Του Φίλιππου Βαμβουκάκη
Το πολυτεχνείο έδειξε το δρόμο της αντίστασης, της πάλης, του θάρρους, της πίστης και της ελπίδας για ένα αύριο, για ένα όραμα που κατόρθωσε να γίνει συλλογική αφήγηση μέχρι τις μέρες μας!Τα δικά μας πολυτεχνεία ζουν εκεί που διαμορφώνεται καθημερινά η αντίσταση και η ελπίδα!
Η γέννηση νέων συλλογικών αφηγήσεων, αποτελεί απόλυτα αναγκαία προϋπόθεση, για το ριζικό μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας και την ανάταξη της βαριά τραυματισμένης χώρας!
Δύο λογικές υπάρχουν: Ή μια λογική θεωρεί τη συμμετοχική δημοκρατία και τα δικαιώματα περιττά εμπόδια και επιφυλάσσει για το λαό το ρόλο του κομπάρσου. Η άλλη λογική μας καλεί να συνδιαμορφώσουμε το μέλλον, που εμείς θα αποφασίσουμε και θα περιγράψουμε! Η μια λογική μας φορτώνει ενοχές και μας αφαιρεί ευθύνες, ελευθερίες και δικαιώματα, ενώ η άλλη μας «φορτώνει» με δικαιώματα, ελευθερίες και ευθύνες! Δηλαδή μας καθιστά πολίτες!
Η μια λογική εντάσσεται στη φιλοσοφία των νεοφιλελεύθερων και ακραίων συντηρητικών επιλογών. Είναι η λογική της ολοκληρωτικής σύνθλιψης κάθε έννοιας συλλογικού και δημόσιου και κάθε σκέψης που έχει στον κεντρικό της πυρήνα την ανάδειξη του κοινωνικού στη θέση του ατομικού. Είναι η ιδεολογία του άκρατου ατομισμού, του λυσσαλέου ανταγωνισμού, της εξαφάνισης της έννοιας της αλληλεγγύης, της αποδοχής των ανισοτήτων, της επικράτησης του νόμου του ισχυρού και του παραγκωνισμού των αδυνάτων.
Η άλλη λογική είναι αυτή του αγώνα, της αλληλεγγύης και της διαμόρφωσης της πολιτικής, οικονομικής, πολιτισμικής και κοινωνικής πραγματικότητας, από τη χειραφετημένη κοινωνία!
Σήμερα βάλλεται και αμφισβητείται ανοιχτά η ίδια η συλλογική κοινωνική συνείδηση, τα συλλογικά αποτυπώματά μας σε ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια. Σήμερα επιχειρείται να καταργηθεί η ιστορία και ο πολιτισμός των κοινωνικών κατακτήσεων. Ο πολιτισμός των ανθρώπων, ως δημιουργών-παραγωγών, αντικαθίσταται βίαια από τη βαρβαρότητα του ατόμου-καταναλωτή-τζογαδόρου επενδυτή.
Η συκοφάντηση, η περιθωριοποίηση και αποδόμηση των αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας, του συλλογικού, εμφυτεύεται συστηματικά στις συνειδήσεις των νέων ανθρώπων!
Ο πολίτης φοβάται γιατί βλέπει, ότι η μοίρα του μπορεί να καθοριστεί, -χωρίς να υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας- από ένα τυχαίο «πιστωτικό γεγονός», από τα «καπρίτσια» του παγκοσμιοποιημένου παντοδύναμου χρηματοπιστωτικού συστήματος και των πολιτικών που το υπηρετούν.
Σήμερα στην Ελλάδα συντελείται μια γενοκτονία! Όταν στον οικονομικό πόλεμο που διεξάγεται, τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα χάνουν την πρόσβασή τους στην τροφή, στην υγεία, στην παιδεία, στην ασφάλιση, στον πολιτισμό, στους θεσμούς εκπροσώπησης, μπορούμε να μιλάμε πια για ευνομούμενη πολιτεία; Ο υποσιτισμός, οι απολύσεις, η επισφαλής εργασία, η υπερχρέωση κοστίζουν ανθρώπινες ζωές! Ήδη στα χρόνια του μνημονίου το προσδόκιμο όριο ζωής έχει μειωθεί κατά τρία χρόνια!
Ο ελληνικός λαός αναγκάζεται να θυσιαστεί, για την ευημερία τραπεζών και χρηματιστηρίων, για τη μακροημέρευση του διαπλεκόμενου πολιτικοικονομικού συμπλέγματος και των μίντια και για τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών του ευρωπαϊκού βορρά! Όταν όμως το πολυδιαφημισμένο «καλό» της πατρίδας δε συμβαδίζει με το καλό της πλειοψηφίας των πολιτών, δεν πρόκειται για το καλό της πατρίδας, αλλά για την καταστροφή της!
Το Πολυτεχνείο είχε να αντιμετωπίσει έναν ξεκάθαρο εχθρό. Σήμερα η κοινωνία έχει να αντιμετωπίσει έναν ιδεολογικό και πολιτικό χαμαιλέοντα: Την πολύμορφη κρατική εξουσία και καταστολή, την ιδεολογικοπολιτική και πρακτική βία των φασιστών, την ακροδεξιά ρητορική του φόβου και του διαχωρισμού, την «εθνοπατριωτική» και την ψευτοαριστερή ευρωπαΐζουσα επίκληση της ευθύνης, για το «καλό» της πατρίδας και το συναισθηματικό εκβιασμό των διλημμάτων. Όλες αυτές οι εκδοχές έχουν κοινές συνισταμένες: Βασίζονται στην κοινωνική καταστροφή για να ξεπεραστεί η κρίση, μιλάνε αόριστα για την πατρίδα, μιλάνε για αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, που έχουν μια περίεργη μονομέρεια ενάντια στα λαϊκά στρώματα και όλες τους περιορίζουν τη δημοκρατία!
Οι αυτόκλητοι αυτοί υπερασπιστές της πατρίδας και της Ευρώπης, είναι οι χειρότεροι εχθροί της! Είναι αυτοί που με τις πολιτικές τους βαθαίνουν το χάσμα βορρά – νότου, είναι αυτοί που δίνουν άλλοθι στα μισαλλόδοξα ακροδεξιά στοιχεία, να τολμήσουν την τελική τους επίθεση στη δημοκρατία και το διαφωτισμό.
Που βρίσκεται σήμερα το νόημα του πολυτεχνείου; Όχι στο αναμάσημα παλιών ιδεολογημάτων, όχι στη μετατροπή ενός γεγονότος ριζοσπαστικής πολιτικοποίησης της κοινωνίας, σε ένα διαδικαστικού χαρακτήρα νεκρολόγιο, παρελθοντολογίας και επετειοποίησης. Η κληρονομιά του ζωντανεύει στον αγώνα, για μια Ελλάδα και μια Ευρώπη της κοινωνικής συμμετοχής και ενός ριζοσπαστικού δημοκρατικού δρόμου, που θα διαλύσει τις γραφειοκρατίες της εξουσίας των λίγων! Που δε θα μεταρρυθμίσει απλά, αλλά θα επαναθεμελιώσει την Ελλάδα και την Ευρώπη, στη βάση των κοινωνικών αναγκών και θα επαναδιατυπώσει το συμβόλαιο πολιτών και πολιτείας, με διεύρυνση των δικαιωμάτων συνδιαμόρφωσης των αποφάσεων και της πολιτικής, σε οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και οικολογικό επίπεδο!
Τα δικά μας πολυτεχνεία είναι πολλά, καθημερινά και μικρά! Περιέχουν όμως το σπόρο της αμφισβήτησης, του αγώνα και της αναμέτρησης με μια εκφυλισμένη δημοκρατία, που χρυσώνει το χάπι, που αποπροσανατολίζει εκβιάζει και ξεγελά! Το όραμά μας δεν είναι η αυταρχική δημοκρατία, δεν είναι η παγίωση μιας μόνιμης κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, αλλά η δημοκρατία με ελευθερία, κοινωνική δικαιοσύνη και οικολογικό προσδιορισμό.
Η ελπίδα υπάρχει, εκεί που δίνονται αγώνες για την ελευθερία, τη δημοκρατία, για την αξιοπρέπεια και εκεί που διαμορφώνονται οι νέες συλλογικές αφηγήσεις!
Η πραγματική πρόκληση σήμερα, είναι να γίνουμε πολίτες.
