http://topontiki.gr
Σταύρος Χριστακόπουλος
Η ήττα των παραδοσιακών ΜΜΕ στην Ελλάδα την τελευταία μνημονιακή τριετία είναι συντριπτική. Το δείχνουν οι υπό κατάρρευση κυκλοφορίες των περισσότερων εφημερίδων και η συντριβή των ποσοστών εμπιστοσύνης στην τηλεοπτική ενημέρωση. Τα στοιχεία είναι αδιάψευστα. Ωστόσο, καμιά έκπληξη.
Εδώ και πολλούς μήνες έχουμε προειδοποιήσει ότι τόσο τα πολιτικά κόμματα όσο και η ενημέρωση – εντός και εκτός εισαγωγικών – θα κρίνονταν από ένα κυρίως στοιχείο: από το μέρος που θα έπαιρναν στη διάρκεια της κρίσης. Μάλιστα, όσο περισσότερο φαινόταν πως η κρίση θα συμπαρασύρει τα πάντα, τόσο επιμέναμε: η πλευρά που θα διαλέξουν θα κρίνει την επιβίωσή τους.
Σήμερα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι απλώς επισημαίναμε το αυτονόητο, αφού η απαξίωση τόσο των παλαιών όσο και των όψιμων μνημονιακών κομμάτων, σχηματισμών και ΜΜΕ είναι σχεδόν πλήρης.
Στην απέναντι πλευρά στέκονται λίγοι. Ο καθένας με τις αρετές, τις αδυναμίες και τα μειονεκτήματά του, αλλά σε κάθε περίπτωση κόντρα στο ρεύμα της εντεταλμένης και συμβεβλημένης με την τρόικα «ενημέρωσης». Αυτοί όμως φαίνεται ότι έχουν τις προϋποθέσεις να κερδίσουν το παιχνίδι.
Μέσα στη ζοφερή κατάσταση που επικρατεί για τα ΜΜΕ «ξαφνικά» είδαμε να ξεσηκώνονται κύματα συμπαράστασης σε δύο κραυγαλέες περιπτώσεις βάναυσης όσο και επιλεκτικής καταστολής η οποία ασκήθηκε κατά δημοσιογράφων.
● Στην περίπτωση του Κώστα Βαξεβάνη, δημοσιογράφου και εκδότη του επιτυχημένου περιοδικού Hot Doc, ο οποίος δημοσιοποίησε την περίφημη «λίστα Λαγκάρντ» με τους καταθέτες της τράπεζας HSBC στο ελβετικό της τμήμα αντιμετωπίζοντας την επιλεκτική δίωξή του – την ώρα μάλιστα που πολύ μεγαλύτερα «θεσμικά» μέσα μετέρχονταν είτε παραπλήσιες είτε απολύτως όμοιες μεθόδους ενημέρωσης.
● Στην περίπτωση του Κώστα Αρβανίτη και της Μαριλένας Κατσίμη, που «κόπηκαν» από την πρωινή ενημερωτική εκπομπή της ΝΕΤ επειδή αναρωτήθηκαν – πολύ σωστά – αν επρόκειτο να παραιτηθεί ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Ν. Δένδια ύστερα από την «πανηγυρική» επιβεβαίωση (κατόπιν εμπεριστατωμένου ρεπορτάζ της «Αυγής») των καταγγελιών ότι πράγματι βασανίζονται μετανάστες σε αστυνομικά τμήματα.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και εκτός αυτής, έσπευσαν – έστω, διαδικτυακά – να εκδηλώσουν τη θερμή συμπαράστασή τους επιβραβεύοντας με αυτόν τον τρόπο τους υπό διωγμόν δημοσιογράφους.
Και μην φανταστείτε ότι έκαναν κάτι... επαναστατικό ο Βαξεβάνης, ο Αρβανίτης και η Κατσίμη. Ο πρώτος δημοσίευσε ένα ντοκουμέντο αμφίβολης αξίας και χρησιμότητας, το οποίο ωστόσο απασχολεί επί μακρόν την επικαιρότητα, ενώ οι δεύτεροι απλώς αναρωτήθηκαν αν θα δήλωνε παραίτηση ένας υπουργός ο οποίος είχε ήδη «συλληφθεί» να διαψεύδεται για τους βασανισμούς.
Ήταν όμως αρκετά αυτά για να κινητοποιήσουν τα κατασταλτικά ανακλαστικά μιας εξουσίας η οποία απαιτεί τυφλή υπακοή και τίποτε άλλο.
Αυτά τα ανακλαστικά όμως πυροδότησαν την αντίδραση μεγάλου μέρους της κοινωνίας, η οποία δεν θεωρεί κατ’ ανάγκην τους δημοσιογράφους ούτε «αλήτες» ούτε «ρουφιάνους». Εκτός αν οι ίδιοι το επιδιώκουν – και κάνουν ό,τι μπορούν για να επιβεβαιώσουν το πασίγνωστο σύνθημα των αντιεξουσιαστών...
Σταύρος Χριστακόπουλος
Η ήττα των παραδοσιακών ΜΜΕ στην Ελλάδα την τελευταία μνημονιακή τριετία είναι συντριπτική. Το δείχνουν οι υπό κατάρρευση κυκλοφορίες των περισσότερων εφημερίδων και η συντριβή των ποσοστών εμπιστοσύνης στην τηλεοπτική ενημέρωση. Τα στοιχεία είναι αδιάψευστα. Ωστόσο, καμιά έκπληξη.
Εδώ και πολλούς μήνες έχουμε προειδοποιήσει ότι τόσο τα πολιτικά κόμματα όσο και η ενημέρωση – εντός και εκτός εισαγωγικών – θα κρίνονταν από ένα κυρίως στοιχείο: από το μέρος που θα έπαιρναν στη διάρκεια της κρίσης. Μάλιστα, όσο περισσότερο φαινόταν πως η κρίση θα συμπαρασύρει τα πάντα, τόσο επιμέναμε: η πλευρά που θα διαλέξουν θα κρίνει την επιβίωσή τους.
Σήμερα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι απλώς επισημαίναμε το αυτονόητο, αφού η απαξίωση τόσο των παλαιών όσο και των όψιμων μνημονιακών κομμάτων, σχηματισμών και ΜΜΕ είναι σχεδόν πλήρης.
Στην απέναντι πλευρά στέκονται λίγοι. Ο καθένας με τις αρετές, τις αδυναμίες και τα μειονεκτήματά του, αλλά σε κάθε περίπτωση κόντρα στο ρεύμα της εντεταλμένης και συμβεβλημένης με την τρόικα «ενημέρωσης». Αυτοί όμως φαίνεται ότι έχουν τις προϋποθέσεις να κερδίσουν το παιχνίδι.
Μέσα στη ζοφερή κατάσταση που επικρατεί για τα ΜΜΕ «ξαφνικά» είδαμε να ξεσηκώνονται κύματα συμπαράστασης σε δύο κραυγαλέες περιπτώσεις βάναυσης όσο και επιλεκτικής καταστολής η οποία ασκήθηκε κατά δημοσιογράφων.
● Στην περίπτωση του Κώστα Βαξεβάνη, δημοσιογράφου και εκδότη του επιτυχημένου περιοδικού Hot Doc, ο οποίος δημοσιοποίησε την περίφημη «λίστα Λαγκάρντ» με τους καταθέτες της τράπεζας HSBC στο ελβετικό της τμήμα αντιμετωπίζοντας την επιλεκτική δίωξή του – την ώρα μάλιστα που πολύ μεγαλύτερα «θεσμικά» μέσα μετέρχονταν είτε παραπλήσιες είτε απολύτως όμοιες μεθόδους ενημέρωσης.
● Στην περίπτωση του Κώστα Αρβανίτη και της Μαριλένας Κατσίμη, που «κόπηκαν» από την πρωινή ενημερωτική εκπομπή της ΝΕΤ επειδή αναρωτήθηκαν – πολύ σωστά – αν επρόκειτο να παραιτηθεί ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Ν. Δένδια ύστερα από την «πανηγυρική» επιβεβαίωση (κατόπιν εμπεριστατωμένου ρεπορτάζ της «Αυγής») των καταγγελιών ότι πράγματι βασανίζονται μετανάστες σε αστυνομικά τμήματα.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και εκτός αυτής, έσπευσαν – έστω, διαδικτυακά – να εκδηλώσουν τη θερμή συμπαράστασή τους επιβραβεύοντας με αυτόν τον τρόπο τους υπό διωγμόν δημοσιογράφους.
Και μην φανταστείτε ότι έκαναν κάτι... επαναστατικό ο Βαξεβάνης, ο Αρβανίτης και η Κατσίμη. Ο πρώτος δημοσίευσε ένα ντοκουμέντο αμφίβολης αξίας και χρησιμότητας, το οποίο ωστόσο απασχολεί επί μακρόν την επικαιρότητα, ενώ οι δεύτεροι απλώς αναρωτήθηκαν αν θα δήλωνε παραίτηση ένας υπουργός ο οποίος είχε ήδη «συλληφθεί» να διαψεύδεται για τους βασανισμούς.
Ήταν όμως αρκετά αυτά για να κινητοποιήσουν τα κατασταλτικά ανακλαστικά μιας εξουσίας η οποία απαιτεί τυφλή υπακοή και τίποτε άλλο.
Αυτά τα ανακλαστικά όμως πυροδότησαν την αντίδραση μεγάλου μέρους της κοινωνίας, η οποία δεν θεωρεί κατ’ ανάγκην τους δημοσιογράφους ούτε «αλήτες» ούτε «ρουφιάνους». Εκτός αν οι ίδιοι το επιδιώκουν – και κάνουν ό,τι μπορούν για να επιβεβαιώσουν το πασίγνωστο σύνθημα των αντιεξουσιαστών...
