Οι τρεις ασύμμετρες ανησυχίες στο ελληνικό banking για το 2014 ήδη σκιάζουν την αγορά και τους κορυφαίους τραπεζίτες που σχεδιάζουν την επόμενη μέρα με τα δανεικά πυρομαχικά της ανακεφαλαιοποίησης και της δανεικής ρευστότητας.
Ωστόσο ενώ με βάση τα στοιχεία της Blackrock οι σωρευτικές ζημίες έως το 2014 φθάνουν συνολικά για τον κλάδο στα 46,8 δις ευρώ και για τις συστημικές τράπεζες στα 31,3 δις ευρώ ως εκτίμηση ήδη η πραγματικότητα έχει ξεπεράσει τα νούμερα αυτά.
Τα προβληματικά δάνεια φθάνουν τα 50 δις ευρώ ενώ η Moody’s προέβλεψε ότι τα NPLs θα φθάσουν στο 30% των δανείων ή 67 δις ευρώ δηλαδή περίπου 20 δις ευρώ πάνω από την εκτίμηση της Blackrock έως το 2014 με βάση τις οποίες καθορίστηκαν οι κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών.
Είναι προφανές ότι αν επιβεβαιωθεί η εκτίμηση αυτή δηλαδή αναρριχηθούν τα προβληματικά δάνεια στο 30% εφόσον συνεχιστεί η ύφεση το 2014 και δεν υπάρξει σταθεροποίηση και ανάκαμψη της οικονομίας, τότε η αύξηση των προβληματικών δανείων θα οδηγήσει το σύστημα σε νέες ανάγκες κεφαλαίων.
Να ληφθεί υπόψη ότι στα 20 δις ευρώ εκτιμώμενα νέα προβληματικά δάνεια αναλογούν κεφάλαια περίπου 9-10 δις ευρώ.
Να ληφθεί υπόψη ότι το capital buffer του ΤΧΣ διαμορφώνεται στα 5 με 6 δις ευρώ μετά τις επιστροφές προκαταβολών λόγω της ιδιωτικής συμμετοχής στις αμκ την κάλυψη του 10-12% των αμκ.
Σε αυτή την περίπτωση το σύστημα θα βρεθεί εκτεθειμένο καθώς οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας θα πέσουν κάτω των ορίων που θέτει η Τράπεζα της Ελλάδος και η ανάγκη για νέα κεφάλαια θα οδηγήσει σε αδιέξοδο το τραπεζικό σύστημα καθώς από τα 28,6 δις ευρώ των συστημικών τραπεζών τα 26 δις ευρώ πρέπει να επιστραφούν στο ΤΧΣ και μαζί με τα 4 δις ευρώ προνομιούχων μετοχών φθάνουν τα 30 δις ευρώ που πρέπει να επιστραφούν χωρίς να προσμετράται ούτε 1 ευρώ πρόσθετης κεφαλαιακής ανάγκης.
Άρα είναι κατανοητό ότι αν το 2014 δεν υπάρξει ανάπτυξη στην οικονομία και επιβεβαιωθούν οι αρνητικές εκτιμήσεις για τα προβληματικά δάνεια τότε η κατάσταση στο ελληνικό banking θα επιδεινωθεί δραματικά.
Στο α΄ τρίμηνο του 2013 παρατηρείται στασιμότητα στην παραγωγή νέων προβληματικών δανείων αλλά ως τάση πρέπει να διατηρηθεί τουλάχιστον 3 τρίμηνα για να μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Όμως η ουσία παραμένει όλο το βάρος πέφτει στο 2014 και δεν είναι τυχαίο ότι η Τρόικα ειδικά για την Εθνική ανησυχεί για την ανακεφαλαιοποίηση της καθώς εκτιμά ότι μπορεί να χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια.
Και ενώ ο προβληματισμός για το 2014 έχει αυξηθεί δραματικά και ειδικά αν αποτύχει η προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας καθώς θα παραχθούν νέες επισφάλειες και θα χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια, πρέπει να αξιολογηθεί και ένας άλλος παράγοντας του υπερπληθυσμού αναλογικά στο ελληνικό banking.
Η πολύ γρήγορη αναδιάρθρωση του ελληνικού banking με τις πολλαπλές συγχωνεύσεις θα επιφέρει επί της ουσίας μεγάλες μειώσεις μέσω απολύσεων και εθελουσιών εξόδων στο ελληνικό banking.
Σε σύνολο 55 χιλιάδων εργαζομένων είναι πιθανό σε βάθος λίγων χρόνων να αποχωρήσουν 10-14 χιλιάδες.
Η αναγκαιότητα μείωσης του προσωπικού εδράζεται κυρίως στην άποψη ότι τα έσοδα των τραπεζών έχουν μειωθεί αισθητά, δεν θα επανέλθουν στα επίπεδα του παρελθόντος, άρα πρέπει να υπάρξουν μειώσεις προσωπικού.
Η Τρόικα δεν έχει πάρει ξεκάθαρη θέση για το θέμα, ωστόσο αφήνει να εννοηθεί ότι ο επανασχεδιασμός του ελληνικού banking απαιτεί λιγότερους εργαζόμενους, ώστε η αποδοτικότητα του ενεργητικού και των κεφαλαίων να είναι λογική.
Σε αυτές τις 3 ασύμμετρες ανησυχίες πρέπει να προστεθεί και ο παράγοντας της απόλυτης αβεβαιότητας.
Θα μπορέσουν να επιστρέψουν οι ελληνικές τράπεζες συνολικά 29-30 δις ευρώ στο ΤΧΣ και στο ελληνικό κράτος τις προνομιούχες μετοχές;
Η απάντηση είναι αναμενόμενα εύκολη. Ποτέ δεν θα επιστραφούν τα κεφάλαια αυτά στο κράτος και στο ΤΧΣ.
Πέτρος Λεωτσάκος
