Έως τις 15 Απριλίου οι 4 συστημικές τράπεζες θα γνωστοποιήσουν στην Τράπεζα της Ελλάδος και στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αν θα συγκεντρώσουν ή όχι το 10% της ελάχιστης συμμετοχής των αυξήσεων κεφαλαίου καθώς και θα παρουσιάσουν τους τρόπους με τους οποίους θα συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα κεφάλαια.
Η απόφαση αυτή λήφθηκε με το αιτιολογικό ότι δεν είναι δυνατό να μην υπάρχει σαφή και ξεκάθαρη εικόνα στην Κεντρική Τράπεζα για το ποιες τράπεζες μπορούν να υλοποιήσουν αμκ και να καλύψουν τους ελάχιστους στόχους.
Λαμβάνοντας υπόψη τα υφιστάμενα δεδομένα, μόνο η Alpha και η Πειραιώς έχουν εξασφαλίσει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής στην αμκ ενώ το σχήμα Εθνικής με Eurobank αντιμετωπίζουν σοβαρότατο πρόβλημα καθώς η Τρόικα επιμένει ότι πρέπει να υλοποιηθούν 2 αυξήσεις κεφαλαίου μια για την Εθνική και μια για την Eurobank.
Η Eurobank θα κρατικοποιηθεί με συνοπτικές διαδικασίες, θα περάσει στον έλεγχο του ΤΧΣ ενώ η Εθνική τράπεζα που χρειάζεται 9,756 δις ευρώ συνολικά κεφάλαια χωρίς την Eurobank θα πρέπει τα 7,5 δις ευρώ να τα καλύψει με αμκ άρα το 10% αντιστοιχεί σε 750 εκατ ευρώ τα οποία δεν έχει καλύψει.
Λόγω της υποχρέωσης που έχουν οι συστημικές τράπεζες προς την ΤτΕ
1) Να γνωστοποιήσουν αν θα επιτύχουν τον στόχο της κάλυψης του 10% στις αμκ αλλά και τους τρόπους με τους οποίους θα συγκεντρώσουν τα απαραίτητα κεφάλαια και
2)όσες τράπεζες δεν έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες έγκρισης των ομολογιακών μετατρέψιμων σε μετοχές να κλείσουν αυτές τις εκκρεμότητες άμεσα.
Η πρώτη υποχρέωση αφορά και τις 4 συστημικές τράπεζες ενώ η δεύτερη υποχρέωση αφορά μόνο την Εθνική και την Eurobank οι οποίες ακόμη δεν έχουν λάβει υπόψη τους τις σχετικές εγκρίσεις από τις γενικές τους συνελεύσεις καθώς καθυστέρησαν επειδή υπολόγιζαν ότι θα λάβουν παράταση έως τον Σεπτέμβριο του 2013, εξέλιξη που όμως δεν επιβεβαιώθηκε.
Δύο τράπεζες εν δυνάμει ιδιωτικές και δύο κρατικές
Η Τρόικα απέρριψε το βασικό αίτημα της Εθνικής τράπεζας να δοθεί παράταση στην διαδικασία των αμκ.
Ακόμη και σήμερα η διοίκηση της Εθνικής τράπεζας ασκεί πιέσεις στην κυβέρνηση ώστε να μεταπείσει την Τρόικα για το χρονοδιάγραμμα των αυξήσεων κεφαλαίου.
Η Τρόικα έχει αποφασίσει ότι το χρονοδιάγραμμα ολοκληρώνεται τέλη Απριλίου αλλά θα δοθεί σιωπηρή παράταση 3-5 εβδομάδων δηλαδή όλο τον Μάιο έως ότου ολοκληρωθούν οι αυξήσεις κεφαλαίου.
Όμως το μείζον ζήτημα που έχει ανακύψει σχετίζεται με το γεγονός ότι η Τρόικα μπλοκάρει την διαδικασία συγχώνευσης μεταξύ Εθνικής και Eurobank ζητώντας να υλοποιηθούν 2 αυξήσεις κεφαλαίου.
Τα βασικά επιχειρήματα που προβάλλονται είναι δύο
Α)Η βασική ανησυχία της Τρόικα είναι ότι το νέο σχήμα υπό την Εθνική θα κρατικοποιηθεί και ως εκ τούτου θα είναι σχεδόν αδύνατο να πωληθεί στο μέλλον.
Για τον λόγο αυτό προτείνεται η Εθνική και η Eurobank να υλοποιήσουν 2 διαφορετικές αυξήσεις κεφαλαίου η Eurobank ελλείψει βασικού μετόχου θα κρατικοποιηθεί άμεσα και η Εθνική να επιδιώξει να καλύψει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής.
Με δεδομένη την αρνητική καθαρή θέση της Εθνικής -2,8 δις ευρώ και με τα ασφαλιστικά ταμεία κατεστραμμένα είναι σχεδόν αδύνατο να καλυφθεί ο στόχος του 10% ακόμη και αν πωλούσε το 28% της Finansbank.
Β)Οι σοβαρές αιτιάσεις της Τρόικα δεν σταματούν μόνο στο ζήτημα της κρατικοποίησης αλλά και στο επίσης βασικό ζήτημα ότι οι 2 τράπεζες συγχωνευόμενες θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια συγκριτικά με το να ανακεφαλαιοποιηθούν μόνες τους.
Η Εθνική μόνη της θα χρειαστεί 9,756 δις ευρώ και η Eurobank 5,839 δις ευρώ συνολικά 15,5 δις ευρώ.
Όμως αν συμπεριληφθεί και η δίκαιη αποτίμηση των δανείων της Εθνικής λόγω του merger προστίθενται άλλο 1,5 δις ευρώ χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τυχόν νέες κεφαλαιακές ανάγκες που μπορεί να προκύψουν λόγω νέων προβλέψεων για προβληματικά δάνεια.
Πρακτικά τι σημαίνουν όλα αυτά;
Ότι η Εθνική και η Eurobank θα υλοποιήσουν 2 ξεχωριστές αυξήσεις κεφαλαίου και ο νέος τους βασικός μέτοχος το ΤΧΣ θα αποφασίσει αν θα υλοποιηθεί το deal ή όχι.
Οι δύο εν δυνάμει ιδιωτικές τράπεζες Alpha και Πειραιώς
Η Alpha bank ανακοίνωσε χρονοδιάγραμμα σύγκλισης έκτακτων γενικών συνελεύσεων. Με βάση την σύντμηση των χρόνων για τις 3 Γενικές Συνελεύσεις απαιτείται χρονικό διάστημα πλέον 10 ημερών. Η Alpha bank στις 6 Απριλίου συγκαλεί την έκτακτη γενική συνέλευση αλλά στην β΄ επαναληπτική στις 16 Απριλίου θα λάβει τις οριστικές αποφάσεις.
Την ερχόμενη Τετάρτη 3 Απριλίου θα ανακοινώσει τα χρονοδιαγράμματα για τις γενικές συνελεύσεις και η Πειραιώς και ακολούθως και η Εθνική τράπεζα.
Με βάση τις διαδικασίες είναι τεχνικά αδύνατο οι αυξήσεις κεφαλαίου να ολοκληρωθούν τέλη Απριλίου καθώς απαιτούνται εγκρίσεις ενημερωτικών δελτίων και χρονοδιάγραμμα αποκοπής δικαιώματος, έναρξης διαπραγμάτευσης δικαιωμάτων και λήξης καθώς και λήξης της αύξησης οπότε λογικά θα ολοκληρωθούν προς τα τέλη Μαΐου ή το αργότερο έως τις 10 Ιουνίου.
Η Alpha bank ήταν η πρώτη τράπεζα που ανακοίνωσε το περίγραμμα και τις παραμέτρους του σχεδίου ανακεφαλαιοποίησης που θα εγκρίνουν οι μέτοχοι.
Με βάση την διαδικασία η Alpha bank χρειάζεται 4,571 δις ευρώ συνολικά για να ανακεφαλαιοποιηθεί.
Αρχικά θα προχωρήσει στην αύξηση της ονομαστικής αξίας που σήμερα είναι 0,30 ευρώ μέσω reverse split μιας τεχνικής διαδικασίας που μειώνει δραστικά με βάση την προταθείσα σχέση νέων προς παλαιών μετοχών το αριθμό των κυκλοφορουσών μετοχών.
Το πιθανότερο σενάριο θα ήταν να υιοθετηθεί reverse split 10 προς 1 δηλαδή τις 534 εκατ υφιστάμενες κοινές μετοχές να τις μετατρέψει σε 53,4 εκατ μετοχές και η τιμή από 0,71 ευρώ θα αναδιαμορφωθεί στα 7,1 ευρώ με βάση ένα τυχαίο παράδειγμα.
Συνήθως με βάση την παρελθούσα εμπειρία όσες τράπεζες ή επιχειρήσεις πραγματοποίησαν reverse split υπέστησαν μεγάλη χρηματιστηριακή πίεση.
Θα ακολουθήσει η διαδικασία κάλυψης μέρους της αύξησης με ιδιωτικά κεφάλαια.
Με βάση τον αρχικό σχεδιασμό στόχος της Alpha bank είναι να καλύψει την ελάχιστη συμμετοχή 10% στο σύνολο του αρχικού ποσού δηλαδή 4,571 δις ευρώ δηλαδή 457,1 εκατ ευρώ.
Ωστόσο με βάση την επίσημη ανακοίνωση της Alpha bank στόχος είναι τα ιδιωτικά κεφάλαια να φθάσουν τα 550 εκατ ευρώ που αντιστοιχεί στο 12% της συνολικής κεφαλαιακής απαίτησης δηλαδή 4,571 δις ευρώ και κατ΄ ουσία δεν θα χρησιμοποιήσει cocos.
Η Alpha θα καλύψει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής 457,1 εκατ ευρώ και παράλληλα θα έχει την δυνατότητα 92,9 εκατ ευρώ να τα διαθέσει η διοίκηση σε μετόχους της επιλογής της.
Αν ο στόχος δεν επιτευχθεί υπάρχει το plan B κατά το οποίο η τράπεζα χρησιμοποιεί και τα cocos έως 2 δις ευρώ και το 10% που αναλογεί στην αύξηση κεφαλαίου επανακαθορίζεται στα 257,1 εκατ καθώς η συνολική αύξηση θα είναι ύψους 2,571 δις ευρώ.
Αν και ο στόχος αυτός δεν επιτευχθεί δηλαδή να συγκεντρωθούν τα 257,1 εκατ ευρώ άρα δεν καλυφθεί το 10% όλη η αύξηση κεφαλαίου θα καλυφθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Να σημειωθεί πάντως ότι ακόμη και στην περίπτωση του καλού σεναρίου που είναι και το πιθανότερο να καλυφθούν τα 550 εκατ το υπόλοιπο 88% της συνολικής ανακεφαλαιοποίησης θα καλύψει το ΤΧΣ.
Το ΤΧΣ θα καλύψει το εναπομείναν κεφάλαιο που απαιτείται στην τελευταία ημέρα της αύξησης κεφαλαίου.
Ως προς την διαδικασία τα δικαιώματα θα αφορούν το σύνολο της αύξησης και προφανώς αυτά που αναλογούν στο ΤΧΣ θα ασκηθούν στο τέλος της διαδικασίας.
Η τιμή της αύξησης κεφαλαίου καθορίζεται με βάση τον μέσο όρο των τελευταίων 50 χρηματιστηριακών συνεδριάσεων μείον έκπτωση 50%.
Για την Alpha bank αν προσδιόριζε σήμερα την τιμή της αμκ στα 0,54 ευρώ προ reverse split.
Με κάθε μια μετοχή που θα αγοράσει ο ιδιώτης μέτοχος θα λαμβάνει και ένα δωρεάν τίτλο παραστατικό δικαιωμάτων κτήσης μετοχών ή warrants ο οποίος θα είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμος στο χρηματιστήριο δηλαδή π.χ. στην Alpha bank θα διαπραγματεύονται οι κοινές μετοχές της αμκ και τα warrants τα οποία θα λειτουργούν υπό καθεστώς συσχέτισης και arbitrage με τις κοινές μετοχές.
Η έκπληξη της τράπεζας Πειραιώς
Η διοίκηση της τράπεζας Πειραιώς κατάφερε με μια απόλυτα επιτυχημένη στρατηγική κίνηση να αλλάξει τον πυρήνα των όρων ανακεφαλαιοποίησης τους και να μετατρέψει την Πειραιώς από μια τράπεζα με καθαρά αρνητική θέση άρα αξία προ ανακεφαλαιοποίησης μηδέν, σε μια τράπεζα με θετική καθαρή θέση άρα και αξία.
Κατάφερε το P/BV ένα καταλυτικό δείκτη, τον μόνο ίσως που αποτιμά την τρέχουσα δίκαιη αξία από 1,4 με 1,5 να διαμορφώνεται κάτω από 1 και ουσιαστικά να εμφανίζει ο όμιλος της Πειραιώς όχι μόνο πιθανότητες να καλύψει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής στην αμκ αλλά και να δύναται να καλύψει ακόμη και μεγαλύτερο ποσοστό.
Ποια είναι και πως επιτεύχθηκε αυτή η μεγάλη ανατροπή;
Η εξαγορά των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα αποδεικνύεται καταλύτης.
Η Πειραιώς μετά από διαγωνιστική διαδικασία, στην οποία συμμετείχε και η Alpha bank αλλά αποχώρησε από την διαδικασία λόγω ρίσκου στα χαρτοφυλάκια δανείων των κυπριακών τραπεζών, εξαγόρασε καθαρά 19 δις χορηγήσεις και 14,957 δις ευρώ καταθέσεις.
Τα δάνεια μαζί με τις προβλέψεις φθάνουν τα 23,85 δις ευρώ και οι προβλέψεις 4,8 δις ευρώ για τις 3 κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα.
Η Πειραιώς κατάφερε 3 πολύ σημαντικά πράγματα που αλλάζουν άρδην τους όρους ανακεφαλαιοποίησης της.
1)Εξαγοράζοντας τις 3 κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα και λαμβάνοντας 1,5 δις ευρώ 1 δις από το ΤΧΣ και 500 εκατ από το Κυπριακό κράτος απέκτησε bonus κεφαλαίου 1,5 δις ευρώ το οποίο και δεν θα προσμετρήσει στο ύψος ανακεφαλαιοποίησης που συνεχίζει να παραμένει στα 7,3 δις ευρώ.
2)Τα δάνεια εξαγοράστηκαν με discount που σημαίνει η διαφορά μεταξύ του discount και της ονομαστικής αξίας είναι κεφαλαιακό κέρδος που προστίθεται στο κεφάλαιο της Πειραιώς.
Η παράμετρος αυτή είναι καταλυτική καθώς το κεφάλαιο που αποκτά με αυτό τον τρόπο ο όμιλος της Πειραιώς, επιτρέπει από αρνητική καθαρή θέση να βρεθεί σε θετική καθαρή θέση.
Προσοχή σε αυτή την παράμετρο από αρνητικά κεφάλαια βρίσκεται με θετικά κεφάλαια προ ανακεφαλαιοποίησης.
3)Τα δάνεια είχαν «φορτωθεί» με υπέρμετρες προβλέψεις πολύ μεγαλύτερες του φυσιολογικού.
Με ορθολογική διαχείριση των δανείων, ο όμιλος της τράπεζας Πειραιώς θα επιτύχει σημαντικά κέρδη μόνο και μόνο από την αναδιάρθρωση δανείων και επαναξιολόγηση πολλών χορηγήσεων.
Δηλαδή για να καταγραφεί απλά, πολλές προβλέψεις θα μετατραπούν σε κέρδος για την Πειραιώς που θα καταγραφεί σε βάθος χρόνου αλλά θα είναι σημαντικά κέρδη.
Με τις κινήσεις αυτές η τράπεζα Πειραιώς, εμφανίζεται στην αρένα των αυξήσεων κεφαλαίου, από στρατηγικά πλεονεκτική θέση.
Άλλαξε την αρνητική καθαρή θέση σε θετική καθαρή θέση και πλέον ακόμη και αν αποφασίσει όλη την κεφαλαιακή της ανάγκη τα 7,33 δις ευρώ να την καλύψει μέσω αμκ χωρίς να χρησιμοποιήσει ομολογιακό μετατρέψιμο σε μετοχές (cocos) θα το επιτύχει.
Πλέον ο στόχος δεν είναι να καλύψει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής των 7,33 δις ευρώ ή 5,3 δις ευρώ αν κάνει χρήση και των cocos αλλά να καλύψει ποσοστό πάνω από 10%.
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr