του George Magnus
Tα αρνητικά επιτόκια αποτελούν ένα νέο όπλο στην φαρέτρα της ΕΚΤ αλλά η αποτελεσματικότητα τους είναι αμφιλεγόμενη. Θετική μπορεί να είναι η συμβολή ενός προγράμματος αγορών ABS. Μακρινό φαίνεται ακόμα το ενδεχόμενο αγοράς κρατικών ομολόγων.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έφτασε εκεί που δεν είχε φτάσει καμιά άλλη μεγάλη κεντρική τράπεζα στο παρελθόν με την μείωση του επιτοκίου καταθέσεων από το μηδέν στο -0,10%. Η κίνηση συνοδεύτηκε από μια αντίστοιχη μείωση στο βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 0,15% και από μέτρα που η ΕΚΤ ελπίζει ότι θα τονώσουν τον δανεισμό στην ευρωζώνη, συμπεριλαμβανομένου ενός προγράμματος μακροπρόθεσμων δανείων €400 δισ., το οποίο θα είναι διαθέσιμο στις τράπεζες τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο.
Ο Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε επίσης ότι η ΕΚΤ εργάζεται πάνω σε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης για την αγορά ενυπόθηκων τιτλοποιημένων δανείων (ABS), αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμία δεδηλωμένη πρόθεση για την αγορά κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ, όπως έχουν κάνει οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Ιαπωνίας.
Δύο είναι τα ερωτήματα που δημιουργούνται αμέσως. Γιατί η ΕΚΤ αποφάσισε να παρατάξει περισσότερα νομισματικά όπλα; Και θα είναι αποτελεσματικά;
Η ΕΚΤ εξωθήθηκε να δράσει από την αργή οικονομική ανάκαμψη της ευρωζώνης, η οποία είναι τόσο αδύναμη που δεν μπορεί να ξεπεράσει τις αποπληθωριστικές τάσεις. Τον Μάιο ο δείκτης τιμών καταναλωτή στην ευρωζώνη αυξήθηκε μόλις κατά 0,5% σε σχέση με πέρυσι. Αλλά το νούμερο αυτό, ήδη πολύ κάτω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ, αποκρύβει τα ακόμα χαμηλότερα επίπεδα σε πολλές χώρες. Ορισμένες είναι αντιμέτωπες με πτώση των τιμών. Ο υπερβολικά χαμηλός πληθωρισμός απειλεί να κάνει την βιωσιμότητα του χρέους μια ανυπέρβλητη πρόκληση.
Τα αρνητικά επιτόκια καταθέσεων είναι το τελευταίο όπλο που χρησιμοποίησε η ΕΚΤ, αλλά η αποτελεσματικότητα τους είναι αμφιλεγόμενη. Οι καταθέσεις των ευρωπαϊκών τραπεζών στην ΕΚΤ έχουν υποχωρήσει κοντά στο μηδέν τους τελευταίους μήνες και τα αποθεματικά τους, στα οποία θα επιβληθούν επίσης αρνητικά επιτόκια, έχουν επίσης μειωθεί αρκετά. Ως εκ τούτου το αρνητικό επιτόκιο καταθέσεων δεν προβλέπεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη συμπεριφορά των τραπεζών.
Τα LTRO μπορεί να έχουν κάποια συνεισφορά στην τόνωση του δανεισμού στον ιδιωτικό τομέα. Αλλά οι ρυθμίσεις αναγκάζουν τις τράπεζες να συρρικνώσουν τους ισολογισμούς τους. Πολλά τραπεζικά ιδρύματα έχουν συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες κρατικών ομολόγων. Και η ζήτηση δανείων από τις εταιρείες είναι ούτως ή άλλως αδύναμη.
Με τον καιρό οι αγορές ABS μπορεί, αν είναι αρκετά μεγάλες, να βοηθήσουν στην αναβίωση της ευρωπαϊκής αγοράς εταιρικού χρέους. Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το οποίο θα περιλαμβάνει και αγορές κρατικών ομολόγων, φαίνεται ακόμα ένα αρκετά μακρινό ενδεχόμενο και δεν αναμένεται να εφαρμοστεί αν δεν υπάρξει ένα νέο κύμα οικονομικής αναταραχής.
Η ΕΚΤ έχει αποκτήσει την φήμη ότι υπόσχεται πολλά και στη συνέχεια κάνει λίγα. Αυτήν την φορά έκανε λίγα περισσότερα από ότι στο παρελθόν. Αλλά δεν θα αποδειχθούν αρκετά για να ωθήσουν τις τράπεζες να δανείσουν λίγο παραπάνω, ούτε να αποδυναμώσουν αρκετά το ευρώ για να καταπολεμηθεί ο αποπληθωρισμός.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
