Στην Ουκρανία εξελίσσονται διαδικασίες διάσπασης και άτυπου εμφυλίου. Την ευθύνη γι’ αυτό φέρουν οι νέες αρχές της χώρας. Η Ρωσία επιζητεί μια πραγματική κυβέρνηση εθνικής ενότητας στο Κίεβο, η οποία θα εκπροσωπεί όλες τις περιοχές της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων και των νοτιοανατολικών.
 |
| Πηγή: RIA Novosti |
Η πολιτική κρίση στην Ουκρανία, σύμφωνα με τη Μόσχα, απειλεί με κατάρρευση το σύστημα κρατικού ελέγχου, γεγονός που εγκυμονεί τον κίνδυνο εμφάνισης μιας εστίας αστάθειας πολύ κοντά στη Ρωσία. Δημιουργεί επίσης απειλή για τον ρωσικό πληθυσμό, στις περιοχές της Ουκρανίας που συνορεύουν με τη Ρωσία. Σήμερα, διάφοροι ρώσοι πολιτικοί αναλυτές προσπαθούν να ανακαλύψουν την καλύτερη δυνατή στρατηγική που η Ρωσία μπορεί να επιλέξει.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής διεθνών υποθέσεων της Δούμας -της Κάτω Βουλής του ρωσικού Κοινοβουλίου- Αλεξέι Πουσκόφ, ο οποίος θεωρείται ένα από τα «γεράκια» της ρωσικής διπλωματίας, το βασικό πρόβλημα της Ουκρανίας δεν είναι η Ρωσία, αλλά οι σχέσεις του Κιέβου με τις νοτιοανατολικές περιφέρειες της χώρας. Οι νέες ουκρανικές αρχές, έπρεπε μετά από την επανάσταση να επικεντρωθούν στη συσπείρωση της χώρας, να αποκαταστήσουν την τάξη, να κηρύξουν πένθος για όλους τους νεκρούς, καθώς και γενική αμνηστία, να ασχοληθούν με την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων. Έκαναν όμως, ακριβώς το αντίθετο, σε πλήρη αντιστοιχία με τη ρήση από τη ρωμαϊκή ιστορία, «ουαί τοις ηττημένοις».
«Ουαί τοις ηττημένοις»
Οι πρώτες εντολές της νέας ηγεσίας, ήταν η παράνομη παύση του Βίκτορ Γιανουκόβιτς (παρακάμπτοντας τις διαδικασίες και τα άρθρα του συντάγματος), η άρση του καθεστώτος με το οποίο αναγνωριζόταν και η ρωσική γλώσσα ως επίσημη στις περιφέρειες, η ηρωοποίηση των «δικών τους» νεκρών, παράλληλα με την ανακήρυξη εκτός νόμου των αντρών των ειδικών δυνάμεων «Μπέρκουτ» οι οποίοι υπερασπίστηκαν την τάξη στο Κίεβο. Ανακοίνωσαν επικείμενες εκτοπίσεις των πολιτικών τους αντιπάλων, καθώς και την πρόθεση υπογραφής της συμφωνίας σύνδεσης με την ΕΕ, εναντίον της οποίας τάσσεται το σύνολο της νοτιοανατολικής χώρας.
Επίσης, οι αρχές δεν έκαναν τίποτα για να συγκρατήσουν τα ακραία στοιχεία στη Δυτική Ουκρανία. Οι ομάδες κρούσης τους με το πρόσχημα της «τήρησης της τάξης» επιδόθηκαν σε βανδαλισμούς και λαϊκά δικαστήρια στους δρόμους των δυτικών και κεντρικών πόλεων (απειλώντας επίσης ότι θα μεταβούν στην Κριμαία και στην ανατολική χώρα).
Υποχρεωμένη να παρέμβει η Ρωσία
Η Μόσχα δεν γινόταν να παρακολουθεί ήρεμα τις ανατρεπτικές διαδικασίες στη γειτονική Ουκρανία οι οποίες, χωρίς αμφιβολία, θα ενταθούν μετά την έναρξη της πολιτικής λιτότητας και της πιθανής μελλοντικής χρεοκοπίας. Σύμφωνα με την πρόεδρο του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας (Άνω Βουλής), Βαλεντίνα Ματβιένκο, η Ρωσία ήταν υποχρεωμένη «να σιγουρέψει την ασφάλεια του Στόλου της Μαύρης θάλασσας και των ρώσων πολιτών». Και για να γίνει αυτό, δεν είναι διόλου απαραίτητο να αποσπαστούν από την Ουκρανία οι νοτιοανατολικές περιοχές και να προσαρτηθούν στη Ρωσία, για το οποίο προσπαθούν να πείσουν τη Δύση οι ουκρανοί προπαγανδιστές.
Όπως αναφέρει στον ανταποκριτή της RBTH, ο επικεφαλής του Συμβουλίου εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της Ρωσίας Φιόντορ Λουκιάνοφ, «στις συνθήκες της ουσιαστικής κατάρρευσης του προηγούμενου κρατικού και πολιτικού συστήματος στην Ουκρανία, η Ρωσία σκοπεύει να διαμηνύσει ότι η νέα δομή του ουκρανικού κράτους πρέπει να διαμορφωθεί λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα και τις απόψεις της Ρωσίας. Πρακτικά αυτό θα σημαίνει μια ομοσπονδία ή συνομοσπονδία με ευρείες εξουσίες για τα διοικητικά διαμερίσματα αυτής της ομοσπονδίας». Δεν έχει γίνει έως τώρα καμία νύξη για μιας μεγάλης κλίμακας επέμβαση στην Ουκρανία. Η πρόσφατη απόφαση της Άνω Βουλής απλώς χορηγεί στον Βλαντίμιρ Πούτιν μια τέτοια δυνατότητα, αλλά δεν τον υποχρεώνει να την ξεκινήσει.
Τα δικαιώματα των ανατολικών περιοχών
Διαβάστε επίσης:
«Η απόφαση αυτή έχει κυρίως διαπραγματευτικό και επιδεικτικό χαρακτήρα, μαρτυρά ότι εμείς είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε όλες τις επιλογές δράσης», είναι η ερμηνεία που δίνει μιλώντας στη RBTH ο υποδιευθυντής ερευνητικών προγραμμάτων του Συμβουλίου εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της Ρωσίας Ντμίτρι Σουσλόφ. Η Μόσχα, όπως σημειώνει, «επιθυμεί με αυτό τον τρόπο να ασκήσει πίεση στη Δύση, να διαμηνύσει την αντίθεσή της στο status quo που έχει διαμορφωθεί στο Κίεβο. Η Ρωσία χρειάζεται τη δημιουργία, στο Κίεβο, μιας πραγματικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας, η οποία θα εκπροσωπεί όλες τις περιοχές της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων και των νοτιοανατολικών».
Οι συζητήσεις σχετικά με τη μεταφορά ρωσικών στρατευμάτων και η ευρεία πολιτική υποστήριξη στις ξεσηκωμένες κατά του Κιέβου αρχές της Κριμαίας δεν εξηγούνται μόνο από την επιθυμία άσκησης πίεσης εναντίον της Δύσης. Όταν η πολιτική ελίτ της ανατολικής χώρας ουσιαστικά πρόδωσε το εκλογικό σώμα της και παραδόθηκε στη νέα ηγεσία του Κιέβου, ο ντόπιος πληθυσμός απλά αιφνιδιάστηκε, ο κόσμος δεν ήθελε να παλέψει για τα δικαιώματά του, καθώς φοβήθηκε ότι θα υποστεί μέτρα καταστολής και εκκαθαρίσεων. Σήμερα, στηρίζοντας την αντίσταση της Κριμαίας, η Μόσχα καθιστά σαφές στους κατοίκους των ανατολικών περιοχών ότι μπορούν να εκφράσουν τη γνώμη τους χωρίς την απειλή διωγμών και λαϊκών δικαστηρίων από την πλευρά των ουκρανών εθνικιστών. Το αποτέλεσμα είναι ότι στο Ντονέτσκ, στο Λουγκάνσκ και στο Χάρκοβο κυματίζουν ρωσικές σημαίες, ενώ οι τοπικές αρχές αποφασίζουν για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος αναφορικά με τη χορήγηση περαιτέρω εξουσιών στα τοπικά τους συμβούλια (περιφερειακά κοινοβούλια). Και όσο πιο γρήγορα η εξουσία στο Κίεβο τους ακούσει, τόσο πιο γρήγορα θα τερματιστεί η κρίση.
Δε μπορεί να κάνει πίσω η Μόσχα
Εν τω μεταξύ, οι πολιτικοί της Δύσης προειδοποιούν ότι η επιθυμία της Μόσχας να προασπίσει τα συμφέροντά της στην Ουκρανία δεν θα μείνει χωρίς συνέπειες. Τη Ρωσία απειλούν με κυρώσεις, ωστόσο, η Μόσχα είναι έτοιμη φτάσει ως το τέλος.
1. Επειδή, όπως αναφέρει στη RBTH ο πολιτικός αναλυτής και καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Οικονομικών, Ντμίτρι Εφστάφιεφ, «Η άρνηση βοήθειας σε αυτούς τους ανθρώπους, δεδομένων μάλιστα των όσων έχουν δεσμευτεί ότι θα κάνουν οι αληθινοί ηγέτες της Ουκρανίας (είναι γνωστό ότι στην Ουκρανία κυριαρχούν εκείνοι που διαθέτουν τη δύναμη και όχι οι πολιτικοί που καταλαμβάνουν μια θέση στη Βουλή), θα ισοδυναμούσε με έγκλημα».
2. Η Μόσχα κατανοεί ότι αν ακροβατήσει στο όριο και δεν ξεκινήσει μια μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση, αυτό «θα στερήσει από τη Δύση αληθινά εργαλεία πίεσης προς τη Μόσχα, ο κίνδυνος από τα οποία θα ήταν μεγαλύτερος σε σχέση με τις συνέπειες που θα επιφέρει στη Μόσχα μια ήττα στο παιχνίδι της Ουκρανίας», θεωρεί ο Ντμίτρι Σουσλόφ. Αν όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, «η Ρωσία παραδοθεί και συμφωνήσει με το status quo στο Κίεβο, αυτό θα είναι μια τεράστια γεωπολιτική ήττα για τη Ρωσία και προσωπικά για τον Πούτιν, θα σημαίνει ότι έχει λήξει το θέμα της συμμετοχής της Ουκρανίας σε διαδικασίες ολοκλήρωσης που θα έχουν προσανατολισμό προς τη Ρωσία».
3. Σύμφωνα με τον Λουκιάνοφ, ίσως η ρωσική ηγεσία απλά έχει την επιθυμία «να επιλύσει το ουκρανικό πρόβλημα». Πιθανόν, όπως αναφέρει, «Στο Κρεμλίνο έχουν αποφασίσει ότι οι απώλειες που συνεπάγεται αυτό το σενάριο θα είναι λιγότερες από ό,τι οι επαναλήψεις κρίσεων».
