Ίγκορ Ρόζιν,
Πηγή: Reuters
Ο ειδικός επικαλέστηκε τα λόγια του Β.Κλιτσκό, ο οποίος δήλωσε πως φοβάται έναν εμφύλιο πόλεμο, σχολιάζοντας ότι κανείς δεν περίμενε να ακούσει από τον άνθρωπο αυτό (ο οποίος είναι πρώην σπουδαίος πρωταθλητής στην πυγμαχία) τη φράση «φοβάμαι». Ο Τσιζόφ απέκλεισε την πιθανότητα πρόωρης παραίτησης του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, όπως και την πιθανότητα πρόωρων κοινοβουλευτικών εκλογών, διότι «ύστερα από αυτές θα σχηματιστεί μια τέτοια Βουλή, εξαιτίας της οποίας δεν θα καταφέρει να διατηρήσει τη θέση του». Θέλει να παραμείνει πρόεδρος, αλλά δημοκρατικά εργαλεία δεν υπάρχουν και αναζητούνται κάποια άλλα, έκτακτα, καταλήγει ο πολιτικός αναλυτής
Οι διαμαρτυρίες στην Ουκρανία λαμβάνουν ολοένα περισσότερο ακραία έκφραση. Τον έλεγχο πλέον έχουν πάρει εξτρεμιστικά στοιχεία, πολλά εκ των οποίων χαρακτηρίζονται από ακροδεξιές, και νεοναζιστικές τάσεις. Εκτιμάται ότι η «φιλελεύθερη», «φιλοδυτική» αντιπολίτευση δεν ελέγχει τις διαδηλώσεις.
Τα γεγονότα στην Ουκρανία «βγήκαν εκτός ελέγχου», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, προτείνοντας τη διαμεσολάβηση της Μόσχας στις συνομιλίες μεταξύ των αρχών και των διαδηλωτών στο κέντρο του Κιέβου. Ρώσοι ειδικοί επισημαίνουν ότι τον κύριο ρόλο στις ενέργειες του κινήματος διαμαρτυρίας έχουν ριζοσπαστικές ομάδες εθνικιστικών αποχρώσεων.
Τα τελευταία γεγονότα στην Ουκρανία έδειξαν ότι η εξουσία στις τάξεις της αντιπολίτευσης φεύγει από τα χέρια της επίσημης ηγεσίας της αντιπολίτευσης και, εφόσον συνεχιστεί κάτι τέτοιο, δεν αποκλείεται σε λίγο καιρό να πάρουν τα ηνία οι ακραίοι. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης, είναι οφθαλμοφανές ότι έχουν χάσει τον έλεγχο του ριζοσπαστικού κομματιού, οι ακτιβιστές του οποίου αποφάσισαν από μόνοι τους που να πάνε και με ποιον να δώσουν μάχη. Και ενώ ο εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης, Βιτάλι Κλιτσκό, προσπάθησε από την πλευρά του να σταματήσει τους ριζοσπαστικούς και να αποτρέψει τις συγκρούσεις με τις ειδικές δυνάμεις της ουκρανικής αστυνομίας, «Μπέρκουτ» (σταυραετός), δεχόμενος μάλιστα γι’ αυτό και αφρό από πυροσβεστήρα από έναν δικό του διαδηλωτή, οι Αρσένι Γιατσενιούκ και Ολέγκ Τιαγκνιμπόκ, από την άλλη, προτίμησαν να σταθούν στο πλάι των μελών της εξωκοινοβουλευτικής εθνικιστικής, ακροδεξιάς, οργάνωσης «Δεξιός Τομέας».
Ακροδεξιοί κατά φιλοδυτικών
Η κατάσταση έφτασε στο σημείο που οι εξτρεμιστές αποκαλούν ανοιχτά τους ηγέτες των κοινοβουλευτικών κομμάτων «αναποφάσιστους ευνούχους» ή «χορευτές του Μαϊντάν» (της πλατείας Ανεξαρτησίας στο Κίεβο), οι οποίοι είναι ανίκανοι «να ανατρέψουν την κυβέρνηση». Θεωρούν δε εαυτούς, ως τη μοναδική δύναμη που είναι «έτοιμη να πολεμήσει αληθινά με την εξουσία». Το επόμενο βήμα, λογικά, θα είναι ο «Δεξιός Τομέας» να προωθήσει τον δικό του ηγέτη ο οποίος πιθανώς να επισκιάσει τη σημερινή «τριάδα» της αντιπολίτευσης.
Ο αντιπρύτανης του Ρωσικού Πανεπιστημίου Οικονομικών «Πλεχάνοφ» και μέλος του Κοινωνικού Επιμελητήριου, Σεργκέι Μάρκοφ, θεωρεί επικίνδυνο το φλερτ των Ουκρανών φιλοδυτικών φιλελεύθερων με τους εθνικιστές, ωστόσο δηλώνει βέβαιος ότι «σήμερα μπροστά στα μάτια μας συντελείται το σχίσμα μεταξύ των δύο αυτών ομάδων». Στις δηλώσεις του στην εφημερίδα Vglyad, ο Μάρκοφ αναφέρει ότι οι τελευταίες συγκρούσεις θέτουν υπό αμφισβήτηση τη συμμαχία αυτή, αλλά ότι παρόλα αυτά οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης εξακολουθούν προς το παρόν να υπολογίζουν στη βοήθεια των εθνικιστών προκειμένου να αναρριχηθούν στην εξουσία.
Παράλληλα, ο ειδικός δηλώνει σίγουρος ότι η απειλή αυτή δεν θα μπορούσε να βρει μια αντίστοιχη έκφραση στη Ρωσία. Από τη μεριά του ωστόσο, ο Μαξίμ Γκριγκόριεφ, μέλος του Κοινωνικού Επιμελητηρίου και πρόεδρος του Ιδρύματος Μελετών Δημοκρατίας, σημειώνει ότι τα τελευταία γεγονότα στην Ουκρανία θυμίζουν τις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης στην πλατεία Μπολότναγια της Μόσχας. «Ακριβώς -εξηγεί- όπως και την πλατεία Μπολότναγια, άτομα εφοδιασμένα με αιχμηρά αντικείμενα επιτίθονταν στην αστυνομία με κομμάτια από τσιμέντο και πέτρες. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην πλατεία Ανεξαρτησίας, είναι ένα παράδειγμα σε τι θα μπορούσε να είχε μετατραπεί η πλατεία Μπολότναγια αν η ηγεσία του κράτους και οι Αρχές Δημόσιας Τάξης της Ρωσίας δεν εμφάνιζαν εξυπνάδα εκεί που χρειαζόταν, αλλά και αρκετή αυστηρότητα όταν αυτό κρίθηκε αναγκαίο. Χάρη ακριβώς σε αυτή τη σαφή νόμιμη στάση που τήρησαν οι αρχές, η Μπολότναγια δεν μεταβλήθηκε σε πλατεία Ανεξαρτησίας».
Και προσθέτει: «Τα γεγονότα στην Ουκρανία είναι ένα καλό παράδειγμα για εκείνους που θεωρούν τον εαυτό τους ηγέτη και ξεκινούν κάποιες πρωτοβουλίες, θεωρώντας ότι ελέγχουν την κατάσταση. Κάποια στιγμή αποδεικνύεται ότι δεν την ελέγχουν καθόλου. Είναι πρόσφατες οι εικόνες και τα ρεπορτάζ που μεταδόθηκαν σχετικά με τον κ.Κλιτσκό, ο οποίος προσπαθούσε με κάποιο τρόπο να κατευνάσει τους δικούς του οπαδούς και όσους καλούσε να έρθουν στην πλατεία. Σχεδόν βρέθηκε στη θέση που οι ίδιοι οι δικοί του υποστηρικτές παραλίγο να αρχίσουν να τον χτυπούν». Κατά τον Γκριγκόριεφ, πρόκειται για ένα πολύ ενδεικτικό παράδειγμα που αφορά τους ανθρώπους, οι οποίοι νομίζουν πως μπορούν να ελέγξουν μια κατάσταση και χρησιμοποιούν διάφορες πολιτικές δυνάμεις -μεταξύ αυτών και εξτρεμιστικές- αλλά κάποια στιγμή φτάνουν σε θέση να μην μπορούν να διατηρήσουν αυτό τον έλεγχο.
Τα τελευταία γεγονότα στην Ουκρανία έδειξαν ότι η εξουσία στις τάξεις της αντιπολίτευσης φεύγει από τα χέρια της επίσημης ηγεσίας της αντιπολίτευσης και, εφόσον συνεχιστεί κάτι τέτοιο, δεν αποκλείεται σε λίγο καιρό να πάρουν τα ηνία οι ακραίοι. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης, είναι οφθαλμοφανές ότι έχουν χάσει τον έλεγχο του ριζοσπαστικού κομματιού, οι ακτιβιστές του οποίου αποφάσισαν από μόνοι τους που να πάνε και με ποιον να δώσουν μάχη. Και ενώ ο εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης, Βιτάλι Κλιτσκό, προσπάθησε από την πλευρά του να σταματήσει τους ριζοσπαστικούς και να αποτρέψει τις συγκρούσεις με τις ειδικές δυνάμεις της ουκρανικής αστυνομίας, «Μπέρκουτ» (σταυραετός), δεχόμενος μάλιστα γι’ αυτό και αφρό από πυροσβεστήρα από έναν δικό του διαδηλωτή, οι Αρσένι Γιατσενιούκ και Ολέγκ Τιαγκνιμπόκ, από την άλλη, προτίμησαν να σταθούν στο πλάι των μελών της εξωκοινοβουλευτικής εθνικιστικής, ακροδεξιάς, οργάνωσης «Δεξιός Τομέας».
Ακροδεξιοί κατά φιλοδυτικών
Η κατάσταση έφτασε στο σημείο που οι εξτρεμιστές αποκαλούν ανοιχτά τους ηγέτες των κοινοβουλευτικών κομμάτων «αναποφάσιστους ευνούχους» ή «χορευτές του Μαϊντάν» (της πλατείας Ανεξαρτησίας στο Κίεβο), οι οποίοι είναι ανίκανοι «να ανατρέψουν την κυβέρνηση». Θεωρούν δε εαυτούς, ως τη μοναδική δύναμη που είναι «έτοιμη να πολεμήσει αληθινά με την εξουσία». Το επόμενο βήμα, λογικά, θα είναι ο «Δεξιός Τομέας» να προωθήσει τον δικό του ηγέτη ο οποίος πιθανώς να επισκιάσει τη σημερινή «τριάδα» της αντιπολίτευσης.
Ο αντιπρύτανης του Ρωσικού Πανεπιστημίου Οικονομικών «Πλεχάνοφ» και μέλος του Κοινωνικού Επιμελητήριου, Σεργκέι Μάρκοφ, θεωρεί επικίνδυνο το φλερτ των Ουκρανών φιλοδυτικών φιλελεύθερων με τους εθνικιστές, ωστόσο δηλώνει βέβαιος ότι «σήμερα μπροστά στα μάτια μας συντελείται το σχίσμα μεταξύ των δύο αυτών ομάδων». Στις δηλώσεις του στην εφημερίδα Vglyad, ο Μάρκοφ αναφέρει ότι οι τελευταίες συγκρούσεις θέτουν υπό αμφισβήτηση τη συμμαχία αυτή, αλλά ότι παρόλα αυτά οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης εξακολουθούν προς το παρόν να υπολογίζουν στη βοήθεια των εθνικιστών προκειμένου να αναρριχηθούν στην εξουσία.
Παράλληλα, ο ειδικός δηλώνει σίγουρος ότι η απειλή αυτή δεν θα μπορούσε να βρει μια αντίστοιχη έκφραση στη Ρωσία. Από τη μεριά του ωστόσο, ο Μαξίμ Γκριγκόριεφ, μέλος του Κοινωνικού Επιμελητηρίου και πρόεδρος του Ιδρύματος Μελετών Δημοκρατίας, σημειώνει ότι τα τελευταία γεγονότα στην Ουκρανία θυμίζουν τις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης στην πλατεία Μπολότναγια της Μόσχας. «Ακριβώς -εξηγεί- όπως και την πλατεία Μπολότναγια, άτομα εφοδιασμένα με αιχμηρά αντικείμενα επιτίθονταν στην αστυνομία με κομμάτια από τσιμέντο και πέτρες. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην πλατεία Ανεξαρτησίας, είναι ένα παράδειγμα σε τι θα μπορούσε να είχε μετατραπεί η πλατεία Μπολότναγια αν η ηγεσία του κράτους και οι Αρχές Δημόσιας Τάξης της Ρωσίας δεν εμφάνιζαν εξυπνάδα εκεί που χρειαζόταν, αλλά και αρκετή αυστηρότητα όταν αυτό κρίθηκε αναγκαίο. Χάρη ακριβώς σε αυτή τη σαφή νόμιμη στάση που τήρησαν οι αρχές, η Μπολότναγια δεν μεταβλήθηκε σε πλατεία Ανεξαρτησίας».
Και προσθέτει: «Τα γεγονότα στην Ουκρανία είναι ένα καλό παράδειγμα για εκείνους που θεωρούν τον εαυτό τους ηγέτη και ξεκινούν κάποιες πρωτοβουλίες, θεωρώντας ότι ελέγχουν την κατάσταση. Κάποια στιγμή αποδεικνύεται ότι δεν την ελέγχουν καθόλου. Είναι πρόσφατες οι εικόνες και τα ρεπορτάζ που μεταδόθηκαν σχετικά με τον κ.Κλιτσκό, ο οποίος προσπαθούσε με κάποιο τρόπο να κατευνάσει τους δικούς του οπαδούς και όσους καλούσε να έρθουν στην πλατεία. Σχεδόν βρέθηκε στη θέση που οι ίδιοι οι δικοί του υποστηρικτές παραλίγο να αρχίσουν να τον χτυπούν». Κατά τον Γκριγκόριεφ, πρόκειται για ένα πολύ ενδεικτικό παράδειγμα που αφορά τους ανθρώπους, οι οποίοι νομίζουν πως μπορούν να ελέγξουν μια κατάσταση και χρησιμοποιούν διάφορες πολιτικές δυνάμεις -μεταξύ αυτών και εξτρεμιστικές- αλλά κάποια στιγμή φτάνουν σε θέση να μην μπορούν να διατηρήσουν αυτό τον έλεγχο.
Εμφύλιος πόλεμος;
Ο επικεφαλής του Κέντρου πολιτικών τεχνολογιών στην Ουκρανία, Γκεόργκι Τσιζόφ, τόνισε ότι η κατάσταση στην Ουκρανία γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτη. Όπως ανέφερε στην Gazeta.ru, «και η εξουσία, και η συστημική αντιπολίτευση κατανοούν ότι η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί με απρόβλεπτο τρόπο και στη νέα κατανομή των ρόλων μπορεί να μην βρουν θέση ούτε η μια ούτε η άλλη. Είναι προφανές ότι οι διαμαρτυρίες βγήκαν εκτός των ορίων, στα οποία αυτές περιορίζονταν τους δυο τελευταίους μήνες».
Ο ειδικός επικαλέστηκε τα λόγια του Β.Κλιτσκό, ο οποίος δήλωσε πως φοβάται έναν εμφύλιο πόλεμο, σχολιάζοντας ότι κανείς δεν περίμενε να ακούσει από τον άνθρωπο αυτό (ο οποίος είναι πρώην σπουδαίος πρωταθλητής στην πυγμαχία) τη φράση «φοβάμαι». Ο Τσιζόφ απέκλεισε την πιθανότητα πρόωρης παραίτησης του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, όπως και την πιθανότητα πρόωρων κοινοβουλευτικών εκλογών, διότι «ύστερα από αυτές θα σχηματιστεί μια τέτοια Βουλή, εξαιτίας της οποίας δεν θα καταφέρει να διατηρήσει τη θέση του». Θέλει να παραμείνει πρόεδρος, αλλά δημοκρατικά εργαλεία δεν υπάρχουν και αναζητούνται κάποια άλλα, έκτακτα, καταλήγει ο πολιτικός αναλυτής