Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*
Δύο χώρες σε συσκευασία μίας ήταν ανέκαθεν η Ουκρανία. Το προηγμένο βόρειο και ανατολικό τμήμα της ήταν πάντα φιλορωσικό. Το καθυστερημένο νότιο και δυτικό κομμάτι της ήταν πολύ συχνά υποτελές σε ξένες, κεντροευρωπαϊκές δυνάμεις. Ακόμη και στα εβδομήντα χρόνια που η Ουκρανία αποτελούσε σοσιαλιστική δημοκρατία της Σοβιετικής Ενωσης και έχαιρε της απόλυτης εμπιστοσύνης της Μόσχας, οι διαφορές ανάμεσα στα δυο τμήματά της έγιναν φανερές και κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Ενώ πέντε εκατομμύρια Ουκρανοί έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας εναντίον των Γερμανών, ταυτόχρονα δεκάδες χιλιάδες άτομα από τα δυτικά τμήματα της Ουκρανίας πολέμησαν στο... πλευρό των Γερμανών ναζί εναντίον των συμπατριωτών τους και των Ρώσων! Ευνόητο είναι ότι η διαπάλη αυτή οξύνθηκε όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ενωση, στα τέλη του 1991.
Η εξουσία στη χώρα αυτή πηγαίνει τη μια προς τις φιλορωσικές δυνάμεις και την άλλη προς τις φιλογερμανικές. Ο νυν πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς είναι φιλορώσος, αλλά «πούλησε» τη Ρωσία φτάνοντας κυριολεκτικά στο παρά πέντε της υπογραφής συμφωνίας με την ΕΕ. Μιας συμφωνίας που σηματοδοτούσε τη στροφή της Ουκρανίας προς τη Γερμανία! Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κατόρθωσε κυριολεκτικά την υστάτη των στιγμών -μία εβδομάδα πριν!- να αποτρέψει την υπογραφή της συμφωνίας με σοβαρότατα χρηματικά ανταλλάγματα. Η δήθεν «πονηριά» όμως του Γιανουκόβιτς πυροδότησε την οργισμένη αντίδραση των φιλογερμανών Ουκρανών, που είδαν την τελευταία στιγμή να αποτρέπεται η επιθυμητή από αυτούς πολιτική στροφή της χώρας τους προς το Βερολίνο και την ΕΕ. Ταυτόχρονα, «πάγωσε» τους φιλορώσους Ουκρανούς που τον βλέπουν πλέον τον Γιανουκόβιτς ως «προδότη». Παράλληλα, του αφαίρεσε την υποστήριξη της Μόσχας, η οποία πλέον τον θεωρεί τουλάχιστον επικίνδυνο καιροσκόπο που αποκλείεται να στηρίξουν πάνω του οι Ρώσοι την πολιτική τους.
Ο Γιανουκόβιτς δεν έχει μέχρι στιγμής ανατραπεί γιατί τόσο η Μόσχα όσο και το Βερολίνο για την ώρα προτιμούν να τον ανέχονται προσωρινά. Οι Ρώσοι προτιμούν τον ανυπόληπτο Γιανουκόβιτς από έναν ανοιχτά φιλογερμανό πρόεδρο της Ουκρανίας.
Οι Γερμανοί προτιμούν να είναι ο υποτιθέμενος φιλορώσος Γιανουκόβιτς που θα υλοποιήσει μεταβατικά τη στροφή προς την ΕΕ, γιατί φοβούνται μήπως η εκλογή μέσα σε αυτό το χάος ενός δικού τους προέδρου προκαλέσει εξέγερση του φιλορωσικού τμήματος του ουκρανικού πληθυσμού με απρόβλεπτες πολιτικές επιπτώσεις. Σίγουρα κερδισμένοι μέχρι στιγμής από τις εξελίξεις στην Ουκρανία είναι οι Γερμανοί, αλλά τίποτα δεν είναι κατοχυρωμένο. Κάθε άλλο. Ολα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Κατά την άποψή μας, αποκλείεται ολόκληρη η Ουκρανία να περάσει υπό γερμανική επιρροή. Αυτό δεν πρόκειται να το αφήσουν ποτέ οι Ρώσοι να συμβεί - εν ανάγκη με τα όπλα! Αντιθέτως, προϊόντος του χρόνου, αρχίζει στη Μόσχα σιγά σιγά να ωριμάζει η σκέψη της διάσπασης του σημερινού ουκρανικού κράτους σε δύο κομμάτια, το ένα φιλογερμανικό και το άλλο φιλορωσικό. Σε μια τέτοια περίπτωση, η νότια και δυτική Ουκρανία θα γίνει ένα ανεξάρτητο, αντιρωσικό και εθελόδουλο προς τη Γερμανία κράτος, όπως είναι οι Βαλτικές Χώρες, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Κροατία. Η βόρεια και ανατολική φιλορωσική Ουκρανία όμως μόνο μεταβατικά και προσωρινά θα υπάρξει ως ανεξάρτητη χώρα. Ταχύτατα, με δημοψήφισμα που θα έχει συντριπτικό αποτέλεσμα, το φιλορωσικό τμήμα της Ουκρανίας θα αποφασίσει να ενταχθεί στη Ρωσία!
Η Κριμαία, ζωτικότατης στρατιωτικής σημασίας για τη Μόσχα και σχεδόν όλα τα πρώην σοβιετικά δυτικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας, θα γίνουν πλέον ρωσικό έδαφος, λύνοντας για πάντα ένα πρόβλημα που μέχρι τώρα έχει ρυθμιστεί προσωρινά με διακρατική συμφωνία Ρωσίας - Ουκρανίας, αφού τα εδάφη αυτά είναι ουκρανικά. Μέχρι τώρα οι Ρώσοι ήθελαν ολόκληρη την Ουκρανία, αλλά οι τελευταίες εξελίξεις τούς έχουν κάνει να βλέπουν με διαφορετικό μάτι και την περίπτωση διαμελισμού της Ουκρανίας.