 |
| φωτο www.dikigorosergatologos.gr |
Νέος γύρος ανατροπών -με μειώσεις συντάξεων ακόμα και ανά τρίμηνο- έρχεται στα επικουρικά ταμεία, όπου χθες ανακοινώθηκε και επίσημα η ενοποίηση.
Για πρώτη φορά δημιουργείται ένα ταμείο «γίγαντας» για 2.5 εκατομμύρια ασφαλισμένους και 1.6 εκατομμύριο συνταξιούχους, ενώ τέσσερα μόνο ταμεία εξαιρούνται και διατηρούν την αυτονομία τους.
Ωστόσο, με βάση τις μνημονιακές δεσμεύσεις, υπάρχει «ρήτρα» μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία, με αποτέλεσμα όπου υπάρχουν ελλείμματα να κόβονται και οι συντάξεις. Ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση εκτιμούν πως τα ελλείμματα θα οδηγήσουν σε πρώτη φάση σε περικοπές 10% των συντάξεων στο ενιαίο επικουρικό, ενώ περικοπές από 10% έως και 35% θα υπάρξουν και στους φορείς που εξαιρέθηκαν από την ενοποίηση.
Σημειώνεται πως ο «έλεγχος» των επικουρικών ταμείων θα μπορεί να γίνεται ακόμα και ανά τρίμηνο.
Επομένως το πρώτο κρίσιμο κρας τεστ για το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) θα γίνει τον Ιούνιο, ωστόσο με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία υπάρχει «μαύρη τρύπα» 200 εκατομμυρίων ευρώ.
«Πιλότος»
«Πιλότος» για τις όποιες παρεμβάσεις αναμένεται να είναι το καθεστώς που ισχύει ήδη στο Δημόσιο με τις επικουρικές συντάξεις να μην ξεπερνούν το 20% του συντάξιμου μισθού. Στα υπόλοιπα επικουρικά σήμερα το ποσοστό αναπλήρωσης μπορεί να φτάνει έως και το 40% και ενδεικτικά αναφέρεται πως στο ΕΤΕΑΜ κατά μέσο όρο είναι από 26% έως 30%.
«Πιλότος» για τις όποιες παρεμβάσεις αναμένεται να είναι το καθεστώς που ισχύει ήδη στο Δημόσιο με τις επικουρικές συντάξεις να μην ξεπερνούν το 20% του συντάξιμου μισθού. Στα υπόλοιπα επικουρικά σήμερα το ποσοστό αναπλήρωσης μπορεί να φτάνει έως και το 40% και ενδεικτικά αναφέρεται πως στο ΕΤΕΑΜ κατά μέσο όρο είναι από 26% έως 30%.
Ο δεύτερος γύρος των παρεμβάσεων θα γίνει το 2015, οπότε και θα τεθεί σε ισχύ ο νέος τρόπος υπολογισμού για όλους τους ασφαλισμένους. Μεταξύ άλλων προβλέπονται τα εξής:
- Για κάθε ασφαλισμένο δημιουργείται «ατομική» μερίδα, όπου πηγαίνουν οι εισφορές του. Αυτό ισχύει για όλες τις εισφορές που έχουν καταβληθεί μετά το 2001, οπότε και υπήρξε μηχανογράφηση
- Η σύνταξη για τα χρόνια μέχρι το 2014 θα υπολογίζεται με βάση το παλαιό καθεστώς. Για τα χρονιά μετά το 2015 θα υπάρξει νέος τρόπος υπολογισμού, που θα είναι κοινός για όλους.
- Ειδικότερα από 1η Ιανουαρίου 2015 το ποσό της σύνταξης δεν θα είναι σταθερό αλλά θα εξαρτάται από διάφορους παράγοντας. Ενας από αυτούς είναι το αν ο δικαιούχος θέλει να καταβάλλεται η σύνταξη μόνο όσο ζει ή μετά επιθυμεί να «μεταβιβάζεται» στους κληρονόμους. Στη δεύτερη περίπτωση θα παίρνει χαμηλότερη σύνταξη
Μιλώντας στο «Εθνος Συντάξεις», ο Δημήτρης Μπούρλος -δικηγόρος που ειδικεύεται σε θέματα ασφαλιστικού δικαίου- τονίζει «με δεδομένη την έλλειψη κρατικής χρηματοδότησης, τον περιορισμό των καταβαλλόμενων εισφορών και τις αυξημένες συνταξιοδοτικές ανάγκες, η διατήρηση ακόμη και του σημερινού περιορισμένου ύψους των επικουρικών συντάξεων θα είναι αδύνατη μελλοντικά παρά την κατάργηση των δώρων.
Οι σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις προβλέπουν ανά τρίμηνο έλεγχο της οικονομικής κατάστασης κάτι που αναμφίβολα θα οδηγεί σε μειώσεις στις επικουρικές.
Σε κάθε περίπτωση το ύψος των νέων μειώσεων θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα της οικονομικής μελέτης».
Οι τρεις φορείς που τελικά δεν εξαιρούνται
Τον δρόμο για το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) παίρνουν με βάση την απόφαση του υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτση τρεις από τους επτά φορείς που είχαν ζητήσει να εξαιρεθούν. Συγκεκριμένα «μετακομίζουν» στον ενιαίο φορέα:
- Το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ) ως προς την επικουρική ασφάλιση.
- Το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Ναυτικών και τουριστικών Πρακτορείων (ΤΕΑΥΝΠΤ) και
- Το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Χημικών (ΤΕΑΧ).
Σημειώνεται πως με βάση τη νομοθεσία ορισμένοι φορείς επικουρικής ασφάλισης είχαν το δικαίωμα να αιτηθούν εξαίρεση από την ένταξή τους στο ΕΤΕΑ και να μετατραπούν σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μετά από σχετική αξιολόγηση και σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής. Τα τρία ταμεία που αναφέρθηκαν είχαν ζητήσει να εξαιρεθούν ωστόσο -όπως ανακοινώθηκε χθες από το υπουργείο- εξαιτίας της οικονομικής και δημογραφικής τους κατάστασης δεν δόθηκε η σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής.
Σημειώνεται πως στον ενιαίο φορέα έχουν ήδη «μεταφερθεί»:
- Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ).
- Τομείς του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ).
- Το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) και οι τομείς αυτού «ΤΕΑΠΟΚΑ» και «ΤΑΔΚΥ».
- Οι τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ).
- Ο Κλάδος Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ ως προς του κατ' επικουρική ασφάλιση ασφαλισμένους του.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας «η δημιουργία του νέου ταμείου έχει στόχο την απλοποίηση του πολύπλοκου και κατακερματισμένου συστήματος της επικουρικής ασφάλισης, την εφαρμογή ενιαίων ομογενοποιημένων κανόνων για το σύνολο των ασφαλισμένων και την εξάλειψη δημιουργίας ελλειμμάτων με απώτερο σκοπό τη βιωσιμότητα συνολικά του ασφαλιστικού συστήματος, προς διασφάλιση και όφελος των νέων ασφαλισμένων κυρίως, όμως, των επόμενων γενεών».
Εως και 35% οι μειώσεις
Μειώσεις συντάξεων, που μπορεί να κυμαίνονται από 10% έως 35%, έρχονται και στα επικουρικά ταμεία, που τελικά εξαιρούνται από την ενοποίηση και διατηρούν την αυτονομία τους.
Με βάση τη νομοθεσία, οι συγκεκριμένοι φορείς «μετατρέπονται» σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου και θα πρέπει να επιβιώσουν χωρίς κρατική χρηματοδότηση.
Στην απόφαση του υπουργού Εργασίας προβλέπεται πως μόνο τέσσερα Ταμεία εξαιρούνται από τη «μεταφορά» τους στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ). Πρόκειται για τα επικουρικά ταμεία του προσωπικού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων (ΤΕΑΑΠΑΕ), των υπαλλήλων εμπορίου τροφίμων (ΤΕΑΥΕΤ), των υπαλλήλων φαρμακευτικών εταιρειών (ΤΕΑΥΦΕ) και του προσωπικού εταιρειών πετρελαιοειδών (ΤΕΑΠΕΠ).
Τα συγκεκριμένα Ταμεία κατέθεσαν αναλογιστικές μελέτες στο υπουργείο Εργασίας για να αποδείξουν τη βιωσιμότητά τους και να εξαιρεθούν από την υπαγωγή στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης.
Μάλιστα στις μελέτες αυτές γίνεται αναφορά και στις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν για να μην προκύψουν οικονομικά προβλήματα στο μέλλον.
Σύμφωνα με πληροφορίες προβλέπονται τα εξής:
- Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Εμπορίου Τροφίμων. Η πρόταση προβλέπει μείωση 27% των επικουρικών συντάξεων, που κατά μέσο όρο θα περιοριστούν από τα 300 στα 220 ευρώ. Με βάση τα στοιχεία ο φορέας καλύπτει 26.000 ασφαλισμένους και 4.000 συνταξιούχους.
- Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων. Το ανώτατο πλαφόν των συντάξεων θα περιοριστεί κατά 35% και θα πέσει από τα 800 στα 520 ευρώ.
Ωστόσο, αυτό εκτιμάται πως θα επηρεάσει σε έναν βαθμό και τις υπόλοιπες συντάξεις (χωρίς να υπάρχουν προς το παρόν συγκεκριμένα στοιχεία). Ο φορέας καλύπτει 12.000 ασφαλισμένους και 4.000 συνταξιούχους.
- Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Εταιρειών Πετρελαιοειδών. Η μείωση σταδιακά θα φτάσει το 10%, με αποτέλεσμα η μέση σύνταξη να πέσει από τα 420 στα 378 ευρώ.
Με βάση τον σχεδιασμό, το μεγαλύτερο μέρος της περικοπής θα εφαρμοστεί τα πρώτα δύο χρόνια. Ο φορέας καλύπτει 4.000 ασφαλισμένους και 3.720 συνταξιούχους.
Χάθηκαν τέσσερις επικουρικές μέσα σε μία τριετία
Πέντε παρεμβάσεις στις επικουρικές συντάξεις έχουν γίνει τα τελευταία τρία χρόνια, με μεγάλους χαμένους όσους καλύπτονται από το ΕΤΕΑΜ. Από τις περικοπές υπολογίζεται πως οι ασφαλισμένοι έχουν χάσει μέχρι τώρα έως και τέσσερις επικουρικές συντάξεις.
Αναλυτικά οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί είναι οι εξής:
- Μείωση 3% έως 10% στο ποσό που υπερβαίνει τα 300 ευρώ. Το ποσοστό της μείωσης είναι σε άμεση συνάρτηση με το ύψος της σύνταξης.
- Μείωση 30% του τμήματος της σύνταξης που υπερβαίνει τα 150 ευρώ στο ΕΤΕΑΜ. Στο ΤΑΥΤΕΚΩ η περικοπή είναι 15%.
- Μείωση 10% έως 20% στις συντάξεις άνω των 200 ευρώ.
- Μείωση 5% έως 20% στο άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης άνω των 1000 ευρώ (από 1ης Ιανουαρίου). Είναι η πρώτη περικοπή που λαμβάνει υπόψη το σύνολο της σύνταξης που καταβάλλεται ανεξάρτητα αν προέρχεται από ταμείο κύριας ή επικουρικής ασφάλισης.
- Κατάργηση της 13ης και 14ης επικουρικής σύνταξης από 1ης Ιανουαρίου (σημειώνεται πως ανάλογη ρύθμιση έχει υπάρξει και στα ταμεία κύριας ασφάλισης) .
Ενδεικτικό των απωλειών είναι το εξής παράδειγμα: Συνταξιούχος έχει επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΜ 450 ευρώ. Αρχικά το ποσό αυτό μειώθηκε κατά 5%, δηλαδή περιορίστηκε στα 427, 5ευρώ.
Στη συνέχεια το τμήμα του ποσού άνω των 150 ευρώ μειώθηκε κατά 30% (απώλεια 83,25 ευρώ). Το ποσό που υπερβαίνει τα 200 ευρώ μειώθηκε για μία ακόμα φορά πέρυσι τον Φεβρουάριο.
Σε περίπτωση που ο συγκεκριμένος συνταξιούχος έχει κύρια σύνταξη 900 ευρώ θα υποστεί μία ακόμα περικοπή στο άθροισμα των δύο συντάξεων.
Η μείωση θα αφορά στο συνολικό ποσό της κύριας και επικουρικής σύνταξης και θα είναι 5%.
Τέλος ο συγκεκριμένος συνταξιούχος χάνει φέτος άλλα 900 ευρώ από την κατάργηση των δώρων και του επιδόματος αδείας.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ
