Οι συζητήσεις για τη μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ, οι οποίες ξέσπασαν με νέα δύναμη μετά από την πρόσφατη σειρά ατυχημάτων στο ιταλικό νησί Λαμπεντούζα, ως αποτέλεσμα των οποίων σκοτώθηκαν εκατοντάδες πρόσφυγες από χώρες της Βόρειας Αφρικής. Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς δήλωσε ότι στην ΕΕ πρέπει να συσταθεί ένα «νόμιμο σύστημα μετανάστευσης», όπως αυτά που υπάρχουν σε μεγάλες μεταναστευτικές περιοχές του κόσμου - για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, τον Καναδά ή την Αυστραλία. Η ουσία της πρότασης είναι να κατανεμηθούν οι αυξανόμενες δαπάνες για τους μετανάστες ομοιόμορφα μεταξύ των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, το 2012 το μέγεθος της λαθρομετανάστευσης στις χώρες της Γηραιάς ηπείρου ήταν 72 χιλ. άτομα, δηλαδή κατά 50% μεγαλύτερο από πέρυσι. Μόνο στην Ιταλία, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του τηλεοπτικού καναλιού France 24, φέτος αφίχθηκαν 30 χιλ. Αφρικανοί – τετραπλάσιοι από το περασμένο έτος. Και σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, τα τελευταία 10 χρόνια στα ανοικτά των ευρωπαϊκών ακτών ως αποτέλεσμα ατυχημάτων πλοίων σκοτώθηκαν συνολικά 20 χιλ. άτομα. Παρόλ΄ αυτά μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί κοινή λύση του προβλήματος της μετανάστευσης.
Προ ημερών το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Συστήματος Επιτήρησης των Συνόρων - Eurosur (European Border Surveillance System), το οποίο θα αρχίσει να λειτουργεί το Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους. Όπως πιστεύεται, αυτό το σύστημα θα παρέχει τη δυνατότητα έγκαιρου εντοπισμού, μεταξύ άλλων με τη βοήθεια μη επανδρωμένων αεροσκαφών, πλοίων με μετανάστες και να εξασφαλίζεται βοήθεια σ΄ αυτούς. Θα επιλύσει όμως αυτό το πρόβλημα της ασφάλειας των συνόρων; Η Ιταλία, όπως γράφει η ιστοσελίδα EurActiv, έθεσε σε εφαρμογή εθνική «στρατιωτική ανθρωπιστική» αποστολή στη Μεσόγειο, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και κοινές επιχειρήσεις με τις νέες λιβυκές Αρχές, επισημαίνει η πολιτική αναλύτρια του Ινστιτούτου Ευρώπης Όλγα Ποτιόμκινα:
- Η Λιβύη συγκρατούσε το δουλεμπόριο από εσωτερικές περιοχές της Αφρικής. Επί του παρόντος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξάγονται συζητήσεις για την περαιτέρω διεύρυνση των πληρεξουσιοτήτων της υπηρεσίας της ΕΕ Frontexγια το συντονισμό της φρούρησης των συνόρων. Γι΄αυτό το ζήτημα διεξάγονται έντονες συζητήσεις, όμως η διαδικασία αυτή, όπως φαίνεται, θα συνεχιστεί.
Εν πάση περιπτώσει, πολλοί πολιτικοί συμφωνούν με το Μάρτιν Σουλτς ότι χρειάζεται μια πανευρωπαϊκή θέση για την επίλυση του προβλήματος. Αυτή την άποψη εκφράζει και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Χάνες Σβόμποντα:
- Χρειάζεται ισοζύγιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να καθοριστεί ποιος ποιον δέχεται, ποιες δαπάνες επωμίζεται και να επιδιωχθεί μια κοινή λύση. Ένα μέρος της ευθύνης πρέπει να το επωμίζεται κάθε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
