http://www.avgi.gr
H είδηση είναι η ίδια σε τρία μέρη. Δεκάδες χιλιάδες Ευρωπαίοι εργαζόμενοι βγήκαν στους δρόμους σε μια ιστορικά συντονισμένη δράση για να διαμαρτυρηθούν για την φοβερή ανεργία και για την άνευ προηγουμένου λιτότητα. Ο Μέρβιν Κινγκ από την Τράπεζα της Αγγλίας προειδοποιεί πως η ύφεση στη Βρετανία θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια και θα είναι πιο επίπονη από όσο φανταζόταν αυτός και η κυβέρνηση. Οι αμερικανικές εφημερίδες
κάνουν συνέχεια λόγο για έναν διαφαινόμενο "δημοσιονομικό γκρεμό" αυξήσεων στη φορολογία και περικοπών: αν οι αντιπαρατιθέμενοι πολιτικοί στην Ουάσιγκτον πέσουν από το παράθυρο την Πρωτοχρονιά, λέει η συμβατική άποψη, θα οδηγήσουν την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία στο κενό μαζί τους.
Τρία σημεία ανάφλεξης σε τρία διαφορετικά σημεία της παγκόσμιας οικονομίας σε μία μόνο μέρα. Παλαιότερα, αν αυτό συνέβαινε σε οποιαδήποτε χώρα κατά μόνας, θα είχε εξασφαλίσει το πρωτοσέλιδο, αλλά τρία χρόνια σε αυτή την ύφεση -τη χειρότερη που έχει αντιμετωπίσει η δύση από τη δεκαετία του '30- έχουμε συνηθίσει πια τα κακά νέα να έρχονται σε τριάδες, τετράδες ή και σε μεγαλύτερο αριθμό. Και είναι εύκολο να δει κανείς τις αναλογίες σε αυτές τις διαφορετικές κρίσεις. Πρώτον, τώρα έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν οι ιθύνοντες κάθε περιοχής σε τι μπελάδες βρίσκονται. Ο Μέρβιν Κίνγκ προειδοποιεί πως, πέντε χρόνια μετά την κατάρρευση της Northern Rocκ, η Βρετανία ακόμη είναι στα μισά της κρίσης - τη στιγμή που η Άνγκελα Μέρκελ μιλά για ακόμη μισή δεκαετία μιζέριας στην Ευρωζώνη. Ακόμη και στην Αμερική, όπου στους "τίτλους" τα οικονομικά στοιχεία μοιάζουν να είναι καλά, η ανεργία έχει σταθεροποιηθεί περίπου 2% πάνω από τις προβλέψεις των ανώτατων συμβούλων του Μπάρακ Ομπάμα για τη συγκεκριμένη περίοδο. Δεν είναι όμως μόνο το μέγεθος της ύφεσης αλλά και η αίσθηση ανάμεσα στους ηγέτες πως δεν έχουν εναλλακτικές πλέον.
Στη συνέντευξη Τύπου για τον πληθωρισμό την Τετάρτη, ο κ. Κίνγκ υπαινίχθηκε και πάλι τις ελλείψεις της πολιτικής της τράπεζας για την άντληση περισσότερων χρημάτων στο τραπεζικό σύστημα. Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του έχουν περικόψει κονδύλια ύψους 375 δισ. λιρών από την οικονομία, στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) - η αποτελεσματικότητα του οποίου μπορεί να κριθεί εύκολα από το γεγονός ότι η Βρετανία μοιάζει να μπαίνει σε βαθιά ύφεση.
O επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), ονόματι Μπεν Μπερνάνκε, έχει ξεπεράσει την αναποτελεσματικότητα του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της Fed κάνοντας πειραματισμούς - που αποδεικνύονται όλο και λιγότερο πειστικοί. Στην τελευταία μεγάλη παρέμβαση της Fed, μόλις λίγες εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές, ο κ. Μπερνάνκε υποσχέθηκε να συνεχίσει να παρέχει 40 δισ. δολ. κάθε μήνα στην αγορά ενυπόθηκων δανείων, μέχρι να ανακάμψει η αγορά εργασίας. Υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ ανεργίας και οφειλών από στεγαστικά δάνεια, αλλά η Fed ακολουθεί στα σίγουρα τον μακρύ δρόμο προς την ανάκαμψη. Όσον αφορά την Ευρωζώνη, η απεργία επιβεβαιώνει ακριβώς αυτό που δείχνουν οι αριθμοί: ότι η λιτότητα δεν λειτουργεί. Και όμως, η μόνη ευρωπαϊκή λύση που προτείνεται είναι να συνεχιστούν να γίνονται τα ίδια όπως τα συνόψισε αυτή την εβδομάδα ο επικεφαλής οικονομολόγος της Standard Chartered Bank, Τζέραλντ Λάιονς: "Η οικονομία μας συρρικνώνεται. Οι επιχειρήσεις δεν ξοδεύουν. Οι άνθρωποι δεν μπορούν. Η δυναμική του χρέους χειροτερεύει. Περικόψτε λοιπόν. "
Σε αυτό το σημείο πρέπει να γίνουν μερικές επισημάνσεις. Όπως θα έλεγε και ο Τολστόι, κάθε μία από αυτές τις οικονομικές ζώνες καταστροφής είναι δυσαρεστημένη με τον τρόπο της. Ακόμη και εντός Ευρωζώνης, η κρίση στην Ισπανία προκλήθηκε από την φούσκα των ακινήτων, στην Ελλάδα από μία σπάταλη κυβέρνηση. Δεύτερον, ο Μπάρακ Ομπάμα ακολουθεί διαφορετική πορεία από την Άνγκελα Μέρκελ και τον Ντέιβιντ Κάμερον. Ο πρόεδρος ακολουθεί την πολιτική τού να παρέχει ένα "πολύ μικρό" κίνητρο, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα μια "πολύ μικρή ανάκαμψη". Στην Ευρώπη, η συμβατική λύση εδώ και καιρό είναι η πολιτική της λιτότητας, που παράγει ύφεση. Κανένας από αυτούς τους προορισμούς δεν είναι ευχάριστος, αλλά θα προτιμούσε κανείς να βρίσκεται στην Ουάσιγκτον παρά στην Αθήνα.
Ωστόσο, οι ομοιότητες είναι εντυπωσιακές. Στην Ελλάδα και στην Ιταλία, η εγκαθίδρυση τεχνοκρατικών κυβερνήσεων έχουν προκαλέσει γκρίνια περί δημοκρατικού ελλείμματος, στη Βρετανία η κυβέρνηση δεν ασχολείται με την αποκατάσταση των πληθωριστικών τάσεων του κ. Κινγκ και των τεχνοκρατών του. Το κενό ανάμεσα στους πλούσιους και τους υπόλοιπους αυξάνεται κι άλλο. Και σε όλες τις περιπτώσεις, η πειστική οικονομική εναλλακτική -πέρα από τη λιτότητα ή ένα ελαφρύ Κεϋνσιανό μοντέλο- παραμένει καταστροφικά και επικίνδυνα άπιαστη και μακρινή.
(Μετάφραση Αναστασία Γιάμαλη)
 |
| Σκίτσο του Antonio από την εφ. "Die Zeit" (Γερμανίας) |
κάνουν συνέχεια λόγο για έναν διαφαινόμενο "δημοσιονομικό γκρεμό" αυξήσεων στη φορολογία και περικοπών: αν οι αντιπαρατιθέμενοι πολιτικοί στην Ουάσιγκτον πέσουν από το παράθυρο την Πρωτοχρονιά, λέει η συμβατική άποψη, θα οδηγήσουν την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία στο κενό μαζί τους.
Τρία σημεία ανάφλεξης σε τρία διαφορετικά σημεία της παγκόσμιας οικονομίας σε μία μόνο μέρα. Παλαιότερα, αν αυτό συνέβαινε σε οποιαδήποτε χώρα κατά μόνας, θα είχε εξασφαλίσει το πρωτοσέλιδο, αλλά τρία χρόνια σε αυτή την ύφεση -τη χειρότερη που έχει αντιμετωπίσει η δύση από τη δεκαετία του '30- έχουμε συνηθίσει πια τα κακά νέα να έρχονται σε τριάδες, τετράδες ή και σε μεγαλύτερο αριθμό. Και είναι εύκολο να δει κανείς τις αναλογίες σε αυτές τις διαφορετικές κρίσεις. Πρώτον, τώρα έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν οι ιθύνοντες κάθε περιοχής σε τι μπελάδες βρίσκονται. Ο Μέρβιν Κίνγκ προειδοποιεί πως, πέντε χρόνια μετά την κατάρρευση της Northern Rocκ, η Βρετανία ακόμη είναι στα μισά της κρίσης - τη στιγμή που η Άνγκελα Μέρκελ μιλά για ακόμη μισή δεκαετία μιζέριας στην Ευρωζώνη. Ακόμη και στην Αμερική, όπου στους "τίτλους" τα οικονομικά στοιχεία μοιάζουν να είναι καλά, η ανεργία έχει σταθεροποιηθεί περίπου 2% πάνω από τις προβλέψεις των ανώτατων συμβούλων του Μπάρακ Ομπάμα για τη συγκεκριμένη περίοδο. Δεν είναι όμως μόνο το μέγεθος της ύφεσης αλλά και η αίσθηση ανάμεσα στους ηγέτες πως δεν έχουν εναλλακτικές πλέον.
Στη συνέντευξη Τύπου για τον πληθωρισμό την Τετάρτη, ο κ. Κίνγκ υπαινίχθηκε και πάλι τις ελλείψεις της πολιτικής της τράπεζας για την άντληση περισσότερων χρημάτων στο τραπεζικό σύστημα. Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του έχουν περικόψει κονδύλια ύψους 375 δισ. λιρών από την οικονομία, στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) - η αποτελεσματικότητα του οποίου μπορεί να κριθεί εύκολα από το γεγονός ότι η Βρετανία μοιάζει να μπαίνει σε βαθιά ύφεση.
O επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), ονόματι Μπεν Μπερνάνκε, έχει ξεπεράσει την αναποτελεσματικότητα του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της Fed κάνοντας πειραματισμούς - που αποδεικνύονται όλο και λιγότερο πειστικοί. Στην τελευταία μεγάλη παρέμβαση της Fed, μόλις λίγες εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές, ο κ. Μπερνάνκε υποσχέθηκε να συνεχίσει να παρέχει 40 δισ. δολ. κάθε μήνα στην αγορά ενυπόθηκων δανείων, μέχρι να ανακάμψει η αγορά εργασίας. Υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ ανεργίας και οφειλών από στεγαστικά δάνεια, αλλά η Fed ακολουθεί στα σίγουρα τον μακρύ δρόμο προς την ανάκαμψη. Όσον αφορά την Ευρωζώνη, η απεργία επιβεβαιώνει ακριβώς αυτό που δείχνουν οι αριθμοί: ότι η λιτότητα δεν λειτουργεί. Και όμως, η μόνη ευρωπαϊκή λύση που προτείνεται είναι να συνεχιστούν να γίνονται τα ίδια όπως τα συνόψισε αυτή την εβδομάδα ο επικεφαλής οικονομολόγος της Standard Chartered Bank, Τζέραλντ Λάιονς: "Η οικονομία μας συρρικνώνεται. Οι επιχειρήσεις δεν ξοδεύουν. Οι άνθρωποι δεν μπορούν. Η δυναμική του χρέους χειροτερεύει. Περικόψτε λοιπόν. "
Σε αυτό το σημείο πρέπει να γίνουν μερικές επισημάνσεις. Όπως θα έλεγε και ο Τολστόι, κάθε μία από αυτές τις οικονομικές ζώνες καταστροφής είναι δυσαρεστημένη με τον τρόπο της. Ακόμη και εντός Ευρωζώνης, η κρίση στην Ισπανία προκλήθηκε από την φούσκα των ακινήτων, στην Ελλάδα από μία σπάταλη κυβέρνηση. Δεύτερον, ο Μπάρακ Ομπάμα ακολουθεί διαφορετική πορεία από την Άνγκελα Μέρκελ και τον Ντέιβιντ Κάμερον. Ο πρόεδρος ακολουθεί την πολιτική τού να παρέχει ένα "πολύ μικρό" κίνητρο, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα μια "πολύ μικρή ανάκαμψη". Στην Ευρώπη, η συμβατική λύση εδώ και καιρό είναι η πολιτική της λιτότητας, που παράγει ύφεση. Κανένας από αυτούς τους προορισμούς δεν είναι ευχάριστος, αλλά θα προτιμούσε κανείς να βρίσκεται στην Ουάσιγκτον παρά στην Αθήνα.
Ωστόσο, οι ομοιότητες είναι εντυπωσιακές. Στην Ελλάδα και στην Ιταλία, η εγκαθίδρυση τεχνοκρατικών κυβερνήσεων έχουν προκαλέσει γκρίνια περί δημοκρατικού ελλείμματος, στη Βρετανία η κυβέρνηση δεν ασχολείται με την αποκατάσταση των πληθωριστικών τάσεων του κ. Κινγκ και των τεχνοκρατών του. Το κενό ανάμεσα στους πλούσιους και τους υπόλοιπους αυξάνεται κι άλλο. Και σε όλες τις περιπτώσεις, η πειστική οικονομική εναλλακτική -πέρα από τη λιτότητα ή ένα ελαφρύ Κεϋνσιανό μοντέλο- παραμένει καταστροφικά και επικίνδυνα άπιαστη και μακρινή.
(Μετάφραση Αναστασία Γιάμαλη)
