Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 24/5/2013 στη Νομική Σχολή της Αθήνας η εκδήλωση του "Συλλόγου διάδοσης της μαρξιστικής σκέψης Γ. ΚΟΡΔΑΤΟΣ" με θέμα "Η ανάγκη του Λαϊκού μετώπου και η διέξοδος από την κρίση".Ο Εργατικός Αγώνας θα δημοσιεύσει σταδιακά τόσο τις εισηγήσεις όσο και τις παρεμβάσεις. Ξεκινάμε σήμερα με την εισήγηση του Δημήτρη Καλτσώνη επ. καθηγητή θεωρίας κράτους και δικαίου, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Θα ακολουθήσει η εισήγηση του Β. Λιόση και στη συνέχεια οι παρεμβάσεις των Δ. Τσακνή, Στ. Μαυρουδέα κ.α.
Η οικονομική κρίση και τα δεινά του λαού μας υποχρεώνουν να αναζητήσουμε λύσεις. Σήμερα, περισσότερο από άλλοτε είναι φανερό ότι πρέπει να σπάσουν τα δεσμά της τρόικας, της ΕΕ, του ΔΝΤ και των εγχώριων εταίρων τους. Πρέπει η χώρα και ο λαός να απαλλαγούν από τη θηλιά της εκμετάλλευσης, της καταλήστευσης και της καταπίεσης.
Απαιτείται επειγόντως αλλαγή πλεύσης.
Αυτή πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινά από την ακύρωση των δανειακών συμβάσεων και την άρνηση της πληρωμής του χρέους. Δεν είναι δυνατό να βγει η θηλιά από το λαιμό του λαού αν δεν διαγραφεί το χρέος.
Εννοείται ότι μια τέτοια επιλογή, η μόνη φιλολαϊκή επιλογή, θα μας φέρει σε αντίθεση με την ΕΕ. Αυτή είναι εξάλλου συνυπεύθυνη, μαζί με τις ΗΠΑ και την εγχώρια ολιγαρχία για τις σχέσεις εξάρτησης, για το μαράζωμα και την υποβάθμιση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας μας, για την κλοπή εγκεφάλων – επιστημονικού δυναμικού. Δεν μπορεί να σημειωθεί πραγματική ανάπτυξη, αν δεν υπάρξει αντίθεση και απειθαρχία στα μέτρα και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, έξοδος τελικά από την ΕΕ.
Δεν μπορεί να υπάρξει αντιμετώπιση της κρίσης, δεν μπορεί να επιτευχθεί αναπτυξιακή πορεία, αν δεν πληρώσουν επιτέλους οι έχοντες, αν δεν εθνικοποιηθούν οι τράπεζες και οι στρατηγικής σημασίας μεγάλες επιχειρήσεις, αν δεν φορολογηθεί το μεγάλο κεφάλαιο, αν δεν φορολογηθεί, ακόμη και δημευθεί, η περιουσία των off shore που υπάρχουν στην Ελλάδα, αν δεν εγκαθιδρυθεί εργατικός και λαϊκός έλεγχος, αν δεν ενισχυθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αν δεν ενθαρρυνθούν να παράγουν συλλογικά, να ενταχθούν σε πολύμορφους συνεταιρισμούς, με βάση ένα πανεθνικό σχέδιο.
Δεν μπορούν να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω αν δεν υπάρξει ριζοσπαστικός εκδημοκρατισμός των συνταγματικών θεσμών, του πολιτικού συστήματος, του εκλογικού συστήματος, της Δικαιοσύνης και κυρίως αν δεν υπάρξει ριζοσπαστικός εκδημοκρατισμός των ενόπλων δυνάμεων, των σωμάτων ασφαλείας, όλων των δημόσιων υπηρεσιών και κρατικών μηχανισμών, με την ενεργό συμμετοχή της εργατικής τάξης και του λαού. Απαιτείται εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού από τα φασιστικά στοιχεία και όλα τα όργανα του ιμπεριαλισμού και των μονοπωλίων, ανασυγκρότησή του σε επαναστατική δημοκρατική βάση. Χωρίς αυτό, οποιαδήποτε προσπάθεια εφαρμογής του παραπάνω οικονομικού πλαισίου είναι καταδικασμένη. Μην ξεχνάμε την εμπειρία της κυβέρνησης Αλιέντε.
Οι κοινωνικές δυνάμεις
Ποιες κοινωνικές δυνάμεις έχουν ανάγκη από μια τέτοια διέξοδο; Πρώτα απ’ όλα, έχει ανάγκη η εργατική τάξη, ο βασικός παραγωγός του κοινωνικού πλούτου, οι εργατοϋπάλληλοι και πλάι τους η στρατιά των ανέργων. Έχουν ανάγκη τα μεσαία στρώματα της πόλης και του χωριού, οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες και αγρότες, η εργαζόμενη και άνεργη διανόηση, οι επιστήμονες και οι καλλιτέχνες, η νεολαία, οι γυναίκες, τα κοινωνικά κινήματα για την εθνική ανεξαρτησία, την ειρήνη, για τις δημοκρατικές ελευθερίες, για το περιβάλλον, τα κινήματα αλληλεγγύης.
Κλειδί για την επίτευξη αυτής της λύσης είναι η ενότητα. Αυτά μπορούν να υλοποιηθούν μόνο αν γίνει δυνατή η ενότητα των λαϊκών δυνάμεων, πρώτα απ’ όλα η ενότητα της εργατικής τάξης. Μπορεί να ανοίξει ο δρόμος μόνο αν δημιουργηθεί ένα γιγάντιο λαϊκό μέτωπο, αντίστοιχο εκείνου του ΕΑΜ, στις σύγχρονες βέβαια συνθήκες, με σύγχρονα αιτήματα.
Ένα τέτοιο Λαϊκό μέτωπο θα έχει αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό, περιεχόμενο. Θα είναι μέτωπο δημοκρατικό και πατριωτικό. Αντιιμπεριαλιστικό και πατριωτικό, επειδή θα αντιμάχεται τα δεσμά της εξάρτησης από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, θα αγωνίζεται για την εθνική ανεξαρτησία. Αντιμονοπωλιακό, γιατί θα παλεύει ενάντια στο σκληρό πυρήνα της αστικής τάξης, τα ντόπια και ξένα μονοπώλια. Δημοκρατικό, γιατί θα αντιμάχεται τον κρατικό και εργοδοτικό αυταρχισμό, τους κάθε λογής παρακρατικούς μηχανισμούς, θα υπερασπίζεται τις λαϊκές ελευθερίες και θα διεκδικεί την ποσοτική και ποιοτική διεύρυνσή τους έτσι ώστε η λαϊκή κυριαρχία να πάψει είναι προσχηματική.
Το Αντιιμπεριαλιστικό, Αντιμονοπωλιακό, Δημοκρατικό Μέτωπο δεν μπορεί παρά να είναι μια κοινωνική και πολιτική συμμαχία, δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στο μαζικό κίνημα, να έχει πρόγραμμα διεκδικήσεων και πάλης, να επιδιώκει το σχηματισμό κυβέρνησης του Μετώπου.
Ό δρόμος αυτός μπορεί και πρέπει, κατά τη γνώμη μας, να ανοίξει και να οδηγήσει σε μια μεγάλη κοινωνική αλλαγή, σε μια άλλη κοινωνική οργάνωση, σε μια σοσιαλιστική κοινωνία.
Η προσπάθεια για την υλοποίηση των στόχων του Λαϊκού μετώπου απαιτεί σκληρούς, επίμονους λαϊκούς αγώνες. Δεν θα είναι κοινοβουλευτικός περίπατος. Θα έχει να αντιμετωπίσει τη λυσσαλέα, πολύμορφη αντίδραση της πλουτοκρατίας και των ξένων επικυρίαρχων και προστατών της. Όπως μας διδάσκει η εμπειρία του ΕΑΜ, και όχι μόνο, τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο.
Προϋπόθεση για τη συμμετοχή σε μια τέτοια προσπάθεια δεν είναι η ιδεολογικο-πολιτική συμφωνία εφ όλης της ύλης αλλά η συμφωνία σε ένα ελάχιστο πλαίσιο, περίπου σαν αυτό που προαναφέρθηκε.
Ποιες πολιτικές δυνάμεις;
Υπάρχουν σήμερα πολιτικές δυνάμεις που μπορούν να συμμετέχουν σε ένα τέτοιο μέτωπο; Εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα.
Ο λαός, ήδη από τις εκλογές του Μαϊου, έδειξε ότι αποστρέφεται τον κυρίαρχο μέχρι τότε δικομματισμό. Έδειχνε να αναζητά εναλλακτική λύση. Οι απαντήσεις έπρεπε να έρθουν από το χώρο της Αριστεράς αλλά δυστυχώς δεν ήρθαν, τουλάχιστον δεν ήρθαν με πληρότητα. Οι ηγεσίες των βασικών πολιτικών δυνάμεων που αυτοπροσδιορίζονται στο χώρο αυτό είναι εγκλωβισμένες σε αδιέξοδες για το λαό κατευθύνσεις.
Άλλες, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι υποταγμένες στη λογική του ευρώ και της ΕΕ. Είναι υποταγμένες στη λογική των ανοιγμάτων στην κεντροαριστερά και στο κέντρο. Ολισθαίνουν διαρκώς σε διατυπώσεις που αποδυναμώνουν τα λαϊκά αιτήματα: έτσι, από τη διαγραφή του χρέους μετατοπίστηκαν στην επαναδιαπραγμάτευση, από την εθνικοποίηση των τραπεζών στη γενικόλογη φόρμουλα του δημόσιου ελέγχου, από την κατάργηση των δανειακών συμβάσεων και των μνημονίων στην επαναδιαπραγμάτευση και, πρόσφατα, στο εθνικό σύμφωνο ανάπτυξης με τον ΣΕΒ. Αδυνατούν κατά συνέπεια να διατυπώσουν μια στοιχειωδώς ριζοσπαστική, φιλολαϊκή πρόταση διεξόδου.
Άλλες δυνάμεις, όπως η ηγεσία του ΚΚΕ, είναι εγκλωβισμένες σε μια πολιτική απομονωτισμού, σε μια στείρα επαναστατική φρασεολογία χωρίς διατύπωση άμεσων, μεταβατικών προτάσεων διεξόδου, χωρίς διάθεση συνεργασίας σε κανένα επίπεδο. Στο εσωτερικό των δυνάμεων αυτών υπάρχει όμως ένα αξιόλογο, ριζοσπαστικό δυναμικό.
Υπάρχουν επίσης διάχυτες, μικρότερες δυνάμεις που αναζητούν εναγωνίως τη διέξοδο. Κάποιες από αυτές εμμένουν σε στείρες, δογματικές προσεγγίσεις που τις απομονώνουν από τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Κάποιες άλλες προβληματίζονται ή και πραγματοποιούν γόνιμη στροφή.
Υπάρχει ακόμη η μεγάλη λαϊκή δεξαμενή, η μεγάλη κοινωνικο-πολιτική δύναμη των ανένταχτων αριστερών, προοδευτικών, δημοκρατικά και πατριωτικά σκεπτόμενων ανθρώπων. Υπάρχουν εκείνοι και εκείνες που έχουν μπολιαστεί από το πνεύμα δεκαετιών λαϊκών αγώνων, από το ΕΑΜ και το ΔΣΕ μέχρι την ΕΔΑ, τους Λαμπράκηδες, το Πολυτεχνείο και τους μεταδικτατορικούς αγώνες. Υπάρχει η νέα γενιά που αναζητά μέσα από τους δικούς της δρόμους τα σύγχρονα απελευθερωτικά οράματα.
Πώς προχωράμε;
Το κομβικό ζήτημα είναι να βρούμε το δρόμο εκείνο που μπορεί να μας οδηγήσει στην οικοδόμηση του μετώπου. Δεν είναι εύκολο. Είναι όμως αναγκαίο. Κάθε μέρα και πιο πολύ. Γι’ αυτό ας μην περιμένουμε παθητικά τις εξελίξεις. Ας βάλει καθένας το μικρό του λιθαράκι.
Έχω την αίσθηση πως επείγει σήμερα η προώθηση και η ανάπτυξη ενωτικών αγώνων, επιμέρους μετώπων, συσπειρώσεων και συνεργασιών που θα αντιστρατεύονται τις επιλογές της κυρίαρχης πολιτικής. Οι συνεργασίες και συσπειρώσεις γύρω από συγκεκριμένα αντιμονοπωλιακά αντιιμπεριαλιστικά αιτήματα και στόχους δεν αποτελούν κιόλας το λαϊκό μέτωπο. Μπορούν, όμως, να αποτελέσουν πεδία συσπείρωσης και δοκιμασίας, να γίνουν τα ρυάκια και οι χείμαρροι που θα οδηγήσουν σε αυτό.
Στην εργατική τάξη, βάση της ενιαίας δράσης των συνδικάτων πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να είναι ο αγώνας εναντίον των μνημονίων και συνολικά των μέτρων που έχουν ληφθεί για την υποτιθέμενη σωτηρία της χώρας από τη χρεοκοπία, η μαζική αμφισβήτηση και η ανατροπή τους, η διεκδίκηση βελτιώσεων στη ζωή των εργατοϋπαλλήλων και του λαού, με δυο λόγια, διεκδικήσεις σε όλο το εύρος των αναγκών που συνθλίβουν την εργατική τάξη και τα μικρομεσαία στρώματα. Βάση της πρέπει ακόμη να είναι η πλατιά προσέλκυση των εργαζόμενων στη δράση, η οργάνωσή τους στα συνδικάτα και σε μετωπικά σχήματα μέσω της αξιοποίησης όσο το δυνατόν περισσότερο αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών.
Στην ενιαία δράση δε χωρούν a priori αποκλεισμοί. Μπορούν να συμμετέχουν όλα τα πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια συνδικάτα, αρκεί φυσικά να αποδέχονται το πλαίσιο των αιτημάτων, την τακτική και τους στόχους του αγώνα. Δεν μπορεί να συμμετέχει η πλειοψηφία των ηγεσιών των τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων, που έχει αποδείξει ότι δεν είναι διατεθειμένη να λάβει μέρος σε πραγματικό ταξικό αγώνα και ταξικό κίνημα.
Σε κάθε περίπτωση η αγωνιστική ενότητα και συσπείρωση όχι μόνο δεν αναιρούν αλλά υπογραμμίζουν τη δυνατότητα και την ανάγκη ιδεολογικο-πολιτικής διαπάλης ανάμεσα στις διάφορες δυνάμεις που διατηρούν την αυτοτέλειά τους. Καθιστούν γόνιμη αυτή τη διαπάλη καθώς, από τη μια πλευρά, διεξάγεται ενώπιον μαζικού κινήματος, και, από την άλλη, διεξάγεται στη βάση της εμπειρίας του αγωνιζόμενου λαού, όχι με ατέλειωτες θεωρητικολογίες και βερμπαλισμούς.
Ανακατατάξεις
Έχει λοιπόν σημασία να τονωθεί μέσα από τους καθημερινούς, ενωτικούς αγώνες το αίσθημα της συλλογικότητας, της αντιμετώπισης των προβλημάτων όχι σε ατομική βάση, όχι με το συνηθισμένο μέχρι σήμερα τρόπο. Η αίσθηση ότι δημιουργείται κάτι ευρύτερο που αγκαλιάζει όλους τους εργαζόμενους, τους άνεργους, μπορεί να πολλαπλασιάσει τη λαϊκή δυναμική. Μπορεί να δώσει μια τεράστια ώθηση, μια ελπίδα ότι τα πράγματα είναι εφικτό να αντιμετωπιστούν, να αλλάξουν. Μπορεί να αφυπνίσει τη λαϊκή εφευρετικότητα. Να ξυπνήσει την πίστη του λαού στη δύναμή του.
Επιδράσεις θα υπάρξουν και στους πολιτικούς φορείς που με τον ένα ή άλλο τρόπο σχετίζονται με την εργατική τάξη και τα ριζοσπαστικοποιημένα μικροαστικά στρώματα. Οι λαϊκές, αγωνιστικές, ενωτικές δράσεις θα τους ωθήσουν σε πολύμορφες και πολύπλευρες διεργασίες, σε επανατοποθετήσεις και ανακατατάξεις. Σε κάποιους μπορεί να προσδώσει σταθερότητα και πνοή, σε άλλους να εντείνει τις ταλαντεύσεις προς τη μια ή άλλη κατεύθυνση, κάποιους τρίτους να τους οδηγήσει στο περιθώριο ή στον κατακερματισμό. Εξαρτάται από τη θέση που θα λάβει καθένας.
Σε κάθε περίπτωση, η αναζήτηση σε αυτή τη δίσεχτη εποχή θα συνεχιστεί. Έχουμε χρέος, στον εαυτό μας και στις επόμενες γενιές, να συνεχίσουμε: χωρίς φανατισμούς και ιδεοληψίες, με νηφάλιο πνεύμα, με αίσθημα και καθημερινή στάση αγωνιστικής αξιοπρέπειας.
http://ergatikosagwnas.gr/EA
