Του Ν. ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ*
Γιατί ξεπουλιέται η ΔΕΗ; Για να έχει ο λαός… φτηνό ρεύμα; Αυτή είναι η αγωνία της τρόικας; Να έχει ο λαός φτηνό ρεύμα; Γι’ αυτό με το που πάτησε το πόδι της στην Ελλάδα έθεσε - ήδη από το πρώτο Μνημόνιο - ως «προαπαιτούμενο» των περίφημων δόσεων την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ; Αυτή είναι η αγωνία και του ΔΝΤ που στην τελευταία του έκθεση απαίτησε την επίσπευση των διαδικασιών του ξεπουλήματος; Να έχει ο λαός φτηνό ρεύμα; Ο λόγος που οι πολυεθνικοί κολοσσοί έχουν βγάλει τα μαχαίρια ποιος θα κατασπαράξει τη ΔΕΗ, από τις γερμανικές «RWE» και «EON» μέχρι την ιταλική «Edison» και τις γαλλικές «EDF» και «Gaz De France – Suez»,είναι η αγωνία τους να έχει φτηνό ρεύμα ο ελληνικός λαός;
Κάτι μας λέει ότι άλλοι είναι οι λόγοι του ξεπουλήματος. Όπως, για παράδειγμα, ότι σύμφωνα με ταοικονομικά αποτελέσματα του Α’ τριμήνου 2014, ο τζίρος της ΔΕΗ άγγιξε το 1,5 δισ. ευρώ και τα προ φόρων, τόκων κλπ κέρδη (EBITDA) της επιχείρησης ανήλθαν στα 309 εκατ. ευρώ. Ο λόγος που έχουν πέσει σαν τα κοράκια πάνω από το σώμα της ΔΕΗ είναι, για παράδειγμα, ότι σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα χρήσης 2013, ο κύκλος εργασιών της ΔΕΗ ανήλθε στα 6 δισ. ευρώ! Ότι τα κέρδη (EBITDA) την ίδια περίοδο εκτινάχτηκαν στα 987 εκατ. ευρώ! Ο λόγος είναι πως όταν αποβιβάστηκε η τρόικα στην Ελλάδα, ήξερε πως σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα του έτους 2009 τα προ φόρων κέρδη της ΔΕΗ ήταν 993,1 εκατ. ευρώ και ο κύκλος εργασιών της 6,030 δισ. ευρώ.
Αυτός είναι ο λόγος που η ΔΕΗ τεμαχίζεται, κομματιάζεται και – στην πραγματικότητα – χαρίζεται σε μεγάλους «επενδυτικούς» ομίλους: Τα 6 δισ. ευρώ που κατ’ έτος ανέρχεται ο τζίρος της εταιρείας και τα οποία θέλουν να ξεκοκαλίσουν εγχώριοι και ξένοι όμιλοι.
Γιατί θέλει η κυβέρνηση και τα κόμματα που την απαρτίζουν να ξεπουλήσουν τη ΔΕΗ; Γιατί τους πιέζει η τρόικα; Μα ήδη από το 2004, τότε που ούτε τρόικα υπήρχε, ούτε Μνημόνια, στα προεκλογικά τους μάλιστα προγράμματα, διαφήμιζαν τα εξής: «Τα τελευταία χρόνια έχουμε ακολουθήσει "επιθετική" πολιτική στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων, τόσο στις μετοχοποιήσεις δημοσίων επιχειρήσεων όπως ο ΟΤΕ, ο ΟΠΑΠ, η ΔΕΗ, η ΕΧΑΕ, τα ΕΛΠΕ (...)» (Προεκλογικό πρόγραμμα ΠΑΣΟΚ, 2004, σελίδα 12).
Αυτά έγραφαν, αυτά ομολογούσαν, γι' αυτά τα πεπραγμένα τους πανηγύριζαν, αυτά είχαν συμπεριλάβει στο προεκλογικό τους πρόγραμμα. Ήδη από το 2004! Και επαναλαμβάνουμε ότι τότε ούτε τρόικα υπήρχε, ούτε δημόσια χρέη, ούτε ελλείμματα στην πολιτική επικαιρότητα. Τι υπήρχε, όμως, και τότε και σήμερα;Υπήρχαν και υπάρχουν τα συμφέροντα των μονοπωλίων.
Υπήρχαν και υπάρχουν τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών και η επιθυμία τους να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στον τομέα της ενέργειας και γενικά στο δημόσιο τομέα της οικονομίας. Ως εκ τούτου, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, έχουν δίκιο όταν λένε πως δεν είναι το ΔΝΤ, δεν είναι η ΕΕ, δεν είναι η ΕΚΤ που τους «αναγκάζουν» να γίνονται ξεπουληματίες του τόπου. Ο... εαυτός τους είναι που τους «αναγκάζει»! Οι άνθρωποι έχουν το ξεπούλημα στο πολιτικό DNA τους. Και είναι τόσο περήφανοι γι' αυτό που το διαλαλούσαν και προεκλογικά !
Μήπως, όμως, το ξεπούλημα (σσ: ιδιωτικοποίηση το λένε αυτοί) μπορεί να επιφέρει κάποια οφέλη στο δημόσιο ταμείο, ειδικά στην δύσκολη συγκυρία που περνάει η Ελλάδα, με το τόσο υψηλό δημόσιο χρέος;
Μα εδώ έρχονται να απαντήσουν τα αποτελέσματα του προηγούμενου ξεπουλήματος που συντελέστηκε υπό την κωδική ονομασία «μετοχοποίηση». Από τις αρχές του 2001 ξεκίνησε και ως τα τέλη του 2003 ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση της λεγόμενης «μετοχοποίησης» της ΔΕΗ που έφτασε στο 49% των μετοχών της. Ιδού τι συνέβη:
- Το ελληνικό δημόσιο από την πώληση του 49% των μετοχών της ΔΕΗ σε ιδιώτες το 2001-2003, εισέπραξε 1,8 δισ. ευρώ.
- Ναι, αλλά την ίδια περίοδο, τα καθαρά κέρδη (μετά από φόρους, τόκους και αποσβέσεις) της ξεπουλημένης κατά το ήμισυ ΔΕΗ ΑΕ ήταν 2,4 δισ. ευρώ!!
Τι έκανε, δηλαδή, η τότε κυβέρνηση του Σημίτη, με υπουργό Εξωτερικών τον κ. Παπανδρέου και υπουργό Πολιτισμού τον κ.Βενιζέλο; Ξεπούλησε τη μισή ΔΕΗ, εξασφαλίζοντας σίγουρα κέρδη σε αυτούς που την ξεκοκάλισαν, έσοδα που τελικά πήγαν στις τσέπες των ιδιωτών και όχι στα δημόσια ταμεία. Εκτοτε η «συνετή» και «νοικοκυρεμένη» αυτή πολιτική, συνεχίζεται. Ακάθεκτη. Και παράλληλα συνεχίζεται το ψεύδος ότι με αυτή την πολιτική - την πολιτική του ξεπουλήματος - «μειώνεται το δημόσιο χρέος». Στο μεταξύ, βέβαια, το δημόσιο χρέος αυξάνει. Ακάθεκτα, κι αυτό…
Αυτό που ετοιμάζονται να διαπράξουν με τη λεγόμενη «μικρή ΔΕΗ» είναι σκάνδαλο μεγατόνων:
α) Παραδίδουν στα ιδιωτικά συμφέροντα μεγάλο μέρος σημαντικότατων υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
β) Βγάζουν στο σφυρί δέκα μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και μεγάλος μέρος των κοιτασμάτων λιγνίτη που αντιστοιχούν σε κοιτάσματα 450 εκατομμυρίων τόνων!
γ) Κόβουν από τη ΔΕΗ το 30% του σώματός της, το πιο προσοδοφόρο, και το παραδίδουν στο ιδιωτικό κεφάλαιο.
δ) Μαζί παραδίδουν έτοιμες υποδομές, το δικαίωμα στον «επενδυτή» να παράγει και να διανέμει ρεύμα, να προχωρά στην εξόρυξη λιγνίτη, και
ε) ταυτόχρονα με όλα αυτά του παραδίδουν και εξασφαλισμένο πελατολόγιο που αντιστοιχεί στο 30% της ηλεκτρικής ενέργειας που πουλά η ΔΕΗ! Με άλλα λόγια: Έτοιμη περιουσία, έτοιμη δουλειά, έτοιμη «μπίσνα»…
Εδώ οφείλεται, λοιπόν, η «έγνοια» τους για τη ΔΕΗ. Το βλέμμα τους είναι στραμμένο στον τεράστιο τζίρο της εταιρείας, λόγω της στρατηγικής της θέσης στην ελληνική οικονομία, και όχι φυσικά στην «εξυπηρέτηση» του καταναλωτή, που ήδη πληρώνει το ρεύμα χρυσάφι και αύριο θα το πληρώνει πολύ ακριβότερο.
(Παρένθεση - γιατί στο σημείο αυτό πρέπει να είμαστε σαφείς): Όποιος υπερασπίζεται τον δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ δεν μπορεί να υπερασπίζεται την σημερινή και τάχα «δημόσια» ΔΕΗ. Άλλωστε είναι αυτή η σημερινή ΔΕΗ, η τάχα «δημόσια», που αγοράζει από ιδιώτες ρεύμα σε τιμή ακριβότερη απ' ό,τι το παράγει η ίδια. Είναι αυτή η ΔΕΗ, η σημερινή και τάχα «δημόσια», που πουλάει το ρεύμα με προνομιακό τιμολόγιο σε κεφαλαιοκράτες με ενεργοβόρες βιομηχανικές δραστηριότητες, την ώρα που ο λογαριασμός του ρεύματος για τα λαϊκά νοικοκυριά έχει μετατραπεί σε «κεφαλικό φόρο»! Είναι αυτή η ΔΕΗ, η σημερινή και τάχα «δημόσια» που, την εποχή των μαγκαλιών, κόβει το ρεύμα σε χίλια νοικοκυριά και επιχειρήσεις την ημέρα!
Αυτό που σήμερα μας παρουσιάζουν σαν «δημόσια» ΔΕΗ δεν είναι παρά ένας δυνάστης. Που κάνει πλάτες στους «μεγάλους» και χαρατσώνει τους μικρούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπόθεση «ΠΕΣΙΝΕ». Το σκάνδαλο κράτησε για πάνω από 3 δεκαετίες! Το 1975 αποκαλύφθηκε ότι η ΠΕΣΙΝΕ έπαιρνε το ρεύμα από τη ΔΕΗ στο 1/3 του κόστους! Είναι ενδεικτικό ότι η πρώτη ανατιμολόγηση ακόμα και αυτού του «συμβολικού» ποσού της τιμής του ρεύματος στην ΠΕΣΙΝΕ, από το 1963 που άρχισε να λειτουργεί η πολυεθνική, έγινε το 1993, δηλαδή μετά από τριάντα χρόνια. Με πρόχειρους υπολογισμούς, η συσσωρευμένη ζημιά δεκαετιών που προκάλεσε η πολυεθνική στη χώρα, ξεπερνά, στην προ ευρώ εποχή, τα 100 δισ. δραχμές...
Μιλάμε, επομένως, για μια πραγματικά δημόσια ΔΕΗ, ενταγμένη σε μια οικονομική πολιτική που θα υπηρετεί τις ανάγκες του λαού, που θα αποτελεί εργαλείο μεγέθυνσης του κοινωνικού οφέλους και όχι του ιδιωτικού, ατομικού, καπιταλιστικού κέρδους. Τέτοια ΔΕΗ δεν υπάρχει, ούτε υπήρξε. Και με ό,τι κάνουν σήμερα, επιδιώκουν μέσα στο αντικοινωνικό πλαίσιο που ήδη λειτουργεί η ΔΕΗ, να οδηγήσουν τα πράγματα στα ακρότατα αντικοινωνικά τους όρια, με την παράδοση ακόμα μεγαλύτερης πίττας του τομέα της ενέργειας απευθείας στο μεγάλο κεφάλαιο, μέσω της λεγόμενης «απελευθέρωσης». Για τα κέρδη των λίγων. Εκεί αποβλέπει είτε το πλήρες ξεπούλημά της, είτε η περαιτέρω υπονόμευσή της.
Και κάτι ακόμα: Οι ιδιωτικοποιήσεις, λένε οι κυβερνώντες, λειτουργούν προς το συμφέρον του καταναλωτή…
Ε, τότε, γι’ αυτό, μάλλον, την περίοδο της «ευημερίας», από τους Ολυμπιακούς Αγώνες και μετά, όταν πια η ΔΕΗ δούλευε υπό το καθεστώς της ιδιωτικοποίησης του 49% των μετοχών της, οι αυξήσεις στην τιμή του ρεύματος ξεπέρασαν μέσα στην τριετία το 25%...
Γι’ αυτό και σήμερα, η μετοχοποιημένη και ιδιωτικοποιημένη ΔΕΗ έχει επιβάλλει περίπου 15 ανατιμήσεις (!) στα τιμολόγια της από το 2008 και μετά που έχουν οδηγήσει σε αύξηση των τιμών κατά 44%...
Γι’ αυτό, μάλλον, οι κάτοικοι του Βερολίνου και του Αμβούργου έχουν ξεσηκωθεί από τις αυξήσεις 21% της τιμής του ρεύματος μέσα σε δυο χρόνια και ζητούν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος ενάντια στην ιδιωτικοποίησή του…
Γι’ αυτό, μάλλον, ο λαός της Βουλγαρίας ξεσηκώθηκε πέρσι και ανέτρεψε την κυβέρνηση Μπορίσοφ με αίτημα την εθνικοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας, η ιδιωτικοποίηση της οποίας είχε ως αποτέλεσμα αύξηση της τιμής του ρεύματος κατά 140%...
Γι’ αυτό, μάλλον, η ιδιωτικοποίηση στη Βρετανία οδήγησε 3,5 εκατομμύρια νοικοκυριά σε «ενεργειακή φτώχεια», οι εταιρείες (σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα) κέρδισαν μεταξύ 9 – 11 δισ. ευρώ αλλά οι καταναλωτές έχασαν περί τα 5 δισ. ευρώ, η τιμή του ρεύματος αυξήθηκε από το 1997 έως το 2008 κατά 68% και συνεχίζει να αυξάνεται 8% ετησίως κατά μέσο όρο, και γι’ αυτό, «τελικά, μετά από 20 χρόνια ιδιωτικοποίησης, η «Ofgem» (η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Βρετανίας), που ήταν ανέκαθεν ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής της ιδιωτικοποίησης «αναγνώρισε πέρυσι κι επισήμως πως το μοντέλο της ιδιωτικοποιημένης αγοράς ενέργειας δεν δουλεύει…»(carnagio.wordpress.com/2012/11/)
Γι’ αυτό και σήμερα, η μετοχοποιημένη και ιδιωτικοποιημένη ΔΕΗ έχει επιβάλλει περίπου 15 ανατιμήσεις (!) στα τιμολόγια της από το 2008 και μετά που έχουν οδηγήσει σε αύξηση των τιμών κατά 44%...
Γι’ αυτό, μάλλον, οι κάτοικοι του Βερολίνου και του Αμβούργου έχουν ξεσηκωθεί από τις αυξήσεις 21% της τιμής του ρεύματος μέσα σε δυο χρόνια και ζητούν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος ενάντια στην ιδιωτικοποίησή του…
Γι’ αυτό, μάλλον, ο λαός της Βουλγαρίας ξεσηκώθηκε πέρσι και ανέτρεψε την κυβέρνηση Μπορίσοφ με αίτημα την εθνικοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας, η ιδιωτικοποίηση της οποίας είχε ως αποτέλεσμα αύξηση της τιμής του ρεύματος κατά 140%...
Γι’ αυτό, μάλλον, η ιδιωτικοποίηση στη Βρετανία οδήγησε 3,5 εκατομμύρια νοικοκυριά σε «ενεργειακή φτώχεια», οι εταιρείες (σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα) κέρδισαν μεταξύ 9 – 11 δισ. ευρώ αλλά οι καταναλωτές έχασαν περί τα 5 δισ. ευρώ, η τιμή του ρεύματος αυξήθηκε από το 1997 έως το 2008 κατά 68% και συνεχίζει να αυξάνεται 8% ετησίως κατά μέσο όρο, και γι’ αυτό, «τελικά, μετά από 20 χρόνια ιδιωτικοποίησης, η «Ofgem» (η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Βρετανίας), που ήταν ανέκαθεν ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής της ιδιωτικοποίησης «αναγνώρισε πέρυσι κι επισήμως πως το μοντέλο της ιδιωτικοποιημένης αγοράς ενέργειας δεν δουλεύει…»(carnagio.wordpress.com/2012/11/)
