(Θα σας πω ορισμένα πράγματα για την παγκόσμια κρίση τη φορά αυτή, είναι μια ευκαιρία να θέσω το πρόβλημα της κρίσης της ευρωζώνης μέσα σε ευρύτερο πλαίσιο, εν μέρει γιατί στην πορεία των τελευταίων τριών χρόνων έχω ακούσει διάφορα να λέγονται - ότι εγώ προσωπικά δεν αντιλαμβάνομαι την παγκόσμια διάσταση της κρίσης, θα σας πω λοιπόν για την παγκόσμια διάσταση της κρίσης - και εν μέρει αυτά που θα σας πω θα είναι κομμάτια από το νέο μου βιβλία που θα κυκλοφορήσει στο τέλος της χρονιάς από τη Verso).«Η κρίση λοιπόν την οποία ζούμε, η οποία ξεκίνησε το 2007, είναι μία κρίση της χρηματιστικοποίηση του καπιταλισμού. Η χρηματιστικοποίηση κατά την άποψή μου είναι μία βαθιά δομική αλλαγή του παγκόσμιου καπιταλισμού συστήματος, μία από αυτές τις αλλαγές που συμβαίνουν ιστορικά και συμβαίνουν λίγες φορές στην πορεία του καπιταλιστικού συστήματος, εκφράζει τις αλλαγές που έχουν συμβεί τις τελευταίες τρεις με τέσσερις δεκαετίες, είναι μια αλλαγή που έχει συμβεί στο πλαίσιο:
α. της χαμηλής κερδοφορίας του παραγωγικού τομέα από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 έως τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Η κερδοφορία ανέκαμψε μετά από αυτό, αλλά παρέμεινε σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Ο ένας παράγων της σχετικά προβληματικής κερδοφορίας είναι χαρακτηριστικός της χρηματιστικοποίησης.
Ο άλλος παράγων, ο οποίος επίσης συνέβαλε στην εμφάνιση της χρηματιστικοποίησης είναι η αδυναμία συστηματικής και γρήγορης αύξησης της παραγωγικότητας. Η παραγωγικότητα της εργασίας αυξάνει, αλλά όχι γρήγορα σε σχέση με άλλες ιστορικές περιόδους του καπιταλισμού. Αυτό είναι ίσως μια ιδιομορφία των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών, οι οποίες είναι πολύ «περίεργες» όσο αφορά αυτήν τη διάσταση. Όπως και να έχει, αυτό που ξέρουμε είναι ότι η παραγωγικότητα της εργασίας δεν αυξάνεται με τον ίδιο γρήγορο ρυθμό που έχουμε σε αντίστοιχες περιόδους στο παρελθόν.
Ο τρίτος παράγων, είναι περισσότερο θεσμικός – ιστορικός κι έχει να κάνει με την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού, την κυριαρχία της απελευθέρωσης δηλαδή της αγοράς εργασίας και της αγοράς του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ο νεοφιλελευθερισμός δεν είναι περίοδος ιστορική του καπιταλισμού, είναι ιδεολογία και είναι πλαίσιο πολιτικής μέσα στο οποίο διαμορφώθηκε η νέα περίοδος που ζούμε, η περίοδος της χρηματιστικοποίησης.
Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, τι είναι η χρηματιστικοποίηση?
Χρηματιστικοποίηση είναι τρεις τάσεις, οι οποίες αν ληφθούν μαζί, δημιουργούν ένα νέο ιστορικό πλαίσιο.
Η πρώτη τάση, είναι η χρηματιστικοποίηση των μη-χρηματιστικών εταιρειών, του μη-χρηματιστικού κεφαλαίου. Η χρηματιστικοποίηση δηλ. του παραγωγικού κεφαλαίου και του εμπορικού κεφαλαίου, η οποία λαμβάνει την εξής μορφή:
Σταδιακή απομάκρυνση από τις τράπεζες και επένδυση που εδράζεται στα ίδια κέρδη. Οι εταιρίες τη στιγμή αυτή και στην Ελλάδα και αλλού, κολυμπάνε στο χρήμα, στο ρευστό. Δεν υπάρχει δηλαδή δανεισμός των εταιριών, υπάρχει μεγάλο ποσό χρήματος το οποίο δεν επενδύεται.
Ευχαριστώ το Left.gr και τον Άγγελο Καλοδούκα για την ανάρτηση του video.
Διεθνής Συνάντηση: "Η κρίση στην ευρωζώνη"
Η ιστοσελίδα rproject.gr διοργάνωσε μια διεθνή συνάντηση της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής αριστεράς στις 1, 2 και 3 Μάρτη. Στην πρώτη μέρα η κεντρική εκδήλωση είχε τίτλο: "Η κρίση στην ευρωζώνη". Σε αυτήν μίλησαν οι:
Μισέλ Ισόν (Οικονομολόγος του Ινστιτούτου οικονομικών και κοινωνικών ερευνών-IRES και μέλος του επιστημονικού συμβουλίου της ATTAC, Γαλλία)
Κώστας Λαπαβίτσας (Καθηγητής οικονομικών στο SOAS- πανεπιστήμιο του Λονδίνου)
Ντανιέλ Αλμπαρασίν (Οικονομολόγος και κοινωνιολόγος, μέλος της επιτροπής μελετών των Ισπανικών συνδικάτων Comisiones Obreras και της «Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς», Ισπανία)
Χρήστος Λάσκος (Μέλος της γραμματείας της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ)
Φρανσουά Σαμπαντό (Μέλος της ηγεσίας του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος -- NPA, Γαλλία ).
Σας παρουσιάζουμε σήμερα δυο ομιλίες, από τον Κώστα Λαπαβίτσα και τον Χρήστο Λάσκο. Στους υπόλοιπους δυστυχώς υπήρχε ταυτόχρονη μετάφραση με ακουστικά πράγμα που σημαίνει ότι θα ακούγονταν δίχως μετάφραση. Στην ιστοσελίδα rproject.gr μπορείτε να τις βρείτε αν ενδιαφέρεστε.