Γροθιά στην Ελλάδα της κρίσης, ειδικότερα όσον αφορά την θνησιγένεια και τις αυτοκτονίες που καταγράφονται στους έλληνες πολίτες, αποτελεί για ακόμη μία φορά το έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet», το οποίο καταδεικνύει ως βασική αιτία της αύξησης των δεικτών στα παραπάνω κοινωνικά και ανθρωπιστικά ζητήματα,την λιτότητα.
Στην καινούρια μελέτη που αναμένεται να δημοσιευθεί στο επόμενο τεύχος του The Lancet και την οποία υπογράφουν ο Αλέξανδρος Κεντικελένης (Υποψήφιος Διδάκτορας, Τμήμα Κοινωνιολογίας και Κολέγιο King’s, Πανεπιστήμιο του Cambridge - Πολιτική Κοινωνιολογία, Διεθνής και Συγκριτική Πολιτική Οικονομία) και οι συνεργάτες του, εξετάζονται τέσσερις τομείς όπως θνησιγένεια, (εμβρυικός θάνατος, ή γέννηση νεκρού) χαμηλό βάρος των βρεφών (ελλιποβαρή βρέφη) βρεφική θνησιμότητα και αυτοκτονίες και η αύξησή τους στα χρόνια της κρίσης.
Ιδιαίτερα η θνησιγένεια- ο επιπολασμός της οποίας αυξήθηκε κατά 19% στα χρόνια της κρίσης (2009-2012) οφείλει να προβληματίσει την κυβέρνηση η οποία με τις μνημονιακές πολιτικές που ακολούθησε δημιουργεί ένα δύσκολο και προβληματικό περιβάλλον ακόμη και στον ευαίσθητο αυτόν τομέα, το οποίο συνδέεται με το μέλλον της χώρας.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Lancet αναφέρεται στην τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας εξαιτίας της ύφεσης και της λιτότητας που βιώνει τα τελευταία χρόνια. Στις 21 Φεβρουαρίου τόσο το Lancet όσο και η Βρεττανική εφημερίδα Independent, είχαν κυκλοφορήσει άρθρα τους με τον τίτλο: «Η λιτότητα σκοτώνει όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά κυρίως στην Ελλάδα», κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις πολιτικές που ακολουθούνται και οι οποίες, έχουν ως αποτέλεσμα ένα εκατ. πολίτες να είναι χωρίς την αναγκαία τους περίθαλψη, ενώ ταυτόχρονα να αυξάνονται επικίνδυνα η βρεφική θνησιμότητα, το HIV aids, οι αυτοκτονίες, ενώ επανέρχονται στο προσκήνιο μετά από 40 χρόνια, μολυσματικές ασθένειες όπως η ελονοσία.
Ειδικότερα, συζητώντας για τα αποτελέσματα της συνεχιζόμενης και παρατεταμένης ύφεσης, ο Αλέξανδρος Κεντικελένης (Υποψήφιος Διδάκτορας, Τμήμα Κοινωνιολογίας και Κολέγιο King’s, Πανεπιστήμιο του Cambridge - Πολιτική Κοινωνιολογία, Διεθνής και Συγκριτική Πολιτική Οικονομία) και οι συνεργάτες του, στην καινούρια τους μελέτη, αναφέρονται σε τέσσερις εθνικούς δείκτες, όπως θνησιγένεια, (γέννηση νεκρού) χαμηλό βάρος των βρεφών (ή ελλιποβαρών βρεφών), βρεφική θνησιμότητα και αυτοκτονίες.
Τα επίσημα στοιχεία τα οποία έχουν εκπονήσει ο καθηγητής και η ομάδα του, αναφέρουν ότι αν και η αύξηση της θνησιγένειας αποτελεί αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, οι τρεις άλλοι τομείς, συνδέονται μερικώς μόνο με την λιτότητα. Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο επιπολασμός της θνησιγένειας αυξήθηκε κατά 19% κατά την διάρκεια της ύφεσης (δηλαδή το διάστημα 2009- 2012) σε σύγκριση με το διάστημα πριν από την κρίση (2005-2008) και μάλιστα το ποσοστό αυτό, εκτοξεύτηκε και είναι μεγαλύτερο από οποιοδήποτε ποσοστό έχει σημειωθείς την Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια παραμένοντας υψηλό σε όλη την διάρκεια της κρίσης.
Αντίθετα, η αύξηση του επιπολασμού του χαμηλού βάρους των βρεφών κατά την διάρκεια 2008-2010 ήταν η συνέχεια των τριών προηγούμενων δεκαετιών (περίπου στο 79% από το 1982 έως το 2010) και οφειλόταν κατά κύριο λόγο κατά 16% στις πρόωρες γεννήσεις το διάστημα 2008- 2010. Οι πρόωρες γεννήσεις στην Ελλάδα, αυξήθηκαν δραματικά το διάστημα 1991- 2010. Εν τούτοις, κατά το διάστημα 2010-2012, καίτοι η οικονομική ύφεση έγινε πιο βαθειά, ο επιπολασμός των βρεφών με χαμηλό βάρος μειώθηκε ελαφρά (2,3%) , όπως συνέβη και με τις πρόωρες γεννήσεις από 3,7%.
Οι τάσεις αυτές συνδέονται με την ταυτόχρονη μείωση των πολλαπλών γεννήσεων, εξαιτίας της μείωσης των θεραπειών για εξωσωματική γονιμοποίηση. Το διάστημα της διετίας 2008- 2010 η αύξηση του δείκτη της βρεφικής θνησιμότητας διαδέχθηκε μία μείωση του 23% από το 2010-1012 με μία διαφορά μεταξύ της συνολικής κρίσης και του διαστήματος πριν από την κρίση.
Παρά το γεγονός ότι ο Κεντικελένης και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν ως έτος αναφοράς το 2008 για να εξετάσουν τις αλλαγές στους παραπάνω δείκτες, για τον δείκτη των αυτοκτονιών, χρησιμοποίησαν το έτος 2007. Εν τούτοις το 2008 δεν θα έπρεπε να περιλαμβάνεται στην περίοδο της ύφεσης, διότι το ΑΕΠ άρχισε να πέφτει μόλις τους τρεις τελευταίες μήνες του 2008 και ο δείκτης της ανεργίας, παρέμεινε χαμηλός σε σχέση με το 2007.
Παρά το γεγονός ότι ο Κεντικελένης και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν ως έτος αναφοράς το 2008 για να εξετάσουν τις αλλαγές στους παραπάνω δείκτες, για τον δείκτη των αυτοκτονιών, χρησιμοποίησαν το έτος 2007. Εν τούτοις το 2008 δεν θα έπρεπε να περιλαμβάνεται στην περίοδο της ύφεσης, διότι το ΑΕΠ άρχισε να πέφτει μόλις τους τρεις τελευταίες μήνες του 2008 και ο δείκτης της ανεργίας, παρέμεινε χαμηλός σε σχέση με το 2007.
Αναφορικά με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο μέσος όρος στις αυτοκτονίες αυξήθηκε κατά 18% για τους άνδρες το διάστημα 2009- 11 συγκρινόμενο με το 2006 -2008 ενώ μειώθηκε όχι σημαντικά στις γυναίκες κατά 7%.