Σάββατο 22 Μαρτίου 2014

Ο ΟΗΕ σε ρόλο ειρηνοποιού για την Ουκρανία

  Γιούρι Πάνιεφ, ειδικά για τη RBTH
Πηγή: ITAR-TASS
Στην επίσκεψή του στη Μόσχα, ο γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, προσπάθησε να πείσει τη Μόσχα να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Κίεβο για την επίλυση της κρίσης με ειρηνικά μέσα.
  Ο πρώτος υψηλόβαθμος εκπρόσωπος της διεθνούς κοινότητας που επισκέφθηκε τη Μόσχα μετά την επανένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία, ήταν ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν (Ban Ki-moon). Την Πέμπτη 20 Μαρτίου 2014, βρέθηκε στη ρωσική πρωτεύουσα, όπου συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο κύριος στόχος της επίσκεψής του, ήταν να πείσει τη ρωσική ηγεσία να αρχίσει απευθείας διαπραγματεύσεις με το Κίεβο για την επίλυση της κρίσης στη Μαύρη Θάλασσα με ειρηνικά μέσα.

Πριν μεταβεί στη Μόσχα, ο Μπαν Κι Μουν δεν είχε σχολιάσει προσωπικά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος της Κριμαίας. Η μόνη δήλωση που έγινε από τον εκπρόσωπο Τύπου του γραφείου του, ήταν: «Ο γενικός γραμματέας είναι βαθύτατα απογοητευμένος και ανησυχεί ότι το δημοψήφισμα στην Κριμαία θα περιπλέξει την κατάσταση». Με την ίδια αναφορά, άρχισε τις συνομιλίες του με τον Λαβρόφ, που έγιναν σε γεύμα εργασίας, στο μέγαρο του ΥΠΕΞ στη Μόσχα.
Ανησυχία για την Ανατολική Ουκρανία
Από τη μεριά του, ο ρώσος υπουργός είπε ότι ο ΟΗΕ θα πρέπει να παράσχει συμβουλές στην Ουκρανία, ούτως ώστε να εξομαλυνθεί η κατάσταση στη χώρα. Παράλληλα, εξέφρασε την ανησυχία της Μόσχας για τις πολυάριθμες παραβιάσεις των δικαιωμάτων του ρωσόφωνου πληθυσμού στις ανατολικές και νοτιοανατολικές περιοχές της Ουκρανίας, καθώς και για την αυξανόμενη ένταση που προκαλούν ριζοσπαστικές ομάδες, σε συνεργασία με τη νέα «κυβέρνηση» του Κιέβου.
Φαίνεται, ότι για την κατάσταση του ρωσόφωνου πληθυσμού στην Ουκρανία, ο Μπαν Κι Μουν και ο πρόεδρος Πούτιν βρήκαν κοινή γλώσσα επικοινωνίας. Η συνάντησή τους στο Κρεμλίνο, πραγματοποιήθηκε ακριβώς τη στιγμή που η Κρατική Δούμα (Κάτω Βουλή της Ρωσικής Ομοσπονδίας) ψήφιζε υπέρ της επικύρωσης της διακρατικής συμφωνίας για την προσχώρηση της Κριμαίας στη Ρωσία, την οποία ο Πούτιν είχε υπογράψει την Τρίτη 18 Μαρτίου. Πάντως, στο τυπικό μέρος της συνάντησης, οι συνομιλητές απέφυγαν τις ηχηρές δηλώσεις και αναφορές για την Κριμαία. Ο Μπαν Κι Μουν δήλωσε μόνο, ότι «δεν μπορεί παρά να εκφράσει την ανησυχία του για την κατάσταση γύρω από την Ουκρανία».
Μετά από αρκετά μακρές διαβουλεύσεις με τον Πούτιν, ο ΓΓ του ΟΗΕ δήλωσε πως ήταν παραγωγικές και εποικοδομητικές. Όπως είπε, οι δύο πλευρές αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τις δυνατότητες που υπάρχουν για την υπέρβαση της κρίσης. «Τώρα ο στόχος μου είναι να προσπαθήσω να αποτρέψω την περαιτέρω διολίσθηση της κατάστασης. Να μην επιτρέψω στα γεγονότα αυτά να επηρεάσουν αρνητικά στην επίλυση άλλων προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ιρανικής κρίσης», είπε.
Ο ΓΓ ανέφερε ότι ήρθε στη Μόσχα «με βαριά καρδιά». «Στο Κρεμλίνο, προέτρεψε τον Πούτιν να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αποτρέψει τυχόν ακούσια συμβάντα και την επιδείνωση της κρίσης. Για το σκοπό αυτό, κρίνει αναγκαίο «την έναρξη ενός ειλικρινούς και εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ Μόσχας και Κιέβου». Οι δύο πλευρές θα πρέπει να αποφύγουν οποιεσδήποτε προκλητικές και βιαστικές ενέργειες που μπορούν να επιδεινώσουν την ήδη τεταμένη και εύθραυστη κατάσταση. «Η σκληρή, επιθετική ρητορική μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της έντασης και σε πιθανές λανθασμένες αποφάσεις, καθώς επίσης και σε μια επικίνδυνη απαντητική αντίδραση», προειδοποίησε ο Μπαν Κι Μουν.
«Διπλωματικές δηλώσεις» για την Κριμαία
Ο ίδιος, όχι μόνο δεν καταδίκασε ανοικτά το δημοψήφισμα στην Κριμαία, αλλά δήλωσε ότι συμμερίζεται την ανησυχία της Ρωσίας για την κατάσταση του ρωσόφωνου πληθυσμού στην Ουκρανία και την ανάγκη για την προστασία του. «Είπα στον πρόεδρο Πούτιν ότι κατανοώ πλήρως και μοιράζομαι μαζί του τις νόμιμες ανησυχίες του σχετικά με την κατάσταση των ρωσικών μειονοτήτων στην Ουκρανία», δήλωσε ο ΓΓ. «Είναι αναγκαίο να διασφαλιστούν τα δικαιώματα όλων των πολιτών της Ουκρανίας και ιδιαίτερα των μειονοτήτων. Πρέπει να προστατεύονται και να γίνονται σεβαστά όλα τα δικαιώματα».
Ο καλύτερος τρόπος για να κατευναστούν όλες οι προαναφερόμενες ανησυχίες, σύμφωνα με τον ΓΓ, είναι η παρουσία παρατηρητών του ΟΗΕ στην Ουκρανία, με σκοπό την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη μεταφοράς αντικειμενικών πληροφοριών για το τι συμβαίνει στη χώρα. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάποιοι από αυτούς τους παρατηρητές έχουν ήδη αναπτυχθεί στην Ουκρανία, καλύπτοντας και τις ανατολικές και νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας. Ο Μπαν Κι Μουν εννοούσε την αποστολή για την παρακολούθηση της τήρησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουκρανία, για την οποία είχε δώσει πληροφορίες την προηγούμενη ημέρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο βοηθός γενικός Γραμματέας του Οργανισμού, Ιβάν Σιμονόβιτς. Στην αποστολή συμμετέχουν 25 Ουκρανοί και εννέα ξένοι παρατηρητές.
Ερευνα σε βάθος
Ο Σιμονόβιτς, επιστρέφοντας από την Ουκρανία δήλωσε, ότι οι χρόνιες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελούν μια σημαντική αιτία για τις ταραχές που συμβαίνουν εκεί. Η διαφθορά, η ανομία, η έλλειψη τάξης και Δικαιοσύνης, η κακομεταχείριση και οι άσχημες συνθήκες κράτησης των κρατουμένων, ήταν για πολλά χρόνια ένα μέρος της ουκρανικής πραγματικότητας. Ο αρμόδιος για τα ανθρώπινα δικαιώματα αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού μίλησε επίσης για την ανάγκη μιας ανεξάρτητης έρευνας για το περιστατικό με τους ελεύθερους σκοπευτές, οι οποίοι κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας στο Κίεβο άνοιξαν πυρ, τόσο κατά των διαδηλωτών, όσο και εναντίον των αστυνομικών δυνάμεων.
Αμέσως μετά τις συνομιλίες στο Κρεμλίνο, ο ΓΓ πέταξε στο Κίεβο, όπου είχε συναντήσεις με τον εκτελούντα τα καθήκοντα προέδρου (μεταβατικό πρόεδρο) της Ουκρανίας Αλεξάντρ Τουρτσίνοφ και τον επικεφαλής της κυβέρνησης Αρσένι Γιατσενιούκ. «Θα κάνω ό,τι μπορώ για να βοηθήσω στην αποκατάσταση των καλών σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Δύο αδελφικών χωρών και δύο από τα ιδρυτικά μέλη του ΟΗΕ», υποσχέθηκε ο Μπαν Κι Μουν αναχωρώντας από τη Μόσχα.