…Επειδή, σε μια τέτοια περίπτωση, ούτε το χρέος θα αποπληρώσουμε, ούτε στο ευρώ θα μείνουμε...
του William Eυστράτιου Mallinson
Σημείωση «ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑΣ-ΕΠΑΜ»: Αναδημοσιεύουμε από το Hellenic Nexus αυτή την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη, που αξίζει να διαβαστεί ολόκληρη.
Βρετανός πρώην διπλωμάτης, καθηγητής σήμερα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και ενεργός ακτιβιστής, ο William Mallinson μπορεί να δει τα τεκταινόμενα σε Ελλάδα και Κύπρο με την αντικειμενική ματιά του εξωτερικού παρατηρητή.
Στο ΗΝ αναλύει τη νεοοθωμανική πλουτοκλεπτοκρατία που έχει επικρατήσει στην Ελλάδα, εντοπίζει τα τρωτά σημεία της ελληνικής διπλωματίας και εξηγεί γιατί επιβάλλεται η σύσφιξη σχέσεων με τη Ρωσία.
συνέντευξη στη Μαρία Λυσάνδρου
Hellenic NEXUS: Έχετε γράψει πως η Τουρκοκρατία έχει κληροδοτήσει στους Νεοέλληνες μια δουλοπρεπή στάση απέναντι σε κάθε μορφή δράσης. Εφόσον, όμως, τα πάντα δείχνουν να...
είναι προαποφασισμένα (π.χ. τα εκάστοτε μέτρα ψηφίζονται έτσι κι αλλιώς...), θεωρείτε ότι υπάρχει πρακτικός τρόπος να αντιδράσει ο Έλληνας πολίτης;
είναι προαποφασισμένα (π.χ. τα εκάστοτε μέτρα ψηφίζονται έτσι κι αλλιώς...), θεωρείτε ότι υπάρχει πρακτικός τρόπος να αντιδράσει ο Έλληνας πολίτης;
William Mallinson: Το «ραγιάς» είναι ένας όρος μάλλον προσβλητικός και περιγράφει κάποιον που πληρώνει φόρους, αρκεί να μην έχει προβλήματα. Οι Οθωμανοί ήθελαν λεφτά και όσο πλήρωνες ήσουν εντάξει. Η αντίδραση του Έλληνα είναι το μεγάλο θέμα.
Όπως θα ξέρεις, μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ ανεξάρτητη. Υπήρχαν οι Γάλλοι και οι Άγγλοι, οι οποίοι αντιμάχονταν κυρίως τους Ρώσους. Αργότερα ήρθε και η Αμερική, όταν οι Άγγλοι τους παρέδωσαν την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ήταν σχεδόν αδύνατο να είναι ανεξάρτητη τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος. Στην πορεία τα πράγματα δυσκόλεψαν περισσότερο, αφού η Τουρκία στρατηγικά είναι πιο σημαντική για τις ΗΠΑ. Η Αγγλία έκανε τις δημόσιες σχέσεις για την Αμερική, έτσι ώστε οι ΗΠΑ να μένουν πάντα στο παρασκήνιο. Οι ΗΠΑ θέλουν να πουλάνε όπλα, και η ελληνοτουρκική αγορά είναι πολύ ση- μαντική γι’ αυτά τα συμφέροντα. Και επειδή Αγγλία και ΗΠΑ φοβούνται μονίμως τη Ρωσία, οι Δυτικές δυνάμεις ήταν πάντοτε ενάντια στην ελληνική ανεξαρτησία.
Η.Ν.: Άρα, εφόσον η τύχη της χώρας ορίζεται από τρίτους, λέτε ότι δεν υπάρχει ελπίδα;
W.M.: Αντιθέτως. Ακόμα κι έτσι, οι Έλληνες μπορούν να αντιδράσουν. Αυτό το Μεγάλο Παιχνίδι που παίζεται από μεγαλύτερες δυνάμεις μοιάζει με παρτίδα πόκερ. Και στα χαρτοπαικτικά παιχνίδια οφείλεις να απειλείς τον αντίπαλο. Οι Βρυξέλλες θα φοβηθούν μια χώρα που θα θελήσει να είναι πιο ανεξάρτητη – αλλά οι ραγιάδες φοβούνται να αναλάβουν το ρίσκο μιας απειλής προς το σύστημα. Προτιμούν να έχουν περισσότερα λεφτά και λιγότερα προβλήματα.
Τώρα που δεν υπάρχουν λεφτά, και ενώ το πολιτικό σύστημα δείχνει μια νεκρική ακαμψία, είναι η στιγμή της συλλογικότητας. Οι Έλληνες έχουν τώρα την ευκαιρία να αποτινάξουν τον ρόλο του ραγιά. Τα μικρότερα κόμματα θα μπορούσαν να συνεργαστούν προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά ο καθένας θέλει την αρχηγία.
Η κατάσταση είναι επείγουσα. Δεν είναι καιρός για ιδεολογίες τώρα που ζητάμε μεγαλύτερη ανεξαρτησία για τη χώρα. Και αυτή η επιθυμία θα ανάγκαζε την ΕΕ και το ΔΝΤ να δείξουν μεγαλύτερο σεβασμό προς την Ελλάδα.
Η.Ν.: Υπάρχει, πάντως, η θεωρία πως το συγκρουσιακό αυτό κλίμα που υπάρχει στην Ελλάδα είναι μεθοδευμένο, ώστε να αποφευχθεί η συσπείρωση...
W.M.: Σίγουρα κάποιοι φοβούνται μια ενωμένη Ελλάδα. Επειδή σε μια τέτοια περίπτωση, ούτε το χρέος θα αποπληρώσουμε, ούτε στο ευρώ θα μείνουμε.
Η.Ν.: Κι όμως, κάθε φορά που η κατάσταση δυσκολεύει, οι διαδηλώσεις και οι απεργίες είναι πλέον η μόνη αντίδραση, η οποία δεν φέρνει ιδιαίτερα αποτελέσματα... Μήπως και αυτό είναι μέρος της γενικότερης νεοελληνικής νοοτροπίας που πρέπει να αλλάξει;
W.M.: Δεν είναι αρκετές οι διαδηλώσεις, όντως. Οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να έρθουν κοντά με τους υπόλοιπους πολίτες και να πάψουν να ελπίζουν στα παλιά κόμματα. Πρέπει να βρουν και αυτοί κάτι που να τους εκφράζει στον νέο πολιτικό ορίζοντα, κάνοντας δημοκρατική επανάσταση χωρίς βία.
Η.Ν.: Πολλοί είναι οι αναλυτές που κάνουν λόγο για αποσταθεροποίηση στη χώρα μέσα στο 2013. Συμφωνείτε εσείς με αυτή την πρόβλεψη;
W.M.: Κάθε χρόνο προβλέπεται μια μεγάλη κατάρρευση. Προσωπικά δεν πιστεύω πως θα ξεσπάσει κάτι πολύ μεγάλο, γιατί αυτό δεν είναι προς το συμφέρον ούτε της ΕΕ, ούτε του ΔΝΤ, ούτε της ντόπιας κλεπτοκρατίας.
Το 2013 μπορεί να υπάρξει ένα είδος επανάληψης του φαινομένου των Αγανακτισμένων, το οποίο μπορεί να προκαλέσει εκλογές μέχρι την άνοιξη. Τα αντιμνημονιακά κόμματα μάλλον θα έρθουν πιο κοντά.
Εγώ παρατηρώ πως τα πολιτικά τους προγράμματα δεν είναι κατανοητά από τον λαό και εκεί θα έπρεπε να υπάρξει μια σύγκλιση, όπως, για παράδειγμα, ένα ξεκάθαρο αίτημα για έξοδο από το ευρώ.
Όσο περισσότερο παραμένουμε στην Ευρωζώνη, τόσο το χειρότερο. Δεν λειτούργησε αυτό το νόμισμα, ήταν βασισμένο σε ένα ψέμα. Η Ελλάδα δεν ήταν έτοιμη να ενταχθεί στην Ευρωζώνη, αλλά μπήκε για πολιτικούς λόγους, κι ας γνώριζαν όλοι τα πραγματικά οικονομικά στοιχεία. Η χώρα δεν διέλυσε τότε την κλεπτοκρατία, γι’ αυτό και τώρα η αναγκαία αλλαγή είναι δυσκολότερη. Και δεν εννοώ να αλλάξει αυτός ο υπέροχος ελληνικός χαρακτήρας, αλλά να σταματήσει να είναι τόσο φοβικός.
Η.Ν.: Είμαστε όμως φοβισμένοι ή, μήπως, βολεμένοι;
W.M.: Δυστυχώς και τα δύο. Το πιο ωραίο πράγμα στην Ελλάδα είναι η αγάπη προς την οικογένεια, κάτι που λείπει πολύ, για παράδειγμα, στην Αγγλία. Αντί, λοιπόν, να διαμαρτυρηθείς, απλά πας στο πατρικό σου. Αυτό είναι όμορφο, κατά βάση, αλλά πλέον δεν είναι αρκετό. Επιπλέον, αυτό δεν αποτελεί κανενός είδους λύση, όταν και η οικογένειά σου δεν έχει τα προς το ζην.
Πρέπει ο μέσος Έλληνας να κάνει περισσότερα, να θυμώσει και να μην πληρώσει κανένα χαράτσι. Έτσι έκανα εγώ. Αν το κάνουμε όλοι μαζί και ενωθούμε υπό μία πολιτική σκεπή, τότε αυτή η κίνηση θα πάρει σοβαρό χαρακτήρα και θα πείσει και τον υπόλοιπο αναποφάσιστο κόσμο. Το μνημόνιο μάς στραγγαλίζει – και η Ελλάδα επελέγη λόγω του συμβολισμού της. Ήταν μια συνειδητή επιλογή να πληγεί η Ελλάδα αντί π.χ. της Πορτογαλίας, λόγω της γεωπολιτικής της σημασίας, αλλά και του ενδεχομένου προσέγγισης με τη Ρωσία.
Η.Ν.: Είναι και οι επικοινωνιακές επιθέσεις που δέχεται σταθερά η Ελλάδα κυρίως από τα γερμανικά ΜΜΕ...
W.M.: Δεν συμφωνώ με την εμμονή με τη Γερμανία. Οι ΗΠΑ είναι η πρώτη παγκόσμια δύναμη και ασχολείται με την Ελλάδα, ακόμα κι αν δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Τα σημερινά δεινά της Ελλάδας έρχονται από εκεί. Η ΕΕ αρκείται μόνο στα λόγια. Όπως με το Ισραήλ, που Γαλλία και Βρετανία καταδικάζουν τον εποικισμό, αλλά δεν κάνουν τίποτα. Αν ήθελαν να κάνουν κάτι, ας αναγνωρίσουν τη Χαμάς. Αλλά δεν θα τολμήσουν. Η Γερμανία έχει ισχύ, αλλά φοβάται πολύ να εναντιωθεί στο Ισραήλ λόγω του Β΄ Παγκοσμίου. Γι’ αυτό και, κάθε φορά που η Ελλάδα κάνει λόγο για πολεμικές αποζημιώσεις, η Γερμανία θυμώνει. Έχει πάρει μπρος για τρίτη φορά η γερμανική μηχανή και θέλει να κατακτήσει την Ευρώπη.
Η.Ν.: Έχετε αποκαλέσει στα γραπτά σας την ελληνική κυβέρνηση «νεοοθωμανική πλουτοκλεπτοκρατία». Πώς τους δικαιολογείτε αυτούς τους χαρακτηρισμούς;
W.M.: Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμα κάποια οθωμανικά κατάλοιπα από την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Ένα από αυτά είναι και η νοοτροπία «θέλω την ησυχία μου, δεν θέλω προβλήματα...». Οι Έλληνες φοβούνται να επαναστατήσουν – και, αν το κάνουν, θα είναι κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή.
Στο σημερινό πολιτικό σύστημα, οι έχοντες θέλουν να έχουν όλο και πιο πολλά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Ελληνικό Κοινοβούλιο έχουμε 300 βουλευτές για 11 εκατ. ανθρώπους, στην Αγγλία έχουμε 650 βουλευτές για 60 εκατ. ανθρώπους, ενώ στην Ολλανδία για 15 εκατ. υπάρχουν 150 βουλευτές! Οι απολαβές τους εδώ φτάνουν τις 10.000 ευρώ, φτάνοντας να είναι μέχρι και δεκαπλάσιες από τις αντίστοιχες ενός αστυνομικού. Στην Αγγλία οι αντίστοιχες απολαβές είναι μεν υψηλότερες, αντιστοίχως και του επιπέδου των τιμών, αλλά είναι μόλις τριπλάσιες, σε σχέση με τις απολαβές του αστυνομικού! Άρα, υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ της τάξης των πολιτικών και των πολιτών, οι οποίοι περιμένουν αλλαγές από μια τάξη που κοιτά μόνο την τσέπη της.
Οι πελατειακές σχέσεις είναι υπαρκτές και στην Αγγλία, αλλά εδώ τα μεγέθη είναι ακραία. Αγαπώ την Ελλάδα και ντρέπομαι όταν ακούω τους πολιτικούς να λένε πως δεν μπορούν να αλλάξουν το σύστημα. Δεν ισχύει αυτό. Όλα μπορούν να αλλάξουν, αν οι αλλαγές μεθοδευτούν σταδιακά. Θα μπορούσε να γίνει μια αρχή με την αποκατάσταση της διαφάνειας...
Περί διπλωματίας
Η.Ν.: Έχετε θητεύσει ως διπλωμάτης για λογαριασμό της Μεγάλης Βρετανίας. Βάσει της εμπειρίας σας, θα ήθελα να μου πείτε: Υπάρχει σήμερα αξιόλογη ελληνική διπλωματία;
W.M.: Θεωρητικά υπάρχει. Υπάρχουν καταρτισμένες πολιτικές για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως π.χ. τα Σκόπια, τα Ίμια, η Τουρκία. Το πρόβλημα είναι πως υπάρχουν πολιτικοί που προτιμούν να συμβαδίζουν με γνωστές δεξαμενές σκέψης, τα μεγαλοστελέχη των οποίων είναι σε συνεχή επαφή με άτομα του Υπουργείου Εξωτερικών...
Όλοι αυτοί μαζί αποτελούν την τάξη των ψευδο-διανοούμενων ραγιάδων. Φοβούνται να ταράξουν τα νερά, δεν αμφισβητούν ποτέ τα γεγονότα και σιγοντάρουν πάντα τα αμερικανικά και βρετανικά συμφέροντα, ακολουθούν τα δόγματα του Ψυχρού Πολέμου και αντιτίθενται στην παραδοσιακή επιρροή της Ρωσίας στην Ελλάδα, την Κύπρο και τη Συρία.
Η.Ν.: Είστε ένας από εκείνους που δεν βλέπουν με καλό μάτι τη δημιουργία ενός άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, παρά τις θετικές αναλύσεις που κυκλοφορούν τα τελευταία χρόνια. Για ποιον λόγο θεωρείτε λάθος μια τέτοια κίνηση;
W.M.: Θεωρώ ότι κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Είναι πολύ σημαντικό για τις ΗΠΑ να ενώσουν την Ελλάδα με την Τουρκία και το Ισραήλ. Δεν θέλουν πολεμική σύρραξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, επειδή φοβούνται πως θα την εκμεταλλευτεί η Ρωσία. Μπορεί μεν οι διενέξεις να είναι καλές επειδή αυξάνουν τις πωλήσεις όπλων, αλλά όχι η πολεμική σύγκρουση.
Η Τουρκία, στην ουσία, δεν είναι ενάντια στο Ισραήλ, καθώς ήδη με μυστικές συμφωνίες του 1958 ο Τουρκικός Στρατός συνεργάζεται με τον Ισραηλινό. Είναι μεγάλο το σημερινό θέατρο. Η Τουρκία φωνάζει μόνο για την Παλαιστίνη, αλλά δεν κάνει τίποτα ουσιαστικό. Η Τουρκία θα ακολουθήσει κατά βάση το ρεύμα, δηλαδή τις ΗΠΑ. Όπως ήταν στην αρχή υπέρ του Καντάφι, και μετά μιλούσαν για ανάγκη αλλαγής του καθεστώτος!
Η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή συνεργάζεται στενά με το Ισραήλ – ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ βρίσκεται εκεί, αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Αυτό, όμως, δεν είναι καλή ιδέα γιατί, αν η Τουρκία πιεστεί π.χ. σε σχέση με την Κύπρο, θα δημιουργήσει σίγουρα ένα θέμα με την Ελλάδα, όπως τα Ίμια.
Είναι περίεργο να βλέπω την Τουρκία να έχει πάρει τη θέση της Ελλάδας στον Αραβικό Κόσμο. Η Τουρκία επιφανειακά διαμαρτύρεται για την Παλαιστίνη, ενώ η Ελλάδα πάει να συσφίξει σχέσεις με το Ισραήλ! Είναι εξευτελιστικό για την Ελλάδα να καταρρακώνεται το κύρος της στον Αραβικό Κόσμο, με τη διπρόσωπη πολιτική της στη Μέση Ανατολή. Η Ελλάδα οφείλει να έχει σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά δεν τολμά πλέον να αρθρώσει κριτική ενάντια σε αυτό, κάτι το οποίο φυσικά ευχαριστεί τους Αμερικανούς...
Αυτοί ελπίζουν πως, με αυτό τον τρόπο, θα συνασπιστούν οι χώρες της περιοχής σε έναν αντι-ιρανικό άξονα και γι’ αυτό προωθούν την ελληνο-ισραηλινή φιλία. Οι ΗΠΑ είναι 100% πίσω από αυτό, με απώτερο σκοπό να γίνει κάποτε και το Ισραήλ μέλος του ΝΑΤΟ. Το Ιράν είναι ο στόχος, μέσω της Συρίας, και θέλουν την Ελλάδα σιωπηλή και φίλη του Ισραήλ.
Οι Έλληνες διπλωμάτες οφείλουν, χάριν σταθερότητας, να δράσουν εξισορροπητικά στις επαφές με τη Ρωσία. Το χρήμα και το αέριο είναι επικίνδυνα παιχνίδια και μακροπρόθεσμα δεν βοηθούν την ειρήνη στην περιοχή...
Η.Ν.: Το ότι η Ελλάδα δεν έχει ανακηρύξει την ΑΟΖ αποτελεί πρόβλημα; Πόσο πίσω την κρατάει αυτή της η στάση;
W.M.: Σαφώς είναι πρόβλημα. Και δείχνει πως, όντως, η Ελλάδα δεν είναι ανεξάρτητη, γιατί φοβάται την τουρκική αντίδραση. Και πίσω από την Τουρκία βρίσκονται οι ΗΠΑ, οι οποίες στα συνοριακά ζητήματα υποστηρίζουν πλήρως τις τουρκικές θέσεις.
Ελληνορωσικές σχέσεις
Η.Ν.: Έχετε αναφέρει την ανάγκη σύσφιξης σχέσεων με τη Ρωσία. Ποια είναι, κατά την άποψή σας, τα πλεονεκτήματα μιας ελληνορωσικής προσέγγισης; Θα μπορούσε αυτό το γεγονός να ορίσει και έναν άλλο ρόλο για την Ελλάδα μέσα στην ΕΕ;
W.M.: Η Ρωσία έχει πολύ καλές οικονομικές σχέσεις με την ΕΕ – και ειδικότερα με τη Γερμανία, λόγω του φυσικού αερίου. Με την ελληνική στάση στο θέμα του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης, όμως, οι Ρώσοι έγιναν έξαλλοι.
Αν η Ελλάδα τους αποδείξει πως μπορεί να γίνει αξιόπιστος σύμμαχος, αυτό θα έχει θετικό οικονομικό αντίκτυπο για τη χώρα. Επενδύσεις και όπλα από Ρωσία προς Ελλάδα, αλλά και Τουρκία, αποτελούν επιδιώξεις της Μόσχας, για να αντικαταστήσει έτσι τις ΗΠΑ. Η Γερμανία, από την εποχή του Σρέντερ, έχει στενές σχέσεις με τη Ρωσία και είναι η καρδιά της ΕΕ. Γιατί όχι και η Ελλάδα; Δεν θα μπορούσαν να πάρουν οι Ρώσοι τον ΟΣΕ; Καλύτερα, πάντως, από τη Siemens, που είναι το παγκόσμιο παράδειγμα της λαμογιάς!
Η.Ν.: Ο Κώστας Καραμανλής ήταν ο μόνος που προσπάθησε να κάνει ένα βήμα προς την ελληνορωσική προσέγγιση, αλλά τελικά η προσπάθεια ναυάγησε. Πού αποδίδετε εσείς το άδοξο τέλος αυτού του εγχειρήματος;
W.M.: Δέχτηκε πολλές πιέσεις. Τα παγκόσμια συμφέροντα του στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος είναι τεράστια. Θα μπορούσε να φτιάξει μια πιο ανεξάρτητη Ελλάδα. Χωρίς να έχω αποδείξεις, πιστεύω πως δέχτηκε οικογενειακές πιέσεις για να αποσυρθεί. Από εκείνο το σημείο και μετά, δεν ήθελε να κερδίσει τις εκλογές. Bye bye πρωθυπουργία, bye bye Ρωσία! Θέλω να το ξεκαθαρίσω: Δεν είμαι ούτε δεξιός, ούτε αριστερός. Είμαι στη μέση και θέλω για την Ελλάδα περισσότερη ανεξαρτησία και περισσότερη δράση...
Κύπρος και Μνημόνιο
Η.Ν.: Έχετε γράψει ένα βιβλίο για την Κύπρο, με την οποία έχετε ασχοληθεί εκτεταμένα. Πώς σχολιάζετε εσείς το γεγονός ότι η Κύπρος μπαίνει στο Μνημόνιο, παρά τη –μέχρι πρότινος– δυνατή Οικονομία της, αλλά και την πιθανότητα ρωσικής βοήθειας;
W.M.: Η Κύπρος πληρώνει τη σχέση της με την Ελλάδα. Η Ρωσία, όπως κάνουν οι ΗΠΑ με το Μεξικό, θέλει για την εθνική της ασφάλεια μια σφαίρα επιρροής που να εκτείνεται προς τα νότια. Μια μέρα, όπως οι Αμερικανοί έχουν τη Σούδα, οι Ρώσοι θα αποκτήσουν ανάλογη βάση στην Κύπρο. Και την Ελλάδα θα τη συνέφερε να έχει μια ρωσική βάση, π.χ. στη Λέρο, αν δεν θέλει να ξαναέχει επεισόδια τύπου Ιμίων.
Οι Ρώσοι είναι αργοί, παίζουν σκάκι. Βλέπουν τις βρετανικές βάσεις στην Κύπρο, τις οποίες η Βρετανία ήθελε να εγκαταλείψει αλλά την απέτρεψαν οι ΗΠΑ, προφανώς αναλαμβάνοντας κάποια έξοδα. Όλη η ηλεκτρονική κατασκοπεία επί της Μέσης Ανατολής γίνεται από εκεί από τους Βρετανούς και προωθείται στις ΗΠΑ.
Οι Ρώσοι θέλουν κάτι αντίστοιχο στην κοντινή περιοχή – ας μην ξεχνάμε πως έχουν στρατιωτική συνεργασία με την Κύπρο. Η παλαιότερη υπόθεση των S-300 ήταν μια δοκιμή και, με αυτή, διαπίστωσαν την έξαλλη αντίδραση Ευρωπαίων και Αμερικανών.
Είναι η ίδια ιστορία από τη λήξη του Ρωσο-τουρκικού Πολέμου το 1878. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται, αλλά με άλλα χρώματα. Το παρελθόν ρίχνει φως στο μέλλον. Οι γεωπολιτικές εμμονές με το θέμα της ισχύος παραμένουν. Δεν ήταν ποτέ ιδεολογίες: τα χρήματα, η απληστία και ο φόβος δημιουργούν την ανάγκη για μεγαλύτερη ισχύ, για να νιώσεις πιο ασφαλής.
Οι μεγάλες δυνάμεις έχουν πολλά να χάσουν – γι’ αυτό και φοβούνται. Τα ρωσικά συμφέροντα στην περιοχή, όμως, είναι πιο θεμιτά από τα βρετανικά και τα αμερικανικά. Είναι λογικό μια αχανής χώρα να επιδιώκει σταθερές σχέσεις με τα κράτη που βρίσκονται στα νότια της. Και είναι λογικό οι Ρώσοι να ενοχλούνται όταν βλέπουν τις μακρινές ΗΠΑ και Βρετανία να εμφανίζονται «στην αυλή» τους και αντιδρούν.
Γι’ αυτόν τον λόγο πιστεύω πως τελικά δεν θα εγκαταλείψουν την Κύπρο. Ακόμα κι αν μπει στο Μνημόνιο, αυτό θα έχει μια πιο «ελαφριά» μορφή. Η Ρωσία θέλει την Κύπρο πιο ανεξάρτητη.
Η.Ν.: Πιστεύετε πως η κυβέρνηση Χριστόφια έχει ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση της Κύπρου; Αναμένετε να προκύψουν μεγάλες αλλαγές, αν κερδίσει τις εκλογές του Φεβρουαρίου ο –επικρατέστερος, μέχρι στιγμής– Νίκος Αναστασιάδης;
W.M.: Θα υπάρξει μεγάλο παρασκήνιο με τη Ρωσία και μπορεί να αρνηθεί οικονομική συνεισφορά, αν ο νικητής των εκλογών συνταχτεί με τους Αμερικανούς. Αν ο Αναστασιάδης είναι έξυπνος, δεν θα χαλάσει τις σχέσεις της Κύπρου με τη Ρωσία.
Ξέρουμε πως η Ρωσία έχει μια τεράστια πρεσβεία στην Κύπρο. Δεν γνωρίζω όμως κάτι παραπάνω. Μπορώ μόνο να εικάσω πως οι Ρώσοι θα ασκήσουν πιέσεις, όπως έκαναν με το Σχέδιο Ανάν.
Η.Ν.: Ποια είναι, κατά την άποψή σας, τα σοβαρότερα λάθη της ελληνικής διπλωματίας που πρέπει να διορθωθούν άμεσα;
W.M.: Η Ελλάδα δεν κάνει τίποτα για να ανακτήσει την αξιοπιστία της έναντι της Ρωσίας. Η χώρα πρέπει να ξεπεράσει την ψυχροπολεμική οπτική του θέματος και «να δει» πέραν των ιδεολογιών.
Η Ελλάδα οφείλει την ύπαρξή της περισσότερο στη Ρωσία, παρά σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Είναι ιστορικό γεγονός. Με το πρωτόκολλο της Αγίας Πετρούπολης το 1826, μεταξύ της Ρωσίας και της Βρετανίας, η τελευταία υποχρεώθηκε να βοηθήσει την Ελλάδα. Όταν κερδήθηκε η μάχη του Ναυαρίνου, ο Υπ. Εξωτερικών της Βρετανίας, ο Ουέλλινγκτον, δεν θεώρησε θετική την καταστροφή του τουρκο-αιγυπτιακού στόλου, επειδή δινόταν μεγάλη σημασία, όπως και τώρα, στο Ανατολικό Ζήτημα. Η γεωπολιτική δεν ενδιαφέρεται για ανθρώπους, παρά μόνο για γη και επιχειρήσεις. Τα γεωπολιτικά σύνορα είναι επιχειρησιακά σύνορα.
Η Ελλάδα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα της εξαιρετικά ισορροπημένης εξωτερικής πολιτικής των Βυζαντινών και να καταστεί αξιόπιστος σύμμαχος της Ρωσίας, χωρίς φυσικά να γίνει σκλάβος της. Οι Έλληνες φοβούνται να πλησιάσουν αυτή τη νέα Ρωσία.
Κοιτάξτε το ΝΑΤΟ, το σύμφωνο του οποίου έληγε το 1999. Έκτοτε λειτουργεί πιο πολύ ως Παγκόσμια Αστυνομία – κάτι που απειλεί και την Ελλάδα. Η Ελλάδα χρειάζεται μια «ντε γκωλική» νοοτροπία για να επιτύχει μια μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Στην Αγγλία οι διπλωμάτες είναι πιο ανεξάρτητοι, ενώ οι Έλληνες διπλωμάτες είναι δέσμιοι των πολιτικών που τους επιβάλλει ο εκάστοτε υπουργός, ο οποίος, με τη σειρά του, ακολουθεί κομματική πολιτική.
Η ελληνική διπλωματία είναι εξαρτημένη από την εκάστοτε κυβέρνηση και δεν μπορεί να λειτουργήσει εθνικά.
ΗΝ
