«ΔΕΝ ΕΙΔΕ, ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΕ, ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΕ»
Σκληρή κριτική στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις συνταγές αντιμετώπισης της κρίσης ασκούν δέκα διαπρεπείς οικονομολόγοι μέσω της ισπανικής εφημερίδας El Pais.
Μήπως έχουν αποτύχει οι προδιαγραφές των Βρυξελλών; Μήπως η Επιτροπή υποτίμησε τις συνέπειες της αυστηρής δίαιτας που επιβλήθηκε σε ολόκληρη την ευρωζώνη;, διερωτάται ο συντάκτης του άρθρου και προσθέτει:
Οι παραπάνω ερωτήσεις δεν αρέσουν στον Όλι Ρεν, ο οποίος αν και έχει εμπλακεί σε μια διαμάχη με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι απαντήσεις του συνοψίζονται σε επιστολή που απέστειλε την περασμένη εβδομάδα στους υπουργούς Οικονομικών της ζώνης του ευρώ.
«Η συζήτηση για τις επιπτώσεις μιας αλλαγής της δημοσιονομικής πολιτικής για την ανάπτυξη δεν βοηθά και απειλεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη που έχουμε χτίσει σχολαστικά τον τελευταίο καιρό», διαβεβαίωσε ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων στην επιστολή, η οποία απευθυνόταν επίσης στους επικεφαλής τόσο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ( ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι όσο και του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
Ωστόσο, τα επιχειρήματα του κ. Ρεν δεν πείθουν την επιστημονική κοινότητα, σημειώνει η εφημερίδα που ζήτησε την άποψη δέκα οικονομολόγων επί του θέματος.
Η μεγάλη πλειονότητά τους καταγγέλλει την Κομισιόν ότι εμμένει στο να υπαγορεύει συνταγές που έχουν ήδη έχουν αποδειχθεί λάθος και ότι δεν αλλάζει ρότα ακόμη κι όταν συντρίβονται από την πραγματικότητα.
Ιδού η «ετυμηγορία» των οικονομολόγων:
Paul de Grauwe, καθηγητής στο London School of Economics: «Τίποτα απ' όσα συμβαίνουν δεν με εκπλήσσει. Όλα θα μπορούσαν να έχουν προβλεφθεί. Οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι υπεύθυνες για την ύφεση μιας και υπέβαλαν ταυτόχρονα σε όλες της χώρες πολιτικές λιτότητας οι οποίες ενίσχυσαν τις αρνητικές τους συνέπειες. Η μακροοικονομική πολιτική της ευρωζώνης είναι καταστροφή».
James Gallbraith καθηγητής στη Σχολή Lyndon B. Johnson στο πανεπιστήμιο του Τέξας:
«Δεν είμαι αισιόδοξος. Φαίνεται πως η ηγεσία της Κομισιόν λειτουργεί σε μια εναλλακτική πραγματικότητα, εντελώς εξαρτημένη από τα βραχυπρόθεσμα ενδιαφέροντα των τραπεζών και αδιαφορώντας για τις συνέπειες των πολιτικών της και χωρίς να αναλύει δημοσίως την κατάσταση και την πολιτική της».
Luis Garicano, καθηγητής στο London School of Economics: «Οι Βρυξέλλες είναι πολύ περισσότερο δογματικές απ' ό,τι το ΔΝΤ. Είναι ακατανόητο το πόσο λίγο έχουν αλλάξει τις θέσεις τους. Εν μέρει αυτό εξηγείται γιατί δεν έχουν εμπιστοσύνη σε κάποιες χώρες, οι οποίες προβαίνουν σε μεταρρυθμίσεις μόνο υπό πίεση. Και εν μέρει αυτό γίνεται για πολιτικούς λόγους: η κρίση δεν έχει πάει στον Βορρά και γι' αυτό δεν γνωρίζει ότι υπάρχουν χώρες που πνίγονται. Η Κομισιόν αμελεί την πιθανότητα ενός σοβαρού ατυχήματος».
Dani Rodrik, καθηγητής στο Χάρβαρντ στην Διεθνή Οικονομική Πολιτική: «Η Κομισιόν κοροϊδεύει τον ίδιο της τον εαυτό με την ψευδαίσθηση ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που υπερασπίζεται μπορούν να τονώσουν την οικονομία στο μέσον μιας κατάρρευσης της δραστηριότητας που έγινε χειρότερη από τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζει. Αυτό επιβεβαιώνεται από τα τελευταία στοιχεία που έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας. Η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως μια στρατηγική ανάπτυξης για να ενεργοποιήσει τη ζήτηση».
Jose Manuel Gonxzalez-Paramo, πρώην μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του BCE και καθηγητής του IESE: «Δεν υπάρχει ένας μοναδικός υπεύθυνος για την ύφεση και, κατά κάποιον τρόπο, είμαστε όλοι υπεύθυνοι: οι ιδρυτές του ευρώ, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι κυβερνήσεις, οι ρυθμιστές, οι εποπτικές αρχές κλπ. Η Κομισιόν προσπάθησε, όχι πάντα επιτυχημένα, να αναζητήσει ένα ευρωπαϊκό όραμα. Και από το 2011 ψάχνει έναν ρόλο πολύ πιο ενεργό. Οι προτάσεις της για την ανοικοδόμηση των θεμελίων του ευρώ είναι προχωρημένες και δίνουν ένα μακροπρόθεσμο όραμα».
Paul Krugman, καθηγητής και κάτοχος του Νόμπελ Οικονομίας: «Ποια είναι η πρόταση του Ρεν για τις καταστροφικές ειδήσεις που φτάνουν στην Ευρώπη; Ότι πρέπει να σταματήσουμε να ενοχλούμε με οικονομικές μελέτες, γιατί αυτές ελαχιστοποιούν την εμπιστοσύνη στην λιτότητα! Αυτά τα συμπτώματα της σύγχυσης είναι χαρακτηριστικά. Δυστυχώς, αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάνει απίστευτη ζημιά και ακόμη έχουν την εξουσία να συνεχίσουν».
Desmond Lachman, καθηγητής στο Georgetown: «Τα στοιχεία της ανάπτυξης επιβεβαιώνουν ότι η ευρωπαϊκή οικονομία συρρικνώνεται ταχύτερα απ' ό,τι αναμενόταν. Η εικόνα στην Ισπανία και την Ιταλία είναι ακόμη πιο θλιβερή. Η Κομισιόν είναι υπεύθυνη για την επιμονή της στην βιαστική δημοσιονομική σύσφιξη και στο ότι άργησε να καταλήξει στο συμπέρασμα στο οποίο έφθασε το ΔΝΤ: η υπερβολική λιτότητα με το ευρώ ως ζουρλομανδύα, είναι αντιπαραγωγική».
Jonathan Portes, διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής και Κοινωνικής Έρευνας: «Εδώ και δύο χρόνια ο Ρεν προβλέπει ότι χάρη στις εξαίρετες πολιτικές της Κομισιόν η ανάπτυξη έρχεται. Τώρα έχει μια νέα τακτική: επιτίθεται στους οικονομολόγους που κριτικάρουν την Κομισιόν. Το αισιόδοξο συμπέρασμα είναι ότι παραδέχεται πως οι δικαιολογίες για τη λιτότητα καταρρέουν και ότι οι δουλειές που το δείχνουν αυτό ίσως οδηγήσουν σε πιο λογικές πολιτικές. Ας ελπίσουμε να είναι έτσι».
Guntram Wolff, αναπληρωτής διευθυντής του Bruegel «Η Κομισιόν έχει υποβληθεί σε πολλούς περιορισμούς. Στην Ελλάδα, ήταν υπερβολικά αισιόδοξη, αλλά έχει κάνει καλή δουλειά στην Πορτογαλία. Έχει αντιμετωπίσει μια οικονομική και πολιτική κατάσταση πολύ δύσκολη. Λαμβάνοντας υπόψη όλους τους περιορισμούς στους οποίους υπόκειται ,σε γενικές γραμμές έχει υιοθετήσει τις κατάλληλες πολιτικές, προσπαθώντας να βρει μια ισορροπία μεταξύ της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της στήριξης της οικονομίας».
Charles Wyplosz, καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας στο Ινστιτούτο Ginebra: «Δεν καταλαβαίνω πώς μπορεί κάποιος να εκπλήσσεται από τα δεδομένα που έρχονται στην επιφάνεια. Η λιτότητα δημιουργεί ύφεση. Η Κομισιόν δεν αναγνωρίζει πως αυτή η πολιτική μας εμποδίζει να ξεφύγουμε από την κατάθλιψη. Η Κομισιόν κάνει πολιτικά ορθές προβλέψεις, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι θα πρέπει να κάνει την έκπληκτη όταν αυτές οι προβλέψεις δεν θα επιβεβαιωθούν».