Του Χάρη Σαββίδη
hsav@pegasus.gr
hsav@pegasus.gr
Στη δίνη κυβερνητικής κρίσης περιέρχεται η Πορτογαλία, καθώς ένα εικοσιτετράωρο μετά την παραίτηση του υπουργού Οικονομικών, τον ίδιο δρόμο επέλεξε και ο υπουργός Εξωτερικών. Οι δύο εξελίξεις είναι μάλιστα άμεσα συνδεδεμένες: Ο Βιτόρ Γκασπάρ παραιτήθηκε προχθές, καθώς δεν κατάφερε να πείσει για τη λήψη νέων μέτρων λιτότητας προκειμένου το δημοσιονομικό έλλειμμα να μην «ξεφύγει» περαιτέρω (ξεπέρασε το 10,5% το α' τρίμηνο, ενώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012 ήταν χαμηλότερο του 8%). Με τη λήψη νέων μέτρων διαφώνησε ο υπουργός Εξωτερικών, Πάουλο Πόρτας, ο οποίος είναι και επικεφαλής του μικρότερου κόμματος της συμπολίτευσης (Λαϊκό Κόμμα), χωρίς τη στήριξη του οποίου η κυβέρνηση δεν διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Ο κ. Πόρτας σε ανακοίνωση που εξέδωσε αμέσως μετά την χθεσινή του παραίτηση, αναφέρει ότι «είναι γνωστές οι πολιτικές διαφορές που είχα με τον υπουργό Οικονομικών και η προσωπική του απόφαση να αποχωρήσει επέτρεψε την ευκαιρία ενός διαφορετικού οικονομικού και πολιτικού κύκλου». Πλην όμως «ο πρωθυπουργός σκόπευε να ακολουθήσει τον δρόμο της ξεκάθαρης συνέχειας στο υπουργείο Οικονομικών - το σέβομαι αλλά διαφωνώ».
Ο λόγος παραίτησης του κ. Πόρτας είναι, δηλαδή, η ανάθεση του υπουργείου Οικονομικών στη Μαρία Λουίς ντε Αμπουκέρκι, η οποία θεωρήθηκε ότι θα συνεχίσει τη σημερινή πολιτική. Ο πρωθυπουργός, Πέδρο Πάσος Κοέλο, σε διάγγελμά του αργά το απόγευμα, αρνήθηκε να δεχθεί την παραίτηση και τόνισε ότι δεν είναι η κατάλληλη εποχή για πολιτική αστάθεια. Υπογράμμισε δε, ότι θα δουλέψει τις επόμενες ώρες ώστε να ξεπεραστεί η κυβερνητική κρίση και ξεκαθάρισε πως δεν παραιτείται.
Το (συντηρητικό, παρά το όνομά του) Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ελέγχει 108 από τις 230 έδρες του Κοινοβουλίου και κυβερνά μαζί με το (επίσης δεξιό) Λαϊκό Κόμμα, που διαθέτει 24 έδρες. Της αντιπολίτευσης ηγούνται οι Σοσιαλιστές (κυβέρνησαν μέχρι το 2011, όταν προσέφυγαν στην τρόικα και αμέσως μετά σε εκλογές) με 74 έδρες, ενώ στη Βουλή υπάρχουν και δύο αριστερά κόμματα που συνολικά ελέγχουν 24 έδρες.
Εφόσον, δηλαδή, το Λαϊκό Κόμμα αποσύρει την στήριξή του στην κυβέρνηση, θα πρέπει είτε να υπάρξει «μεγάλος συνασπισμός» είτε προσφυγή στις κάλπες. Κάτι τέτοιο, πάντως, απαιτεί σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας τουλάχιστον ένα δίμηνο, οπότε οι εκλογές δεν μπορεί να γίνουν πριν από τον Σεπτέμβριο. Ο αρχηγός των Σοσιαλιστών, Αντόνιο Ζοζέ Σεγκούρο, ζήτησε να συναντηθεί σήμερα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Καβάκο Σίλβα, για να συζητήσουν την κατάσταση που προέκυψε.
Η κυβερνητική κρίση προκάλεσε νευρικότητα στις αγορές ήδη από χθες το απόγευμα. Αν και στην παραίτηση Γκασπάρ δεν υπήρξε κάποια σημαντική αντίδραση (ίσως επειδή οι επενδυτές θεώρησαν τη διάδοχο θιασώτη της ίδιας πολιτικής), μετά την παραίτηση Πόρτας το κόστος 10ετούς δανεισμού από το 6,45% ενισχύθηκε στο 6,78%. Το ευρώ, από την πλευρά του, υποχώρησε κάτω από το 1,3 δολ. για πρώτη φορά τον τελευταίο μήνα. Καθώς μάλιστα η παραίτηση έγινε γνωστή το απόγευμα, λίγο πριν από το κλείσιμο των αγορών, είναι πιθανό σήμερα να ενταθεί η αντίδραση των επενδυτών.
