Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*Σαρώθηκαν σε πρωτοφανή βαθμό στις εκλογές που έγιναν το Σάββατο στην Ισλανδία τα κόμματα των σοσιαλδημοκρατών και των αριστερών και οικολόγων που συναποτελούσαν τον κυβερνητικό συνασπισμό που ασκούσε την εξουσία στη χώρα από το 2009, όταν στο απόγειο της οικονομικής κρίσης εκδιώχθηκε κλωτσηδόν η Δεξιά.
Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και η Αριστερά - Πράσινοι επέδειξαν εξαιρετική πολιτική δειλία υποκύπτοντας διαρκώς σε απαιτήσεις της Αγγλίας, της Ολλανδίας και της ΕΕ κατά την περίοδο της διακυβέρνησής τους, καθιστάμενα έτσι στη συνείδηση των Ισλανδών
κόμματα - φορείς εθνικής υποτέλειας. Αυτό εξόργισε σε υπέρμετρο βαθμό τους ψηφοφόρους τους με αποτέλεσμα να χάσουν πάνω από το 50% των ψήφων τους! Από το 51,5% που είχαν πάρει και τα δύο κόμματα μαζί το 2009, έπεσαν στο... 23,8% στις προχθεσινές εκλογές! Πρόκειται για το χειρότερο αποτέλεσμα που έχουν σημειώσει ποτέ αθροιστικά η Κεντροαριστερά και η Αριστερά της Ισλανδίας εδώ και πάνω από... 80 (!) χρόνια.
Από το 1931 συγκεκριμένα, μια εποχή που η Ισλανδία δεν ήταν ακόμη ανεξάρτητο κράτος αλλά αποικία της Δανίας (ανεξάρτητη έγινε το 1944) και τότε οι σοσιαλδημοκράτες και οι κομμουνιστές είχαν πάρει μόνο 18,7%. Εκτοτε το ποσοστό τους υπερέβαινε πάντοτε το 25% αθροιστικά. Οι σοδιαλδημοκράτες που ήταν πρώτο κόμμα με 29,8% και 20 έδρες το 2009, έχασαν αισθητά πάνω από τις μισές ψήφους τους και έπεσαν στο... 12,9% (περίπου στο ποσοστό του ΠΑΣΟΚ!) προχθές, χάνοντας τις 11 από τις 20 έδρες τους στο 63μελές ισλανδικό κοινοβούλιο, μένοντας μόνο με 9 έδρες. Τα ίδια χάλια ουσιαστικά παρουσίασε και το κόμμα Αριστερά - Πράσινοι.
Από το 21,7% που είχε πάρει και τις 14 έδρες το 2009, έπεσε στο 10,9% χάνοντας κι αυτό τις μισές του ψήφους και τις μισές του έδρες, με μόνο 7 έδρες να του απομένουν. Δύο νέα κόμματα, το ένα με την ειρωνική ονομασία Λαμπρό Μέλλον και το άλλο των Πειρατών, μπήκαν για πρώτη φορά στο ισλανδικό κοινοβούλιο. Το πρώτο πήρε το 8,2% των ψήφων και 6 έδρες και το δεύτερο ξεπέρασε οριακά το φράγμα του 5% και παίρνοντας 5,1% κατέλαβε 3 έδρες. Συνολικά δηλαδή παρατηρούμε ότι στον χώρο της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς οι ανακατατάξεις είναι κατακλυσμιαίες.
Ο μεγάλος ωφελημένος από την καταβαράθρωση των δυνάμεων αυτών είναι η Κεντροδεξιά και η Δεξιά. Εύκολα μπορεί κανείς να εξηγήσει τη θεαματική αύξηση της εκλογικής απήχησης του κεντροδεξιού Προοδευτικού Κόμματος. Ο αναδειχθείς το 2009 νεαρός ηγέτης του Σίγκμουντουρ Γκουνλόιγκσον είχε το θάρρος να αρνηθεί κατηγορηματικά να πληρώσουν οι Ισλανδοί πολίτες τους καταθέτες στη Βρετανία και στην Ολλανδία μιας ιδιωτικής ισλανδικής τράπεζας που χρεοκόπησε.
Δικαίως τον αντάμειψαν οι Ισλανδοί ψηφοφόροι εκτινάσσοντας το ποσοστό του από το 14,8% του 2009 στο 24,4% προχθές και τις 9 έδρες του στις 19!
Πολύ πιο δύσκολο είναι όμως να εξηγήσει κανείς την άνοδο κατά 3 εκατοστιαίες μονάδες του δεξιού Κόμματος της Ανεξαρτησίας, καθώς το κόμμα αυτό ήταν αποκλειστικά υπεύθυνο για την οικονομική κρίση της χώρας και στη συνέχεια τασσόταν υπέρ της μετάθεσης στους ώμους των Ισλανδών των οφειλών των ιδιωτών Ισλανδών τραπεζιτών προς ξένους καταθέτες! Και όμως το κόμμα της Δεξιάς αύξησε το ποσοστό του από το 23,8% στο 26,7% και τις έδρες του από τις 16 στις 19 προχθές. Εστω και αν το 26,7% είναι το δεύτερο χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα στην ιστορία του με το προηγούμενο 23,8% να είναι το απολύτως χειρότερο, έχει μια ιδιαίτερη συμβολική σημασία ότι το κόμμα που κατέστρεψε την Ισλανδία αναδείχθηκε και πάλι πρώτο από τους ψηφοφόρους.
Οσο και αν αυτό αναδεικνύει τα αδιέξοδα των Ισλανδών πολιτών λόγω της παταγώδους αποτυχίας της κεντροαριστερής - αριστερής κυβέρνησης, προκαλεί εντύπωση το ότι δεν προτίμησαν σε ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό το «αντιστασιακό» Προοδευτικό Κόμμα, το οποίο και στον ευρύτερο πολιτικό χώρο τους βρίσκεται και παραδοσιακά συνεργάζεται με το δεξιό Κόμμα της Ανεξαρτησίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Η ουσία πάντως είναι ότι από το 51,5% των ψήφων που είχαν το 2009 τα δύο κεντροαριστερά και αριστερά κόμματα, βρέθηκαν από προχθές οι Ισλανδοί να έχουν δώσει το 51% στα δύο δεξιά - κεντροδεξιά κόμματα! Η αντιστροφή είναι πλήρης, ακόμη και από μαθηματική σκοπιά! Θα έχει πάντως ενδιαφέρον να δούμε αν η νέα δεξιά κυβέρνηση της χώρας θα ακολουθήσει μια γραμμή εθνικής ανεξαρτησίας ή αν θα παραδώσει τη χώρα στο έλεος της ΕΕ.
Δημοσεύθηκε στο Έθνος την 29/4/2014
