Τι δείχνουν τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών
Του Νίκου Κωτσικόπουλου
Πάνω από 30% έχει αυξηθεί το δημόσιο χρέος το 2014, λόγω εσωτερικού υπερδανεισμού με έντοκα γραμμάτια που έχει εκτοξευθεί. Το αποτέλεσμα είναι οι συνολικές δαπάνες του χρέους να υπολογίζονται σε 40 δις ευρώ εντός του έτους, από 29,5 δις ευρώ, στα οποία υπολογιζόταν έως τον Σεπτέμβριο του 2013.
Στο μεταξύ το χρέος έχει αυξηθεί από τα 305,537 δις ευρώ του Δεκεμβρίου 2012 στα 321,447 δις ευρώ, το Δεκέμβριο του 2013, σε ετήσια βάση, με στοιχεία που δημοσίευσε το υπουργείο Οικονομικών. Πρόκειται για αύξηση του ονομαστικού χρέους περίπου κατά 18 δις ευρώ ή κατά 5,20% μέσα σε ένα χρόνο. Αλλά η αύξηση του χρέους είναι πολύ μεγαλύτερη αν υπολογισθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς είναι γνωστό ότι πέρσι το ΑΕΠ υποχώρησε εκ νέου κατά 3,6% σύμφωνα με πρόχειρα στοιχεία, ενώ το ονομαστικό χρέος αυξήθηκε.
Το πρόβλημα όμως είναι ο βραχυχρόνιος δανεισμός. Ο υπερδανεισμός του δημοσίου με έντοκα γραμμάτια που αυξάνει παραβολικά το βραχυχρόνιο χρέος, οφείλεται στα δανειακά προγράμματα της τρόικας που τελειώνουν, στο κλείσιμο της στρόφιγγας των δανείων και φυσικά, στις αυξημένες ανάγκες για εξόφληση των δανείων, οι οποίες αντίθετα με τα δάνεια, δεν τελειώνουν ποτέ.
Καθώς μάλιστα ο δανεισμός με έντοκα γραμμάτια δεν υπερβαίνει ποτέ το ένα έτος και δεν εξοφλείται αλλά ανανεώνεται με νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων, εκτοξεύει παραβολικά, αυτό το νέο χρέος. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μετά τον Μάϊο του 2013 που το δημόσιο πήρε το μεγάλο δάνειο 15 δις ευρώ, από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), τα δάνεια της τρόικας φθίνουν.
Ήδη από τον Αύγουστο του 2013, το δημόσιο δανείζεται συνεχώς κάθε μήνα και επί πέντε μήνες με πραγματικά επιτόκια (υπολογίζοντας τον αρνητικό πληθωρισμό) 5%-7% από τράπεζες, ιδιώτες, Αμοιβαία και Ταμεία. Αυτό εξηγεί τη συσσώρευση του νέου μεγάλου χρέους, που διογκώνεται εκθετικά. Με τέτοια πραγματικά επιτόκια και με τον τρόπο που λειτουργεί η αγορά των εντόκων, (με προκαταβολή του τόκου που αφαιρείται από το δανεισμένο ποσό), δεν είναι τυχαίο που οι τράπεζες προτιμούν να δανείζουν το δημόσιο.
Ένα ακόμα αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, είναι η έλλειψη της ρευστότητας, που κατευθύνεται όλη στις δημόσιες δαπάνες, οι οποίες με τη σειρά τους αφορούν το χρέος. Όταν το δημόσιο πρέπει να δώσει το 2014, συνολικά 40 δις ευρώ για δαπάνες χρέους και 17,7 δις ευρώ (προϋπολογισμός) για μισθούς και συντάξεις, δεν μπορεί ασφαλώς να απασχολούν ιδεοληψίες περί μεγάλου κράτους κλπ.
Κατά τα άλλα το γεγονός ότι το σύνολο του χρέους παρέμεινε στο τέλος του έτους στα 321 δις ευρώ (321,447 δις ευρώ από 321,868 το προηγούμενο τρίμηνο) δεν σημαίνει τίποτα. Το χρέος αυξήθηκε εντός του 2013 ειδικά μετά το Μάϊο, με τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών με δανεικά του δημοσίου.
Αντίθετα, έχει ουσία να βγει όπως μπορεί στις αγορές η Ελλάδα, αν η εναλλακτική λύση είναι δανείζεται βραχυχρόνια με έντοκα γραμμάτια που στοιχίζουν ακόμα περισσότερα και στραγγαλίζουν περαιτέρω τη ρευστότητα της αγοράς. Αλλά περί success story ας μη γίνεται λόγος.
Τουλάχιστον 30% ή κατά 10 δις ευρώ, έχει αυξηθεί το υπολογιζόμενο χρέος για το 2014, λόγω βραχυχρόνιου δανεισμού με έντοκα γραμμάτια που δημιουργούν ένα νέο τερατώδες χρέος. Κατά 18 δις ευρώ ή 5,20% αυξήθηκε στα 321,4 δις ευρώ το δημόσιο χρέος στο τέλος 2013, από 305,5 δις στο τέλος του 2012
Πάνω από 30% έχει αυξηθεί το δημόσιο χρέος το 2014, λόγω εσωτερικού υπερδανεισμού με έντοκα γραμμάτια που έχει εκτοξευθεί. Το αποτέλεσμα είναι οι συνολικές δαπάνες του χρέους να υπολογίζονται σε 40 δις ευρώ εντός του έτους, από 29,5 δις ευρώ, στα οποία υπολογιζόταν έως τον Σεπτέμβριο του 2013.Στο μεταξύ το χρέος έχει αυξηθεί από τα 305,537 δις ευρώ του Δεκεμβρίου 2012 στα 321,447 δις ευρώ, το Δεκέμβριο του 2013, σε ετήσια βάση, με στοιχεία που δημοσίευσε το υπουργείο Οικονομικών. Πρόκειται για αύξηση του ονομαστικού χρέους περίπου κατά 18 δις ευρώ ή κατά 5,20% μέσα σε ένα χρόνο. Αλλά η αύξηση του χρέους είναι πολύ μεγαλύτερη αν υπολογισθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς είναι γνωστό ότι πέρσι το ΑΕΠ υποχώρησε εκ νέου κατά 3,6% σύμφωνα με πρόχειρα στοιχεία, ενώ το ονομαστικό χρέος αυξήθηκε.
Το πρόβλημα όμως είναι ο βραχυχρόνιος δανεισμός. Ο υπερδανεισμός του δημοσίου με έντοκα γραμμάτια που αυξάνει παραβολικά το βραχυχρόνιο χρέος, οφείλεται στα δανειακά προγράμματα της τρόικας που τελειώνουν, στο κλείσιμο της στρόφιγγας των δανείων και φυσικά, στις αυξημένες ανάγκες για εξόφληση των δανείων, οι οποίες αντίθετα με τα δάνεια, δεν τελειώνουν ποτέ.
Καθώς μάλιστα ο δανεισμός με έντοκα γραμμάτια δεν υπερβαίνει ποτέ το ένα έτος και δεν εξοφλείται αλλά ανανεώνεται με νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων, εκτοξεύει παραβολικά, αυτό το νέο χρέος. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μετά τον Μάϊο του 2013 που το δημόσιο πήρε το μεγάλο δάνειο 15 δις ευρώ, από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), τα δάνεια της τρόικας φθίνουν.
Ήδη από τον Αύγουστο του 2013, το δημόσιο δανείζεται συνεχώς κάθε μήνα και επί πέντε μήνες με πραγματικά επιτόκια (υπολογίζοντας τον αρνητικό πληθωρισμό) 5%-7% από τράπεζες, ιδιώτες, Αμοιβαία και Ταμεία. Αυτό εξηγεί τη συσσώρευση του νέου μεγάλου χρέους, που διογκώνεται εκθετικά. Με τέτοια πραγματικά επιτόκια και με τον τρόπο που λειτουργεί η αγορά των εντόκων, (με προκαταβολή του τόκου που αφαιρείται από το δανεισμένο ποσό), δεν είναι τυχαίο που οι τράπεζες προτιμούν να δανείζουν το δημόσιο.
Ένα ακόμα αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, είναι η έλλειψη της ρευστότητας, που κατευθύνεται όλη στις δημόσιες δαπάνες, οι οποίες με τη σειρά τους αφορούν το χρέος. Όταν το δημόσιο πρέπει να δώσει το 2014, συνολικά 40 δις ευρώ για δαπάνες χρέους και 17,7 δις ευρώ (προϋπολογισμός) για μισθούς και συντάξεις, δεν μπορεί ασφαλώς να απασχολούν ιδεοληψίες περί μεγάλου κράτους κλπ.
Κατά τα άλλα το γεγονός ότι το σύνολο του χρέους παρέμεινε στο τέλος του έτους στα 321 δις ευρώ (321,447 δις ευρώ από 321,868 το προηγούμενο τρίμηνο) δεν σημαίνει τίποτα. Το χρέος αυξήθηκε εντός του 2013 ειδικά μετά το Μάϊο, με τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών με δανεικά του δημοσίου.
Αντίθετα, έχει ουσία να βγει όπως μπορεί στις αγορές η Ελλάδα, αν η εναλλακτική λύση είναι δανείζεται βραχυχρόνια με έντοκα γραμμάτια που στοιχίζουν ακόμα περισσότερα και στραγγαλίζουν περαιτέρω τη ρευστότητα της αγοράς. Αλλά περί success story ας μη γίνεται λόγος.
