Από τη μεριά του, ο εμπειρογνώμονας του Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, Σεργκέι Ντεμιντένκο, είχε πει σε μια συνέντευξή του στη RBTH, ότι η αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών (Α/Α) συστημάτων από την Αίγυπτο αποτελεί μια προσπάθεια του Καΐρου να δείξει στην Ουάσιγκτον τη δυσαρέσκειά του για τη συντριπτική μείωση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Αίγυπτο. Ο Ντεμιντένκο θεωρεί πάντως, ότι για τα δεδομένα της περιοχής, η συγκεκριμένη αμυντική σύμβαση δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη και η υλοποίησή της δεν θα επηρεάσει την ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή.
Πολύ περισσότερο, η ανάπτυξη των S-300 στην Αίγυπτο δεν αποτελεί απειλή για το Ισραήλ. «Όπως έδειξε η εμπειρία των αραβο-ισραηλινών πολέμων -εξηγεί ο ίδιος- η Αίγυπτος, ακόμα και στο απόγειο της στρατιωτικής συνεργασίας της με την ΕΣΣΔ, και με πλήθος συμμάχων δίπλα της, δεν μπόρεσε να νικήσει τον ισραηλινό στρατό. Τώρα, μια πρόκληση πολέμου «κατά μόνας» στο Ισραήλ ή σε μια άλλη ισχυρή δύναμη της περιοχής, όπως είναι για παράδειγμα το Ιράν, θα σήμαινε σίγουρο θάνατο».
Όσον αφορά τις προοπτικές της στρατιωτικής συνεργασίας της Αιγύπτου με τη Ρωσία, ο Ντεμιντένκο πιστεύει ότι είναι πολύ περιορισμένες. «Μετά την ανατροπή του Μουμπάρακ -εξηγεί- το Κάϊρο πρακτικά πτώχευσε. Μέσα σε αυτή τη ντε φάκτο κατάσταση δεν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι. Τις ξένες συμβάσεις, η Αίγυπτος τις πληρώνει με χρήματα από τη Σαουδική Αραβία, το ύψος των οποίων είναι φυσικά περιορισμένο».
Οι άλλοι γείτονες θα πρέπει να είναι προσεκτικοί
Ωστόσο, την πώληση των S-300 στην Αίγυπτο μπορεί να ακολουθήσουν συμβάσεις προμηθειών για μαχητικά-βομβαρδιστικά MiG-29M / M2, για Α/Α πυραυλικά συγκροτήματα «Tor» και «Pantsir», για αντιαρματικά πυραυλικά συστήματα «Kornet», καθώς και για πολεμικά ελικόπτερα Mi-17 και Mi-35.
Αυτά τα οπλικά συστήματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για αστραπιαίες στρατιωτικές ενέργειες, για παράδειγμα, κατά της Αιθιοπίας, η οποία κατασκευάζει φράγμα στο γαλάζιο Νείλο. Μετά την παραλαβή των MiG-29M / Μ2, το Κάϊρο θα αναβαθμίσει την Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) με αεροσκάφη που έχουν εμβέλεια πτήσης ικανή ώστε να μπορούν να πλήξουν τα αιθιοπικά φράγματα στον ποταμό Νείλο και να εξουδετερώσουν αυτή την απειλή. Οι πύραυλοι S-300 μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σαν ισχυρά Α/Α συστήματα σε περίπτωση πιθανών απαντητικών ενεργειών της ΠΑ της Αιθιοπίας και των συμμάχων της, προστατεύοντας το φράγμα του Ασουάν.
Με τη σειρά τους, τα επιθετικά ελικόπτερα Mi-35 μπορεί να αποτελέσουν ένα αποτελεσματικό στρατιωτικό μέσο για την καταπολέμηση των ισλαμιστών μαχητών στη χερσόνησο του Σινά και στην Κυρηναϊκή, καθώς στο έδαφος της γειτονικής Λιβύης.