ΠΑΓΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ Η ΜΗ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ * ΑΙΡΕΤΑΙ Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΑΝ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙ Η ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΔΟΣΗΣ * ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ, ΟΙ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ μέτρηση για τους πλειστηριασμούς ξεκίνησε ήδη με την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου το προπερασμένο Σάββατο, 21 Δεκεμβρίου 2013.
Το νομοσχέδιο, που τίθεται σε ισχύ από 1ης. 1.2014 ώς 31.12.2014, ορίζει κάποιες ημερομηνίες-«παγίδες» για να κάνει τη ζωή των δανειοληπτών δυσκολότερη και των τραπεζών ευκολότερη. Στόχος είναι να «πρασινίσουν» κάποια από τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια που δεν εξυπηρετούνται και υπολογίζονται σε 17,28 δισ. ευρώ σε σύνολο στεγαστικών δανείων ύψους 72 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία οι δανειολήπτες πληρούν τα κριτήρια προστασίας της κύριας κατοικίας τους, ο νομοθέτης έθεσε τέτοια χρονικά όρια που η μη τήρησή τους μπορεί να τινάξει στον αέρα τη διαδικασία. Ετσι, τα φυσικά πρόσωπα που πληρούν και τα τρία κριτήρια (αντικειμενική αξία, εισοδηματικό και περιουσιακό) και έχουν την υποχρέωση να καταβάλλουν την ελάχιστη δόση που προβλέπει ο νόμος θα πρέπει:
1 Να υποβάλουν στο δανειστή αίτημα ένταξης στο καθεστώς προστασίας μέχρι 31 Ιανουαρίου 2014 ή εντός δύο μηνών από την επίδοση επιταγής προς εκτέλεση (δηλαδή από την κοινοποίηση με δικαστικό επιμελητή της διαταγής πληρωμής ή άλλης δικαστικής απόφασης). Αν δεν το κάνουν, τότε αίρεται για το συγκεκριμένο οφειλέτη και τη συγκεκριμένη οφειλή η απαγόρευση πλειστηριασμού.
2Σε όλη τη διάρκεια της προστασίας, ο δανειστής μπορεί να ζητεί διάφορα στοιχεία από το δανειολήπτη όπως:
α) αντίγραφα τίτλων ιδιοκτησίας για ακίνητα που έχουν αποκτηθεί μετά την 1ης.1.2007 και φύλλο υπολογισμού αξίας ακινήτου για ακίνητα που έχουν αποκτηθεί πριν από την 1ης.1.2007,
β) βεβαίωση συγκριτικών στοιχείων της αρμόδιας φορολογικής αρχής με αναφορά επί του ποσού του ακινήτου για ακίνητα εκτός του αντικειμενικού προσδιορισμού,
γ) αντίγραφο τελευταίων δηλώσεων Ε1 και Ε9,
δ) αποδεικτικό έγγραφο χρονολογίας με ημερομηνία την 20ή Νοεμβρίου 2013 σχετικά με το ύψος των καταθέσεων και των κινητών αξιών και, όπου απαιτείται,
ε) βεβαίωση ανεργίας από τον ΟΑΕΔ είτε αντίγραφο της επικαιροποιημένης κάρτας ανεργίας από τον ΟΑΕΔ,
στ) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης,
ζ) πιστοποιητικό πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας Επιτροπής για την πιστοποίηση της αναπηρίας και του ποσοστού της.
Εάν αυτά τα στοιχεία δεν προσκομιστούν εντός ενός μηνός από την έγγραφη ειδοποίηση, τότε αίρεται η απαγόρευση πλειστηριασμού.
3Σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης καταβολής της προβλεπόμενης δόσης για τρεις μήνες συνολικά, αίρεται η απαγόρευση πλειστηριασμού. Αυτό σημαίνει ότι ο οφειλέτης μπορεί να καθυστερεί μία ή δύο μηνιαίες δόσεις, αλλά θα πρέπει να τις καταβάλλει όλες, δηλαδή και τις τρεις εντός τριμήνου.
Αναλυτικά τα κριτήρια
Η κυβέρνηση κατά την ψήφιση του νόμου προχώρησε σε ορισμένες βελτιώσεις, με μεγαλύτερη αυτή για τους ελεύθερους επαγγελματίες, στους οποίους η ελάχιστη δόση ορίστηκε στο 20% (έναντι 30% αρχικής πρόβλεψης) επί της τελευταίας ενήμερης οφειλής.
Ετσι, αναλυτικά τα κριτήρια, οι βελτιώσεις και οι διευκρινίσεις που έγιναν κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου έχουν ως εξής:
Απαγορεύονται το 2014 οι πλειστηριασμοί ακινήτων οφειλετών-φυσικών προσώπων που χρησιμεύουν ως κύρια κατοικία (έχει δηλωθεί ως τέτοια στην τελευταία δήλωση φόρου εισοδήματος) εφ' όσον η αντικειμενική αξία του ακινήτου δεν υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ και πληρούνται σωρευτικά (όλες μαζί) οι προϋποθέσεις:
* το ετήσιο δηλωθέν οικογενειακό τους εισόδημα, όπως διαμορφώνεται κατόπιν της αφαίρεσης των κρατήσεων υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων, του φόρου εισοδήματος και της εισφοράς αλληλεγγύης, είναι μικρότερο ή ίσο των 35.000 ευρώ - γίνεται ρητή αναφορά στο δηλωθέν εισόδημα και όχι στο τεκμαρτό, το οποίο εξυπηρετεί μόνο τους σκοπούς της φορολογικής νομοθεσίας,
* Τη συνολική αξία της κινητής και ακίνητης περιουσίας είναι μικρότερη ή ίση των 270.000 ευρώ, εκ των οποίων το σύνολο των καταθέσεων και των κινητών αξιών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό την 20ή Νοεμβρίου 2013 δεν υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ, εξαιρουμένων περιοδικών παροχών από συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά προγράμματα - διευκρινίστηκε ότι η εξαίρεση των συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών προγραμμάτων δεν αναφέρεται σε εφάπαξ ποσά, αλλά σε περιοδικές παροχές, οι οποίες έχουν το χαρακτηριστικό ότι προσιδιάζουν σε μισθό ή σύνταξη.
Τρίτεκνοι και πολύτεκνοι
Για οικογένειες που βαρύνονται φορολογικά με τρία και περισσότερα τέκνα, για άτομα με αναπηρία 67% και άνω και για όσους βαρύνονται φορολογικά με άτομα με αναπηρία 67% και άνω τα παραπάνω όρια των σωρευτικών προϋποθέσεων προσαυξάνονται έκαστο κατά ποσοστό 10%. Δηλαδή, η αντικειμενική αξία να μην υπερβαίνει τα 220.000 ευρώ, το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να είναι μικρότερο ή ίσο των 38.500 ευρώ, η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας να είναι μικρότερη ή ίση με 297.000 ευρώ, εκ των οποίων το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών να μην υπερβαίνει τα 16.500 ευρώ.
Σωσίβιο με δόσεις
Οσοι ενταχθούν στο καθεστώς προστασίας υποχρεούνται και συμφωνούν να καταβάλλουν προς τους δανειστές:
**ποσοστό 10% επί του καθαρού μηνιαίου εισοδήματός τους, όταν το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν ξεπερνά τα 15.000 ―. Για οικογενειακά εισοδήματα άνω των 15.000 ― υπολογίζεται ποσοστό 10% μέχρι του ποσού των 15.000 ― και ποσοστό 20% στο υπερβάλλον εισόδημα, προκειμένου να υπολογιστεί η μηνιαία καταβολή που οφείλεται,
**για μεγαλύτερη προστασία των τριτέκνων, πολυτέκνων και αναπήρων, ετέθη το όριο πάνω από το οποίο καταβάλλουν δόση ίση με το 20% του εισοδήματός τους στα 20.000 ευρώ αντί για 15.000 ευρώ που οριζόταν. Ετσι, για εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ θα καταβάλλουν δόση ίση με το 10%,
**για τους ελεύθερους επαγγελματίες η ελάχιστη καταβολή ορίστηκε στο 20% από 30% που ήταν η αρχική πρόβλεψη επί της τελευταίας ενήμερης δόσης,
**η κατανομή της μηνιαίας καταβολής, σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι δανειστές, γίνεται ανάλογα με το ύψος του ανεξόφλητου υπολοίπου της κάθε οφειλής,
**Για οφειλέτες με μηδενικό εισόδημα ή εισόδημα που ισούται μέχρι του ποσού του επιδόματος ανεργίας, παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών.
Τι ισχύει για τους εγγυητές
Ο,τι ισχύει για τον οφειλέτη ισχύει και για τον εγγυητή. Αν ο οφειλέτης ενταχθεί στη ρύθμιση, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα για τον εγγυητή. Εάν όμως ο οφειλέτης δεν ενταχθεί στη ρύθμιση, τότε τα κριτήρια της ρύθμισης πρέπει να καλύπτει ο εγγυητής. Αν δεν τα καλύπτει, τότε κινείται η διαδικασία πλειστηριασμού.
