 |
Ποιες θα είναι οι συνέπειες για τη ρωσική οικονομία αν Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρώπη προχωρήσουν σε οικονομικά «αντίποινα» για τη στάση της Μόσχας στο Ουκρανικό ζήτημα. Τι εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές, τραπεζίτες και επιχειρηματίες. Οι επιπτώσεις για τη δύση.
|
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, απειλεί με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας ως το τέλος της εβδομάδας. Η Ευρώπη δεν βιάζεται να συνταχθεί με τις απειλές αυτές και για την ώρα περιορίζεται μόνο σε αναφορές για περισσότερη αυστηρότητα στο καθεστώς θεωρήσεων (visas) και επιλεκτική παραίτηση από κοινά προγράμματα. Οι ρωσικές αρχές καθιστούν σαφές πως δεν τις φοβίζει μια τέτοια εξέλιξη και ότι οποιαδήποτε μέτρα θα επιδράσουν αρνητικά αμφότερους.
Οι συνέπειες για τη Ρωσία
Οι ΗΠΑ απειλούν να επιβάλουν κυρώσεις κατά τραπεζών, κρατικών υπηρεσιών και επενδυτών, ενώ εξετάζουν και περιορισμούς στις θεωρήσεις των διαβατηρίων για τους Ρώσους. Ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ για θέματα Εμπορίου Μάικλ Φρόμαν, ανέφερε ότι η αμερικανική πλευρά έχει παγώσει τις επικείμενες συνομιλίες με τη Ρωσία για το εμπόριο και τις επενδύσεις. Για πρώτη φορά υπαινιγμούς περί κυρώσεων, έκανε ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα στις 28 Φεβρουαρίου. Είχε δηλώσει, τότε, ότι η εισβολή στην Ουκρανία θα στοιχίσει ακριβά στη Ρωσία και ότι οι ΗΠΑ και η διεθνής κοινότητα θα φροντίσουν ώστε να καταβληθεί αυτό το τίμημα.
Τα μέτρα κατά της Ρωσίας θα πλήξουν σοβαρά τη ρωσική χρηματιστηριακή αγορά, θεωρεί ο διευθύνων σύμβουλος της μεγάλης ελβετικής ιδιωτικής τράπεζας Lombard Odier, Αρνό Λεκλέρκ. Σύμφωνα με αυτόν, «κατά το τελευταίο έτος, πολλοί ξένοι όμιλοι έβγαζαν τακτικά από τη Ρωσία κεφάλαια και αυτή η τάση ίσως εντατικοποιηθεί. Οι κυρώσεις μπορεί να πλήξουν και μεγάλες ρωσικές εταιρίες. Πολλά ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, θα μειώσουν τα πιστωτικά όρια για τη Ρωσία, γεγονός που με τη σειρά του θα πλήξει το εμπόριο. Οι ρωσικές εταιρίες θα υποχρεωθούν να έρθουν σε συμφωνία με άλλες τράπεζες, για παράδειγμα κινεζικές είτε ιαπωνικές».
Επιπτώσεις και στις ΗΠΑ
Ωστόσο, αναφέρει ο ίδιος, οι κυρώσεις θα πλήξουν και τις ίδιες τις ΗΠΑ, καθώς «το 2013 η Ρωσία εξήγαγε στις ΗΠΑ εμπορεύματα 27 δις. δολαρίων ενώ η αξία των εισαγωγών της από τις ΗΠΑ ήταν αξίας 11 δις. δολ. Επίσης, διαθέτει μεγάλα αποθέματα σε αμερικανικό νόμισμα και δραστηριοποιείται στην αγορά του χρέους των ΗΠΑ».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιθανότατα θα χάσουν μια αγορά για την πώληση κρέατός τους (πουλερικά, χοιρινό και μοσχαρίσιο) αξίας άνω των 500 εκατ. δολαρίων. Συγκεκριμένα, το 2013 εισήχθησαν στη Ρωσία 250 χιλ. τόνοι πουλερικών αξίας περίπου 300 εκατ. δολ. Προμήθειες χοιρινού και μοσχαρίσιου δεν έγιναν πέρυσι, επειδή το Φεβρουάριο του 2013 η ρωσική Υγειονομική Υπηρεσία απαγόρευσε την εισαγωγή κρέατος εξαιτίας της ύπαρξης ρακτοπαμίνης, μιας πρόσθετης ύλης που χρησιμοποιείται για την εκτροφή των ζώων. Η επανάληψη των εισαγωγών αμερικανικού χοιρινού επρόκειτο να ξεκινήσει στο προσεχές διάστημα. Ωστόσο οι Αμερικάνοι ακύρωσαν την επίσκεψη των ρώσων κτηνιάτρων για τη διευθέτηση τεχνικών θεμάτων.
Από την εταιρία VSMPO-AVISMA η οποία παράγει τιτάνιο, ανέφεραν στο πρακτορείο RBK ότι δεν φοβούνται τις κυρώσεις των ΗΠΑ και ότι η όξυνση στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών δεν επηρέασε καθόλου τις σχέσεις και τις συμφωνίες της ρωσικής εταιρίας με την Boeing. Η ρωσική επιχείρηση καλύπτει περίπου το 40% των αναγκών της αμερικανικής εταιρίας σε τιτάνιο.
Στα τέλος του 2013, η επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley συμφώνησε να πωλήσει στη Rosneft το τμήμα της που ειδικεύεται στις συναλλαγές πετρελαίου. Η αγοραπωλησία αυτή βρίσκεται στο στάδιο της εξέτασης της επιτροπής εξωτερικών επενδύσεων των ΗΠΑ. Οι διαπραγματεύσεις προχωρούν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχουν συμφωνήσει οι εταιρίες, δήλωσε στο RBK εκπρόσωπος της Rosneft.
Από πλευράς ΕΕ η απειλή είναι ελάχιστη
Ο διευθυντής του ινστιτούτου στρατηγικής ανάλυσης της εταιρίας συμβουλευτικών και λογιστικών υπηρεσιών FBK, Ίγκορ Νικολάγεφ, ανέφερε ότι «ανησυχία προκαλεί, όχι τόσο η άμεση παραίτηση από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, αλλά το γεγονός πως η Δύση θα επισπεύσει τη διαδικασία ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία. Εν προκειμένω, η Ευρώπη μπορεί να προχωρήσει σε κάποιες συγκεκριμένες δαπάνες αγοράζοντας υγροποιημένο φυσικό αέριο στο Κατάρ».
Ο αμερικανός γερουσιαστής, Κρις Μέρφι, ο οποίος ηγείται του ευρωπαϊκού τμήματος της επιτροπής διεθνών υποθέσεων της γερουσίας, ανέφερε ότι οι μονομερείς κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας δεν θα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές, αν δεν προστεθούν σε αυτές και κυρώσεις από πλευράς ΕΕ. Η Ευρώπη όμως τηρεί προς το παρόν στάση αναμονής.
«Στοχευμένα μέτρα»
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ ανακοίνωσαν στις 3 Μαρτίου ότι αν δεν ληφθούν «άμεσα μέτρα για την αποκλιμάκωση της έντασης στην Ουκρανία», τότε στην έκτακτη διάσκεψη κορυφής των ηγετών των κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα συμφωνηθούν «στοχευμένα μέτρα» εναντίον της Ρωσίας.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή του RBK στις Βρυξέλλες, στη διάρκεια της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών στις 3 Μαρτίου «δε συζητήθηκαν οποιεσδήποτε επιπρόσθετες ή αυστηρότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, εκτός από το πάγωμα των διαπραγματεύσεων σχετικά με τις βίζες και τη Συμφωνία συνεργασίας ΕΕ και Ρωσίας».
Η ΕΕ μπορεί να επιβάλει κυρώσεις σε πολίτες, όπως το να περιορίσει τις μεταφορές κεφαλαίων, να απαγορεύσει την είσοδο σε αξιωματούχους, να διακόψει τις συζητήσεις για χαλάρωση του καθεστώτος ταξιδιωτικών θεωρήσεων και να καταργήσει το ιδιαίτερο καθεστώς διαμονής για φοιτητές, επιστήμονες, ασθενείς, για περιπτώσεις οικογενειακής επανένωσης, υποθέτει ο συνεργάτης της νομικής εταιρίας YUST, Αλεξάντρ Μπολομάτοφ.
Όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος της Ρωσικής Ένωσης Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών, Αλεξάντρ Σόχιν, «μπορεί να γίνει λόγος για μια παραδοσιακή ήπιου χαρακτήρα επιβολή κυρώσεων σε βάρος αξιωματούχων, κρατικών εταιριών κλπ». «Είναι απίθανο ένα πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων ιδιωτικών εταιριών, είτε εξαναγκαστική εξαίρεση από το χρηματιστήριο του Λονδίνου -εκτιμά αυτός- αλλά μπορεί να υπάρξει άτυπη υπόδειξη, σε ευρωπαϊκές τράπεζες και ομίλους, να σταματήσουν τα προγράμματά τους στη Ρωσία και αυτές, ίσως στραφούν για κάθε ενδεχόμενο στη Βραζιλία».
ΟΟΣΑ και ΠΟΕ
Ο καθηγητής της σχολής παγκόσμιας οικονομίας και διεθνούς πολιτικής της Ανώτατης Σχολής Οικονομικών, Αντρέι Πορτάνσκι, εικάζει ότι προβλήματα μπορούν να προκύψουν για τη Ρωσία, στη διάρκεια των συνομιλιών με συγκεκριμένα μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Για παράδειγμα, υπό τη μορφή άρνησης εισόδου σε ρώσους εμπειρογνώμονες. Η εξαίρεση της Ρωσίας, όμως, από τον Οργανισμό είναι αδύνατη. Ωστόσο, ο ειδικός δεν αποκλείει ότι μπορεί να επιβραδυνθεί η διαδικασία ένταξης της Ρωσίας στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Ενώ, αναμένει μια γενική επιδείνωση της ατμόσφαιρας στις διεθνείς διαπραγματεύσεις. Ίσως να καταστεί πιο δύσκολο για τη Ρωσία να προωθήσει τις θέσεις της, για παράδειγμα, σχετικά με τα τέλη εισαγωγής και απόσυρσης οχημάτων, είτε στο θέμα της χρήσης των αναπροσαρμογών των τιμών στην ενέργεια από πλευράς ΕΕ, κατά τη διεξαγωγή αντιμονοπωλιακών ερευνών σε βάρος ρωσικών εταιριών.
Πηγή: rbcdaily.ru
